Zelfs als Aben gelijk heeft, heeft hij toch ongelijk

Posted on by

In dit artikel gaan we er even vanuit dat Louwes de moord op mevrouw Wittenberg heeft gepleegd. Maar kan hij wel de moordenaar zijn?

Volgens het OM en advocaat-generaal Aben zou Louwes om 20:36 uur vanuit Deventer via basisstation 14501 met mevrouw Wittenberg hebben gebeld.

Louwes pas later dan 20:50 in Deventer

Prof. Derksen heeft echter aan de hand van precieze berekeningen, zowel in zijn boek De Deventer karaktermoord als in zijn reactie op de conclusie van Aben, aangetoond dat dit onmogelijk is. Louwes kon pas na 20:50 uur in Deventer zijn.
Een gedetailleerde Monte Carlo simulatie bevestigt zijn resultaat voor de volle 100% (zie verder).

Louwes belde vanaf de A26 en kon dus de dader niet zijn

Het is een feit dat Louwes om 20:36 uur met mevrouw Wittenberg belde. Als dat niet vanuit Deventer kon zijn gebeurd, vanwaar dan wel? Een plaats waar hij dat heeft kunnen doen was op de A28, zoals Louwes van meet af aan heeft verklaard.
Alleen al om deze reden was het voor Louwes onmogelijk de moord te plegen.

Er is nog een reden waarom hij de dader niet kan zijn

Hoewel dus overbodig, besteden we toch aandacht aan nog een andere reden waarom Louwes niet de dader kan zijn. Dit doen we omdat Aben volgens zijn niet-correcte berekening in zijn conclusie er vanuit gaat dat Louwes wel om 20:32 uur op de Zwolseweg (binnen het domein van basisstation 14501) kan zijn aangekomen. Hij had dan, nog steeds volgens Aben, mevrouw Wittenberg wel in Deventer om 20:36 uur kunnen bellen, vervolgens bij haar op bezoek gaan en de moord plegen.

Zelfs als Aben gelijk heeft, heeft hij toch geen gelijk

Zelfs, ja zelfs als Aben hiermee gelijk zou hebben, dus als Louwes om 20:32 uur wel in Deventer via basisstation 14501 met mevrouw Wittenberg mobiel zou hebben gesproken (dat kon dus niet, maar stel!) en later die avond de moord zou hebben gepleegd, is het interessant na te gaan hoe laat hij dan zou zijn thuisgekomen. Het OM ging ervan uit dat dit tussen 22:30 en 23:00 uur zou zijn geweest. Maar kan dat wel na het verrichten van al die activiteiten (wurgen, messteken, slepen met het lichaam, doorzoeken huis, schoonmaken, de reis naar huis, etc.)?

Louwes had niet genoeg tijd om te moorden

Om dit uit te zoeken wordt opnieuw gebruik gemaakt van Monte Carlo simulatie. Deze techniek toont nu aan dat Louwes pas ver na 23 uur thuisgekomen zou zijn en dit is in strijd met de aanname van het OM.
Hoe tonen we dit aan?

Stel dat Louwes toch om 20:36 uur in Deventer was

We volgen nu de aanname van Aben en gaan ervan uit dat Louwes zich toch om 20:36 uur in het domein van basisstation 14501 zou hebben bevonden, op enige afstand van het huis van mevrouw Wittenberg, en haar van daar zou hebben gebeld. Zekerheid over de parkeerplek heeft het OM nooit gegeven.

Louwes heeft dan een boel te doen

Na het telefoontje voert Louwes die avond een aantal activiteiten uit. Zo moet hij zijn auto parkeren, naar het huis van mevrouw Wittenberg lopen, aanbellen en wachten tot wordt opengedaan. Maar ook wurgt hij haar, sleept hij haar naar de open haard en steekt hij haar vijf tot zeven keer kalm en met grote precisie in de borst. Verder zoekt hij naar de braadslee, vindt deze op zolder en inspecteert deze in een kamer op de 1ste verdieping, zoekt en vindt de kruimelzuiger, en maakt het huis schoon om zo goed mogelijk sporen uit te wissen. Tenslotte verlaat hij het huis, loopt terug naar zijn auto en rijdt naar zijn huis in Lelystad.

Tijdsduur activiteiten wordt geschat

Al deze activiteiten kosten tijd maar we weten niet hoeveel. Wel kunnen we redelijke schattingen maken. De tijdsduur van een activiteit schatten we tussen een realistische minimum- en maximumwaarde met een meest voorkomende waarde ergens ertussenin. (Voor de liefhebbers, er is als zo vaak in zulke onduidelijke omstandigheden, gekozen voor een driehoeksverdeling.

Zo schatten we dat het parkeren van de auto minimaal 0.5 minuut duurt, maximaal 2.5 minuut en meestal 1 minuut, dus [0.5, 1.0, 2.5] minuten. Voor het lopen van de parkeerplaats naar het huis hebben we de waarden: [5, 8, 16] minuten geschat en voor het zoeken en vinden van de kruimelzuiger [1.5, 2, 5] minuten.

Monte Carlo simulatie en scenario’s

We construeren nu een scenario. In een scenario veronderstellen we dat Louwes achtereenvolgens al deze activiteiten uitvoert en voor elke activiteit kiezen we random een waarde tussen de minimum- en maximumwaarde. Voor de bovengenoemde activiteiten werden in een scenario random de tijdsduren 0.9, 12.6 en 3.5 minuten gekozen.
Vervolgens berekenen we in dit scenario de totale tijdsduur van al deze activiteiten. Dat is dan de totale tijdsduur van dit scenario.

We herhalen deze procedure en krijgen zodoende scenario 2 met een tweede totale tijdsduur.

Resultaten

Dit herhalen we 10000 keer en krijgen derhalve 10000 totale tijdsduren met als resultaat het onderstaande histogram. We kunnen nu de vraag beantwoorden in hoeveel scenario’s de totale tijdsduur kleiner is dan 153.9 minuten. Met andere woorden, in hoeveel scenario’s zou Louwes eerder dan 23:10 uur zijn thuisgekomen. De Monte Carlo simulatie heeft berekend dat dit maar in 4 van de 10000 keer voorkomt, een te verwaarlozen kans van 0.04% dus. Zelfs de kans dat hij eerder thuis zou komen dan 23:16 uur (159.9 minuten) is zeer klein, 3.82%. Hij zou dus praktisch zeker later dan 23:16 uur thuisgekomen moeten zijn, maar dat is in strijd met de feiten.

Aben heeft twee keer ongelijk

Derksen toonde aan dat Louwes niet om 20:32 uur vanuit Deventer naar mevrouw Wittenberg heeft kunnen bellen, iets wat Aben wel voor mogelijk hield.

Maar zelfs als Aben hiermee wel gelijk zou hebben gehad, krijgt hij weer ongelijk. Louwes zou in dat geval nooit tussen 22:30 en 23:00 uur thuisgekomen kunnen zijn.

De Hoge Raad kan ook rekenen en doet niet aan ‘drie keer is scheepsrecht’. En moet alleen al om deze reden tot een herziening besluiten.

Rapportage CCT en berekeningen Derksen maken Aben niet uit

Posted on by

Wanneer de rapportage van het Cold Case Team en de berekeningen van Prof. Derksen worden gelezen, vallen deskundigheid en precisie onmiddellijk op. Heel anders is dat met de conclusie van advocaat-generaal Aben. Juridisch slaat hij volgens advocaat Knoops regelmatig de plank mis en meet hij zich een empirische deskundigheid aan die hij niet bezit.

Cold Case Team

Het Cold Case Team bestaande uit drie ervaren en wetenschappelijk geschoolde forensisch rechercheurs van de Amsterdamse politie is niet door de verdediging van Louwes ingesteld, maar door advocaat-generaal Aben zelf.

Rapportage Cold Case Team

De lezer die het jarenlang heeft moeten doen met elkaar tegensprekende rapporten, verwarrende verklaringen en meningen, drogredenen, onverklaarbaar handelen en afwijzende officiële reacties, krijgt door het CCT een degelijk rapport gepresenteerd. Ter zake, feitelijk, zonder opsmuk.

Maar het CCT maakt van zijn hart ook geen moordkuil. Regelmatig spreekt het zijn verwondering uit over ten onrechte nagelaten of fout politieonderzoek, data die niet kloppen, processen-verbaal die in het dossier ontbreken, onvolledige mutaties in het tactisch journaal, onderzoek dat alleen de opvatting van de politie wil aantonen maar geen of weinig oog heeft voor de verklaringen van Louwes.

Criticasters van het eerste uur zien in de rapportage hun meningen pagina na pagina bevestigd. Louwes had op een dergelijk flinterdun en rommelig dossier nooit veroordeeld mogen worden.

Berekeningen Prof. Derksen

En dan hebben we ook nog de berekeningen van Prof. Ton Derksen. In zijn boek De Deventer karaktermoord tonen gedetailleerde berekeningen heel precies, van minuut tot minuut, aan dat Louwes de dader niet kan zijn. Niet zo maar een mening uit de losse pols dus. En Derksen weet waar hij het over heeft, daarvoor staat zijn empirische wetenschappelijke opleiding, dissertatie over waarschijnlijkheid en jarenlange professoraat garant. En met zijn boek over Lucia de B(erk) heeft hij ook een uitstekende reputatie.

Dit alles maakt Aben niet uit

De berekeningen van een deskundige dus. Dit in tegenstelling tot Aben die deze deskundigheid ontbeert maar zich niettemin in zijn advies aan de Hoge Raad veroorlooft een eigen berekening te presenteren die hij vervolgens zelf recenseert en gebruikt om de schuld van Louwes aan te tonen. Een niet eerder vertoonde werkwijze.

De rapportage van het CCT heeft veel kritiek op het politieonderzoek van destijds en biedt alle aanleiding ernstig te twijfelen aan de schuld van Louwes. Derksen gaat nog een stap verder en toont aan dat Louwes de dader niet kan zijn. Ondanks dit alles ziet Aben geen reden het herzieningsverzoek van Knoops af te wijzen.

Advocaat Knoops neemt AG Aben de maat

Posted on by

Nadat advocaat-generaal Aben maandenlang de tijd had genomen voor het schrijven van zijn Conclusie in de Deventer moordzaak, kreeg advocaat Knoops slechts 14 dagen tijd om een schriftelijke reactie te geven. En die loog er niettemin niet om.

Ondanks de grote tijddruk van twee weken – waarvan helaas sporen in de tekst zichtbaar zijn – telt Knoops’ reactie niet minder dan 41 pagina’s. Als juridische leek ontkom je bij lezing niet aan de indruk dat Knoops gehakt maakt van Abens advies.

Waar beiden over onderdelen verschillend denken, wordt het woord ‘miskent’ regelmatig gebruikt. Dat is vanzelfsprekend, de heren hebben verschillende belangen. Voorbeelden hiervan zijn:

‘… hetgeen de advocaat-generaal miskent …’,

‘… Dit alles wordt door de advocaat-generaal miskend en via een drogreden verbloemd …’.

Niets nieuws onder de zon dus. Twee partijen die verschillend oordelen.

Anders is het met de kwalificatie ‘onbegrijpelijk‘ die Knoops een zestal keren hanteert. Niet alleen oordeelt hij anders dan Aben over sommige conclusies, hij kan de redenering van Aben zelfs niet eens volgen. En Knoops is niet de eerste de beste, maar een doorgewinterde advocaat die ook internationaal wordt gewaardeerd.

Een paar voorbeelden:

‘Onbegrijpelijk is dan ook dat de advocaat-generaal stelt dat niet kan worden afgeleid dat het sporenbeeld ook is ‘aangetast’ en onbruikbaar is voor evaluatie.’

‘… wordt temeer onbegrijpelijk indien men de opmerking leest van de advocaat-generaal op pagina 29 van zijn conclusie: …’

‘Het is dan onbegrijpelijk dat de advocaat-generaal hieraan niet de slotsom verbindt, dat de
herzieningsaanvraag gegrond is te achten.’

Ook op juridisch vlak blijkt Knoops te corrigeren.

De teneur van Knoops reactie is dat hij Aben de maat neemt, vindt dat deze slecht werk heeft afgeleverd en dat de Hoge Raad dus het herzieningsverzoek moet toewijzen. Maar ook vraagt Knoops subsidiair een tussenarrest te wijzen ‘met de bepaling dat de hierboven genoemde getuigendeskundigen zullen worden gehoord door een raadsheer-commissaris die door Uw Raad wordt aangesteld’.

Deze getuigendeskundigen zijn de drie forensisch rechercheurs van het Cold Case Team dat door Aben is aangesteld en die drie jaar lang onderzoek hebben verricht naar alle forensisch-technische sporen; en inspecteur Lansbergen die eveneens jarenlang onderzoek deed naar de
forensisch-technische aspecten van de zaak tijdens de herzieningsprocedure.

Vooral het voorgestelde tussenarrest is interessant.

Het CCT heeft een rapport van 119 pagina’s (exclusief bijlagen) samengesteld met zeer gedetailleerde en samenhangende onderzoeksresultaten dat nu door Knoops openbaar is gemaakt. Ook blijkt in 2018 een tot dusver niet bekend (?) proces-verbaal te zijn opgesteld door inspecteur Lansbergen. Alle reden dus deze deskundigen te ondervragen.

Prof. Derksen: Louwes kan niet de dader zijn

Posted on by

Inhoudelijke correcties op de Conclusie van advocaat-generaal mr. Aben in de Deventer moordzaak konden niet uitblijven Het was bijna inkoppen voor open doel. In het vorige artikel gingen we al uitgebreid in op de reactie van de auteur van deemzet.nl die hier kan worden teruggelezen. Die reactie liegt er niet om en is eigenlijk beschamend voor Aben.

Een tweede reactie komt van de hand van Prof. Ton Derksen die – gezien zijn prestatie in de zaak Lucia de B(erk) – een grote reputatie geniet. Ook in de Deventer moordzaak laat hij zich niet onbetuigd. In 2011 verscheen zijn boek Leugens over Louwes en begin 2023 De Deventer karaktermoord.

Prof. Derksen is niet alleen een schrijver van relevante en veel gelezen boeken, ook is hij een gerespecteerde en vooral deskundige wetenschapper, zoals zijn aangepast CV aangeeft:

“Ik heb, na studies geschiedenis, sociologie en filosofie, in Oxford een dissertatie over waarschijnlijkheid geschreven. Als hoogleraar wetenschapsfilosofie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en aan de Universiteit Brabant in Tilburg heb ik mij jarenlang beziggehouden met de problematiek van rationaliteit en argumentatiestructuren, zowel wetenschappelijke als alledaagse. Met mijn empirische wetenschappelijke opleiding, mijn dissertatie over waarschijnlijkheid en mijn jarenlange professoraat met aandacht voor rationaliteit en argumentatiestructuren, meen ik dan ook bij uitstek gekwalificeerd te zijn voor de empirische argumentatie in dit Rijtijd Argument waarvoor verder geen specialistische kennis nodig is.”

Een auteur dus die het niet laat bij “Ik vind dit …” en “Ik vind dat …”. Nee, zijn aanpak is wetenschappelijk verantwoord en verdient het extra serieus te worden genomen. En het is ook deze aanpak die zijn bijdrage in De Deventer karaktermoord en zijn reactie op Abens Conclusie kenmerkt. Met name zijn deskundigheid op het gebied van waarschijnlijkheid is hier van groot belang.

Dus, wanneer Derksen in zijn boek en in reactie op de Conclusie op basis van degelijke argumenten en berekeningen tot de slotsom komt dat Louwes de moord niet kan hebben gepleegd dan moet je van goede huize komen om die te weerleggen. En na lezing van wat Aben tegen dit bewijs te berde brengt, moeten we concluderen dat hij niet van dergelijke huize komt.

Advocaat Knoops zal op de Conclusie van Aben een uitvoerige reactie naar de Hoge Raad sturen en zal zeker van de bijdrage van Derksen gebruik maken.

De Hoge Raad kan niet terloops aan de argumenten van Derksen voorbij gaan.

Conclusie Aben gaat voorbij aan feiten

Posted on by

Op 29 augustus 2023 maakte advocaat-generaal mr. Aben zijn conclusie in de Deventer moordzaak bekend. Hierin adviseert hij de Hoge Raad het herzieningsverzoek van Louwes niet te honoreren. Diens advocaat Knoops moet zijn reactie binnen 14 dagen bekend maken.

Dit is een schrijnend korte periode vergeleken met de vele maanden tijd die Aben zichzelf heeft gegund voor het schrijven van zijn conclusie. Ook veel te kort omdat er nogal wat valt aan te merken op de argumenten die Aben aanvoert. Eigenlijk heeft de AG slecht werk afgeleverd. Zijn conclusie is op veel plaatsen gedateerd, niet up-to-date, onjuist of ronduit vooringenomen. Om op al die tekortkomingen binnen de gestelde korte periode een degelijke reactie te formuleren zal van de advocaat een uiterste inspanning vergen.

En dat overtuigende weerwoord is er wel degelijk.

In de eerste plaats is er de website deemzet.nl. Hierin wordt o.a. gedetailleerd beschreven hoe de werking van het GSM-netwerk in 1999 de verklaringen van Louwes ondersteunde en welke fouten zijn gemaakt in de beoordeling van de (DNA-)sporen. Je zou verwachten dat Aben van deze belangrijk bron van gedocumenteerde informatie uitgebreid gebruik zou maken. Maar dat is helaas niet gebeurd.
De auteur van de website heeft de afgelopen dagen in hoog tempo uitgebreid commentaar op de conclusie geleverd. Het toont aan dat Aben grote steken heeft laten vallen.

En dan is er het boek De Deventer karaktermoord van Prof. Derksen. Hierin toont de auteur nauwgezet aan dat de file bij Harderwijk voor Louwes wel degelijk een alibi vormt en dat een precieze berekening van de vermeende rijtijden van Louwes van de Jaarbeurs in Utrecht naar de Zwolseweg 157 in Deventer bewijst dat Louwes niet vanuit Deventer kan hebben gebeld maar vanaf de A28. Hij kan dus niet de dader zijn.

Aben weerlegt deze bewijsvoering niet maar stelt een alternatief scenario voor, daarbij voorbijgaand aan duidelijke feiten. En sinds wanneer is het de taak van een AG discutabele alternatieven aan te dragen in plaats van een zeer plausibele gang van zaken proberen te weerleggen (wat overigens niet zal lukken)?

En dan laten we nog onbesproken de hoofdstukken over het ontbreken van een financieel motief en het pathologisch karakter van de moord. Misschien horen deze niet thuis in een weerwoord maar overtuigend zijn ze zeker.

De conclusie van Aben veroorzaakt inmiddels al de nodige verontwaardiging. In de Volkskrant van 7 september 2023 verscheen een artikel De Deventer Moordzaak moet wel degelijk worden herzien van dr. Herman de Regt en dr. Hans Dooremalen. Beiden zijn wetenschapsfilosofen aan de Universiteit Tilburg en collega’s van Prof. Derksen.

Wanneer advocaat Knoops in zijn reactie op de conclusie van bovenstaande bronnen en commentaren gebruik maakt, moet de Hoge Raad tot een herziening besluiten.

Aben, zo moeilijk is het toch niet?

Posted on by

Na het herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak van negen jaar overhandigde advocaat-generaal Aben medio 2022 de resultaten aan Louwes’ advocaat Knoops. Een coldcaseteam (CCT) had de gehele zaak opnieuw en minutieus onderzocht. Op basis hiervan diende Knoops eind oktober 2022 een herzieningsverzoek in. In februari 2023 maakte Aben bekend dat hij zijn conclusies over dit verzoek aan de Hoge Raad op 27 juni 2023 zou aanbieden. Een dag eerder werd echter bekend dat hij deze datum niet haalde en dat het 29 augustus 2023 zou worden.

Nu staat Aben niet bekend als Zoef de Haas. Zijn herzieningsonderzoek van negen jaar was al ongekend lang en nu opnieuw schiet het niet erg op. Natuurlijk kent hij het rapport van het CCT op zijn duimpje en de mogelijke argumenten van Knoops om een herziening te verzoeken zouden al onmiddellijk na het onderzoek geen verrassing hoeven te zijn. En had hij al kunnen beginnen met het schrijven van zijn advies.

Maar toch zijn eind augustus 2023 weer 15 maanden verstreken sinds het verschijnen van het CCT-rapport. En zo moeilijk hoeft het toch niet te zijn om een herziening al dan niet te adviseren.
Laten we de hoofdpunten van dit rapport even langslopen. We doen dit aan de hand van het herzieningsverzoek van Knoops.

GSM
Er bleek een meer dan reële mogelijkheid dat Louwes wel vanaf de A28 met mevrouw Wittenberg had gebeld zoals hij steeds had beweerd. Maar steeds werd dit door politie en OM vrijwel onmogelijk genoemd. De politie zelf had echter al snel geconstateerd dat dit wel mogelijk was maar had dit buiten het dossier gehouden, zo ontdekte het CCT. De rechter had hier dus geen kennis van kunnen nemen. Wat natuurlijk zeer in het nadeel van Louwes was.
Bovendien had een deskundige over deze kwestie zijn belastende verklaring teruggetrokken. Overigens een dapper besluit.

Onbetrouwbare processen-verbaal
Volgens het CCT zijn niet alle processen-verbaal betrouwbaar. Dat is nogal wat, dat je de verslaglegging door de politie niet kunt vertrouwen. En het is daarom schokkend dat op basis van zulke PV’s iemand schuldig wordt verklaard.

DNA
Het CCT noemt de chain of custody van de blouse problematisch en vindt in het algemeen de criminalistische waarde van het forensisch onderzoek laag, met andere woorden: je hebt er weinig tot niets aan.

Los van de problematiek van de juridische vraag of hier sprake is van nova (je zou zeggen: zeker wel) zou een advocaat-generaal er geen moeite mee moeten hebben op basis van een dergelijk rapport snel een herziening te adviseren. Maar nee, Aben heeft er ruim een jaar voor nodig.

En dan zijn we er nog niet, want zelfs als hij een herziening adviseert, neemt de Hoge Raad in het algemeen ook weer ruim de tijd om het advies te bestuderen. Wanneer deze besluit dat de zaak moet worden overgedaan, gaan weer minimaal een paar maanden verloren voordat een gerechtshof deze zal behandelen. Al met al heel sneu voor Louwes die met zijn 69 jaar moet hopen dat hij de afloop nog zal meemaken.

Je zou toch mogen verwachten dat advocaat-generaal en Hoge Raad bij een zaak die al 24 jaar speelt en waarover nu een dergelijk kritisch rapport van het CCT is verschenen, uit piëteit met Louwes wat meer spoed zou betrachten.

Deventer moordzaak op Wikipedia: Eikelenboom (6)

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen.
Deze keer: hoe plaats je het bericht van minister Yeşilgöz over Eikelenboom?

Eikelenboom speelde belangrijke rol

In het lemma komt natuurlijk ook de naam Eikelenboom voor. Hij trad in de Deventer moordzaak op als DNA-deskundige en speelde die rol met verve. Uiteindelijk was zijn oordeel doorslaggevend in de veroordeling van Louwes door Hof Den Bosch.

Minister Yeşilgöz: Eikelenboom was geen deskundige DNA

Op Kamervragen over hem antwoordde minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid op 9 mei 2022:

De betreffende medewerker is een voormalig medewerker van het NFI. Tijdens zijn dienstbetrekking bij het NFI was hij niet bevoegd tot het uitvoeren van werkzaamheden ten behoeve van het opstellen van DNA-profielen en was dat evenmin onderdeel van zijn werkzaamheden. Betreffende medewerker was tekenbevoegd voor bloedspoorpatroonanalyse en rapporteerde enkel over dit deel van het onderzoek in de Deventer moordzaak.

Medewerker Eikelenboom gaf voor het Hof Den Bosch zijn oordeel over aangetroffen DNA op de blouse van het slachtoffer. Maar hij was hiervoor helemaal niet bevoegd. Ook bij de Rosmalense flatmoord had het hof geen goed woord voor hem over.

In het lemma niets te vinden en naar onze mening mag een dergelijk feit daarin natuurlijk niet ontbreken. Maar ja, hoe voeg je deze informatie toe?

Aanpassen lemma zonde van de tijd

Andere wijzigingen aan het lemma (zie eerdere artikelen in deze reeks) leidden tot een ongewenst en tijdrovend kat-en-muisspelletje: plaatsen, ‘terugdraaien’, opnieuw (aangepast) plaatsen, weer ‘terugdraaien’ enz. Voor de redacteur van deze site een onplezierige ervaring. Dat zal ongetwijfeld ook met deze toevoeging gebeuren. Dus begint hij er maar niet aan..

Het is zonde van de tijd.

Deventer moordzaak op Wikipedia: 5. Externe links

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen.
Deze keer: waarom twee websites werden geweerd in Externe links.

Het begin

De redacteur van deze website is al sinds het verschijnen van de artikelenreeks van Stan de Jong in HP/De Tijd geïnteresseerd in de Deventer moordzaak. De motivatie om er meer over te willen weten ontstond al gauw: hoe is het mogelijk dat je in Nederland op een dergelijk dun dossier kunt worden veroordeeld? En dat gaat iedere Nederlander aan.

Aanvankelijk viel het nog wel mee. Louwes werd door de rechtbank in Zwolle vrijgesproken maar na twee hogere beroepen en enkele behandelingen door de Hoge Raad was zijn pleit beslecht. Hij werd definitief veroordeeld en kwam in 2009 vrij.

Boeken en websites

Maar daarmee was het niet klaar. Er verschenen boeken over deze zaak: onder meer Haan (2009), Derksen (2011, 2022), websites als geenonschuldigenvast.nl, deemzet.nl, deventermoordzaak.info en met name Maurice de Hond beet zich in deze zaak vast en heeft op zijn website een aparte tab.

Advocaat Knoops

Louwes’ advocaat Knoops liet zich evenmin onbetuigd en verzocht, deels gesteund door de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS), in 2013 de Hoge Raad een herzieningsonderzoek in te stellen. Dat werd na ruim 9 jaar in 2022 afgerond. Op grond van de resultaten deed hij op 30 oktober 2022 aan de Hoge Raad een herzieningsverzoek. Advocaat-generaal Aben heeft aangekondigd zijn conclusie op 27 juni 2023 aan de Hoge Raad aan te bieden.

deemzet.nl

Al rond 2010 was de website deemzet.nl ontstaan. In de loop der jaren onderzocht de auteur (van huisuit een chemicus) op bijna wetenschappelijke wijze verscheidene onderdelen van de zaak, en met succes. Zo legden diens resultaten over het gsm-netwerk fouten bloot in de conclusies van deskundigen en zelfs van de advocaat-generaal in Den Bosch; hij beet zich vast in de mogelijke atmosferische omstandigheden met vaak onthutsende resultaten; en wees op de opmerkelijke post-mortemkenmerken van het stoffelijk overschot van Wittenberg.

Dat laatste aspect leidde ertoe dat in 2013/2014 een team van forensische experts werd geformeerd waarvan hij deel uitmaakte. De opmerkelijke resultaten van dit onderzoek werden vastgelegd in twee processen-verbaal van de nationale politie.

Zijn grote verdienste betreft het DNA-onderzoek, een kolfje naar de hand van een chemicus. Met zijn inhoudelijke kennis weerlegde hij gemakkelijke conclusies over diverse vlekjes op de blouse van het slachtoffer. De onderbouwing beschreef hij uitgebreid en gedocumenteerd in zijn website deemzet.nl.

deventermoordzaak.info

Begin 2019 raakte de redacteur van deventermoordzaak.info getriggerd door het uitblijven van de resultaten van Abens herzieningsonderzoek en leverde hierop commentaren via Twitter. Begin 2021 combineerde hij deze commentaren met een serie van meer dan 220 artikelen op de website deventermoordzaak.info. Deze belichtten een breed scala van aspecten van de Deventer moordzaak.

Wikipedia

Bij toeval kwam hij onlangs weer bij dit lemma terecht. Hoewel grote delen informatief en correct zijn, constateert de insider nogal wat onvolkomenheden (zie eerdere artikelen in deze serie). En dan ligt het voor de hand dat die worden aangepast of gecorrigeerd. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Zo viel het op dat het lemma geen externe links had. Gezien het voorgaande kon worden verwacht dat de lezer kennis zou kunnen nemen van belangrijke bronnen als bovengenoemde websites, in het bijzonder van deemzet.nl maar ook van de bijdragen van Maurice de Hond op diens website. Maar dat bleek niet het geval.

Toen hij een rubriek Externe links plaatste met deze twee links werden ze binnen een oogwenk ‘teruggedraaid’ (dat wil zeggen: verwijderd) met uiteindelijk het hooghartige commentaar:

Gaan we straks naar elke hobbyist of complottheorie linken? Dajasj (overleg) 12 jun 2023 20:33 (CEST)

Later werd door de moderator (?) een nietszeggende link geplaatst naar rechtspraak.nl.

Al met al een rare gang van zaken. Bovengenoemde websites met veel feitelijke informatie en commentaren zijn in de ogen van Wikipedia niet de moeite waard in het lemma opgenomen te worden maar Wikipedia vindt het wel zinvol om in de rubriek In de populaire cultuur de lezer opmerkzaam te maken op de film De Veroordeling. Een goede maar sterk geromantiseerde weergave van de werkelijkheid en met heel veel fictie.

Aanpassen lemma zonde van de tijd

Andere wijzigingen aan het lemma (zie eerdere artikelen in deze reeks) leidden tot een ongewenst en tijdrovend kat-en-muisspelletje: plaatsen, ‘terugdraaien’, opnieuw (aangepast) plaatsen, weer ‘terugdraaien’ enz. Daar is hij maar mee gestopt..

Het is zonde van de tijd.

Deventer moordzaak op Wikipedia: 4. Het nagelvuil (4)

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen.
Deze keer over Het nagelvuil.

Bron

Het wordt eentonig, maar ook dit onderdeel steunt alleen op het boek van Bas Haan uit 2009 (heruitgegeven in 2020) dat overigens omstreden is. Dit terwijl er degelijke bronnen voorhanden zijn: Leugens over Louwes (2011), De Deventer karaktermoord (2022) en deemzet.nl.

Nagelvuil

Over het nagelvuil kunnen we kort zijn.
Nooit werd nagelvuil van onder de nagels van het slachtoffer bemonsterd of verzameld. Geen enkel rapport maakt er melding van. Wel werden nageltoppen geknipt, volgens de rapportages zelfs tweemaal, waarmee gelijk onzeker is wanneer dat werd gedaan, wat als een blunder kan worden beschouwd.

Alle nagels in een potje

Er wordt gesproken over het ‘DNA onder de nagels’ van Wittenberg maar ook hier ontbreekt de noodzakelijke nuancering. Al in een vroeg stadium zijn de nagels geknipt en samen in een potje gedaan. Als er een manier is om contaminatie te veroorzaken, dan moet je het op deze manier aanpakken. Boven- en onderzijde van de nagels komen dan met elkaar in contact en DNA wordt gemakkelijk overgedragen.

Louwes’ bezoek op donderdagmorgen

Het staat vast dat Louwes op donderdagmorgen een bezoek heeft gebracht aan Wittenberg en het is meer dan aannemelijk dat bij die gelegenheid DNA op vreedzame wijze is overgedragen (handen schudden, hoesten, niezen of spreken met consumptie) en op de bovenzijde van de nagels is terecht gekomen. Het onderlinge contact van de afgeknipte nagels in een potje doet de rest.

DNA (kan worden overgeslagen)

Overigens, geen enkel van de vier Y-profielen was compleet, haalde zelfs nooit de helft van de mogelijke pieken, dus geen enkel profiel voldoet aan enige standaard voor positieve herkenning. Het meest waarschijnlijk is het dat het DNA van Louwes – het betreft over de vier profielen samen slechts een twintigtal moleculen – van de blouse naar de nageltoppen is getransfereerd bij het uit-, aan- en weer uittrekken van de blouse. Op de schouders van de blouse zaten wel grote hoeveelheden DNA (in de orde van grootte van honderdduizenden als spreken de bron was). De zogenaamde autosomale profielen bevatten geen DNA van Louwes. Hierover ontstond in 2014 verwarring, toen het parket het tegenovergestelde beweerde. Deze fout is tot op vandaag niet openlijk gerectificeerd.
Van de veel grotere hoeveelheid DNA van het slachtoffer in de autosomale profielen aan de nagels is de hoofdbijdrage duidelijk: op de hals zijn krassen als afweerverwondingen tijdens de verwurging zichtbaar.

Expertsessie

Veel van het voorgaande werd in 2014 vastgesteld tijdens een expertsessie met vijf forensische artsen, een inspecteur van politie – speciaal benoemd door advocaat-generaal Aben – en de beheerder van de website deemzet.nl.
Helaas mag de lezer geen kennis nemen van deze informatie uit deemzet.nl. Deze uitgebreide website wordt niet tot het lemma toegelaten omdat het volgens WikipediaNL wordt gerekend tot eigen onderzoek (brrr).

Geen DNA van ‘klusjesman’?

In het lemma wordt gemeld dat van de ‘klusjesman’ geen DNA is aangetroffen. Misschien wel interessant voor de podcast Deventer mediazaak of de film De Veroordeling, maar in dit verband is het niet relevant. In de Deventer moordzaak staat de eventuele schuld van Louwes ter discussie, niet de eventuele onschuld van de klusjesman.

Aanpassen lemma zonde van de tijd

De redacteur van deze site zou zeker de moeite hebben genomen al deze noodzakelijke aanpassingen in het lemma aan te brengen, maar ziet er tegenop correcte en zorgvuldig geformuleerde aanpassingen zonder omhaal te zien ‘terugdraaien’. Hij vindt dat zonde van de tijd.

Deventer moordzaak op Wikipedia: 3. De kleding

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen.
Deze keer over De Kleding en DNA.

Betrouwbare bronnen DNA-bewijs

Als over één onderwerp in de Deventer moordzaak veel is gepubliceerd dan is het wel over het DNA-bewijs. Dit was in 2019 voor advocaat-generaal Aben een van de redenen een coldcaseteam (CCT) opdracht te geven hiernaar extra onderzoek te doen.

Voor veel geïnteresseerde lezers is het onderwerp DNA echter te specialistisch. Toch doet Prof. Derksen in zijn boeken Leugens over Louwes (2011) en De Deventer karaktermoord (2022) een uitstekende poging om de lezer deelgenoot te maken van deze ingewikkelde materie. En de boeken van Derksen zijn zeer betrouwbaar, hij schrijft bij wijze van spreken geen woord zonder er een noot met verantwoording aan toe te voegen en heeft ook overigens een uitstekende reputatie. Beide boeken staan weliswaar gemakshalve genoemd onder het kopje Literatuur maar in de tekst wordt er niet een keer naar verwezen.

Er is nog een uitgebreide bron voor het DNA-bewijs: de website deemzet.nl. Op heel specialistische wijze en reproduceerbaar gaat de auteur in op de DNA-aspecten van een aantal bloedvlekken op de blouse van Wittenberg. Van zulke kennis wil de lezer van het lemma zeker het bestaan weten en er wellicht kennis van nemen.

‘Eigen’ onderzoek: hobby of complot?

Een poging om deze website als externe link te doen opnemen in het lemma, stuitte echter op verzet van de moderator. Het bracht hem zelfs tot de uitspraak:

Gaan we straks naar elke hobbyist of complottheorie linken? Dajasj (overleg) 12 jun 2023 20:33

Ook een andere opvatting van de moderator doet de wenkbrauwen fronsen:

Het gaat hier om een website (van de gebruiker in kwestie), die vooral berust op eigen onderzoek en lijnrecht ingaat tegen betrouwbare bronnen waaronder rechterlijke uitspraken. Ik zou het zeer onwenselijk vinden als we dat een podium geven door het te plaatsen bij de externe links. Dajasj (overleg) 12 jun 2023 18:03 (CEST)

De neerbuigende mening over ‘eigen onderzoek’ zal bijvoorbeeld bij onderzoekers als Newton (zijn drie wetten), Rivest, Shamir en Aldeman (private/public cryptography) en Andrew Wiles (Fermat’s last theorem) de wenkbrauwen hebben doen fronsen.

Aantoonbare fouten in de tekst

We komen nu tot het onderwerp Kleding en het daarmee samenhangende DNA-bewijs. Enkele fragmenten in de tekst:

1. Deze bevonden zich in de buurt van de gebroken ribben

2. De blouse was enige tijd zoek, in ieder geval administratief

3. … zijn op de blouse minder bloedvlekken zichtbaar dan op latere foto’s van het NFI in 2004. Hiervoor is geen verklaring gevonden. 

4. Dit had echter geen invloed op het DNA-bewijs, omdat deze vlekken niet de plekken zijn waar het DNA van Louwes was gevonden

Alle opmerkingen hebben gemeen dat ze onnauwkeurig zijn en zelfs onjuist. Zo bevond het DNA zich juist niet in de buurt van de gebroken ribben maar juist wel daar waar de ribben niet gebroken waren (1); de blouse was niet alleen administratief zoek, hij was fysiek onvindbaar en met veel moeite teruggevonden (2); de verklaring in (3) is er volgens het CCT wel degelijk: dat komt door contaminatie. Over (4) valt alleen te speculeren, want waar het DNA gevonden werd zijn juist geen foto’s gemaakt. Men kan echter wel vermoeden dat ook daar nieuwe vlekken zijn ‘geland’.

Wat hebben deze fragmenten nog meer gemeen? Ze zijn opgeschreven met alleen een verwijzing naar het boek van Bas Haan uit 2009 (wie zou die moeite hebben genomen?), terwijl er zoveel betere bronnen zijn (zie hierboven) dan het omstreden boek van Haan.

Wat vindt het coldcaseteam?

Het CCT vatte in 2022 het bovenstaande over het DNA-bewijs en de blouse kort en krachtig samen:

Integriteit: Ernstig aangetast
Criminalistische waarde: ja – laag

In gewone mensentaal: je hebt er als bewijs niets aan.

Aanpassen lemma zonde van de tijd

De redacteur van deze site zou zeker de moeite hebben genomen de noodzakelijke aanpassingen in het lemma aan te brengen, want wat heb je aan een lemma met zulke fouten? Maar hij ziet er tegenop correcte en zorgvuldig geformuleerde aanpassingen zonder omhaal te zien ‘terugdraaien’. Dat vindt hij zonde van de tijd.

Deventer moordzaak op Wikipedia: 2. De locatie

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen. Deze keer over De Locatie.

Kon Louwes vanaf de A28 hebben gebeld?

De oorspronkelijke tekst onder het kopje Locatie vat de problematiek samen van het mobiele telefoongesprek dat Louwes met het slachtoffer had gevoerd. Was het technisch wel mogelijk dat het vanaf de A28 was gevoerd, zoals Louwes steeds had verklaard? In 2017 concludeerde TNO dat de kans daarop “klein, maar niet onmogelijk” was, onder andere in verband met bijzondere atmosferische omstandigheden.

Dit onderwerp werd als volgt afgesloten:

Volgens journalist Bas Haan was deze nuance ook al bekend in 1999 en was het dus geen nieuw ontlastend bewijs voor Louwes [ref].

Wie kiest trouwens de bronnen?

Net zoals bij het onderwerp Motief in het vorige artikel vraagt de lezer zich af waarom juist de mening van Haan hier moet worden genoemd, terwijl zoveel degelijke bronnen beschikbaar zijn, zoals Leugens over Louwes (2011) en De Deventer karaktermoord (2022)?. Wie heeft deze referentiekeuze gemaakt?
Overigens vraagt de lezer zich af wat wordt bedoeld met ‘deze nuance’? De bijzondere weersomstandigheden zeker niet, want pas in het CIS-rapport (2007) werd dit onthuld.

Resultaten CCT-verslag (2022)

Inmiddels is het herzieningsonderzoek van advocaat-generaal Aben in mei 2022 afgerond. Het coldcaseteam (CCT), bestaande uit rechercheurs van de Amsterdamse politie, stelt na 3 jaar onderzoek onder meer vast dat langeafstandscontacten wel mogelijk waren (ook zonder bijzondere atmosferische omstandigheden), de politie dat in 1999 al wist maar buiten het dossier had gehouden.

Een dergelijke wijziging werd aan het lemma toegevoegd en niet ‘teruggedraaid’. Door deze aanpassing kwam de laatste zin evenwel vreemd over. In 1999 was niet bekend wat in 2022 werd vastgesteld.

Noodzakelijke aanpassing ‘teruggedraaid’

Dus werd om deze reden de laatste zin verwijderd (dat gaat in Wikipedia heel gemakkelijk) maar binnen een minuut was hij al weer ‘teruggedraaid’, dat wil zeggen verwijderd, zonder toelichting. Ook dat gaat in Wikipedia heel gemakkelijk.

Het is mogelijk dat de moderator van Wikipedia goede argumenten heeft de voorgestelde wijziging niet te willen accorderen. Maar hoe kan hij dat zo snel weten (binnen een minuut)? Heeft hij geen andere zaken aan zijn hoofd? En waarom geen kleine toelichting?

Zo willen de lezers van dit lemma toch niet worden geïnformeerd?

Deventer moordzaak op Wikipedia: 1. Het motief

Posted on by

De Deventer moordzaak speelt al 24 jaar en dus spreekt het vanzelf dat de Nederlandse Wikipedia een lemma over deze geruchtmakende zaak heeft. Deze organisatie heeft de naam onafhankelijk en objectief te publiceren. Bij dit lemma valt dat toch tegen.
Deze keer over Het Motief.

Een onafhankelijk en objectief platform, dat kan de Deventer moordzaak goed gebruiken. Veel partijen schrijven erover: vonnissen, OM, advocaten, rapporten, processen-verbaal, boeken en zo meer en die publicaties spreken elkaar nog wel eens tegen. Of ze geven een bepaalde interpretatie van de feiten. En wat zou het dan fijn zijn als er een plaats is die daarover duidelijkheid kan verschaffen. De echte feiten dus. Dat zou dan Wikipedia moeten zijn.

Tot zover de theorie.

De praktijk

De praktijk is toch iets anders, zo blijkt. We moeten Wikipedia hierover niet te hard kritiseren want de organisatie draait op vrijwilligers. Maar toch, feiten zijn feiten, en daar is in dit lemma helaas niet altijd sprake van. Dat is geen probleem wanneer het een vergissing of gebrek aan kennis betreft. De moderatoren van Wikipedia kunnen niet alles weten. Bovendien zijn er andere gebruikers die zulke fouten kunnen corrigeren. Maar dan moet Wikipedia zo’n juiste correctie wel toestaan en daar wringt de schoen. Aanpassingen kunnen immers ook worden ‘teruggedraaid’ en uiteindelijk heeft de moderator het laatste woord. Dat loopt niet altijd goed af.

Het lemma Deventer moordzaak bestaat uit een aantal onderdelen. Het begint met een inleiding, dan komen onderwerpen als moord, de bewijsvoering aan bod en veel van die onderwerpen kennen weer subonderdelen. In totaal ongeveeer 27 stuks.

In een aantal artikelen zal worden aangetoond dat op cruciale onderdelen de feiten geweld wordt aangedaan of gekleurd worden voorgesteld. En dat is nadrukkelijk niet de bedoeling van Wikipedia.

Het kopje Motief

Laten we eens kijken naar het kopje Motief (overigens, alles kan worden nagelezen op het lemma zelf). In elke moordzaak zijn motief, moordwapen en getuigen van belang. Van geen van deze drie is in de Deventer moordzaak sprake, maar wat zegt Wikipedia over het motief? Aan het einde van dit onderdeel staat de volgende passage:

Daarnaast had Louwes een deel van de erfenis ten behoeve van de stichting op een nieuwe persoonlijke rekening gezet. Volgens journalist Bas Haan was met deze nieuwe kennis financiën toch een mogelijk motief [ref].

Over dit fragment kunnen een paar opmerkingen worden gemaakt.
In de eerste plaats suggereert het iets anders dan in werkelijkheid is gebeurd. De lezer wordt voorgehouden dat Louwes (heimelijk) geld van Wittenberg op zijn eigen rekening zou hebben gezet, voor eigen gewin. Toch een financieel motief dus. Maar de tekst zou hebben moeten luiden en dat werpt een ander licht op de zaak:

Daarnaast had Louwes een deel van de erfenis ten behoeve van de stichting op een nieuwe persoonlijke rekening gezet. Dit was zeer tegen de wil van Louwes. Hij mocht van een bankmedewerkster nog geen rekening openen op naam van een stichting. Zij adviseerde hem toen een rekening op eigen naam te openen met de vermelding “beheer-rekening” (ref. Leugens over Louwes (2011), p. 206. Volgens journalist Bas Haan was met deze nieuwe kennis financiën toch een mogelijk motief [ref].

Deze aanvulling valt niet alleen in het boek (2011) van Derksen te lezen, maar ook in het proces-verbaal van het verhoor van de betrokken bankmedewerkster op 11 januari 2000. Toch geen financieel motief dus.

Verder valt op dat Bas Haan er in de oorspronkelijke tekst niettemin nog een insinuatie aan toevoegt, onder verwijzing naar zijn boek uit 2020 (een heruitgave van het boek uit 2009). Trouwens, wat is er zo bijzonder aan Bas Haan dat zijn mening expliciet wordt genoemd en niet die van een ander? Waarom wordt niet (ook) verwezen naar de boeken van Prof. Derksen Leugens over Louwes (2011) en De Deventer karaktermoord (2022) of een andere bron, er zijn er genoeg? Wie besluit overigens deze keuze te maken?

Aanpassing wordt ‘teruggedraaid’

Maar helaas, wanneer de belangrijke correctie hierboven wordt ingevoerd (dat gaat heel gemakkelijk in Wikipedia) is die binnen een minuut weer ‘teruggedraaid’, dat wil zeggen even snel weer verwijderd als die werd geplaatst. Zonder toelichting, zodat de suggestie van het motief van Louwes’ eigen gewin blijft bestaan.

Mogelijke andere motieven

Wanneer we het toch over financiële motieven hebben moeten we ook andere dan die van Louwes onder ogen zien.
De klusjesman maakte melding van een transactie van mevrouw Wittenberg (vastgoedverkoop) van 1,8 miljoen gulden, waaraan de recherche en het OM totaal geen aandacht besteedde. Bas Haan ook niet. De vraag is of de opbrengst hiervan in de Stichting terechtkwam – Louwes kan dat niet gecontroleerd hebben want hij was al vroegtijdig uitgerangeerd. Ook was hij er allang niet meer bij om te protesteren tegen het weggeven van de dure wijn aan het nieuwe stichtingsbestuur.
Vreemd genoeg gaan Wikipedia en Bas Haan niet in op deze onfrisse geschiedenis, die wel gedocumenteerd werd in de officiële media (De Stentor, 18 februari 2005).

Een objectieve lezer van het lemma wil goed worden geïnformeerd, maar dat blijkt in dit lemma niet altijd het geval.

Is Wikipedia partijdig?

Posted on by

Natuurlijk heeft ook de Deventer moordzaak een lemma op Wikipedia. Het doet uitgebreid verslag van de ontwikkelingen in deze geruchtmakende zaak. Toch is het opvallend dat niet alles wordt vermeld. Sterker nog, sommige passages krijgen bijzonder veel aandacht, andere komen er helemaal niet in voor. Wikipedia zal in deze kwestie toch niet partijdig zijn?
Maar het heeft er wel alle schijn van.

Zo wordt NRC-journalist Bas Haan (die overtuigd is van Louwes’ schuld) niet minder dan 16 keer genoemd (bijvoorbeeld: ‘Volgens journalist Bas Haan …’ 2 keer), maar wetenschapper Prof. Ton Derksen moet het doen met slechts 5 keer, waarvan 3 keer in de literatuurlijst. Bevreemdend als men weet dat het boek van Haan uit 2009 (dat hij beschouwt als het standaardwerk in deze zaak) flink is gekritiseerd vanwege de vele fouten, terwijl Derksen een grote reputatie heeft op dit gebied en inmiddels twee degelijke boeken (2011, 2022) over dit onderwerp heeft geschreven.

Ook is het opvallend dat moderator dajasj niet het onderdeel Externe links wil opnemen. Zo’n onderdeel verwijst naar websites die in deze zaak een belangrijke rol spelen of hebben gespeeld. We noemen bijvoorbeeld de website deemzet.nl die al sinds 2010 zeer gedetailleerd en bijna wetenschappelijk over de Deventer moordzaak schrijft. Niet zo maar een website want de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS) adviseert in 2013 de zaak opnieuw te onderzoeken, mede op informatie van deemzet.nl. De toevoeging in dit lemma wordt door moderator dajasj teruggedraaid onder vermelding van: ‘Teveel eigen onderzoek’.

Wat is dat nu? Teveel eigen onderzoek? Nog nooit zo’n rare uitspraak gehoord. Ook Newton zou er van opkijken.

Ook een link naar deze website (Deventer moordzaak) wordt om deze reden teruggedraaid, terwijl die sinds januari 2021 de zaak in een serie van 227 artikelen en commentaren nauwgezet en serieus volgt.

Lezers zijn niet verplicht deze links te volgen. Waarom mogen de raadplegers van dit lemma deze sites niet zien?

De auteur van deemzet.nl heeft een e-book geschreven dat gratis van de site is te downloaden. Een poging om dit e-book in de literatuurlijst te doen opnemen, strandt ook op het oordeel van dajasj. Ook dit boek is geen losse flodder maar doet gedetailleerd verslag van de zaak en dan in de vorm van een boek. Maar helaas, het vindt geen genade bij dajasj die het zonder pardon weer verwijdert.

Half vol

Posted on by

Voor ongebreideld optimisme over de afloop in de Deventer moordzaak is geen plaats.
Hoewel een coldcaseteam aantoonde dat veel bewijsmiddelen een lage criminalistische waarde hadden, de politie onprofessioneel en vaak klungelig te werk was gegaan, tenminste een deskundige zijn verklaring ten nadele van Louwes inmiddels heeft herroepen en minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid op Kamervragen antwoordde dat getuige Richard Eikelenboom niet DNA-deskundig is, kan men toch niet zonder meer rekenen op een herziening. Daarvoor blijkt de Hoge Raad af en toe te merkwaardig te besluiten. En dat zou ook in deze zaak kunnen gebeuren.

Dat vindt niet alleen de juridisch niet geschoolde burger die soms met verbazing kijkt hoe de Hoge Raad heeft beslist. Ook de Adviescommissie Afgesloten Strafzaken (ACAS) heeft zo zijn bedenkingen. Deze commissie bestaat wel uit deskundige juristen en wetenschappers die advies uitbrengen over herzieningsverzoeken van uitgeprocedeerde veroordeelden. Zo schrijven ze over de afwijzing van de Hoge Raad in de Arnhemse villamoord in het Nederlands Juristen Blad dat het recht van de burger op een herbeoordeling van zijn zaak bij dit oordeel ‘goeddeels uit het zicht lijkt te zijn verdwenen’. Want: ‘De pijnpunten van deze zaak zijn niet ten gronde onderzocht en beoordeeld, terwijl dat wel had gekund.’ De commissie vergelijkt de uitspraak van de Hoge Raad impliciet met het overheidsfalen in de Toeslagenaffaire, volgens een artikel in de Volkskrant. Oei.

De ACAS schrijft in dit verband dat het ‘novumbegrip’ in 2012 juist is verruimd, mede in het kader van valse bekentenissen, en dat de Hoge Raad hieraan voorbijgaat en vervolgt:

In een rechtsstaat moet plaats zijn om te klagen over fouten in het systeem, missers en onbegrijpelijke beslissingen. Een burger die aan de bel trekt, mag niet verdwaald raken in formalisme, procedurele voorwaarden en juridische fijnslijperij.

Dus geen reden om optimistisch te zijn maar het glas is nog wel half vol.

Hoge Raad vermeldt herzieningsverzoek advocaat Knoops niet op website

Posted on by

De website van de Hoge Raad ziet er verzorgd uit en biedt veel informatie. Het is daarom bevreemdend dat het herzieningsverzoek dat Louwes’ advocaat Knoops op 30 oktober 2023 aan de Hoge Raad heeft gedaan niet wordt vermeld. Aan dit verzoek is een herzieningsonderzoek van 9 jaar vooraf gegaan (ongebruikelijk lang) en in juni 2023 stelde advocaat-generaal mr. Aben de resultaten ter beschikking van de advocaat. Die had 4 maanden nodig om zijn herzieningsverzoek te schrijven. Vervolgens liet advocaat-generaal Aben weten dat hij zijn conclusies op 27 juni 2023 aan de Hoge Raad zou overhandigen.

Zo uitgebreid hoeft de mededeling op de website van de Hoge Raad niet te zijn, maar een korte vermelding was op zijn plaats geweest. Nu dateert de laatste mededeling over de Deventer moordzaak van 6 juni 2014:

In tegenstelling tot berichten in de media is bij de Hoge Raad geen herzieningsverzoek in de Deventer moordzaak ingediend. De advocaat van de veroordeelde heeft de procureur-generaal bij de Hoge Raad (PG) verzocht nader onderzoek te verrichten in deze zaak …

Nu er wel een echt herzieningsverzoek is gedaan, mag men verwachten dat daarvan wel melding wordt gemaakt.

Jammer, maar misschien wil de Hoge Raad deze omissie nog herstellen.

Coldcaseteam vs. Hof Den Bosch

Posted on by

Nova, nova, nova. Wat een verwarrend begrip dat op kunstmatige, juridische wijze in stand wordt gehouden. Wat betekent het voor de rechtvaardigheid wanneer het coldcaseteam bestaande uit ervaren politiemensen concludeert dat de blouse een lage criminalistische waarde heeft en het Hof Den Bosch toentertijd hier redelijkerwijs aan voorbij gaat en het volledig als bewijsmiddel laat meetellen. Is dat een novum of is alleen de definitie van het begrip novum van belang?

Lees het arrest van het Hof Den Bosch van 9 februari 2004 er nog maar eens op na. Hieronder het arrest voorzien van kanttekeningen van de auteur van deemzet.nl. Doorzoek het document eerst met als zoekterm ‘blouse’ en focus voorts op de overwegingen rond overweging 2.2.2.
(Overigens zijn ook de overige overwegingen interessant, zeker wanneer verklaringen van deskundigen later worden ingetrokken.)

2004-02-09-Arrest-Den-Bosch-met-commentaar-1Downloaden

‘De twijfelpunten en omissies in het destijds verrichte rechercheonderzoek raken de criminalistische waarde van de resultaten’, meent het coldcaseteam na drie jaar onderzoek. Hieronder vallen zonder twijfel het feit dat de blouse niet goed is behandeld (chain of custody) en zelfs een tijdje zoek was, en de ontoelaatbare wijze waarop microsporenfolie is hergebruikt, om maar wat te noemen. Beide veroorzaken contaminatie: het ontstaan van sporen die op de plaats delict ontbraken. Wat heb je dan aan zulk bewijs?

Dit zijn ondubbelzinnige conclusies van het coldcaseteam. Maar het Hof Den Bosch was hiervan niet op de hoogte (novum) of, als dat wel het geval was, liet het Hof het nauwelijks meetellen. Wat moet de advocaat-generaal hier nu mee? Is het een novum of gewoon ongekende slordigheid waar het Hof niet zwaar aan tilt maar met enorme gevolgen? Wij weten het wel, maar wat de advocaat-generaal Aben hiermee heeft gedaan, zullen we kunnen lezen in zijn conclusies op 27 juni 2023.

Aben heeft het maar druk

Posted on by

Op 27 juni 2023 zal advocaat-generaal mr. Aben advies uitbrengen aan de Hoge Raad over het herzieningsverzoek van Louwes’ advocaat mr. Knoops in de Deventer moordzaak. Belangstellenden zouden kunnen denken dat hij daar zijn handen vol aan heeft want de Deventer moordzaak is ingewikkeld met veel technische details.

Maar nee hoor, op 6 juni 2023 verschijnt het bericht dat dezelfde Aben ook in een andere geruchtmakende zaak een advies aan de Hoge Raad heeft uitgebracht. Het betreft de veroordeling van Jos B. in de zaak van Nicky Verstappen, zo valt te lezen in een soort persbericht van enkele pagina’s. Overigens, ook in deze zaak speelt DNA-bewijs een belangrijke rol. De uitspraak van de Hoge Raad is (voorlopig) bepaald op 26 september 2023.

Een advies van maar enkele pagina’s, dat is niet veel! Maar dat is schijn. Het volledige advies bestaat uit 365 opmerkingen met in totaal 76000 woorden, 500000 lettertekens op 98 pagina’s (lettertype Calibri Body, 11 punts). Dat is behoorlijk veel want het gaat hier niet over een oppervlakkige roman maar over een document vol met juridisch onderbouwde en gedetailleerde conclusies. En daarvoor heeft Aben ongeveer anderhalf jaar nodig gehad.

In oktober 2023 verzocht advocaat Knoops de Hoge Raad de Deventer moordzaak te herzien en Aben liet niet lang daarna weten dat hij op 27 juni 2023 zijn advies aan de Hoge Raad zou aanbieden. Voor het schrijven van dat advies had hij dus ca. 9 maanden ingeruimd, aanzienlijk minder dus dan in de zaak Verstappen. En dat is opmerkelijk.

Natuurlijk is Aben in de Deventer moordzaak al goed ingewerkt want een herzieningsonderzoek onder zijn leiding speelde al sedert 2013. Het herzieningsverzoek kende dus een vliegende start, maar toch.

Wat kunnen de Deventer moordzaakwatchers hier nu uit afleiden?
Zou Aben het rapport van het coldcaseteam zo overtuigend hebben gevonden dat hij er niet al te veel tijd en woorden aan vuil hoefde te maken en zal adviseren het herzieningsverzoek te honoreren? Dan zijn die 9 maanden goed te verklaren.

Of was hij al zo vooringenomen dat hij zijn opvatting (voor/tegen) al klaar had en dat hij die alleen nog in juridische termen hoefde te vertalen? Ook dan zijn 9 maanden ruim voldoende.

Het blijft speculeren. Spannend is het allemaal wel, in de eerste plaats voor Ernest Louwes.

We moeten gewoon rustig wachten tot 27 juni 2023.

Maand van de waarheid

Posted on by

Op 27 juni 2023 komt advocaat-generaal mr. Aben met zijn advies aan de Hoge Raad om de Deventer moordzaak al dan niet te herzien. Dus juni 2023 wordt in deze zaak de maand van de waarheid. Zoals altijd volgt De Stentor deze zaak op de voet en ook nu besteedt de krant aandacht aan dit moment.

Ivar Penris van De Stentor beschrijft niet alleen in het kort de 24-jarige geschiedenis van deze zaak maar haalt ook de uitspraken aan die Maurice de Hond deed in een interview met de vorige week verschenen Detective & Thrillergids van opinietijdschrift Vrij Nederland. (Op zich is het al een heuglijk feit dat een gerenommeerd tijdschrift Maurice de Hond niet als een melaatse behandelt, maar hem gewoon feitelijk aan het woord laat. Daar kunnen andere media een voorbeeld aan nemen).

Twee uitspraken springen er uit. In de eerste geeft hij uiting aan de moedeloosheid die hij zou voelen wanneer de conclusies van het coldcaseteam niet serieus worden genomen.

‘Als je de inhoud van het rapport van het coldcaseteam ziet, moeten ze de zaak wel heropenen. Het eerste onderzoek was een aaneenschakeling van fouten. Er is gewoon consequent gefraudeerd. Als dat niet wordt erkend, houdt het echt op.’

Let op, hier spreekt iemand van het eerste uur, iemand die zich vanaf 2005 met hand en tand verzette tegen het onrecht in de Deventer moordzaak, tegen een herhaalde veroordeling op basis van flinterdun bewijs.

De tweede uitspraak stemt nog een graadje deprimerender. Wanneer geen herziening volgt is ook voor hem de kous af.

‘Dan moet ik het loslaten. Er is gehakt gemaakt van het onderzoek en als daar nu niks mee gedaan wordt, dan is er niks meer. Tenzij de echte dader alsnog bekent.’

En zo zullen velen het voelen. Wanneer zelfs na de schokkende conclusies van het coldcloseteam de Deventer moordzaak niet opnieuw wordt behandeld, dan houdt het op.

Maar gematigde optimisten verwachten dat het zo ver niet zal komen.

‘Get a life’

Posted on by

De auteur van de website deemzet.nl is niet de eerste de beste. Zijn website beschrijft elk detail van de Deventer moordzaak. Of het nu gaat over het DNA-onderzoek (zijn specialiteit) of over de eigenschappen van het mobiele telefoonnetwerk ten tijde van de moord, hij weet van de hoed en de rand en dat wordt nu ook door deskundigen erkend. Zo werd hij zelfs aangehaald in een advies van het Adviescollege afgesloten strafzaken (ACAS) in 2014 dat een herzieningsonderzoek adviseerde: ‘Naar aanleiding van een door een anonymus onderhouden website www.deemzet.nl heeft inspecteur [de inspecteur] zich verdiept in vraag op welke datum het slachtoffer is overleden ….’

Precisie is bijna het handelsmerk van deemzet.nl en het is dus geen wonder dat hij Bas Haan op fouten in diens boek (2009) attendeerde. En dat zijn er nogal wat, zo bleek later. Kennelijk is dit via Twitter gecommuniceerd want op 25 december 2020 reageert Haan in een tweet geïrriteerd:

‘Dit is de eerste en laatste keer dat ik op iets van je reageer: op 22 feb 2005 verwerpt de Hoge Raad de cassatie en is de veroordeling definitief. Voor de rest: get a life … ‘

gevolgd door een link naar een uitspraak die op de website rechtspraak.nl is gepubliceerd.

deemzet.nl antwoordde kort daarop keurig:

‘ja erg open voor kritiek sta je niet’

Normaal gesproken is een dergelijke communicatie niet het vermelden waard. Maar we hebben het hier over de latere onderzoeksjournalist op de redactie van NRC. En iedereen die bekend is met (wetenschappelijk) onderzoek, weet dat je bij onderzoek niet kunt zonder uitwisseling van argumenten, ook of juist als het over fouten gaat. Het is de zuurstof van onderzoek.

Maar daar is Haan geen voorstander van, zo bleek al uit een interview in DWDD (januari 2019). Hij wilde niet ingaan op een suggestie van Matthijs van Nieuwkerk om in gesprek met Maurice de Hond te gaan die zich jaren eerder ook had gestoord aan fouten in Haans boek.

Nee, Haan is meer het type dat op arrogante wijze, vanuit de hoogte iemand een ‘Get a life’ toevoegt.

Rechercheurs van toen: meldt u (anoniem)

Posted on by

Onder andere uit het Technisch Journaal blijkt dat veel rechercheurs bij het onderzoek in de Deventer moordzaak waren betrokken. Hoewel toenmalige politiechef Jaap Visscher betoogde dat – op wat kleinigheden na – het onderzoek goed is verlopen, blijkt heel wat anders uit het rapport van het coldcaseteam. Mr. Aben bevestigde al in 2019 in een interview met De Stentor dat er sprake was van blunders, hoewel niet opzettelijk.

Ook de rechercheurs uit die tijd moeten geweten hebben dat er veel misging, dat kan niet anders. Dat begon al op de plaats delict, het vroegtijdige onderzoek aan de blouse, de weigering de schouwarts zijn werk te laten doen, het wegmoffelen van onwelgevallige resultaten met de mobiele telefoon, de wijze waarop met de blouse is omgegaan, en zo meer.
Maar loyaliteit met collega’s en de organisatie deden waarschijnlijk hun werk.

Is er nu niet een rechercheur die 24 jaar later opening van zaken wil geven, al was het maar anoniem?

Tactisch Journaal politie nader bekeken

Posted on by

Het coldcaseteam meldde in zijn rapport aan mr. Aben dat veel zaken in het onderzoek van destijds niet klopten. Ze noemden ‘niet betrouwbare’ processen-verbaal en hadden ook in het politiejournaal (het verslag waarin alle handelingen van de recherche worden vastgelegd) diverse tekortkomingen geconstateerd. Er ontbreken vijf mutaties ‘in een cruciale fase’ van het onderzoek en concluderen: ‘Ofwel de mutaties zijn op vijf plekken verkeerd doorgenummerd, of ze hebben nooit bestaan, of ze zijn actief verwijderd’, concludeert het coldcaseteam. ‘Het is niet vast te stellen of dat laatste opzettelijk is gebeurd.’

Wanneer je dit zo leest (artikel van Wil Thijssen in de Volkskrant) vraag je je af wat er aan de hand is.
Dus werd het Tactisch Journaal erbij gehaald en de mutaties en pagina’s nader onderzocht.

Voordat we dat doen, beantwoorden we eerst de vraag of tekortkomingen in het Tactisch Journaal ernstig zijn. Als er sprake zou zijn van opzettelijke manipulatie is het antwoord evident. Maar ook in het geval van slordigheden is dat een tekortkoming met mogelijk ernstige gevolgen. Regelmatig zal in zo’n politiejournaal worden teruggebladerd. Ontbrekende gegevens zijn dan lastig. Bovendien, en dat moet ook worden opgemerkt, zijn de mutaties heel vaak in erbarmelijk Nederlands geschreven. Dat is nog tot daaraan toe, maar de formuleringen zijn ook veelal niet eenduidig en dat is ernstig.

Laten we nu het Tactisch Journaal even in detail bekijken.

Op p.97 begint mutatie 301, dan volgt p.96 waarop mutatie 298, dan p.98 waar mutatie 301 wordt vervolgd, etc. Zelf na nauwkeurig bestuderen wordt niet duidelijk hoe deze vreemde volgorde tot stand is gekomen.

Op p.131 ontbreekt mutatie 455 na mutatie 454 en is niet meer terug te vinden.

Op p.139 ontbreekt mutatie 481 na mutatie 480 en is niet meer terug te vinden. Bovendien is het opmerkelijk dat mutatie 482 op tijdstip 1200 is gemaakt en mutatie 481 op tijdstip 1250.

Op een niet genummerde pagina ontbreken 773 t/m 777 na mutatie 772 en zijn niet meer terug te vinden.

Op p.211 ontbreekt mutatie 788 na mutatie 789 en is niet meer terug te vinden.

Op p.235 ontbreekt mutatie 890 na mutatie 889 en is niet meer terug te vinden.

p.279 ontbreekt.

Op p.278 en verder ontbreken mutaties 1075 t/m 1079 en die zijn niet meer terug te vinden (misschien op de ontbrekende p.279)?

Op p.288 treffen we twee verschillende mutaties 1131 aan.

p.31 ontbreekt.

p.96 en p,97 staan in de verkeerde volgorde.

p.202 niet genummerd.

p.204 t/m 206 niet genummerd

p.208, 209 ontbreken

Alles bij elkaar is het nog een hele lijst. Heel logisch dat het CCT zich zorgen maakte.

Aben geschokt tijdens besprekingen met het coldcaseteam

Posted on by

(Het onderstaande mogelijke scenario is gebaseerd op het artikel In de voetsporen van de rechercheurs in de Deventer moordzaak dat Wil Thijssen op 27 juni 2022 in de Volkskrant publiceerde.)

Advocaat-generaal mr. Aben installeerde in het voorjaar van 2019 een coldcaseteam (CCT) bestaande uit drie Amsterdamse rechercheurs en stelde hun de vraag: heeft de recherche destijds in de Deventer moordzaak genoeg gedaan?
In het bijzonder wilde hij een antwoord op de volgende vijf vragen:

1. Hadden we meer kunnen weten?
2. Hebben we genoeg gedaan?
3. Zijn de processen-verbaal betrouwbaar?
4. Hoe moeten we de sporen wegen?
5. Zijn er nu nog forensische onderzoeksmogelijkheden?

Natuurlijk wilde Aben op de hoogte worden gehouden van de gang van zaken tijdens het ondezoek en stelde hij een vergaderschema vast.

Het CCT ging voortvarend aan de slag. Dat moest ook wel want het moest 31 archiefdozen, een digitaal archief met ongeveer 1300 documenten en 26 dossiermappen van het NFI doorspitten.

Nadat het CCT een inventarisatie had gemaakt kwam het gezelschap voor het eerst bijeen om een aantal indrukken uit te wisselen. De politiemensen Hamstra, Buitenweg en Corsari waren ervaren rechercheurs.

Onderstaande passages zijn ontleend aan de notulen van een groot aantal besprekingen tussen Aben en de leden van het CCT. Ze zijn niet volledig maar geven een goede indruk van de bevindingen van het CCT en wat Aben van de gemelde voortgang vond.

(…)

Hamstra kreeg als eerste het woord.
‘We noemen nu alleen wat nog niet eerder (voldoende) bekend was en wat wij opvallend vinden.
We weten nu wat meer over de doodsoorzaak en de wijze waarop de moord is gebeurd. Het slachtoffer lijkt met een stomp voorwerp tegen haar hoofd te zijn geslagen, waardoor ze viel. De dader heeft haar trekkend aan haar benen of voeten versleept; haar rechterarm ligt gestrekt en haar vest is onder haar lichaam omhooggeschoven.
Wat nog niet eerder bekend was is dat ze niet met handen maar door een bandvormig voorwerp is gewurgd. Daarover later meer.’

(…)

Buitenweg vulde hem aan.
‘Ze is meermalen gestoken en de wijze waarop dat is gebeurd, wijst volgens ons op veel emotie bij de dader maar tegelijk is die toch erg alert geweest om zo weinig mogelijk sporen achter te laten of om sporen zelfs te wissen.
Vervolgens is ze met een ‘bandvormig voorwerp’ gewurgd, Hamstra noemde dit al. Opvallend is dat in de woonkamer een tas aan een stoel hangt en die is gefotografeerd en die, gezien de stijl van de tas, niet lijkt te passen bij de (kleding)stijl van het slachtoffer. Daarom had die tas natuurlijk moeten worden veiliggesteld, maar dat is niet gebeurd. Nu lijkt het hengsel van die tas te passen bij het letsel in de hals van het slachtoffer. Dat is toch wel een opmerkelijk gegeven.
Ja, en dan is er nog iets anders. De keuken is niet onderzocht op sporen (bijvoorbeeld gootsteen en afvoer), en zelfs niet gefotografeerd en dat had om verschillende redenen natuurlijk wel gemoeten. Dat vonden we toch echt een tekortkoming in het onderzoek.’

(…)

Aben luisterde aandachtig. Veel van wat hij hoorde was hem al uit de dossiers bekend maar nu bevestigden ervaren rechercheurs wat anderen in de loop der jaren al zo vaak hadden betoogd.

(…)

Corsari had rustig naar zijn collega’s geluisterd en mengde zich in het gesprek.
‘Ja, wat wij alle drie ook onbegrijpelijk vinden is dat een schouwverslag van het lichaam ontbreekt. Dat hebben we nog niet eerder meegemaakt. Zo’n verslag zegt heel veel over het tijdstip van overlijden en dus over diverse alibi’s. Dan had men ook beter kunnen oordelen over de betekenis van zaken als lijkvlekken en lijfstijfheid. Dat dat verslag er niet was en dat niemand daarnaar had gevraagd, ja, daar stonden we alle drie wel van te kijken.’

(…)

Wat Aben diep van binnen van meet af aan al had vermoed, leek zich hier stukje bij beetje te manifesteren. Jaap Visscher die destijds het politiewerk in Deventer leidde, mocht er dan wel van overtuigd zijn dat het politieonderzoek goed was verlopen en dat eventuele foutjes geen rol hadden gespeeld bij het resultaat, maar drie ervaren politiemensen somden nu een aantal flinke tekortkomingen op. En misschien was dit nog maar het topje van de ijsberg, zo bedacht Aben. Zou hij hier dan toch – wat hij al langer vermoedde – te maken hebben met de zoveelste rechterlijke dwaling, eentje die zich al meer dan 20 jaar voortsleepte en velen bezighield?

(…)

Nadat er wat operationele zaken waren besproken en een volgende datum was afgesproken, ging het gezelschap uiteen.

(…)

Een aantal besprekingen ondervond door de corona-pandemie enige vertraging, maar doordat het archiefonderzoek voor een belangrijk deel thuis kon worden gedaan, viel de opgelopen achterstand nog wel mee. De buitenwacht toonde zich echter meer en meer ongeduldig.
Bij een bespreking was het CCT al meer de diepte in gegaan en had het toch wel schokkende feiten ontdekt. Geen kleinigheidjes die geen rol van betekenis zouden spelen maar belangrijke kwesties die rechtstreeks raakten aan de kwaliteit van de bewijslast en dus aan de rechtmatigheid van de veroordeling.
Zo had het CCT de microsporen nader onder de loep genomen en was het geschrokken van de resultaten.

(…)

Op de vraag van Aben of daarbij nog nieuwe ontwikkelingen waren te melden, nam Buitenweg het woord.
‘Het wordt nu een beetje technisch maar het is ontzettend belangrijk en dan moet het maar. De wijze waarop toentertijd met de microsporenfolie was omgegaan, ja daar zijn we toch wel van geschrokken, zo onprofessioneel. Dezelfde folie werd steeds weer opnieuw gebruikt om op diverse plaatsen haren en vezels veilig te stellen. Maar hierdoor kon een en dezelfde folie een bloedvlekje op de ene plaats bemonsteren en op een andere plaats terug plakken. Dat kon je zelfs op foto’s zien. Op sectiefoto’s konden bloedsporen worden waargenomen die er op de foto’s van de plaats delict niet zaten. Ra ra, hoe kan dat? Ja, dat maakt het vergaarde bewijs totaal onbruikbaar, vinden wij, daar heb je dan niets meer aan.
Ook lijkt het erop dat de schouw heeft plaatsgevonden voordat is begonnen met het onderzoek op de plaats delict. Ja, en dat is ook voor die tijd niet gebruikelijk.’

(…)

Aben luisterde wat ongemakkelijk naar deze constateringen. Wat had je aan een blouse waar overduidelijk onoordeelkundig mee was omgesprongen? Welk bewijs kon je daar nog aan ontlenen? Maar dat was wel gedaan in Den Bosch. Het had zelfs vrijwel regelrecht tot een veroordeling van Louwes geleid. Opnieuw kreeg hij het gevoel dat hij alleen nog maar formeel moest vaststellen wat elders allang bekend was: het politieonderzoek van toen was een rommeltje en op basis daarvan had Louwes nooit veroordeeld mogen worden. De uitkomst van het onderzoek door het CCT stond voor hem na iets meer dan een jaar dus eigenlijk al vast, maar de gifbeker moest helemaal worden leeggedronken. Ook andere belangrijke aspecten van de zaak moesten degelijk worden onderzocht.

(…)

Corsari maakte daar al meteen een begin mee toen hij over Het Telefoontje van Louwes naar het slachtoffer begon.
‘Laat ik vooropstellen dat wij niet zijn aangesteld om de schuldvraag te beantwoorden maar alleen onderzoek moeten doen in deze zaak, van het begin tot het eind. Ook moet ik benadrukken dat we geen telecom-deskundigen zijn. Maar dat hoeft ook niet om te kunnen constateren dat er ernstige zaken zijn misgegaan.
Laat ik maar gelijk met het belangrijkste beginnen: de politie heeft zeer ontlastende zaken buiten het procesdossier gehouden. Steeds werd gesteld dat Louwes vanaf de A28 een zendmast in Deventer nooit had kunnen aanstralen, dus had hij gelogen en dat was heel verdacht. Maar rechercheurs hadden destijds de route nagereden die Louwes naar eigen zeggen had gereden en vastgesteld dat aanstraling mogelijk was van een mast op 61 en zelfs 108 km afstand, veel verder dus dan die in Deventer op 25 kilometer. Maar dit ontlastende feit werd buiten het procesdossier gehouden en de raadsheren hadden hiervan dus geen kennis kunnen nemen. Ik houd niet van harde woorden maar deze gang van zaken is schandalig. Zo heb je geen eerlijk proces.’

(…)

Corsari vervolgde.
‘Verder wees onderzoek van TNO in 2017 uit dat aanstraling van de mast in Deventer niet alleen mogelijk was op een avond met buitengewone weersomstandigheden, maar ook onder ‘normale’ omstandigheden.
Bovendien hebben telecom-deskundigen hun verklaringen van destijds herroepen of aangepast.
Ja, het is volgens ons evident dat dit alles behoorlijk ontlastend voor Louwes is.’

(…)

Tijdens een interview met De Stentor in 2019 had Aben al toegegeven dat er in de Deventer moordzaak blunders waren begaan. Niet opzettelijk, maar toch. Maar wat hij nu hoorde zou er op wijzen dat er veel meer aan de hand was. Ontlastend bewijs uit het procesdossier houden, dat is nogal wat. Dat riekt wel naar opzet. Deze verontrustende gedachte werd nog versterkt door wat Hamstra te melden had.

(…)

Hamstra rommelde in zijn papieren en noemde op.
‘Er klopt meer niet. Er zijn ook ‘niet-betrouwbare’ processen-verbaal. Zo zijn sommige mutaties in het Tactisch Journaal (het verslag waarin alle handelingen van de recherche worden vastgelegd), niet volledig. Er ontbreken vijf mutaties in een cruciale fase van het onderzoek. Tja’, verzuchtte Hamstra, ‘dat is wel problematisch. Het kan zijn dat de mutaties op vijf plekken verkeerd zijn doorgenummerd, of ze hebben nooit bestaan, of ze zijn actief verwijderd. Het is niet vast te stellen of dat laatste opzettelijk is gebeurd. Ja, en wat moet je dan daarmee?’

(…)

Hoewel Aben niet geheel onwetend was van wat hier te berde werd gebracht, nu hij het zo nuchter hoorde opsommen, was hij toch wel onder de indruk. Dossiers buiten het procesdossier houden, rommelen in het Tactisch Journaal, dat was nogal wat.
Wat hij nu tijdens deze bespreking had gehoord, vond hij wel genoeg voor een keer. De agenda’s werden getrokken en een volgende bespreking werd weer afgesproken.

(…)

Bij een van de laatste vergaderingen kwam het DNA-onderzoek nog aan bod. Daarover was lange tijd veel te doen geweest, maar onder andere gezien het voorgaande werd er nu niet meer zoveel tijd aan besteed. Bovendien was getuige-deskundige Eikelenboom, die zo’n belangrijke bijdrage had gehad in het DNA-bewijs, volgens de minister van Justitie en Veiligheid niet bevoegd als DNA-deskundige. Zijn conclusies werden bovendien bestreden door twee Amerikaanse DNA-deskundigen. Verder bleek later dat een rechtbank in de Verenigde Staten hem als DNA-deskundige zelfs had geweigerd.

(…)

Tijdens een van de laatste vergaderingen kwam ook nog Het Mes aan bod. Aben wilde hieraan niet veel tijd besteden want vlak voor de behandeling van de zaak bij het Hof Den Bosch was Het Mes al door het OM als bewijs teruggetrokken. Toch wilde Buitenweg hierover nog een paar opmerkingen maken.
Hij somde een paar pijnlijke kwesties rond Het Mes op en bij elke opmerking voelden de aanwezigen gêne.

Buitenweg
‘Het Mes paste niet bij de wonden, er was gefraudeerd met processen-verbaal en de geurhondenproef deugde ook al niet. Op basis onder meer hiervan werd Louwes door hof Arnhem toch veroordeeld. Deze kwestie had ook gevolgen voor veel andere zaken waarin dezelfde politiemensen geurproeven hadden uitgevoerd. Er werden zelfs politiemensen veroordeeld.
‘Inderdaad’, bevestigde Aben zuchtend, ‘dit is een schandvlek voor het recherche-onderzoek.’

(…)

Aben moest nu aan het werk
Na al dat onderzoek en al die besprekingen zat Aben daar met een uitgebreid onderzoeksverslag van het CCT.

Hij bedacht dat hij de eerder genoemde vijf vragen nu wel zelf kon beantwoorden:

1. Hadden we meer kunnen weten? Ja.
2. Hebben we genoeg gedaan? Nee.
3. Zijn de processen-verbaal betrouwbaar? Nee, niet allemaal.
4. Hoe moeten we de sporen wegen? Veel relevante sporen zijn niet onderzocht, veel onderzochte sporen zijn onbruikbaar.
5. Zijn er nu nog forensische onderzoeksmogelijkheden? Ja.

Nadat alle bevindingen van het CCT bekend waren, was het de taak van Aben het eindrapport samen te stellen en dat aan Knoops aan te bieden. Die moest dan samen met zijn cliënt beslissen of een herzieningsverzoek zou volgen.

In feite zou Aben het met deze taak niet zo moeilijk hoeven te hebben. Natuurlijk, hij wist al vele jaren wat Louwes ten laste was gelegd en waarom. En hij had zo zijn vermoedens. Het onderzoek van het CCT had veel ontlastend bewijs opgeleverd en het zou hem als ervaren jurist toch geen moeite hoeven kosten om dit op papier te zetten.

Hij ging er een paar dagen goed voor zitten en kwam tot de volgende teksten die hij in klad op papier zette. Later zouden die nog worden omgezet in de juiste juridische bewoordingen.

DNA
Over het DNA-bewijs kan ik kort zijn. Richard Eikelenboom, destijds bloedspoorpatroon-analist bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), stelde in de rechtszaak op basis van eigen onderzoek dat de niet geringe hoeveelheid DNA van Ernest Louwes alleen door geweld kan zijn overgedragen. Het Gerechtshof nam deze stelling over maar was er niet van op de hoogte dat Eikelenboom niet bevoegd was. Later bleek hij ook in andere zaken omstreden te zijn.

Amerikaanse DNA-deskundigen Krane en Gilder maakten in 2013 gehakt van Eikelenbooms conclusies. Er zat aanzienlijk minder DNA van Louwes op de blouse van het slachtoffer dan Richard Eikelenboom destijds beweerde, en bovendien zeiden zelfs grote hoeveelheden DNA niets over de wijze hoe die zijn overgebracht.
Het DNA-bewijs schiet dus ernstig te kort.

De blouse
De criminalistische waarde van de blouse werd al veel eerder betwist. In 2009 bleek dat het proces-verbaal over de veiligstelling van de blouse van het slachtoffer vals was. Er werd mee rondgezeuld en het was zelfs een keer aantoonbaar zoek. Nu oordeelt het CCT dat de veiligstelling van de blouse ‘problematisch’ en ‘ongewenst’ is. De integriteit van het bewijsstuk is ‘ernstig aangetast’ en daarom is de criminalistische waarde ervan ‘laag’.
Dus aan de blouse als bewijs heb ik niets. Ontlastend voor Louwes. Kan ik in weinig woorden duidelijk maken.

Telecom
Het CCT maakte met het telecom-bewijs korte metten. Daar hoef ik weinig aan toe te voegen. Er is een aanzienlijke kans dat de lezing van Louwes de juiste is. Overigens kan ik nog wel het onderzoek van wetenschapsfilosoof Ton Derksen aanhalen, onder meer dat er geen ‘honderden’ telefoonmasten staan tussen ‘t Harde en Deventer zoals een deskundige beweerde, maar drie. Maar er is al zoveel mis met het bewijs dat dit niet nodig is. Bovendien zoekt een telefoon niet de dichtstbijgelegen mast, maar een frequentie. Getuige-deskundige trekt belastende verklaring in 2012 in.

Wel file
In juli 2018 rapporteerde politie-inspecteur Jelle Lansbergen dat ‘aannemelijk geacht kan worden’ dat de kleine file op de avond van de moord waarover Louwes steeds en consistent heeft verklaard, inderdaad bestond tussen Harderwijk en ’t Harde, vanwaar Louwes zegt het slachtoffer te hebben gebeld.

Verwarrend voor juridische leek

Posted on by

Voor de juridische leek breken verwarrende tijden aan. Een cold case team (CCT) stelde vorig jaar na drie jaren onderzoek in de Deventer moordzaak ernstige tekortkomingen vast. Dan wordt Louwes in een herzieningsproces natuurlijk alsnog vrijgesproken, denkt de juridische leek dan. Maar nee, zo eenvoudig is dat niet. Een herzieningsproces komt er alleen wanneer een novum wordt vastgesteld.

De kritiek van het CCT, bestaande uit Amsterdamse politiemensen, is niet mals, zo lezen we in het volledige artikel van Wil Thijssen in de Volkskrant van 27 juni 2022. Zij was de enige journalist die inzage kreeg in het vertrouwelijke onderzoeksverslag. We citeren een paar punten.

1. “Nu is het de politie zelf die constateert dat het recherchewerk in de Deventer moordzaak niet goed is uitgevoerd.”

2. “Hun rapport (…) geeft ook geen antwoord op de vraag of Louwes wel of niet de dader is. Wel noemen zij nieuwe feiten ‘ontlastend’.”

3. “Het coldcaseteam (…) vergeleek het onderzoeksdossier van de politie met het procesdossier dat de rechters onder ogen kregen. Tussen die twee worden ernstige verschillen geconstateerd.”

4. “Nu blijkt dat de mobiele telefoons van de rechercheurs die de route nareden masten aanstraalden die nog veel verder stonden dan die in Deventer, op afstanden van respectievelijk 108 en 61 kilometer. Maar de originele lijst waarop de aangestraalde masten staan, is buiten het procesdossier gehouden. De verder weg gelegen masten, die ontlastend zouden zijn voor Louwes, zijn weggelaten uit de processen-verbaal over die nagereden routes.”

5. “(…) het coldcaseteam [concludeert] dat de verklaring van Louwes over zijn alibi niet alleen past bij de uitzonderlijke weersomstandigheden op de avond van de moord die het mogelijk maakten dat verder weg gelegen masten werden aangestraald, maar ook ‘binnen de afstand van normale aanstraling’.”

6. “Zo werden knoopjes van de blouse geopend toen dat nog niet mocht, zijn op latere foto’s bloedsporen te zien die er op de plaats delict nog niet op zaten, en schrijft het Gerechtelijk Laboratorium dat de blouse bij aanlevering was ‘gekreukeld’; hoewel hiervan op de foto’s geen sprake is.”

7. “Door verkeerd gebruik ‘kunnen sporen verloren gaan, stempelen of verplaatst worden zonder dat dit is veroorzaakt door het delict’. Als bewijsstuk heeft de blouse volgens hen weinig waarde. De blouse was een cruciaal bewijsstuk onder Louwes’ veroordeling.”

Het was de taak van mr. Knoops om uit deze ernstige tekortkomingen tenminste een novum te destilleren en het kan niet anders dan dat hij hierin is geslaagd, toen hij eind oktober zijn herzieningsverzoek indiende.
Maar stel dat naar het oordeel van de advocaat-generaal al deze feiten niet een novum bevatten. Dat is goed mogelijk want het is vaak een kwestie van interpretatie. Dan komt er dus geen herziening, geen herzieningsproces en geen vrijspraak.

Laten we deze gang van zaken eens vergelijken met het volgende scenario.
Stel dat een dergelijk vernietigend rapport zou zijn verschenen na een veroordeling in eerste aanleg, maar nog voordat de zaak in hoger beroep zou worden behandeld. Het lijdt geen twijfel dat een gerechtshof dan tot vrijspraak zou besluiten. Zo veel tekortkomingen, slordig onderzoek, geen overtuigend bewijs, dit alles vastgesteld door de politie zelf, neen, dan kan de eerdere veroordeling niet worden gehandhaafd. De verdachte zou met opgeheven hoofd de zittingszaal kunnen verlaten.

Hoe anders kan het lopen wanneer veel van deze feiten pas veel later aan het licht komen bij een herzieningsverzoek? Dan hangt het – ondanks al deze feiten – ervan af of de advocaat-generaal een novum heeft geconstateerd. En als hij meent dat dit niet het geval is, strandt het gehele proces alsnog en zal de veroordeelde ten onrechte veroordeeld blijven.

Zal de juridische leek (en dat zijn we bijna allemaal) dit nog begrijpen?

Kranten bereiden zich voor

Posted on by

Er zijn belangrijker kwesties in de wereld dan de Deventer moordzaak maar dat zal niet voorkomen dat de bekendmaking van de conclusie door advocaat-generaal Aben in de Deventer moordzaak veel ophef zal veroorzaken, ongeacht of hij een herziening van de zaak adviseert of niet.

De media zullen zich hierop voorbereiden en dat is natuurlijk ook hun taak

Sommige kranten hebben zich door de jaren heen (al sinds de moord in 1999) steeds intensief en betrokken met de zaak beziggehouden.
Denk bijvoorbeeld aan verslaggeefster Wil Thijssen van de Volkskrant. In de loop der jaren heeft zij diverse artikelen geschreven en in 2022 kreeg zij als enige – vanzelfsprekend niet toevallig – inzage in het vertrouwelijke onderzoeksrapport van het cold case team dat advocaat-generaal mr. Aben aan mr. Knoops aanbood. In een een opzienbarend artikel lichtte zij een tipje van de sluier op. Zij zal zich zeker ook nu goed voorbereiden op de conclusie (zo heet dat advies) van Aben op 27 juni 2023 in de Deventer moordzaak.

Er is nog een krant die deze zaak nauwgezet volgt, De Stentor. Deze krant die in de regio Deventer verschijnt, publiceerde in 2019 een veel beluisterde podcast van vier afleveringen waarin onder anderen Aben opvallende uitspraken deed en sprak van blunders (zij het niet opzettelijk). Ook daarna hield De Stentor voortdurend de vinger aan de pols en publiceerde alles wat relevant was.

Ook het AD heeft in het verleden aandacht aan de zaak besteed. Zo publiceerde het al op 8 december 2003 een uitgebreid artikel waarin diverse twijfelachtige aspecten van deze moordzaak in meer detail werden belicht. Daarna volgde deze krant deze zaak natuurlijk nog wel, maar meer op afstand.

Dan komen we bij een pijnlijke kwestie.
Bij NRC is Bas Haan sinds een aantal maanden lid van de redactie. Hij is niet alleen journalist maar ook persoonlijk betrokken bij de Deventer moordzaak.
In 2009 verscheen zijn boek De Deventer moordzaak, een complot ontrafeld (herdruk in 2020) dat hij sindsdien als hèt standaardwerk in deze zaak beschouwt, ook na de vele publicaties en de podcast De Schoft van de Deventer moordzaak van Maurice de Hond, het verschijnen van de boeken Leugens over Louwes en De Deventer karaktermoord van Prof. Derksen en de website deemzet.nl die al in 2010 het licht zag. Overigens was al in 2003 een uitstekend boek van Stan de Jong over deze zaak verschenen.
Omdat Haan zich als dè kenner van de Deventer moordzaak beschouwt, ging hij er met gestrekt been in wanneer aan zijn oordeel werd getwijfeld, bijvoorbeeld in een interview in de DWDD, maar ook in een trailer van de podcast de Deventer mediazaak dat als opstapje fungeerde naar de film De Veroordeling. Formeel was Haan niet betrokken bij podcast en film – hij benadrukt dit keer op keer – maar een tweet* van Annegriet Wietsma, de maakster van de podcast, spreekt boekdelen.

Toen mr. Aben zijn onderzoek in juni 2022 had afgerond werd daarover door de media verslag gedaan en werden de mogelijke implicaties besproken. Ook NRC besteedde er vanzelfsprekend aandacht aan maar het was uitgerekend Bas Haan die hierover een artikel schreef. Ogenschijnlijk objectief maar verscheidene passages doen de wenkbrauwen flink fronsen en dat is voorzichtig uitgedrukt. Een faux pas van de kwaliteitskrant NRC. Laten we hopen dat deze krant ter wille van de objectiviteit Haan verre houdt van volgende publicaties over de Deventer moordzaak.
De krant heeft toch wel een journalist in de redactie die objectief over deze zaak verslag kan doen?

*… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’

Meedenken met mr. Aben

Posted on by

Advocaat-generaal mr. Diederik Aben is bezig met een enorm karwei. Hij moet de conclusie formuleren inzake het herzieningsverzoek in de Deventer moordzaak. Dit is inderdaad geen sinecure. Een eerdere conclusie in dezelfde zaak was die van mr. Machielse op 20 maart 2007 en bedroeg niet minder dan 99 pagina’s juridische overwegingen.

Vooruitlopend op het resultaat dat op 27 juni 2023 aan de Hoge Raad zal worden aangeboden, denken we als argeloze burgers een beetje met Aben mee. We zijn geen juristen, evenmin deskundig in herzieningsverzoeken, en dus zullen de volgende formuleringen niet de toets der juridische kritiek doorstaan. Slechts enkele in het oog springende onderwerpen zullen worden beschouwd.
We hanteren ongeveer de nummering van Aben.

(…)

2.1.6
De verdediging voert aan dat het tijdstip van het overlijden niet kon worden vastgesteld omdat een temperatuurmeting op de plaats delict niet werd toegestaan. Inderdaad is dit een blunder van de eerste soort met grote gevolgen voor de alibi’s van Louwes en andere betrokkenen. Deze omissie is vreemd genoeg niet eerder voor het hof expliciet ter sprake gekomen en er is genoegen genomen met de rol van stille getuigen.
[DA: nog afronden]

(…)

3.4.2
Tijdens de behandeling van de zaak door het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch was niet bekend dat deskundige Eikelenboom niet bevoegd was DNA-onderzoek te doen, laat staan hierover voor het hof zijn mening te geven. Toch hebben ze bij het arrest een belangrijke rol gespeeld [DA: Novum?]. De raadsheren waren door zijn soms misleidende conclusies onder de indruk geraakt, onwetend van zijn feitelijke status.
[DA: nog afronden]

(…)

4.2.2
Anders dan tijdens de behandeling door het hof ‘s-Hertogenbosch werd aangenomen, bleek het later wel mogelijk dat Louwes het telefoongesprek met het slachtoffer vanaf de A28 heeft gevoerd (o.a. TNO-onderzoek), zoals hij consistent heeft verklaard. Enkele getuigen-deskundigen hebben hun conclusies over de atmosferische omstandigheden aangepast dan wel ingetrokken. Inmiddels wordt de kans op een gesprek vanaf de A28 op 5% of meer geschat.
[DA: is dat veel/weing? Novum? Nog afronden]

(…)

4.4.3
Een veroordeling van een verdachte in het geval dat een motief, een moordwapen en getuigen ontbreken, is uitzonderlijk. Het hof ‘s-Hertogenbosch noemde al het ontbreken van een (financieel) motief. Maar het ontbreken van een motief in combinatie met het ontbreken van een moordwapen en getuigen is tot dusver bij eerdere behandelingen ten onrechte weinig of geen waardering toegekend. Naar mijn mening rechtvaardigt deze omissie in de rechtsgang dat …
[DA: nader uitwerken, nog afronden]

(…)

6.1.3
Een novum rechtvaardigt een herziening. Het vaststellen of iets een novum is, is vaak een kwestie van smaak en/of interpretatie (was dit nu wel of niet aan het hof bekend?). Wanneer in een zaak teveel van zulke (bijna-)nova bestaan is dat een novum op zichzelf, zie onder andere een lijst met dergelijke kwesties en op zich een kwestie van rechtvaardigheid om deze in samenhang te beoordelen.
[DA: gewaagde stellingname, nog nader uitwerken]

(…)

Scenario’s na conclusies Aben

Posted on by

Advocaat-generaal Aben zal op 29 augustus 2023 zijn conclusies in de Deventer moordzaak aanbieden aan de Hoge Raad. In andere zaken zal een dergelijke gebeurtenis nauwelijks de aandacht trekken maar in deze zaak staan reputaties van diverse publieke hoofdrolspelers op het spel. We noemen onder andere Maurice de Hond, Bas Haan, Annegriet Wietsma en Sander Burger.

Wat voor impact zal het oordeel van Aben voor hen hebben? Hoe zullen zij reageren wanneer Aben het herzieningsverzoek afwijst?

We zullen enkele scenario’s bespreken in de gevallen dat Aben wel of niet een herziening adviseert.

Maurice de Hond

Al sedert 2005 liet hij in de Deventer moordzaak regelmatig van zich horen. Zijn belangrijkste overweging was dat: Louwes op zo’n flinterdun dossier met zoveel fouten en blunders nooit veroordeeld had mogen worden. Hij deed veel eigen onderzoek en raakte ervan overtuigd dat Louwes niet de dader kon zijn.
In zijn ijver dit aan te tonen, maakte hij een grote fout door de ‘klusjesman’ bij herhaling de dader te noemen. Hij werd hiervoor veroordeeld.

Geen herziening

In dit geval zullen dezelfde mensen die al over elkaar heen buitelden om hem na de podcast de Deventer mediazaak te veroordelen, hem extra inwrijven hoe ver hij er in de moordzaak naast naast zat en hoe verderfelijk zijn rol in de media was. Voor De Hond (inmiddels al ver over de 70 jaar) zal dit geen grote gevolgen hebben. Hij had zich allang geschikt in de rol van de Schoft van de Deventer moordzaak, zoals hij zich in zijn podcast noemde.

Wel herziening

Niets menselijks zal hem vreemd zijn. Uit zijn mond zullen uitspraken worden genoteerd als: ik heb altijd al beweerd dat het bewijsmateriaal niet deugde; hij zal verwijzen naar de website geenonschuldigenvast.nl waar hij als drijvende kracht een groot aantal burger-onderzoekers inspireerde; hij zal benadrukken hoe vreselijk het voor Louwes is dat het 24 jaar heeft moeten duren voordat hem recht wordt gedaan; dat het heel erg tragisch voor hem is want zijn leven is geruïneerd.
Zijn vele criticasters zullen met veel omhaal zijn vasthoudendheid prijzen en vaststellen dat hij het toch wel steeds goed had gezien. Zij zullen de verzachtende omstandigheden benadrukken voor zijn eerdere uitglijder over de klusjesman omdat ze uiteindelijk wel graag in het kamp van de winnaars willen zitten. Landelijk zal hij weer tot de good guys worden gerekend, hoewel hij zijn verloren baan als opiniepeiler bij de NOS waarschijnlijk niet zal terugkrijgen.

Bas Haan

In 2009 schreef hij het boek De Deventer moordzaak, het complot ontrafeld dat hij sindsdien jarenlang als het standaardwerk beschouwde.
Maar de tijd heeft niet stilgestaan. In 2011 verscheen het lijvige en uitstekend gedocumenteerde boek Leugens over Louwes van Prof. Ton Derksen. Iets eerder zag de uitgebreide website deemzet.nl het licht. Deze groeide in de loop der jaren uit tot de vraagbaak van de Deventer moordzaak. Vrijwel elk aspect (met de nadruk op het mobiel telefoonnetwerk en DNA) werd op bijna wetenschappelijke wijze behandeld.
Maar Haan bleef bij zijn opvatting over de schuld van Louwes. Daar is niets mis mee wanneer hij het daarbij zou laten. Maar gaandeweg moest om een onverklaarbare reden Maurice de Hond het ontgelden, zoals in een aflevering van DWDD (2019) waarin hij zich op hoge toon liet gaan. Vooral de arrogantie waarmee hij steeds opnieuw zijn eigen gelijk benadrukt(e) zette veel kwaad bloed: Pfff, lees eerst maar mijn boek, daar staat het allemaal in.

Geen herziening

Haan zal zich bij deze ontwikkeling nauwelijks kunnen beheersen. Voor wie het maar wil horen zal hij benadrukken dat hij dit altijd al heeft beweerd, hij zal verwijzen naar de podcast de Deventer mediazaak en de gelauwerde film De Veroordeling. In elke radio- en tv-rubriek zal hij dit op luide toon verkondigen en hij zal niet nalaten te melden dat die opiniepeiler zoals viel te verwachten er behoorlijk naast zat. Op de (onderzoeks)redactie van NRC waar hij in 2022 als een stervoetballer werd binnengehaald zal hij nog parmantiger rondlopen. Inderdaad, zo zal hij uitstralen, hier loopt een top-onderzoeksjournalist. Maar niet iedereen op de redactie is met zo’n vedetterol even gelukkig.

Wel herziening

Dit zal voor Haan een afgang zijn. Wanneer advocaat-generaal Aben een herziening adviseert op basis van een gedegen onderzoek van 3 jaar door een cold case team, welke waarde zal dan nog aan zijn boek uit 2009 worden toegekend. En wie is dan nog geïnteresseerd in wat Haan van deze zaak vindt? Dan maakt een vermoeide ‘Pfff’ geen indruk meer. In de media zal zijn ongelijk uitgebreid worden besproken en dat is voor een onderzoeksjournalist verre van prettig. Maar dat is nog niets vergeleken bij het gezichtsverlies op de redactie van NRC. De onderzoeksjournalist naar wie velen zo opkeken, de ster van de redactie, valt op dit heel belangrijke dossier van zijn voetstuk. Een pijnlijk gezichtsverlies.

Annegriet Wietsma

Zij maakte de podcast de Deventer mediazaak. Vele luisteraars waren diep onder de indruk, vooral van de wijze waarop zij de rol van Maurice de Hond in de media beschreef. Lang niet alle luisteraars waren op de hoogte van de ingewikkelde Deventer moordzaak en konden dus ook niet goed de aangedragen feiten beoordelen. Maar de nationaal bekende Maurice de Hond daarentegen kende vrijwel iedereen en hij moest het ontgelden, vooral vanuit de journalistiek en de media.
Maar er was ook veel kritiek op de podcast. Sommige deskundigen zoals Ton Derksen kwamen nauwelijks aan het woord, terwijl politiemensen met een dubieuze rol in het onderzoek vrijuit mochten spreken. De auteur van deemzet.nl stuurde haar een lange lijst van onjuistheden toe, maar hier werd niet op gereageerd.
Wel meldde ze in een tweet dat ze voor de inhoudelijke kant van de podcast gebruik had gemaakt van het boek van Haan (… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …). Deze reactie lijkt een beetje op: het is niet mijn schuld, hiervoor moet je bij Haan zijn.
Al met al zal zij er trots op zijn geweest dat zij werd gekozen om de succesvolle podcast te maken. En zal ze niet hebben vermoed in welk wespennest ze terecht zou komen.

Geen herziening

Hoewel dit voor haar een opluchting zal zijn, echt blij zal ze er niet mee zijn. Ze heeft op vakkundige wijze een fraaie (maar buiten haar schuld onjuiste) podcast gemaakt. En dat de advocaat-generaal wel of geen herziening adviseert, zal voor haar weinig uitmaken. Hooguit zal ze zich wat minder ongemakkelijk voelen bij de gedachte hoe ze in deze situatie werd gebracht.

Wel herziening

Dat velen haar hebben laten weten dat de podcast vele onjuistheden bevatte, en dat dit nu door het CCT wordt bevestigd, zal ze ongetwijfeld als onprettig ervaren. Ze was er immers zonder meer van uitgegaan dat de gang van zaken die Haan haar had voorgespiegeld juist was. En dat blijkt dus niet het geval. Ze had dat gevoel al eerder in een tweet geventileerd maar nu het van officiële zijde wordt bevestigd, geeft toch een vervelende bijsmaak.

Sander Burger

Het interview van Haan bij de DWDD in 2019 maakte al duidelijk dat het een eerste stap was op weg naar podcast en film. Wanneer Sander Burger als regisseur in beeld kwam is niet interessant. Feit is dat hij een onderhoudende film maakte die weinig met de Deventer moordzaak te maken had maar meer met de rol van Maurice de Hond daarin.
Ter promotie van de film vertelden de acteurs Fedja van Huêt, Yorick van Wageningen en Lies Visschedijk in een talkshow over hun rollen en de schandalige wijze waarop Maurice de Hond te werk was gegaan en dat de klusjesman en zijn vriendin ontzettend lieve mensen waren die vooral onschuldig waren.
Sander Burger liet zich op dezelfde wijze uit en het kan haast niet anders dan dat hij hierbij is gesouffleerd door Haan. Dat neemt niet weg dat hij een goede film had geregisseerd die goed werd ontvangen en prijzen in de wacht sleepte.

Geen herziening

Net zoals Annegriet Wietsma maakte hij een goed product dat weliswaar meer fictie dan feitelijk was. Dat de film wel dan niet berustte op feiten maakt niet uit, maar het zal hem toch wel goed doen wanneer Aben tot deze conclusie komt.

Wel herziening

Ook Sander Burger zal zich in dat geval achter de oren krabben en zich afvragen hoe hij in deze situatie is beland. Maar voor zijn filmcarrière zal dit nauwelijks gevolgen hebben.

Richard Eikelenboom

Tijdens de behandeling door het hof Den Bosch werd hij beschouwd als DNA-deskundige en zo gedroeg hij zich ook. Zijn bijdrage heeft een belangrijke maar omstreden rol gespeeld bij de veroordeling van Louwes. Hierop was hij erg trots en dronk na afloop een glaasje op de goede afloop.

Jaren later kwam hij een paar keer negatief in het nieuws. Ook deze blog heeft hiervan gewag gemaakt: NRC nam hem onder de loep, hij raakte in opspraak en werd door een advocaat-generaal afgeserveerd.
Tenslotte antwoordde de minister van Justitie en Veiligheid op Kamervragen dat Eikelenboom in de Deventer moordzaak niet bevoegd was als DNA-deskundige.

Geen herziening
Wel herziening

Dit maakt voor Eikelenboom niet uit. Zijn reputatie is sowieso aan gruzelementen.

Advocaat-generaal Aben niet te benijden?

Posted on by

Mr. Diederik Aben heeft het gepresteerd een herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak negen (!) jaar te laten duren, van 2013-2022. Dat was nog niet eerder vertoond.

In 2019 (dat was wel wat laat) heeft hij een cold case team (CCT) van de Amsterdamse politie opdracht gegeven de hele zaak nog eens grondig onder de loep te nemen. Dit team heeft de opdracht serieus genomen en deed in juni 2022 verslag. En daarmee was het herzieningsonderzoek afgerond. De conclusies werden aan Louwes’ advocaat ter beschikking gesteld.

Hoewel de precieze inhoud niet bekend werd gemaakt, zouden de conclusies er niet om liegen. Volkskrant-journalist Wil Thijssen mocht bij wijze van uitzondering het verslag wel inzien en deed daarover in de krant verslag. Volgens haar werd regelmatig de term ‘weinig criminalistische waarde’ gebezigd, met andere woorden: veel van het betreffende bewijsmateriaal was waardeloos. Verder bleek het verslag een opsomming van onbeantwoorde vragen, blunders, tekortkomingen en slordigheden.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Knoops binnen een paar maanden zijn herzieningsverzoek aan de Hoge Raad kon overhandigen. Mr. Aben zal – zo bleek – het verzoek beoordelen en de Hoge Raad hierover adviseren.

En daar zit Aben nu. Vindt hij zijn positie te benijden?

Aan de ene kant …

Aan de ene kant is Louwes diverse keren veroordeeld (NRC-journalist Bas Haan is de enige die het aantal rechters bijhoudt, maar vergeet onder andere te melden dat Louwes in eerste aanleg werd vrijgesproken), is Louwes door de podcast de Deventer mediazaak en de film De Veroordeling ondubbelzinnig als dader aangewezen en de Klusjesman als iemand die ‘geen bal met de zaak te maken heeft’ (Haan, 2019). Jarenlang had Louwes met tegenwind te kampen.

Aben kijkt bij deze overdenkingen peinzend voor zich uit. Waarom zou hij van die lijn afwijken? Die zullen het toch niet allemaal bij het verkeerde eind hebben? Het herzieningsverzoek gewoon afwijzen, dat is wel zo veilig.

Aan de andere kant …

Aan de andere kant is het Aben niet ontgaan hoe de Deventer moordzaak werd geteisterd door blunders (zo heeft hij tegenover De Stentor ronduit toegegeven), was er sprake van onprofessioneel, zeg maar klungelig, politieonderzoek, zijn er valse politieverklaringen afgelegd met veroordelingen en al, heeft Richard Eikelenboom als onbevoegd deskundige een belangrijke rol in de veroordeling gespeeld, is bewijs zoek geraakt, is er tot op de dag van vandaag gedoe over het DNA-onderzoek …, ach, teveel om op te noemen.
En het verslag van het CCT liegt er ook niet om.

Wanneer hij het verzoek van Knoops honoreert, zo overdenkt hij, zal hij degene zijn die aan deze bijzondere zaak een einde maakt. Zijn naam zal altijd aan deze zaak verbonden blijven. En trouwens, niemand zal hiervan opkijken, zeker niet na het verslag van het CCT.

Valt Aben te benijden?

Aben weet niet goed of hij nu wel of toch niet valt te benijden.

Nova

Posted on by

Juristen slagen er niet in aan de gewone burger uit te leggen wat wordt verstaan onder een novum. Ook onder elkaar verschillen de meningen daarover. Louwes is veroordeeld, heeft zijn straf uitgezeten en zijn advocaat mr. Knoops moet in zijn herzieningsverzoek een of meer nova aantonen. Want zonder novum geen herziening,

Nova of niet, hieronder in het kort een aantal schandelijke zaken. Klik even door voor meer details.

1. Tijdstip van overlijden mocht niet worden vastgesteld;

2. Onprofessioneel geknoei met blouse, weinig criminalistische waarde;

3. Deskundige Richard Eikelenboom bleek niet bevoegd;

4. Onverklaarbaar verdwenen etenswaren;

5. Mr. Aben noemt kans op bellen vanaf A28 ‘slechts’ 5%;

6. Getuigenis van ‘oude’ werkster werd zonder omhaal niet serieus genomen;

7. Proces-verbaal van team forensische experts werd genegeerd;

8. Cruciaal bewijs (pantalon, vest) zoek;

9. Met zwart/wit truc werd getuigenis van echtgenote gemanipuleerd;

10. Last but not least: geen motief, geen moordwapen, geen getuigen.

Rustig aan dan breekt het lijntje niet

Posted on by

Dat lijkt de tegeltjeswijsheid te zijn die aan de muren van OM, parket en Hoge Raad hangt. Het zou niet verbazen wanneer mr. Aben tijdens zijn onderzoek en nu bij het schrijven van zijn conclusies het gevoel heeft dat hij als een speer gaat. Weliswaar is negen jaar voor een herzieningsonderzoek aan de erg lange kant, zo zal hij gedacht hebben, maar we moeten niet vergeten dat Covid-19 ons bijna drie jaar in een wurggreep hield. Medio juni 2022 kon hij eindelijk Louwes’ advocaat mr. Knoops het onderzoeksresultaat aanbieden.

Deze daarentegen had al na ruim vier maanden zijn herzieningsverzoek klaar. En dat is echt snel want elke punt en komma doen ertoe; de Hoge Raad is streng wanneer het om nova gaat. Het is een heel precies werkje. Maar toch kon hij zijn verzoek al eind oktober 2022 aan de Hoge Raad aanbieden.

Opnieuw was advocaat-generaal Aben aan zet. Hij moet het verzoek beoordelen en de Hoge Raad zijn conclusies (advies) aanbieden. Hij liet al weten dat dit op 27 juni 2023 zal gebeuren, een jaar nadat het onderzoek van het cold case team was afgerond. Om het verzoek van mr. Knoops te beoordelen heeft hij dan ongeveer acht maanden de tijd gehad, terwijl hij het dossier van haver tot gort kent.

Voor de Hoge Raad is de Deventer moordzaak evenmin nieuw. Deze is al enkele keren aan de raadsheren voorgelegd maar ook op minder formele wijze weet dit college van de hoed en de rand. Je zou als leek denken dat de Hoge Raad dus snel met het advies van mr. Aben klaar is maar ook zou het niemand verbazen dat het niettemin een jaar zal duren.

Een ingewikkelde zaak als de Deventer moordzaak leent zich niet voor vluggertjes. Die moet zorgvuldig worden behandeld. Maar in het boven beschreven scenario zou medio 2024 het herzieningstraject elf (!) jaar hebben geduurd. Ongekend lang en inderdaad zal de justitiële top hebben gedacht: rustig aan dan breekt het lijntje niet.

Louwes wordt vaak vergeten

Posted on by

Ernest Louwes is definitief veroordeeld voor de moord op de weduwe Wittenberg maar heeft voortdurend ontkend deze te hebben gepleegd. En dat niet alleen, hij heeft daarvoor steeds consistente en zeer aannemelijke verklaringen afgelegd. Maar de rechters oordeelden anders. In alle juridische en forensische procedures die volgden werd de persoon Louwes wel eens vergeten.

Vele waarnemers (en dat zijn er in deze zaak nogal wat) waren het er al vanaf het eerste uur over eens dat Louwes niet op een dergelijk flinterdun dossier veroordeeld had mogen worden en dat zijn onschuld veel waarschijnlijker was dan slechts een reële mogelijkheid. Dat het bij lange na niet het noodzakelijk overtuigende bewijs bevatte.

Die groep is in de loop der jaren niet minder geworden, integendeel. Een cold case team (CCT) van de Amsterdamse politie bracht in juni 2022 verslag uit van een drie jaar durend onderzoek. Dit bracht zoveel ontlastende (en ook ontluisterende) feiten aan het licht dat serieus rekening moet worden gehouden met de zoveelste gerechtelijke dwaling.

Dit alles is Louwes natuurlijk niet ontgaan. Ongetwijfeld zal hij samen met zijn advocaat mr. Knoops het verslag van het CCT hebben gespeld en daaruit de hoop hebben geput dat de inmiddels al 24 jaar voortslepende zaak toch nog een voor hem positieve wending zal nemen.

In de loop der jaren zijn alle aspecten van deze ingewikkelde zaak tot in de kleinste details bekeken (Het Mes, Het Telefoontje, DNA, etc.) maar daarbij wordt vaak het onderwerp van de zaak vergeten, de veroordeelde Ernest Louwes. Die als mogelijk onschuldige fiscalist van de ene dag op de andere in een rollercoaster van vrijspraak, veroordelingen, gevangenis, cassaties en herzieningsverzoeken terecht kwam.

Toen het hele circus begon was hij 46 jaar en vader van een jong gezin. Vanaf dat moment is zijn leven nooit meer normaal geworden, ook niet toen hij in 2009 de gevangenis kon verlaten. Hij kon als veroordeelde moordenaar moeilijk een geschikte baan vinden. Hij mocht gezien zijn verleden niet als advocaat optreden en met de jaren kwam langzaam de pensioengerechtigde leeftijd in zicht. Maar een goed pensioen had hij niet kunnen opbouwen en daarom moet hij nu als bijna 70-jarige nog hard werken om het gezinsinkomen op peil te brengen.

Een scenario dat al zwaar is voor een terecht veroordeelde moordenaar (maar ja, dan had hij maar niet moeten moorden), maar wanneer dit alles je als onschuldige burger overkomt, is dat ronduit hemeltergend.

Daar hoorden we in de zesdelige podcast De Deventer mediazaak en daarop volgende film De Veroordeling niets over. Integendeel. Bas Haan, Annegriet Wietsma en Sander Burger hadden het veel te druk met een andere hoofdrolspeler in deze zaak.

Vertrouwen in rechtspraak

Posted on by

Veruit de meeste Nederlanders hebben vertrouwen in ons systeem van rechtspraak. Hieronder worden niet alleen de rechters verstaan maar ook en misschien juist het Openbaar Ministerie en de politie. Men zal het niet altijd eens zijn met de gang van zaken en de uiteindelijke vonnissen maar men heeft er vrede mee, want het vertrouwen is groot.

De laatste tijd zijn er echter (te) veel kwesties die dit vertrouwen beschamen en daarmee een bedreiging vormen voor het systeem als geheel. En dan beperken we ons niet alleen tot de Deventer moordzaak.

Enkele beschamende zaken
Iedereen denkt met schaamte aan de Puttense moordzaak (sleeptheorie, haha), de Schiedammer parkmoord, aan Lucia de Berk (ondeugdelijke statistische berekeningen), de Rosmalense flatmoord (absurde theorieën van deskundigen Richard en Selma Eikelenboom, veroordeelde krijgt excuses van rechter), de Arnhemse villamoord (ontoelaatbare verhoormethoden en als een duveltje uit een doosje plotseling niet minder dan negen verdachten en veroordeelden) en de Warnveldse pompmoord (ontoelaatbare verhoormethoden).
Maar onlangs ook aan het beschamende optreden van OM en politie in het getuigenbeschermingsprogramma rond de kroongetuige in het Marengoproces.
Deze kwesties knagen aan ons vertrouwen in een integere rechtsgang.

Onbekend tijdstip van overlijden in Deventer moordzaak
We keren terug naar bekend terrein, de Deventer moordzaak en dan met name naar een ogenschijnlijk klein detail in deze ingewikkelde zaak: het tijdstip van de moord. Tijdens de behandeling bij de hoven Arnhem en Den Bosch werd hieraan nauwelijks aandacht besteed.

In het arrest van Gerechtshof Den Bosch bijvoorbeeld ‘constateert de politie dat het tijdstip van overlijden op 23 september 1999 niet ver na 20.36 uur ligt.’ Hierdoor wordt de lezer op het verkeerde been gezet. Het betreft immers geen constatering maar een aanname op basis van ‘stille getuigen’ en wat goede bekenden over de gewoonten van het slachtoffer verklaren. Het ware tijdstip had net zo goed later op de avond (bijvoorbeeld om 23:00 uur) kunnen hebben gelegen wat ontlastend voor Louwes zou zijn geweest.

Goede schatting werd door politie geweigerd
Was een goede schatting van het tijdstip van overlijden dan niet mogelijk geweest? Jazeker wel, een schouwarts verricht aan een stoffelijk overschot een aantal kleine onderzoekjes waaronder een temperatuurmeting. En die geeft een betrouwbare schatting, maar in dit geval kreeg de schouwarts van de politie geen toestemming (zoals al in een proces-verbaal uit 2014 was gebleken maar in 2022 ook werd bevestigd door het cold case team van mr. Aben).
Vreemd genoeg hebben de raadsheren hierover niet doorgevraagd: OM, waarom is er geen schouwrapport en hoe weet u het tijdstip van overlijden dan zo zeker? Dat is in deze zaak zeer belangrijk want alibi’s staan of vallen ermee. Maar nee hoor, raadsheren vragen er niet naar.

Groot justitieel gebouw op wankel fundament
Op dit wankele fundament van ‘op 23 september 1999 niet ver na 20.36 uur’ wordt een justitieel gebouw opgezet met alles erop en eraan: behandelingen door de Zwolse rechtbank, een aantal gerechtshoven en enkele keren de Hoge Raad. En natuurlijk waren er de vele zeer gedetailleerde onderzoeken op een keur van terreinen (telefoongesprek A28, DNA) en de vele haarkloverijen over en weer. En dit alles op basis van de aanname dat de moord even na 20:36 uur zou zijn gepleegd.

Novum of geen novum
Het herzieningsverzoek ligt bij de Hoge Raad en advocaat-generaal mr. Aben heeft al aangekondigd dat hij zijn conclusies op 27 juni 2023 aan de Hoge Raad bekend zal maken. En bij dit alles speelt een doorslaggevende rol of er sprake is van een novum.
Maar daar heeft de burger geen verstand van, zelfs de juristen bakkeleien over dit begrip. Wel ziet hij met verwondering hoe door politie, het OM en zelfs door rechters met aangeklaagde burgers wordt omgegaan. Die op flinterdunne dossiers zelfs tot zeer lange gevangenisstraffen worden veroordeeld.

Dit alles doet het vertrouwen in de rechtspraak geen goed.

NRC-journalist Bas Haan keurt eigen vlees

Posted on by

Uitgerekend deze journalist die in de Deventer moordzaak al zo lang en zo duidelijk partij had gekozen – en dat mag hij – was de auteur van het artikel van 27 juni 2022 in NRC – waarin hij de afronding van het herzieningsonderzoek besprak. En dat is opmerkelijk. Het had NRC gesierd wanneer ze een andere redacteur hiermee hadden belast.

Sinds zijn boek over de Deventer moordzaak in 2009 verscheen, verkondigt Bas Haan op luide toon dat hij weet hoe in deze zaak de vork in de steel zit. Wie herinnert zich niet het interview in DWDD (2019) waarin hij tegenover Mathijs van Nieuwkerk bijna emotioneel tekeer ging tegen ‘opiniemaker’ Maurice de Hond en de onschuld benadrukte van iemand die volgens hem ‘met de zaak geen bal te maken had’.

Daar bleef het niet bij. Even later verscheen de podcast De Deventer mediazaak van documentairemaakster Annegriet Wietsma die al snel liet weten dat ze voor het fundament van de podcast was uitgegaan van het boek van Bas Haan en daarmee een terugtrekkende beweging maakte. In deze podcast wist hij het opnieuw zeker: volgens hem was Louwes de dader en de ‘klusjesman’ had met de zaak niets te maken.

Deze podcast stond niet op zichzelf want was feitelijk een trailer van de film De Veroordeling. Die zou snel daarna in de bioscoop komen maar dat werd vertraagd door de corona-pandemie. Ook in de film kwamen Louwes en met name De Hond er niet best van af. De ‘klusjesman’ werd opnieuw ten tonele gevoerd als slachtoffer. Dat laatste zou wel eens waar kunnen zijn maar hoe weet Haan dat zo zeker?

Was het artikel van Haan partijdig? Zo op het eerste gezicht niet. Maar de fijnproever merkt dat de argeloze lezer die niet zo is ingevoerd in deze ingewikkelde zaak toch diverse keren op het verkeerde been wordt gezet.

De geïnteresseerde lezer kan na lezing van Haans artikel zijn eigen mening vormen. Toch moet bij een paar zinnen een opmerking worden gemaakt.

‘De advocaat-generaal van de Hoge Raad ziet geen reden de zaak te herzien.’
Deze opmerking suggereert dat er dus niets aan de hand is. Maar dat is niet het hele verhaal. Aben merkte op dat het de gebruikelijke procedure is dat het rapport naar de advocaat gaat en dat die moet beslissen wat hij ermee zal doen, wel of geen cassatie vragen. En dat Aben geen aanleiding zag van deze procedure af te wijken.

‘Dat onderzoek werd vorige maand afgerond, volgens de advocaat-generaal dus zonder consequenties.’
Opnieuw wekt Haan hiermee de indruk dat het ook deze keer loos alarm is.

‘Overigens kan iedere veroordeelde in elke strafzaak op elk gewenst moment een herzieningsverzoek indienen, zonder dat dit de formele ‘onherroepelijke’ status van een strafzaak verandert. Dit gebeurt pas als de Hoge Raad zo’n herzieningsverzoek toewijst, wat een zeldzaamheid is.’
Goed dat Haan de lezer waarschuwt dat deze vooral niet moet denken dat het rapport van het cold case team wel eens succes zou kunnen hebben. Iedereen kan wel een verzoek indienen. Nou, dan weet je het wel. Kans op succes nul.

‘De Hoge Raad zal moeten beoordelen hoe nieuw dit is, omdat in het allereerste strafdossier uit 1999 al een verklaring zit van telecombedrijf KPN dat „de theoretisch maximale haalbare afstand” zo groot is, dat Louwes’ eigen verklaring over het telefoongesprek zou kunnen kloppen.’
Deze opmerking is op zich juist, maar Haan laat na te vermelden dat het in deze zaak niet ‘theoretisch maximaal’ is, dat het hier geen grote uitzondering betreft. De politie noteerde de dagen na de moord al een paar keer veel grotere afstanden (tot ver boven de 100 km), zelfs zonder bijzondere atmosferische omstandigheden.
Bovendien ‘vergeet’ Haan de NRC-lezers te melden dat het betreffende verslag met die veel grotere afstanden uit het procesdossier is gelaten en dus niet aan het hof bekend was. Dat zou een gerenommeerde onderzoeksjournalist toch niet mogen vergeten.

Bas Haan had de lezers ook even kunnen melden dat het cold case team bij diverse bewijsmiddelen en met name bij de blouse spreekt van ‘weinig criminalistische waarde’. Ook zou hij hebben kunnen aangeven dat het cold case team de betrouwbaarheid van een aantal processen-verbaal betwijfelt en ook het sporenonderzoek ter discussie stelt. Zou hij dat ook per ongeluk hebben vergeten?

Nee, een andere objectieve verslaggever zou toch echt wel een betere keus zijn geweest.

De Stentor en de Volkskrant

Posted on by

Hoewel het rapport van het cold case team (CCT) over de Deventer moordzaak niet openbaar is gemaakt (waarom eigenlijk niet?), besteedde de Volkskrant er twee uitgebreide artikelen van Wil Thijssen aan die als enige journalist inzage had gekregen.

Het oordeel van het CCT over wat in deze zaak zoal is misgegaan, was niet mals. Zo wordt de betrouwbaarheid van de processen-verbaal ter discussie gesteld, het onthult dat belangrijk ontlastend bewijs is achtergehouden en de criminalistische waarde van enkele bewijsmiddelen wordt laag genoemd.

De kranten De Stentor en de Volkskrant volgen deze zaak al jarenlang op de voet.
De eerste maakte er zelfs een vierdelige podcast over die goed werd ontvangen en plaatst steeds eventuele nieuwe ontwikkelingen in deze geruchtmakende zaak onmiddellijk in de krant.
Ook de Volkskrant laat zich al jarenlang niet onbetuigd, recentelijk dus nog met de twee artikelen van Wil Thijssen.

Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft het herzieningsverzoek in oktober 2022 ingediend en daarna is het maandenlang stil gebleven. Zeer onlangs heeft advocaat-generaal mr. Aben bekend gemaakt dat hij zijn conclusies (advies) op 27 juni 2023 aan de Hoge Raad zal aanbieden, maar die datum werd uitgesteld tot 29 augustus 2023. Dan zijn we er nog niet want dan moet het hoogste rechtsorgaan er nog over beslissen.

Veel lezers zullen ongetwijfeld willen weten wat ze met al deze ontwikkelingen aan moeten. Beide kranten zouden hun lezers en andere belangstellenden een grote dienst bewijzen met wat meer duiding. Als juridische leken zullen ze ongetwijfeld willen weten wat geringe criminalistische waarde van bewijsmiddelen voor deze zaak betekent, welke de gevolgen waren van het achterhouden van bewijsmateriaal in vorige vergelijkbare zaken. En natuurlijk zou wat meer uitleg over de betekenis van het (ontbreken) van DNA-bewijs welkom zijn.

Kom op, Stentor en Volkskrant, laat van je horen.

Raadsheer misleid door installateur die alleen bevoegd is voor de administratie?

Posted on by

Een oplettende lezer stipte in een tweet een aspect aan dat nog niet eerder was besproken. Hij refereerde impliciet aan het antwoord van minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid op Kamervragen: Eikelenboom was niet bevoegd voor het doen van DNA-onderzoek. Maar toch kon hij een doorslaggevende rol spelen bij de veroordeling van Louwes. Heel pijnlijk, zeker voor Louwes.

Wisten de raadsheren wel dat hun getuige helemaal niet deskundig was, al deed hij anders voorkomen? Laten we hopen van niet en dat hun een rad voor ogen is gedraaid. Eikelenboom is inmiddels wel vaker op deze manier in het nieuws gekomen en werd al een paar keer door raadsheren terecht gewezen.

Dan blijft de vraag of dit feit een novum betreft. Voor juristen is het vaak al een hele klus hier iets begrijpelijks over te zeggen en dan kan een leek zich beter onthouden van een mening hierover. Maar toch.

Wanneer zo’n raadsheer voor thuis een waterpomp wil aanschaffen en hij laat zich door een deskundige van een installatiebedrijf voorlichten. Wanneer blijkt dat deze medewerker alleen bevoegd is voor administratief werk, hoe zou die raadsheer zich dan voelen?

Raadsheren Hoge Raad: ‘Hebben jullie al wat gehoord?’

Posted on by

De Hoge Raad krijgt op dinsdag 27 juni 2023 het langverwachte advies of de Deventer moordzaak uit 1999 alsnog heropend zou moeten worden. Dat heeft advocaat-generaal Diederik Aben vandaag met het hoogste rechtsorgaan van Nederland bepaald.

Dit bericht verscheen op 21 februari 2023 in De Stentor die steeds bovenop deze zaak zit. Zou deze ingewikkelde en langdurige rechtszaak na bijna 24 jaar toch nog naar tevredenheid kunnen worden afgesloten? Heel Nederland zal tegen die tijd de adem inhouden.

In de eerste plaats natuurlijk Ernest Louwes met zijn gezin die dan eindelijk van deze ‘last’ zou zijn verlost, maar ook al diegenen die van mening waren dat het nooit zo ver had mogen komen. Het rapport van het cold case team (CCT) zou bijna geen andere conclusie toelaten dan een heropening en uiteindelijk vrijspraak.

Ook diegenen die zo overtuigd zijn van Louwes’ schuld, zoals NRC-journalist Bas Haan, documentairemaakster Annegriet Wietsma (podcast De Deventer mediazaak) en regisseur Sander Burger (film De Veroordeling), zullen met angst en beven de conclusies van Aben afwachten. Want volgens hen was Louwes de dader en een heropening zou hun reputatie te grabbel gooien.

Maar natuurlijk ook de raadsheren van de Hoge Raad zijn nieuwsgierig. Op de dag des oordeels hadden ze een vergadering gepland zodat ze gezamenlijk de conclusies van Aben zouden vernemen en voorlopig bespreken.

‘Heb jij al wat gehoord’, vroeg de oudste raadsheer bij binnenkomst aan Dineke de Groot die sinds november 2020 de president van de Hoge Raad is. ‘Heeft Diederik al wat van zich laten horen? Ja, want jij weet alles veel eerder dan wij en jou belt hij nog wel eens.’

‘Nou, nee hoor, zo close zijn we niet. Trouwens, het is ook zuiverder dat hij ons als Raad inlicht, en niet individuele raadsheren, ook niet de president, vind je ook niet? Maar wij hebben er toch al een paar maanden terug over vergaderd en toen klip en klaar ons standpunt vastgesteld. Dit moet een herziening worden, er is geen andere mogelijkheid. Het rapport van het CCT spreekt voor zich, dus ik denk dat Diederik dat ook wel zal vinden en dan zijn we er uit. Het kan ook zijn dat hij hier en daar nog wat bedenkingen heeft, maar die poetsen we wel weg. Lees de boeken Het falen van de Hoge Raad en De Deventer karaktermoord van Prof. Derksen er maar op na hoe we dat gewoonlijk doen.’

Ze keek even naar de klok aan de muur. ‘Maar goed, we zouden zijn conclusies onderhand toch wel hebben moeten ontvangen. Ik zal even laten informeren waarom het wat langer duurt. Voorlopig open ik al de vergadering.’

Een magistraat laat zich gewoon voor leugenaar uitmaken

Posted on by

Het moet vele lezers van het boek Leugens over Louwes van Prof. Derksen hebben verbaasd dat geen van de magistraten die hij in zijn boek voor leugenaar uitmaakte, hiertegen openlijk bezwaar maakten. Ze eisten geen rectificatie, ze lieten het gewoon passeren. Dit valt nog een beetje te billijken wanneer een willekeurig iemand uit boosheid iets dergelijks roept, maar in dit geval is het niet de eerste de beste. Prof. Derksen is niet zo maar iemand. Een wetenschapsfilosoof met een grote reputatie die door zijn boek de vrijlating van Lucia de Berk wist te bewerkstellingen. En dan laat je je dat gewoon zeggen?

Vreemd genoeg is hieraan in juridische kringen nooit openlijk aandacht besteed. Ook de podcast De Deventer mediazaak liet het ongenoemd.

Vorige week verscheen Derksens tweede boek over de Deventer moordzaak: De Deventer karaktermoord. Zeer de moeite waard. Het toont met bijna mathematische precisie aan dat de kans dat Louwes de moordenaar is, vrijwel nul is. Maar dat vermoedden/wisten velen al.
Maar opmerkelijk in dit boek is dat hij opnieuw diverse magistraten ronduit van liegen beticht. En opnieuw gebeurt er niets. Geen boze of beledigde reacties.

Een treffend voorbeeld is een leugen van officier van justitie mr. E.E.G. Duijts voor de rechtbank te Zwolle. We laten de context en verdere details onbesproken.
Op een zeker moment wist mevrouw Duijts zeker dat Louwes op de avond van de moord omstreeks 18 uur niet thuis was geweest. Zijn agenda en overige informatie hadden dat onweerlegbaar duidelijk gemaakt. Toch hield de politie Louwes’ echtgenote twee maanden later een kalender voor (in zwart/wit, ook dat nog) waaruit het tegendeel zou moeten blijken. Dat kwam de officier beter uit. Mevrouw Louwes werd dus opzettelijk op het verkeerde been gezet en dat wist de officier. Die betoogde dat nog voor de rechtbank in Zwolle en ze beschuldigde mevrouw Louwes er zelfs van te liegen toen die verklaarde dat haar man die avond niet thuis had gegeten. Een vriendin kon dit beamen, maar mevrouw Duijts betichtte mevrouw Louwes van meineed en wilde zelfs dat de rechtbank daar aantekening van zou maken.

Mevrouw Louwes loog niet. Mevrouw mr. E.E.G. Duijts loog wel. Jaren geleden schreef Maurice de Hond hier al over en nu opnieuw beschrijft Prof. Derksen deze leugen uitgebreid in zijn nieuwste boek.

En waar blijft mevrouw Duijts om rectificatie te eisen? En hoe kijken haar collega’s naar deze affaire? Hopelijk met de nodige verontwaardiging.

‘De Deventer karaktermoord’ van Prof. Ton Derksen

Posted on by

Prof. Ton Derksen heeft weer een boek over de Deventer moordzaak geschreven. Het eerste boek, ‘Leugens over Louwes’, verscheen in 2011 en viel op door de grondigheid waarmee de auteur deze ingewikkelde zaak behandelde. Nu, ongeveer 12 jaar later doet hij er nog een schepje bovenop. Een aantal cruciale onderdelen van de moordzaak wordt tot in detail geanalyseerd met schokkende resultaten. Zijn conclusie is duidelijk: de kans dat Ernest Louwes de moord heeft gepleegd is heel klein.

In De Stentor van 21 februari 2023 wordt opnieuw aandacht aan deze zaak besteed. Onder de kop ‘Wordt Deventer Moordzaak misschien tóch heropend? Langverwacht advies komt deze zomer’ opent de krant met de zin: ‘De Hoge Raad krijgt op dinsdag 27 juni het langverwachte advies of de Deventer moordzaak uit 1999 alsnog heropend zou moeten worden. Dat heeft advocaat-generaal Diederik Aben vandaag met het hoogste rechtsorgaan van Nederland bepaald.’

Even verder in het artikel vervolgt de krant:

‘Met die twee nieuwe bevindingen [geringe criminalistische waarde van de blouse en Het Telefoontje] als belangrijkste argument diende het echtpaar Knoops het verzoek tot heropening in. ,,Het werpt een heel nieuw licht op de zaak”, zei Geert-Jan Knoops er toen over.

Inmiddels las hij ook een proefdruk van het boek De Deventer karaktermoord van wetenschapsfilosoof Ton Derksen, dat vandaag [20 februari 2023] uitkomt. Die gaat daarin heel diep in op de materie van de mobiele telefoon en zendmast, en concludeert dat de kans dat de telefoon vanuit Harderwijk/Nunspeet via de zendmast bij Deventer bij de weduwe uitkwam, veel groter is dan de genoemde 5 procent. ,,Dat maakt het verhaal van Louwes nog geloofwaardiger”, stelt Knoops nu.

Mede hierdoor ziet Knoops de kans op heropening van de zaak weer groeien. ,,Het nieuwe boek is een winstpuntje”, zegt Knoops. ,,De Hoge Raad had ons verzoek al op voorhand kunnen afwijzen. Dat ze nog niet tot die conclusie is gekomen, geeft hoop en maakt onze zaak zeker niet kansloos.”’

Het is dus wachten tot uiterlijk 27 juni 2023. Hoop doet leven.

Zorgen bij Bas Haan, Annegriet Wietsma en Sander Burger

Posted on by

Deze drie personen zijn de drijvende krachten achter de podcast de Deventer mediazaak en de film De Veroordeling die beide de Deventer moordzaak als onderwerp hebben. Zij zullen zich door de recente ontwikkelingen in deze zaak (rapport Cold Case Team, herzieningsverzoek en nieuwe boek van Prof. Ton Derksen) ongetwijfeld zorgen maken.

Bas Haan (momenteel NRC-journalist) is de auteur van het boek de Deventer moordzaak uit 2009 dat als basis diende voor podcast en film.
De podcast werd weliswaar gemaakt door documentairemaakster Annegriet Wietsma maar die verschoonde zich in een tweet al snel door te benadrukken dat ‘het fundament voor dit project ligt bij de analyse van Bas Haan over de rol van de media …’.
Sander Burger is de regisseur van de film die grotendeels bestaat uit fictie. Toch wist hij te melden dat Michael de Jong een onschuldig slachtoffer is van de mediahetze, lees Maurice de Hond.

Zowel de podcast als de film bevatten veel ergerlijke en soms opzettelijk misleidende fouten.

Voor Haan, Wietsma en Burger breken dus spannende tijden aan. De Hoge Raad buigt zich momenteel over een herzieningsverzoek van mr. Knoops. Als basis voor dit verzoek dient het onderzoek van advocaat-generaal mr. Aben, met name het rapport van het Cold Case Team van de Amsterdamse politie.

Dit rapport is nog niet openbaar gemaakt maar de beide artikelen in de Volkskrant van Wil Thijssen die ze wel mocht inzien, zullen voor Haan c.s. toch wel voor enige onrust zorgen.

En dan verschijnt binnenkort (waarschijnlijk rond 20 februari 2023) het nieuwe boek van Ton Derksen: De Deventer karaktermoord. Hierin worden met name de podcast en de film De Veroordeling op de korrel genomen.

Hopelijk binnenkort zullen we weten of hun zorgen terecht zijn.

Eén moordzaak is genoeg maar …

Posted on by

De Deventer moordzaak loopt al bijna 24 jaar. Het bewijs in deze zaak is flinterdun maar na de vrijspraak in eerste aanleg volgden niettemin diverse veroordelingen. Het onrecht druipt ervan af en dat is de reden dat op deze website en ook op twitter al enkele jaren aandacht aan deze zaak wordt besteed.
Op dit moment buigt de Hoge Raad zich over een herzieningsverzoek.

De Arnhemse villamoord
De redactie van deze website wil het graag bij de Deventer moordzaak houden. Een zo’n zaak is al meer dan genoeg maar de schokkende details van de zesdelige serie van de KRO-NRCV over de Arnhemse villamoord vormden opnieuw een flinke aanslag op het rechtsgevoel van de burger. En nu worden we weer opgeschrikt door de driedelige serie over de Warnsveldse pompmoord.

Overeenkomst villamoord en pompmoord
Het voert te ver om alle details te bespreken maar een belangrijke overeenkomst willen we niet onvermeld laten. De wijze waarop de verdachten werden verhoord is in beide zaken schokkend. Ze worden gedwongen te verklaren wat de politie wil horen om tot een voorgeleiding te kunnen komen en daartoe worden ze tot op het bot gemanipuleerd. In de pompmoord wordt ook nog gewag gemaakt van het langdurig uit de slaap houden van verdachten.

Ook kan in beide zaken een verdachte de druk van de politie niet weerstaan. Hij ‘breekt’ en bekent – deskundig geleid door de politie -. Hij noemt de medeverdachten medeschuldig.
De verdachten in de pompmoord werden aanvankelijk door de rechtbank Zutphen vrijgesproken maar uiteindelijk in 2004 door het gerechtshof Arnhem veroordeeld. Ook in deze zaak is de lezer verbijsterd.

Overeenkomst pompmoord en Deventer moordzaak
Niet alleen tussen bovenstaande zaken maar ook tussen de Warnsveldse pompmoord en de Deventer moordzaak bestaan treffende overeenkomsten.

Zo spreekt de rechtbank Zwolle verdachte Louwes in de Deventer moordzaak vrij (helaas zonder toelichting) maar in hoger beroep wordt hij door het Hof Arnhem in 2000 alsnog tot 12 jaar veroordeeld. Later volgden nog cassatiezaken en een hoger beroep voor het Hof Den Bosch. Hij is definitief veroordeeld maar in oktober 2022 is een herzieningsverzoek ingediend.
Ook bij de pompmoord worden de verdachten in eerste aanleg vrijgesproken maar in hoger beroep door het Hof Arnhem in 2004 tot straffen van 5 tot 8 jaar veroordeeld.

Rechter Van Harreveld begrijpt veroordeling niet
De rechtbank Zutphen onder leiding van voorzitter Van Harreveld sprak de verdachten in de pompmoord vrij. De rechter sprak in de tv-serie zijn verwondering erover uit dat Hof Arnhem in hoger beroep wel tot een veroordeling kwam want hij had in het bewijs niets nieuws kunnen ontdekken. Hij vond het bewijs nog steeds een wrak gebouw en moest daarom vrijspraak volgen. Een opmerkelijke uitspraak omdat rechters en raadsheren elkaar niet snel in het openbaar afvallen.

Mr. Rinus Otte
De serie over de pompmoord werd op een opvallende wijze afgerond omdat de naam van mr. Otte op suggestieve wijze werd genoemd. Hij was raadsheer bij de pompmoord in het Hof Arnhem begin jaren 2000. De voice-over zei dat Otte inmiddels geen raadsheer meer is en nu een functie in de top van het OM bekleedt en dat hij ook was betrokken bij andere zaken die in opspraak waren geraakt, maar details werden niet genoemd. Mogelijk wordt gedoeld op de volgende zaken.
Otte was één van de drie raadsheren in 2000 bij de Arnhemse villamoord, een zaak waarvan het herzieningsverzoek vorig jaar door de Hoge Raad niet werd gehonoreerd (een nieuw herzieningsverzoek staat in de steigers). Volgens één van de advocaten in deze zaak, Arthur van der Biezen, heeft het hof zich gebaseerd op onderbuikgevoelens. ‘De sfeer in deze zaak bij het gerechtshof was beneden alle peil, er was fysiek geweld in de rechtszaal, alle verdachten hadden een strafblad. Je ziet zo’n hof dan denken: ze zullen het wel gedaan hebben.’ Volgens hem was Otte dominant tijdens de zitting.

Ook Ottes rol bij de zaak van Michael P. werd bekritiseerd; Otte was een van de drie raadsheren toen P. in 2012 in een ernstige zaak geen tbs kreeg opgelegd. Een aantal jaren later vermoordde P. Anne Faber. Waarom kreeg hij in 2012 geen tbs opgelegd, was de verontwaardigde vraag? Dan zou Anner Faber niet zijn vermoord.

Ook was hij betrokken bij de veroordeling van Lucia de Berk. Zij was tot in hoogste instantie veroordeeld. Na een herziening werd zij na een aantal jaar cel alsnog vrijgesproken. Ook deze gang van zaken wordt Otte nagedragen.

Afzonderlijke zaken maar toch …
De Deventer moordzaak, de Arnhemse villamoord en de Warnsveldse pompmoord zijn afzonderlijke zaken. Weliswaar spelen zij zich af in ongeveer dezelfde politie- en OM-omgeving en hebben zij samen met de Deventer moordzaak gemeen dat ze door het Hof Arnhem zijn behandeld. Fouten in de ene zaak hoeven niets te maken te hebben met fouten in andere zaken, maar toch …

Wanneer je als onschuldige burger kijkt naar de conclusies van het coldcaseteam in de Deventer moordzaak en naar de documentaires over de villamoord en de pompmoord, slaat de schrik je om het hart. We hebben het hier weliswaar over slechts drie spraakmakende zaken, maar er zijn er meer (onder andere de Schiedammer parkmoord en de Rosmalense flatmoord). Wanneer zo’n onschuldige burger in handen van politie en OM valt en vervolgens te maken krijgt met rechters of raadsheren, hoe zeker kan hij dan zijn van vrijspraak? En dan is hij niet gerustgesteld door de opmerking dat gerechtelijke dwalingen nu eenmaal niet te vermijden zijn. Zeker, fouten maken is menselijk, maar verwijtbare fouten vormen toch een aparte categorie.

In dit artikel is gebruik gemaakt van Procureur-generaal Rinus Otte: conservatieve autocraat of positieve dwarsligger? in de Volkskrant (Frank van Zijl, 23 november 2018).

Geen 9 jaar maar bijna een jaar is ook al lang

Posted on by

Het herzieningsonderzoek van mr. Aben is in 2013 begonnen en heeft negen jaar geduurd. Iedereen is het erover eens dat dit absurd lang is, ook wanneer rekening wordt gehouden met de corona-pandemie. Maar in juni 2022 was het dan eindelijk zo ver, het onderzoek was afgerond en de resultaten werden aan Louwes’ advocaat mr. Knoops overgedragen.

In oktober 2022 verzocht Knoops aan de Hoge Raad de Deventer moordzaak te herzien. Hij had drie maanden nodig gehad om de resultaten van het onderzoek te bestuderen en – dat is cruciaal – daaruit een of meer nova te destilleren, want alleen met een novum kan een herzieningsverzoek worden gehonoreerd. De ferme conclusies van het coldcaseteam hadden het hem weliswaar gemakkelijk gemaakt maar in deze fase mogen absoluut geen foutjes worden gemaakt en dan is drie maanden nog snel.

Inmiddels is het al weer bijna juni 2023, bijna een jaar nadat Aben zijn onderzoek afrondde. De conclusie van Aben wordt nu op 27 juni verwacht maar echt snel is het allemaal niet gegaan. Het had wel wat sneller gekund, zou je zeggen. Dat heeft Louwes na 24 jaar toch wel verdiend.

Deventer moordzaak helaas geen uitzondering

Posted on by

Ondanks alles mogen we ons gelukkig prijzen met ons rechtssysteem. Soms is men het niet eens met de uitspraak van een rechter maar accepteert die zonder morren. Een doodenkele keer komt het voor dat een rechter wordt gewraakt maar lang niet altijd met succes. Niet gebaseerd op enig onderzoek vermoeden we dat het vertrouwen in de rechtsspraak in Nederland groot is.

Des te opvallender is het daarom dat we de laatste decennia steeds weer worden geconfronteerd met moordzaken die tot een herziening leiden en uiteindelijk tot vrijspraak. Rechterlijke dwalingen dus. En dan vergeten we niet de enkele zaken die weliswaar niet tot een herziening hebben geleid maar waarover in brede kring heel veel onbegrip bestaat.

We noemen, zonder in details te treden, onder andere: de Puttense moordzaak, de Butlermoord, de zaak Ina Post, de zaak Lucia de Berk, de Schiedammer parkmoord, de Rosmalense flatmoord.

Maar we denken ook aan de Arnhemse villamoord. Velen hebben de driedelige televisieserie over deze zaak (met een glansrol van Richard Eikelenboom die zich plotseling als ballistisch deskundige presenteerde) met groeiend ongeloof gevolgd: ondanks alles wees de Hoge Raad het herzieningsverzoek af. Hoe is dat mogelijk, vroeg men zich in vele huiskamers af.

En nu weer een artikel van Wil Thijssen in de Volkskrant over de Warnsveldse pompmoord waarvan we het bestaan niet eens wisten. Advocaat Acda zal over deze zaak nog dit voorjaar een herzieningsverzoek indienen bij de Hoge Raad.

In deze opsomming misstaat de Deventer moordzaak niet. In deze zaak gaat het weliswaar niet over misleidende of intimiderende verhoortechnieken maar wie het oordeel van het coldcaseteam leest, vraagt zich in gemoede af hoe dit ooit tot een strafzaak heeft kunnen komen.

Herzieningsonderzoek duurde 9 jaar, hoe lang is het wachten op Hoge Raad?

Posted on by

Allerwegen wordt de duur van het herzieningsonderzoek door mr. Aben absurd lang gevonden. Zelfs wanneer je rekening houdt met de vertraging door Covid-19 is 9 jaar ongehoord. Het resultaat van het onderzoek werd ter beschikking gesteld aan Louwes’ advocaat mr. Knoops. Deze had een paar maanden nodig om een of meer nova te formuleren. Een precies werkje. En nu is de Hoge Raad aan zet.

Hoeveel tijd heeft dit hoogste rechtsorgaan nodig om te besluiten of het herzieningsverzoek al dan niet wordt gehonoreerd? Het heeft geen zin om dit te vergelijken met andere verzoeken, elke zaak heeft zijn eigen merites. Maar deze zaak is al meer dan 23 jaar nieuws van de dag. De raadsheren die natuurlijk ook de media volgen, weten al van de hoed en de rand net zoals veel burgers de dossiers tot op detailniveau kennen. We denken hier onder anderen aan Maurice de Hond, de auteur van deemzet.nl en Prof. Ton Derksen van het boek Leugens over Louwes. De raadsheren hoeven zich dus niet meer vanaf scratch uitgebreid te oriënteren. En de conclusies van het coldcaseteam zijn ook helder.

Wat de raadsheren nu rest, is zich een oordeel te vormen over de nova die door Knoops zijn geformuleerd. Ook dat moet vanzelfsprekend nauwkeurig gebeuren, maar dat hoeft geen eeuwigheid te duren. Het zou de Hoge Raad sieren, gezien het voorgaande, dat er wat meer vaart wordt gezet dan anders zou zijn gedaan.

Minister Yeşilgöz gaf wél antwoord

Posted on by

De afgelopen jaren hebben Kamerleden de minister van Justitie en Veiligheid gevraagd naar de vorderingen in het herzieningsonderzoek van de Deventer moordzaak. Daar was alle reden toe. Het onderzoek begon in 2013 en werd pas medio 2022 afgerond. Het duurde dus meer dan negen jaar.

De antwoorden van de ministers waren steeds teleurstellend. Ontwijkend: ‘complex’, ‘binnen enkele maanden’, ach we kennen zulke antwoorden wel.

Op 19 maart 2022 stelden de Kamerleden Markuszower en Helder (PVV) opnieuw vragen over deze zaak, nu aan minister Yeşilgöz. En, wonder boven wonder, op 9 mei 2022 stuurde ze de antwoorden naar de Kamer. Deze keer geen mitsen en maren, maar een helder antwoord. Als illustratie kijken we naar vraag 5 en haar antwoord daarop.

De vraag luidde:

Hoe beoordeelt u het feit dat de betreffende medewerker van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), die destijds bij de behandeling van de Deventer moordzaak bij het gerechtshof een presentatie heeft gehouden, inmiddels in de Verenigde Staten van een zaak is gegooid als deskundige omdat hij niet geslaagd was voor zijn basisvaardigheidstests en toegaf dat hij ‘zelf opgeleid’ was in het uitvoeren van DNA-profielen?

Het antwoord van de minister was hard en duidelijk:

De betreffende medewerker is een voormalig medewerker van het NFI. Tijdens zijn dienstbetrekking bij het NFI was hij niet bevoegd tot het uitvoeren van werkzaamheden ten behoeve van het opstellen van DNA-profielen en was dat evenmin onderdeel van zijn werkzaamheden. Betreffende medewerker was tekenbevoegd voor bloedspoorpatroonanalyse en rapporteerde enkel over dit deel van het onderzoek in de Deventer moordzaak.

Het betreft medewerker Richard Eikelenboom die voor het Hof Den Bosch wel zijn oordeel gaf over aangetroffen DNA op de blouse van het slachtoffer maar hiervoor niet bevoegd was.

Toch was zijn mening het fundament van Louwes’ veroordeling.

‘Wie bang is krijgt ook klappen’

Posted on by

Maurice de Hond heeft een dezer dagen zijn biografie gepubliceerd. Bijna iedereen in Nederland kent hem als de bekendste opiniepeiler die decennia lang op geen enkele verkiezingsavond ontbrak. In heldere bewoordingen wist hij op bewonderenswaardige wijze de uitslagen te analyseren.
De laatste tijd wordt zijn naam veelal in verband gebracht met Covid-19. Al bijna drie jaar lang bespreekt hij op indringende wijze de wetenschappelijke kant van deze pandemie en neemt hij duidelijke standpunten in die hem niet altijd in dank worden afgenomen.

Maar de aandacht in dit artikel betreft zijn niet aflatende bemoeienissen met de Deventer moordzaak. Sinds 2005 is hij de drijvende kracht achter het onderzoek in deze slepende zaak die gekenmerkt wordt door een veroordeling op grond van schandelijk flinterdun bewijs. In zijn biografie besteedt hij bijna 50 pagina’s aan deze zaak die zijn leven drastisch heeft beïnvloed. Wie kan zich niet zijn veroordeling herinneren vanwege smaad tegen de ‘klusjesman’?
Het is haast niet te doen een dergelijke ingewikkelde zaak die al 23 jaar de gemoederen bezig houdt in zo weinig pagina’s samen te vatten, maar toch is hij hierin goed geslaagd. Hij volgt de grote lijn maar ook belangrijke details krijgen de volle aandacht en – zeer belangrijk – hij houdt zich aan de feiten. Vrijwel alles wat hij in deze zaak te berde brengt stoelt op feiten zoals uitspraken van getuigen in processen verbaal, passages in rapporten of vonnissen. Daarom is het extra wrang dat Sander Burger, de regisseur van de film De Veroordeling De Hond verwijt de feiten te verdraaien. Terwijl bovendien zowel de film als de podcast de Deventer Mediazaak – die als een trailer voor de film fungeerde (zaken zijn zaken) – (opzettelijke) aantoonbare fouten en verdraaiingen bevat.

Van bijzonder belang is natuurlijk hoe De Hond terugkijkt op zijn veroordeling. Hij zet aan het einde van dit hoofdstuk een aantal gevoelens over de verschillende aspecten van deze zaak op een rij en dan komt ook dit punt aan de orde.
Hij schrijft:
‘Als De Jong [de ‘klusjesman’, red.] en zijn vriendin echt geen betrokkenheid bij de moord hebben, is het heel erg dat ze daar wel jarenlang door velen voor zijn aangekeken en betreur ik mijn rol daarin.’ en
‘Het allerergste vind ik dat de werkelijke dader ervoor heeft gezorgd dat Ernest Louwes en zijn familie nu al 23 jaar in een hel leven. Die hel is niet gestopt na zijn vrijlating.’
Dat is niet de taal van de veroordeelde crimineel die Bas Haan hem bij elke mogelijke gelegenheid zo graag blijft noemen.

Wat hebben Haan en Eikelenboom gemeen?

Posted on by

Het bewijs dat Richard Eikelenboom (vaak in samenwerking met zijn vrouw Selma) bij enkele moordzaken presenteert is vaak verrassend en gekunsteld. Het lijkt erop dat hij op deze wijze bewondering voor zijn onderzoek wil afdwingen. Dat hij met zijn MBO-achtergrond in een wereld van academici wil tonen dat hij als forensisch onderzoeker toch helemaal meetelt (in een interview liet hij zich al eens op deze wijze uit).
Helaas oogst hij met zijn resultaten geen bewondering bij raadsheren en deskundigen. Integendeel, ze noemen zijn werk zeer speculatief, hypothetisch van aard of gebaseerd op onjuiste feiten. Het zal je maar gezegd worden.

In het NRC-artikel Forensisch echtpaar Eikelenboom zat er wel vaker naast wordt de werkwijze van Eikelenboom geanalyseerd. Al lezende moet je denken aan de wijze waarop NRC-journalist Bas Haan in zijn boek uit 2009 in de kwestie van een file op de A28 op dezelfde onzinnige manier te werk gaat. Lees in het boek van Ton Derksen Leugens over Louwes (bij bol.com alleen nog tweedehands verkrijgbaar) vanaf pagina 119 welke kronkelredenering Haan ontvouwt om aan te tonen dat Louwes wel van een bepaalde file had geweten en die wetenschap als alibi wilde gebruiken. Je zou er om moeten lachen als het niet om te huilen was.

Zo te zien hebben Haan en Eikelenboom meer gemeen dan Haan lief is.

NRC over Richard Eikelenboom

Posted on by

Op 8 september 2022 verscheen in NRC het artikel Forensisch echtpaar Eikelenboom zat er wel vaker naast. Wanneer je dit leest lopen de rillingen je over de rug.

Hierna een aantal passages uit dat artikel die het werk van Richard Eikelenboom en zijn echtgenote Selma Eikelenboom-Schieveld (met wie hij veel forensisch onderzoek doet) kenmerken.

Opnieuw besteden we aandacht aan Eikelenboom omdat zijn omstreden onderzoek in de Deventer moordzaak het fundament vormde van Louwes’ veroordeling door het Hof Den Bosch.
Nog even voor alle duidelijkheid, Richard is een (bloed)sporenonderzoeker en geen DNA-deskundige, zoals hij zichzelf graag presenteert. Niettemin werd hij in de Deventer moordzaak wel als zodanig naar voren geschoven. (Om die reden werd hij in 2016 in de USA door een rechter niet als DNA-deskundige tot een proces toegelaten.)

Het volgende fragment over zijn deskundigheid is verontrustend:
Om ervoor te zorgen dat deskundigen in een rechtszaal ook écht deskundig zijn, is in 2010 een register ingesteld: het Nederlands Register Gerechtelijk Deskundigen. Ook Richard Eikelenboom probeerde in het register te komen. Maar toen er van de beoordelingscommissie kritische vragen kwamen over zijn eerdere rapporten, trok hij zich terug uit de procedure, zegt rechtspsycholoog Peter van Koppen die destijds in het bestuur van het register zat. „We hadden toen een aantal normale vragen, maar dat leverde een grote rel op met Richard. Hij heeft zich toen met veel poeha teruggetrokken.”
„Richard moest ineens een examen doen”, stelt Selma Eikelenboom daarover. „Gezien de ervaring die hij had met ‘examens’ heeft hij afgezien van registratie.”

Zijn onderzoek wordt (te) vaak als niet deskundig terzijde geschoven, getuigen deze fragmenten.

… in Nederlandse rechtszalen worden hun onderzoeken geregeld terzijde geschoven … rechters en raadsheren noemen de onderzoeken van IFS (Independent Forensic Services van Richard en Selma Eikelenboom) onder meer „zeer speculatief”, „hypothetisch van aard” of gebaseerd op „onjuiste feiten”.

In de Rosmalense flatmoord was het hof zeer kritisch op hun rapporten (van Richard en Selma), die uitgingen van verkeerde aannames en interpretaties, bovendien hadden de onderzoekers volgens het hof een aantal zaken niet openlijk verteld. En sprak de verdachte vrij.

In de zaak Everink (de tennisleraar): … De inhoud van hun rapport (er zou sprake zijn geweest van een ontvoering en diverse daders) deugt evenmin, vindt de rechter. De conclusie dat er meerdere daders in het spel zijn, is gebaseerd op „diverse niet-onderbouwde aannames”. 

Ook in de zaak tegen een man uit Reusel die in 2011 zijn vrouw neersteekt, wordt IFS ingeschakeld door de verdediging. Er rolt een rapport uit dat de verdachte vrijpleit: de neergestoken vrouw zou alles zelf in scène hebben gezet. Haar steekwonden zouden slechts „oppervlakkige snijwonden” zijn, die ze zichzelf zou hebben toegebracht. Waar IFS dat op baseerde? Een aantal foto’s en het dossier. Terwijl de artsen in het ziekenhuis toch echt steekwonden hadden gezien, en een forensisch arts de gewonde vrouw na afloop nog eens onderzocht.
… En al het bloed waarin de vrouw werd gevonden? Dat zou ze daar zelf hebben neergelegd. Misschien was het wel menstruatiebloed of kippenbloed, opperde IFS. Uit extra onderzoeken bleek niets van dat alles …

Forensisch patholoog Frank van de Goot is een deskundige die aan hun rapportages twijfelde. „En dat is in wel meer zaken het geval geweest, helaas”, zegt hij. „Ik heb conclusies van ze voorbij zien komen die veel te ver gaan, zonder goede onderbouwing”.

Selma Eikelenboom kwam ook diverse keren met opvallende conclusies maar zij speelde geen rol in de Deventer moordzaak en we laten haar daarom verder onbesproken.

Hoe komt het toch dat Richard Eikelenboom zo vaak met verrassende maar omstreden onderzoeken voor de dag komt? Resultaten die vaak haaks staan op die van andere onderzoeken en die bijna even vaak door rechtsheren of rechters worden geweigerd? Heeft het te maken met zijn MBO-achtergrond omdat hij in een interview aangaf dat hij de enige was die met een MBO-diploma zelfstandig bij het NFI werkte en met opvallende resultaten wilde aantonen dat hij in forensisch onderzoek wel degelijk meetelt? Komt het door zijn surplus aan geldingsdrang?

Maar we zijn geen psychologen. Wat wel telt is dat met name Louwes veel nadeel heeft ondervonden van Richard Eikelenboom.

Wanneer het herzieningsverzoek van mr. Knoops tot een verwijzing leidt, zal de rol van Eikelenboom ongetwijfeld uitgebreid door een hof worden besproken.

Ondertussen lijkt Eikelenboom van de aardbodem verdwenen.

Niet een novum wel een schande (10)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De tiende schande in een serie.

Schande 10. Geen motief, geen moordwapen en geen getuigen; toch veroordeeld
Het leek er even op dat Het Mes het moordwapen was, maar dat bleek niet het geval. Er waren ook geen getuigen van de moord. Aanvankelijk werd Louwes ervan verdacht een financieel motief te hebben maar het Hof Den Bosch liet deze verdenking varen.
Wanneer er geen motief, geen moordwapen en geen getuigen zijn, dan is vrijspraak de enige conclusie. Tenzij er kei- en keihard ander bewijs bestaat. Dat dacht het OM te hebben gevonden in het DNA-onderzoek van DNA-deskundige Richard Eikelenboom van het NFI. Deze had het DNA-bewijs met zoveel overtuigingskracht gepresenteerd dat het Hof Den Bosch meende daar niet omheen te kunnen. Alleen, zo bleek in 2022 door een uitspraak van de minister van Justitie en Veiligheid, Eikelenboom was helemaal geen DNA-deskundige. Bovendien was zijn conclusie omstreden en in andere zaken (onder andere in de Rosmalense flatmoord) werd zijn onderzoek terzijde gelegd.

Dus er was helemaal geen overig kei- en keihard bewijs tegen Louwes en toch werd hij veroordeeld.

Ongetwijfeld is deze gang van zaken geen novum maar een schande is het zeker wel.

Niet een novum wel een schande (9)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De negende schande in een serie.

Schande 9. De truc met de zwart/wit kopie
De politie zou en moest Louwes hebben, dat was duidelijk. Alles werd ervoor uit de kast gehaald. Zelfs een oude truc die in de zaak Anna Post met zoveel succes was toegepast. Je toont de verdachte een zwart/wit kopie van een kleuren-afbeelding en onthoudt de verdachte daarmee belangrijke informatie, bijvoorbeeld de kleur inkt van geschreven tekst.

Anneke Louwes werd een kopie getoond van haar aantekening op een afsprakenkalender, maar wel in zwart/wit. In kleur was al niet goed te zien wat er stond geschreven maar in zwart/wit was dit praktisch onmogelijk. Op deze manier werd geprobeerd haar een verklaring te ontlokken die belastend voor haar man zou zijn. Aanvankelijk lukte dat maar toen ze later op die verklaring wilde terugkomen, werd gedreigd haar van meineed te beschuldigen.

Dit alles is zeker geen novum maar het is wel een regelrechte schande.

Niet een novum wel een schande (8)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De achtste schande in een serie.

Schande 8. Cruciaal bewijsmateriaal zoekgeraakt
Dagblad De Stentor stelt advocaat-generaal mr. Aben in 2019 de volgende pijnlijke vraag:
‘Maar u weet wel zeker dat bepaalde zaken al vanaf het begin ontbreken?’
Het moet Aben moeite hebben gekost te antwoorden:
‘Ja, dat klopt. De broek en het vest van het slachtoffer zijn al vrij snel in het onderzoek kwijtgeraakt. We hebben geen idee waar ze gebleven zijn. Politie en NFI wijzen naar elkaar.’
Hij voegt er nog ter geruststelling aan toe dat er geen sprake is van opzet:
‘Dat vermoed ik niet en daar heb ik ook geen aanwijzingen voor. De meeste missers zijn te verklaren door vergissingen, fouten en blunders. Opzet is meer uitzondering dan regel. Ik heb dit al zo vaak meegemaakt. Maar het blijft een blunder.’

Bewijsmateriaal in een moordzaak is zoek geraakt. Inderdaad, dat kun je wel een blunder noemen. Niet een potlood of een stukje gum is zoek geraakt, nee, kleding die het slachtoffer tijdens de moord heeft gedragen. Cruciaal bewijsmateriaal dus.
Niemand zou ervan hebben opgekeken wanneer een hof op grond van een dergelijk incident zou hebben besloten de zaak te beëindigen. Maar niet in de Deventer moordzaak. Naast de twijfel over het tijdstip van de moord, het ontlastende getuigenis van de werkster, de 5% kans op onschuld etc. gaat het hof gewoon over tot de orde van de dag.

Mogelijk is hier geen sprake van een novum maar een schande is het wel.

Niet een novum wel een schande (7)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De zevende schande in een serie.

Schande 7. Proces verbaal forensische experts genegeerd
In 2013 heeft een aantal forensische experts op verzoek van de advocaat-generaal een aantal post-mortem verschijnselen aan het lijk onderzocht. Van hun bevindingen is op 12 maart 2014 een proces verbaal opgesteld door een inspecteur van de nationale politie. Het bevatte een aantal opzienbarende passages over de lijkvlekken die een moord op donderdagavond minder aannemelijk en wellicht onmogelijk maakten.

1. Dit verschijnsel is niet verenigbaar met overlijden op donderdag 23 september;

2. De positie van de lijkvlekken in de handen komt niet overeen met de ligging van het lijk;

3. Dit kan er op duiden dat het lichaam van het slachtoffer een substantieel aantal uur (grofweg 6 tot 24 uur) na de moord is verplaatst.

Er wordt dus door forensische experts getwijfeld aan de donderdagavond als tijdstip van overlijden. Die onzekerheid bestond al omdat de schouwarts de temperatuur van het lijk niet mocht meten. En nu dit? Dit schreeuwde in 2014 om nader onderzoek en wel onmiddellijk. Maar nee, het proces verbaal bleef jarenlang onbesproken.

Mogelijk is dit niet een novum maar een schande is het wel.

Niet een novum wel een schande (6)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De zesde schande in een serie.

Schande 6: Is een oude getuige niet meer geloofwaardig?
Het slachtoffer had een werkster die stelselmatig en foutief huishoudster werd en nog steeds wordt genoemd. Zij was op de ochtend van de moord in het huis aan het schoonmaken. Aanvankelijk herinnerde ze zich niet dat Louwes die morgen op bezoek was geweest. Ze had een paar data door elkaar gehaald. (Overigens verklaarde Louwes dat hij tijdens zijn bezoek een spiritusgeur had geroken. De werkster werkte met spiritus.).
Later en zeker bij de behandeling door het Hof Den Bosch in 2003-2004 was ze heel stellig in haar verklaring: ze had Louwes het pand zien verlaten en in welke richting hij was vertrokken.

Zouden de raadsheren maar meer geloof hebben gehecht aan haar stellige verklaring, dan was Louwes een boel ellende bespaard gebleven. Dat gebeurde niet. De raadsheren lieten hun oren hangen naar de opvatting van de advocaat-generaal die de verklaring van deze oude vrouw ongeloofwaardig vond.

Hier is zeker geen sprake van een novum maar stuitend was de opmerking van de advocaat-generaal wel. Het ging immers om een oude vrouw die slechts schoonmaakwerk deed en aanvankelijk aarzelend verklaarde, dus ongeloofwaardig. En zo werd een belangrijke getuige voor de ogen van de raadsheren afgeserveerd.

Mogelijk geen sprake van een novum maar een schande is het wel.

Niet een novum wel een schande (5)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De vijfde schande in een serie.

Schande 5: Is 5% kans op onschuld voldoende of niet?
TNO had vastgesteld dat de lezing van Louwes (dat hij vanaf de A28 naar het slachtoffer had gebeld en al doende een zendmast in Deventer zou hebben aangestraald) mogelijk was en de kans daarop 5% was. Dagblad De Stentor vroeg advocaat-generaal mr. Aben naar aanleiding hiervan of hij dit een sluitend bewijs vond. Dat vond Aben niet en daar heeft hij gelijk in. Immers, de kans dat Louwes’ verklaring niet zou kloppen, zou 95% zijn en dat is niet mis. Maar dat is niet het probleem.
De echte vraag is of een kans van 5% op onschuld voldoende is om een verdachte het voordeel van de twijfel te geven.
Laten we het percentage van 5% eens vergelijken met de percentages die in DNA-onderzoek worden gehanteerd. Wanneer het OM zou stellen dat DNA-onderzoek zou aangeven dat er een kans is dat 1 op de 20 mensen (5%) hetzelfde DNA-profiel zou hebben als de verdachte, zou het DNA-onderzoek geen enkele waarde meer hebben. Dan gelden kansen van 1 op miljard.

Het is stuitend dat zonder meer wordt gesteld dat het slechts om 5% zou gaan.

Mogelijk is hier geen sprake van een novum maar een schande is het wel.

Niet een novum wel een schande (4)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De vierde schande in een serie.

Schande 4: De verdwenen broodjes, vlees en vleesbeleg
Het slachtoffer had ‘s middags boodschappen gedaan en broodjes, vlees en vleesbeleg gekocht. Hiervan is vrijwel niets meer aangetroffen. Niet in het huis en sectie wijst uit dat het slachtoffer ze niet heeft genuttigd.
Dan zou Louwes ze moeten hebben opgegeten maar met die hoeveelheid valt dat niet mee. Of hij moet ze hebben meegenomen bij vertrek. Waarom zou hij dat alles doen? Bovendien had hij volgens berekeningen geen tijd om alle handelingen te verrichten die zijn vastgesteld: huis doorzoeken, slepen van het lijk, chirurgisch steken van de bijna dode vrouw, het huis van boven tot onder grondig reinigen, naar zijn auto lopen en een uur naar huis rijden, etc.
Dit alles is dus geen logische gang van zaken voor Louwes en schreeuwt om een verklaring. Die kon wel eens zijn onschuld aantonen.

Maar nee, niets van dat alles. Gewoon een veroordeling van 12 jaar.

Mogelijk is dit geen novum maar een schandaal is het wel.

Niet een novum wel een schande (3)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De derde schande in een serie.

Schande 3: De onbevoegde deskundige
We weten via het coldcaseteam in 2022 dat het bewijs tegen Louwes rammelde, en niet zo’n beetje ook. Niettemin veroordeelde het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch Louwes tot 12 jaar cel. Voor het hof telde het met veel aplomb gepresenteerde oordeel van NFI-deskundige Richard Eikelenboom bijzonder zwaar en het veroordeelde Louwes in belangrijke mate op basis van DNA-onderzoek van Eikelenboom.
Heeft het hof zich er wel van vergewist dat Eikelenboom een ‘echte’ deskundige was, iemand op wiens deskundigheid het hof aan kon? Kennelijk niet, want in antwoord op Kamervragen antwoordde minister Yeșilgöz van Justitie en Veiligheid in 2022 dat Eikelenboom niet bevoegd was tot het uitvoeren van werkzaamheden van DNA-profielen en dat dit evenmin onderdeel was van zijn werkzaamheden.
Is hier sprake van een novum of gewoon een schande?

Niet een novum wel een schande (2)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De tweede schande in een serie.

Schande 2: Geknoei met de blouse
De blouse die het slachtoffer tijdens de moord droeg is een belangrijk bewijsstuk. Op de plaats delict zaten er onder andere bloedvlekken op die op de plaats delict zijn gefotografeerd.
Jaren later, in 2003, waren veel meer bloedvlekken te zien. Hoe waren die op de blouse gekomen?
Voor het behandelen van dergelijke bewijsstukken gelden strenge procedures, maar die zijn bij deze blouse in het geheel niet in acht genomen. Al vlak na de moord was daarvan afgeweken en dat is in de loop der jaren alleen maar erger geworden. Je houdt het als burger niet voor mogelijk, maar dit belangrijke bewijsstuk is zelfs een tijdlang zoek geweest. Zoek! Wie weet wat er in de tussentijd mee is gebeurd. Het Cold Case Team spreekt in 2022 na een grondig onderzoek van enkele jaren dat de blouse daardoor weinig criminalistische waarde heeft.
Toch zagen de raadsheren van het Hof Den Bosch hierin geen aanleiding de blouse buiten beschouwing te laten. Sterker nog, de vlekken op de blouse werden gezien als een belangrijk onderdeel de schuld van Louwes.

Mogelijk geen novum maar een schande is het wel.

Niet een novum wel een schande (1)

Posted on by

Een verzoek tot herziening in de Deventer moordzaak ligt momenteel ter beoordeling bij de Hoge Raad. Louwes’ advocaat mr. Knoops heeft zijn uiterste best gedaan een of meer nova aan te tonen op grond waarvan ons hoogste rechtscollege deze zaak zal kunnen verwijzen naar een van de gerechtshoven.
Helaas zijn er ook nogal wat bijzonderheden in deze zaak die mogelijk weliswaar geen novum zijn – de rechter was er immers mee bekend – maar waarvan het onvoorstelbaar is dat eerdere rechters er geen of onvoldoende aandacht voor hadden.
De eerste schande in een serie.

Schande 1: Geen tijdstip van overlijden vastgesteld
De schouwarts heeft geen tijdstip van overlijden kunnen vaststellen terwijl het zeer gebruikelijk is dat dit wel wordt gedaan. Nu dit is nagelaten, komen mogelijke alibi’s op losse schroeven te staan. Zou de schouwarts bijvoorbeeld hebben kunnen vaststellen dat de moord op vrijdagavond was gepleegd (waarvan ook sprake is geweest), dan zou Louwes een alibi hebben gehad maar hij niet alleen. Nu werd er door het OM op grond van dubieuze stille getuigen een slag naar het tijdstip geslagen met alle gevolgen van dien.
Mogelijk kan dit incident niet als een novum worden aangevoerd, maar een schande is het wel, met grote gevolgen voor Louwes.

Over fatsoen gesproken

Posted on by

Toen Ernest Louwes was gearresteerd en alleen met zijn advocaat contact mocht hebben, werd het zijn vrouw Anneke Louwes te veel. Ze schreef haar echtgenoot een briefje en verzocht de rechter-commissaris mevrouw mr. S.E. Bins-van Waegeningh of haar man dat mocht ontvangen.


De rechter-commissaris stond dit verzoek toe, maar van de wijze waarop dit gebeurde krijg je de koude rillingen.


Welk belang was gediend met deze aangespoorde vertraging? Ze had ook kunnen schrijven: “Zeker mag dat. Kijk even naar de inhoud of er geen bezwarende dingen in staan.” Dat zou een menselijke reactie zijn geweest op een verzoek van een vrouw die met de zaak niets van doen had.

Mevrouw Bins-Van Waegeningh werd op 14 oktober 2014 benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. We mogen hopen dat deze misstap niet heeft bijgedragen aan haar benoeming.

Dit incident heeft weliswaar niets te maken met de Deventer moordzaak, maar mag toch niet onopgemerkt blijven.

Welk gerechtshof krijgt de eer?

Posted on by

Bij de Hoge Raad is alles mogelijk, dat bewijst het boek Het falen van de Hoge Raad van Prof. Ton Derksen. Er kan dus nog van alles misgaan met het herzieningsverzoek van mr. Knoops. Het verzoek zelf is nog niet openbaar maar de samenvatting door de Volkskrant-journalist die het CCT-rapport wel mocht lezen, stemt hoopvol. Er is in deze zaak zoveel misgegaan dat de Hoge Raad eigenlijk niet anders zou kunnen besluiten dan het verzoek te honoreren en de Deventer moordzaak geheel of gedeeltelijk opnieuw te laten behandelen door een van de gerechtshoven.

Vier gerechtshoven
De vraag die dan onmiddellijk rijst is: welk gerechtshof krijgt de eer? We hebben in Nederland vier gerechtshoven, in alfabetische volgorde:
Gerechtshof Amsterdam
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Gerechtshof Den Haag
Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch

Komen deze gerechtshoven alle in aanmerking? In principe wel, maar eigenlijk toch weer niet.
Laten we ze even nader beschouwen, maar we beginnen deze keer niet bij het eerste gerechtshof.

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
De keuze van de Hoge Raad zou kunnen vallen op het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Maar dit gerechtshof (toen nog gerechtshof Arnhem geheten) behandelde de Deventer moordzaak in hoger beroep al in december 2000 en veroordeelde Louwes tot 12 jaar cel. Dit gerechtshof ligt dus niet voor de hand.

Gerechtshof Den Haag
Het gerechtshof Den Haag dan? Maar ook dit gerechtshof heeft al enkele keren met de Deventer moordzaak te maken gehad. In de eerste plaats was dit hof in 2001 bij een cassatiezaak betrokken, in 2002-2003 bij een herziening, in 2004-2005 opnieuw bij een cassatie, in 2006-2008 voor een tweede herziening en in 2013-2015 stond het een onderzoek naar het graf van het slachtoffer toe. Kortom, hof Den Haag had het de afgelopen twee decennia al behoorlijk druk met de Deventer moordzaak. Het is dus niet erg waarschijnlijk dat de keus van de Hoge Raad op gerechtshof Den Haag zal vallen.

Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch
We werken het lijstje verder af en belanden al doende bij het hof ‘s-Hertogenbosch. Ook deze keus is verre van logisch. In 2003-2004 veroordeelde dit hof Louwes in hoger beroep opnieuw tot 12 jaar cel. Achteraf een spraakmakende behandeling en geruchtmakende afloop. De Deventer moordzaak belandde bij dit hof omdat het hele verhaal met Het Mes niet deugde en vrijwel iedereen met een positief gevoel naar het hoger beroep in Den Bosch toeleefde. Maar kort voor de behandeling kwam Het Vlekje uit de hoge hoed van het OM. Resultaat: opnieuw 12 jaar cel die Louwes keurig heeft uitgezeten, tenminste negen jaar daarvan. Nee, de Hoge Raad zal niet onmiddellijk aan hof Den Bosch denken.

Gerechtshof Amsterdam
Tja, en dan zijn we bijna door ons lijstje gerechtshoven heen. Alleen gerechtshof Amsterdam heeft nog niet met de Deventer moordzaak te maken gehad. Wanneer de Hoge Raad tot een herziening besluit, zal de keus vrijwel zeker op Amsterdam vallen.
Wat een eer.

Hoge Raad vergadert over Deventer moordzaak

Posted on by

Voor de zoveelste keer kwam de Hoge Raad bijeen om de Deventer moordzaak te bespreken. Ook deze keer was de aanleiding duidelijk. Er lag een herzieningsverzoek van Louwes’ advocaat mr. Knoops. Hij deed dit op basis van het 142 pagina’s tellend onderzoek van het Cold Case Team van de Amsterdamse politie. Verder hadden de raadsheren een artikel uit de Volkskrant van Wil Thijssen bij de hand. Deze journaliste die de Deventer moordzaak al jarenlang nauwgezet volgt, had inzage gehad in het onderzoeksverslag en haar artikel vatte het rapport van het CCT kundig samen.

De president opende de vergadering en maakte meteen een aantal inleidende opmerkingen.

“Laten we straks eerst even kijken naar het artikel in de Volkskrant. Dat is relatief kort en krachtig. Het behandelt de samengevatte antwoorden op de vijf vragen die de advocaat-generaal van de Hoge Raad die de Deventer moordzaak onderzocht aan het CCT heeft gesteld. Ik loop ze even in het kort langs met alvast de antwoorden.” Ze las ze voor uit het artikel.

1. Hadden we meer kunnen weten? Antwoord: Ja.

2. Hebben we genoeg gedaan? Antwoord: Nee.

3. Zijn de processen-verbaal betrouwbaar? Antwoord: Nee, niet allemaal.

4. Hoe moeten we de sporen wegen? Antwoord: Veel relevante sporen zijn niet onderzocht, veel onderzochte sporen zijn onbruikbaar.

5. Zijn er nu nog forensische onderzoeksmogelijkheden? Ja.

Ze liet deze informatie inwerken op de raadsheren. Na korte tijd hernam ze het woord.

“Ik kan niet anders zeggen dat ik toch wel redelijk geschokt was door deze uitkomst. Zeker als je in het artikel de onderbouwing leest. Ik parafraseer even:

  • ‘Het meermalen steken nadat het slachtoffer al (bijna) dood is, getuigt van een emotie die de dader heeft geuit op het slachtoffer’.
    “Dit lijkt volgens mij niet te wijzen op een zakelijke relatie tussen slachtoffer en dader(s) en Louwes is een zakelijke relatie, niet meer en niet minder.” Ze ging verder met het volgende punt.
  • ‘De keuken, waarin de dader mogelijk zijn handen en wapen heeft afgewassen, is niet gefotografeerd. Een schouwverslag van het ontzielde lichaam ontbreekt, en daarmee ontbreken ook essentiële onderdelen die hierin normaliter worden vastgelegd, zoals informatie over lijkvlekken en lijkstijfheid, waarmee meer duidelijk wordt over het tijdstip van overlijden. Ook daarover bestaat onzekerheid.’
    Ze onderbrak zich even. “Dit is toch wel heel bijzonder en niet erg professioneel”, en las het volgende punt.
  • ‘… folie dat steeds werd hergebruikt met onder andere het risico van stempeling: bloedsporen worden afgedrukt op plekken waar die daarvoor niet zaten; … er zitten bloedsporen op sectiefoto’s van de blouse in het Gerechtelijk Laboratorium, die er op foto’s van de plaats delict nog niet zaten.’
    De president dacht heel even na.
    “Dat is toch wel heel knullig aangepakt en volgens mij in strijd met de voorschriften die er juist voor moeten waken dat dit soort zaken zich voordoen. En dan dit punt nog.”
  • ‘Opmerkelijk daarbij is een document dat het coldcaseteam boven water krijgt door alle verhoren van Louwes op videobanden terug te kijken. Het zat niet in het procesdossier en is ontlastend voor Louwes.’
    De president zuchtte diep. “Ontlastende informatie voor de rechter achtergehouden. Tja, wat moet ik hierop zeggen?”

“En dan is er ook nog sprake van een bloedspoorpatroon-analist die volgens minister Yeșilgöz van Justitie en Veiligheid niet bevoegd was tot het uitvoeren van werkzaamheden van dna-profielen en dat dit evenmin onderdeel was van zijn werkzaamheden. Niettemin vormden zijn conclusies in 2004 een doorslaggevende basis onder Louwes’ veroordeling.”
De president zuchtte diep. “Niet bevoegd, niet deskundig en dan dit.”

Ze legde het artikel van Wil Thijssen terzijde en keek op naar het gezelschap raadsheren.

“En zo kan ik nog wel even doorgaan: ‘Niet betrouwbare processen-verbaal’, Het Mes ‘dat niet paste bij de wonden van het slachtoffer en dus niet het moordwapen kon zijn’, en ‘er was gefraudeerd met processen-verbaal en de geurhondenproef.'”

Voordat ze verder las, keek ze haar collega’s een voor een aan.

“En nu dan de conclusie van het CCT, die liegt er niet om.” En ze las opnieuw voor.

‘De twijfelpunten en omissies in het destijds verrichte rechercheonderzoek raken de criminalistische waarde van de resultaten.’

“Met andere woorden: bewijs dat niet deugt is van geen waarde, de basis voor een veroordeling ontbreekt dan ook. Het lijkt er sterk op dat in deze zaak een verdachte ten onrechte is veroordeeld. Ik kan het niet anders formuleren. Maar ja, ten onrechte veroordeeld, dat is een ding, maar is er ook sprake van nova? Daar gaat het dan om. Ik denk dat de uitkomst van onze beraadslagingen geen andere kan zijn: het herzieningsverzoek moet worden gehonoreerd. Aan ons de taak dat op de juiste wijze te verwoorden. Ik geef nu het woord aan …”

Eikelenboom opnieuw in opspraak

Posted on by

Opnieuw raakte DNA-deskundige Richard Eikelenboom (eigenlijk sporenonderzoeker) in opspraak. Nu weer in de zogeheten Oostvoornse kofferbakmoord. In hoger beroep werd onlangs een verdachte vrijgesproken omdat volgens het hof het DNA-bewijs van Eikelenboom niet deugde. Eerder werd een verdachte om dezelfde reden vrijgesproken in een herzieningsverzoek in de Rosmalense flatmoord. Omdat Eikelenboom ook in de Deventer moordzaak een omstreden rol speelde, wordt op deze plaats aandacht aan hem en zijn werkwijze besteed.

Op 1 november 2022 verscheen in de NRC een uitgebreid artikel waarin Eikelenboom en zijn bureau Independent Forensic Services (IFS) onder de loep werd genomen. Een aantal opmerkingen en fragmenten springt eruit.

1. Eikelenboom gebruikte in deze Oostvoornse kofferbakmoord een DNA-techniek die niet was gevalideerd en bovendien kon het resultaat van het onderzoek niet worden gereproduceerd door andere laboratoria. Zeker het laatste aspect is dodelijk voor elk onderzoek. “Als resultaten niet kunnen worden gereproduceerd, hoe betrouwbaar is het resultaat dan helemaal?” vraagt Prof. Kloosterman zich in het NRC-artikel af. Hij was jarenlang de vaste DNA-rapporteur van het NFI, en hij geeft gelijk zelf het antwoord op zijn vraag: “Niet”. 
2. Eikelenboom had al reputatieschade opgelopen bij de Rosmalense flatmoord waarin zijn onderzoek door het hof en eerder ook door advocaat-generaal mr. Aben ernstig werd bekritiseerd.
3. Het OM was in die tijd (2005 en later) op de hoogte van de kritiek op de kwaliteit van IFS en heeft parketten in het hele land hierop gewezen. Dit strookt met de klacht van Eikelenboom dat zijn bureau na 2005 geleidelijk steeds minder opdrachten kreeg en daarom naar Colorado in de USA verhuisde. Zijn verklaring was dat geen concurrentie van het NFI werd geduld.
4. Veel deskundigen hebben ernstige kritiek geuit op de werkwijze van Eikelenboom in de Oostvoornse kofferbakmoord (geen validatie, niet reproduceerbaar, niet voldoende terughoudendheid bij de interpretatie van de resultaten).
5. Het hof dat de Oostvoornse kofferbakmoord moest berechten kon door al deze fouten niet tot een veroordeling komen, tot groot verdriet van de nabestaanden van het slachtoffer. Misschien werd door het broddelwerk van Eikelenboom een dader vrijgesproken.
6. Het is veelzeggend dat Eikelenboom niet wil reageren op vragen van NRC.

We zouden door de laakbare handelwijze in de Rosmalense flatmoord en nu weer in de Oostvoornse kofferbakmoord bijna vergeten dat diezelfde Eikelenboom ook een cruciale rol speelde in de Deventer moordzaak. Bij de veroordeling werd zwaar geleund op zijn DNA-onderzoek. Veel deskundigen hadden en hebben nog steeds flinke kritiek op de onderzoeksresultaten die later door hem op branieachtige wijze van commentaar werden voorzien: “Als iemand anders dan Louwes het gedaan heeft, dan deed diegene dat in een maanpak“, zie een eerdere blog. Een les uit dit alles zou zijn dat branieschoppers niet zulk verantwoordelijk werk moet worden toevertrouwd.

Mogelijk wordt het herzieningsverzoek in de Deventer moordzaak gehonoreerd en dan zijn we benieuwd wat van Eikelenbooms DNA-onderzoek overeind blijft.

Bas Haan: Pfff, lees eerst mijn boek!

Posted on by

Bas Haan heeft een grote hekel aan Maurice de Hond en die is onderhand een obsessie voor hem, zeker wanneer het gaat over de Deventer moordzaak. Hij kan diens naam niet fatsoenlijk uit zijn mond of pen krijgen en duidt hem dan aan als ‘een opiniemaker’, ‘een crimineel’, of als dat niet voldoende is ‘een veroordeelde crimineel’.

De kern van deze aversie lijkt het boek te zijn dat Haan in 2009 over de Deventer moordzaak heeft geschreven (herdruk in 2022) en dat hij als het laatste, definitieve woord over deze geruchtmakende zaak beschouwt. De wijze waarop De Hond over veel kwesties in deze zaak anders denkt bevalt Haan niet en dan bereikt De Hond daarmee al jarenlang ook nog een groot publiek. Ook zal een rol hebben gespeeld dat De Hond zich heeft vergaloppeerd met zijn beschuldiging aan het adres van de klusjesman – en daarvan ook de consequenties heeft ondervonden -, maar dat verklaart nog niet Haans hartgrondige hekel.

Zou het ook gewoon Haans arrogantie kunnen zijn? Hij duldt als gewaardeerde journalist van Nieuwsuur geen tegenspraak, van De Hond niet maar ook van anderen niet. Haan kan kritiek maar moeilijk accepteren en reageert dan ronduit arrogant. Bekijk het gesprek nog eens terug met Matthijs van Nieuwkerk in DWDD uit januari 2019 die alleszins redelijke vragen stelt. Maar Haan valt hem geïrriteerd in de rede, verlegt de loop van het gesprek naar eigen believen, neemt in feite de regie van het gesprek over en dat met toenemende toonhoogte.

Een dergelijke toon slaat hij ook aan in een trailer van de podcast De Deventer Mediazaak die uiteindelijk alleen als een trailer van de film De Veroordeling bedoeld lijkt. Ook dan kan hij zich niet beheersen wanneer Maurice de Hond ter sprake komt.

Intussen hebben sinds 2009 diverse belangrijke ontwikkelingen plaatsgevonden.

Zo ontstond rond 2010 de uitgebreide website deemzet.nl die door een chemicus is ontwikkeld en in de loop der jaren is uitgegroeid tot een vraagbaak Deventer moordzaak. En dat niet alleen, hij rapporteert daarin veel eigen onderzoek, natuurlijk op zijn eigen vakgebied met verbluffende resultaten, bijvoorbeeld over de blouse. Maar ook verdiepte hij zich in de werking van het mobiele netwerk ten tijde van de moord in 1999 wat ertoe leidde dat experts op dit gebied hun aanvankelijke belastende verklaringen moesten herzien.

Natuurlijk kreeg ook het DNA-onderzoek zijn volle aandacht met vaak zeer opmerkelijke resultaten. Verder zorgde zijn post-mortem onderzoek ervoor dat een speciale onderzoeksgroep van forensische experts in 2013 in het leven werd geroepen. Hun opmerkelijke conclusies werden in 2014 in een proces verbaal van de nationale politie vastgelegd. Nog steeds is deemzet.nl een soort encyclopedie op het gebied van de Deventer moordzaak.

Een andere belangrijke ontwikkeling is de verschijning in 2011 van het boek Leugens over Louwes van Prof. Ton Derksen, en deze is niet de eerste de beste. Zo heeft hij met zijn boek Lucia de B. een doorslaggevende rol gespeeld in de zaak van Lucia de Berk die uiteindelijk in een herzieningszaak werd vrijgesproken. Derksen is een echte wetenschapper en dat is in zijn boek te merken. Hij trekt geen conclusie, doet geen uitspraak zonder uitgebreide bronvermelding.

Belangrijk in dit verband is dat De Hond en de auteur van deemzet.nl een groot aantal ernstige fouten en tekortkomingen in het boek van Haan hadden geconstateerd. Een uitnodiging tot een gesprek door De Hond werd door Haan niet gehonoreerd. Op de vraag van Van Nieuwkerk tijdens het interview waarom niet gaf Haan de kinderachtige verklaring dat De Hond al eens eerder zo’n gesprek had geweigerd. Lekker puh.

De website deemzet.nl, de vele gedetailleerde artikelen van De Hond, het boek van Prof. Derksen, het mocht allemaal niet baten. Zijn reactie op deze op belangwekkende ontwikkelingen in de zaak luidden vrijwel steeds: “niets nieuws onder de zon” of een vermoeide: “Pfff, lees eerst mijn boek.”

Inmiddels zijn we aanbeland in oktober 2022. Mr. Diederik Aben heeft na 9 jaar herzieningsonderzoek (veel en veel te lang geduurd, maar wel heel grondig) zijn verslag uitgebracht en ter beschikking gesteld aan advocaat mr. Knoops. Belangrijk in dit rapport is het verslag van het ColdCaseTeam (CCT) van de Amsterdamse politie. Dit team heeft in de afgelopen drie jaar de gehele zaak nog eens grondig nageplozen. Processen verbaal, rapporten, verklaringen, gang van zaken, procedures, naleven van voorschriften, alles werd opnieuw grondig bekeken, vanaf het tijdstip van de moord tot op heden. Nog onbekende zaken werden boven water gehaald,

Zoals al bekend uit de artikelen (deel 1 en deel 2) in de Volkskrant logen de conclusies er niet om.

Advocaat Geert-Jan Knoops kon met dit uitgebreide rapport aan de slag en op 26 oktober 2022 werd in een persbericht gemeld dat het herzieningsverzoek aan de Hoge Raad ter beschikking is gesteld.

Zodra dit herzieningsverzoek wereldkundig werd, stelde iemand op twitter aan Haan de vraag:

Heeft @bas_haan ‘m al gezien? #deventermoordzaak#herzieningsverzoek

waarop deze reageerde:

Nee, moet nog terugkijken. Maar de aankondiging van het nieuwe herzieningsverzoek is oud ‘nieuws’, dat ook al geen nieuws bevatte toen het nieuw nieuws was…

Een reactie van het type “Pfff, ik heb het al zo vaak gezegd, lees eerst mijn boek.”

Een arrogante en vooral gekunstelde reactie die je verwacht van leerlingen in de redactie van de schoolkrant, maar niet van een journalist van NRC.

We moeten vaststellen dat de rol van Haan in de Deventer moordzaak is uitgespeeld. Hij wordt niet meer au sérieux genomen. Zijn arrogantie van de man die het allemaal al een keer heeft uitgelegd voldoet niet meer. Er is teveel gebeurd sinds zijn boek in 2009 verscheen. Daar doet een korte aanvulling in 2022 niets aan af.

Excuses in de Deventer moordzaak?

Posted on by

Het kan haast niet anders. Ook in de Deventer moordzaak zullen op enig moment excuses moeten worden gemaakt. Of er een herziening komt of niet, of er vrijspraak komt of niet. Er zijn veel verwijtbare fouten gemaakt, niet alleen door politie en OM. Ook in deze zaak gaan de raadsheren niet vrijuit.

Het is beschamend te lezen in het opnieuw sterke artikel van Wil Thijssen in de Volkskrant over de Rosmalense flatmoord hoe de rechters (sorry, raadsheren) hebben gehandeld.

Een schokkende passage in het artikel is de volgende.

… Maar ook: dat de rechters van destijds alleen een belastend scenario kregen voorgelegd, en ‘dat het niet aan de rechter is om iets te zeggen over een ander scenario’, namelijk zelfdoding.
Het klinkt alsof de rechters in de zaak van de Rosmalense flatmoord er niets aan konden doen dat ze er allemaal naast hebben gezeten …

Het is duidelijk dat de raadsheren in de Deventer moordzaak geen blunders hebben begaan, niet hebben gelogen, geen feiten hebben verdraaid, enzovoort. Maar ze kunnen hun handen toch niet helemaal in onschuld wassen. Het mag dan niet hun taak zijn om iets over alternatieve scenario’s te zeggen, maar ze hadden wel meer kunnen doen dan als makke schapen achter de scenario’s van het OM aan te lopen.

In een tweetal artikelen (artikel 1 en artikel 2) is op deze website uitgebreid ingegaan op wat de rechters zoal – uit professionele belangstelling – hadden kunnen vragen.

Een korte opsomming.

  1. Waar is het schouwrapport, in verband met alibi’s?
  2. Waarom is er geen reconstructie gedaan, dit in verband met het mogelijk verslepen van het slachtoffer?
  3. Had verdachte wel voldoende tijd? Die tijd was beperkt: de moord, het huis doorzoeken, het hele huis grondig schoonmaken, ook nog een uur rijden naar huis?
  4. Hoe zit het met broodjes en beleg? Die zijn ‘s middags wel gekocht maar niet in het huis aangetroffen en ook sectie wijst uit dat het slachtoffer ze niet heeft genuttigd. Hebt u een verklaring waar die zijn gebleven?
  5. Waaruit blijkt een financieel motief (in Den Bosch overigens weggelaten)?
  6. Hoe kwam u op de gedachte dat Het Mes het moordwapen is dat veel later op 1 km afstand in een portiek en zonder sporen werd gevonden? (Er blijkt dat uiteindelijk 3 messen in onderzoek waren, hoe zo Het Mes?).
  7. Waarom zijn niet tijdig de gegevens over het mobiele gesprek (A28) opgevraagd? Dat had heel veel kunnen verklaren.
  8. Vanwege het onzekere tijdstip van overlijden, kan de sectiearts meer vertellen over post-mortem verschijnselen.
  9. Ook zouden zij de deskundige Richard Eikelenboom wel eens wat krachtiger aan de tand hebben kunnen voelen.

Deze vragen, en meer nog de antwoorden die het OM zou hebben moeten geven, zouden veel ellende kunnen hebben bespaard. De raadsheren zouden wel wat assertiever kunnen zijn geweest tegen het OM.

De raadsheren hoeven na al die jaren geen excuses te maken (maar het helpt wel). Wat schiet Louwes met excuses op? Maar het zou wel passend zijn wanneer op enig moment, maar liefst zo spoedig mogelijk, wordt erkend dat ze de Deventer moordzaak wel heel erg volgzaam hebben behandeld met alle gevolgen van dien voor Louwes.

Dit alles los van de afloop.

Rosmalense flatmoord en Deventer moordzaak

Posted on by

Natuurlijk zijn dit twee verschillende zaken met eigen karakteristieken. Maar ze hebben helaas ook heel veel gemeen: het klungelige, laakbare en zelfs kwaadaardige optreden van de politie, er is sprake van wel heel veel tunnelvisie, het OM dat zijn boekje ver te buiten gaat en de ronduit schokkende rol van de deskundigen. Het resultaat is een jarenlange onterechte celstraf van Rob B.

De Volkskrant publiceert een uitstekend interview van Wil Thijssen met B’s advocaat Pieter van der Kruijs over deze moordzaak. Af en toe geloof je je ogen niet, dat zoiets in een rechtsstaat als Nederland kan gebeuren, maar het is wel degelijk gebeurd. En dat niet alleen, wanneer je in de tekst wat passages aanpast, kan die zo worden gebruikt voor nog zo’n zaak, de Deventer moordzaak.

We grasduinen wat in de tekst van het interview. We pretenderen niet een een-op-een verband maar toch.

… verscheidene getuigen hadden hem gezien of gesproken tijdens zijn fietstocht op het tijdstip van het overlijden …

In de Deventer moordzaak hebben eveneens diverse getuigen onafhankelijk van elkaar verklaard dat mevrouw Wittenberg op de dag na de betreffende donderdag te hebben gezien. Of deze verklaringen juist zijn of niet, er is door de politie nauwelijks aandacht aan besteed of ze werden gebagatelliseerd. De getuigen hebben in deze zaak geen rol van betekenis gespeeld.

Maar ook het OM valt veel te verwijten.

… Ook de officier van justitie was sterk vooringenomen …

In de Deventer moordzaak wemelt het van de voorbeelden van vooringenomenheid van de aanklagers, zowel van de officier van justitie als van de advocaten-generaal. Geen probleem wanneer we het Amerikaanse rechtssysteem zouden hebben, maar ronduit problematisch in ons rechtssysteem. De gekunstelde argumentaties en leugens over het mes, over de geparkeerde auto, over het bezoek van Louwes aan mevrouw Wittenberg op donderdagmorgen, het stelselmatig en opzettelijk de verkeerde plaats noemen van de locatie van Louwes op de A28 vanwaar hij consistent verklaarde te hebben gebeld, enzovoort, enzovoort. Kijk op deemzet.nl naar de volledige lijst.

De politie krijgt er door Van der Kruijs ongenadig van langs. De vernietigende kritiek die we ook in de Deventer moordzaak bij herhaling tegenkomen.

… Ze hebben ook geblunderd …

Dat de politie in de Deventer moordzaak blunderde was al begin jaren 2000 bekend maar werd nog eens expliciet bevestigd door advocaat-generaal Aben in een interview in De Stentor in 2019. Onlangs werd dat in het onderzoeksrapport van het cold case team nadrukkelijk bevestigd: de schouwarts die geen toestemming kreeg zijn wettelijke taak uit te voeren zodat het tijdstip van overlijden niet kon worden vastgesteld met grote gevolgen voor alibi’s, het geklungel met Het Mes dat uiteindelijk het moordwapen niet bleek te zijn, de meinedige verklaringen (!) van politiemensen, het knoeien aan het stoffelijk overschot door de Technische Recherche, het gerommel met de blouse die zelfs lange tijd zoek bleek, het valselijk opmaken van een rapport over zendmasten en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Blunders is een te fraai woord voor deze wanprestaties.

En dan hebben we het nog niet gehad over de deskundigen. Niet alleen over hun deskundigheid maar ook over hun betrouwbaarheid. Opnieuw is er een parallel met de deskundigen in de Deventer moordzaak. Sterker nog, een van die deskundigen in de Rosmalense flatmoord speelde ook een omstreden rol in de Deventer moordzaak.

… Door contra-expertise serieus te nemen van een expert die, tot ieders schande, niet onafhankelijk bleek te zijn …

Hier wordt gedoeld op de rechters die te gemakkelijk meegingen in de verklaringen van de deskundige(n).

Advocaat Van der Kruijs kan zich nog steeds opwinden over het volgende waar ook het OM een bijzonder scheve schaats reed.

… Ook wees het OM een bloedspatdeskundige aan met de kennis van letterlijk twee weken cursus en nul ervaring. Die bleek bovendien met een andere belastende deskundige in deze zaak getrouwd te zijn, zonder dit te melden. Toen ik om contra-expertise tegen dat bloedspatonderzoek vroeg, belde de rechter-commissaris die bloedspatdeskundige: ken jij een contra-expert? Totaal ongepast! Die deskundige wees vervolgens iemand aan die hij zelf voor zijn eigen rapport had geraadpleegd …

Hoewel Van der Kruijs geen namen noemt kan het hier over niemand anders gaan dan Richard Eikelenboom die met collega Selma Eikelenboom-Schieveld is getrouwd. Richard Eikelenboom speelde een omstreden rol in de Deventer moordzaak. Maar dat een inmiddels gepensioneerde strafrechtadvocaat met 45 jaar ervaring een deskundige zo kwalificeert zegt veel. In deze website komt Eikelenboom overigens diverse keren ter sprake en zeker niet in positieve zin.

Nogmaals, als je dit zo leest kun je je ogen niet geloven.

Het is dan ook geen verrassing dat de advocaat-generaal in de herzieningszaak van de Rosmalense flatmoord vrijspraak eiste. Dat niet alleen, de aanklager maakte – op persoonlijke titel – zelfs excuses en dat maak je niet vaak mee.

Ben benieuwd wat de rechter vanmiddag zal beslissen, en nog meer waarom.

Het ziet ernaar uit dat ook in de Deventer moordzaak deze kant uitgaat.

Website deemzet.nl na 12 jaar nog steeds luis in de pels

Posted on by

Wie de Deventer moordzaak op Twitter volgt zal met grote regelmaat tweets tegenkomen die steeds weer de vele schokkende fouten en misleidingen in deze geruchtmakende zaak aan de kaak stellen onder verwijzing naar artikelen in de website deemzet.nl.

De schrijver van deze tweets is tevens de auteur van de website die een ongelooflijke hoeveelheid feitenmateriaal over deze langstlopende strafzaak bevat. Wij hebben de site wel eens pseudo-gekscherend de Vraagbaak van de Deventer moordzaak genoemd. En daarmee is geen woord teveel gezegd, want hij is vreselijk uitgebreid en gedetailleerd opgezet.

De auteur opereerde voornamelijk in de beginjaren onder het pseudoniem Demo. Hij werd zelfs in een aanbeveling van de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS) met name genoemd en dat is een hele eer. Onder andere deze aanbeveling leidde ertoe dat advocaat-generaal mr. Aben een herzieningsonderzoek begon dat overigens negen jaar duurde.

De website pakt een grote verscheidenheid van onderwerpen aan. Niet op journalistieke wijze die vaak door tijdgebrek te weinig gedetailleerd is. Dat is een nadeel want in deze zaak spelen de details een cruciale rol. Nee, Demo maakt zich er niet met een Jantje van Leiden af en is nog steeds dagelijks actief.

Een greep van de onderwerpen die op de website zijn te vinden: het ronduit klungelige onderzoek door de politie met bovendien liegende ambtsedige politieagenten, fouten en/of misleidingen in processen-verbaal, sommige inconsistenties en onbegrijpelijkheden in het Tactisch Journaal (een soort dagboek) van de politie, wat er zoal misging in de hoger beroepen voor de gerechtshoven Den Bosch en (toenmalige) Arnhem, waarom getuigen niet of slechts terloops werden gehoord, de modus operandi van de moord, waarom de schouwarts het stoffelijk overschot niet mocht onderzoeken met vergaande consequenties voor de alibi’s, wat er mis ging tijdens de sectie (post-mortem verschijnselen werden onvoldoende onderkend), de ins en outs van de werking van het mobiele telefoonnet anno 1999 die hij zich eigen maakte en daar belangrijke conclusies uit kon trekken. Allemaal vreselijk arbeidsintensief werk dat veel vasthoudendheid vergt.

Als de berichten over het rapport van het Cold case team (juni 2022) kloppen, zullen vele van deze kwesties ook daarin aan de orde komen.

Met hetzelfde doorzettingsvermogen waarmee hij zich in een eerder stadium tot deskundige wist te maken op het gebied van de mobiele telefonie, beet hij zich als chemicus tijdens de laatste jaren vast in het DNA-onderzoek. Dit was zodanig klungelig en onprofessioneel (met name door toedoen van Richard Eikelenboom) dat de lezer een gevoel van plaatsvervangende schaamte niet kan onderdrukken. Opnieuw wist Demo DNA-bewijs boven tafel te krijgen dat wel deugde en tot andere conclusies zou leiden.

De redactie van de Deventer moordzaak kon het niet laten Demo een veer op de hoed te steken. Dat heeft hij na 12 jaar onderzoek dubbel en dwars verdiend.

Bij zijn website steekt het boek van Bas Haan armetierig af, we kunnen het niet anders samenvatten. Hoewel Haan zelf meent dat hij een meesterwerk heeft geschreven, bevat het ernstige fouten en tekortkomingen en is het doordrenkt van zijn obsessieve afkeer van Maurice de Hond. Dat mag ook wel eens gezegd worden.

Eikelenboom door advocaat-generaal afgeserveerd

Posted on by

Het zal niet vaak voorkomen dat een advocaat-generaal zo hard uithaalt naar een deskundige. In de zaak die de Rosmalense flatmoord is gaan heten, deed zij ongekend harde uitspraken over de forensisch onderzoekers Richard Eikelenboom en zijn vrouw Selma Eikelenboom-Schieveld.

We zullen op deze zaak zelf niet verder ingaan. Eén schrijnende zaak, de Deventer moordzaak, is de redactie al meer dan genoeg. De aanleiding om toch een paar woorden aan de flatmoord te wijden is de rol die het forensisch echtpaar hierin heeft gespeeld. Voor wie meer over de zaak en de herziening wil weten is het voortreffelijke artikel van Wil Thijssen in de Volkskrant voldoende.

Richard Eikelenboom heeft ook in de Deventer moordzaak een belangrijke maar omstreden rol gespeeld. Zijn conclusies als deskundige hebben in sterke mate bijgedragen aan de definitieve veroordeling van Louwes. Vele andere deskundigen waren het niet met hem eens. Voor meer informatie over de rol van Eikelenboom in de Deventer moordzaak is het de moeite waard de artikelen op deemzet.nl te lezen: artikel 1 en artikel 2.

Maar nu blijkt dat zijn onderzoek in de flatmoord eveneens omstreden is, en wel zodanig dat de advocaat-generaal zijn conclusies als vergezochte redenatie en te stellig kwalificeert.

Wil Thijssen vat dit in haar artikel als volgt samen.

Rob B. werd in 2004 en na hoger beroep in 2008 opnieuw veroordeeld op basis van rapporten van twee forensisch onderzoekers, Richard Eikelenboom en Selma Eikelenboom-Schieveld. Eikelenboom concludeerde dat de – relatief geringe – bloedspetters op de broek en schoenen van Rob B. erop duiden dat hij de dader is. Omdat het om een slagaderlijke bloeding ging en de bloedspetters op een niet logische plek op B.’s broek zaten, zou zijn broek ‘gedraaid’ om zijn been hebben gezeten.

Volgens de advocaat-generaal heeft deze onderzoeker in zijn ‘vergezochte’ conclusie belangrijke informatie genegeerd, zoals een loslopend hondje op de plaats delict en het feit dat Rob B. enkele keren in de nauwe ruimte over het lichaam is gestapt toen hij 112 belde.

Zijn echtgenote Selma Eikelenboom-Schieveld krijgt er ook ongenadig van langs.

Eikelenboom-Schieveld blijkt het lichaam zelf niet te hebben onderzocht. Zij concludeert ‘op basis van literatuur‘ dat de snijwond in de hals niet past bij zelfdoding. ‘Deze literatuur vermeldt zij niet en kan ook niet worden gevonden‘, stelt de advocaat-generaal. ‘Er is wel literatuur waaruit blijkt dat zo’n wond wel degelijk mogelijk is bij zelfdoding.’

Dit is nogal wat. ‘niet zelf onderzocht’, ‘op basis van literatuur’ die niet bestaat, en andere literatuur die het tegenovergestelde meldt. Het gaat hier over iemand die als deskundige is opgetreden in een belangrijke rechtszaak. Het gaat hier over moord en langdurige vrijheidsstraffen.

Het kan haast niet anders dan dat de uitspraken van de advocaat-generaal over de rol van Richard Eikelenboom in de flatmoord, samen met de eerdere forse kritiek over zijn rol in de Deventer moordzaak ook consequenties krijgen voor de laatste zaak. Wat voor waarde moet je immers toekennen aan een deskundige wiens deskundigheid zo wordt betwist?

Overigens staat Eikelenboom ook op andere wijze ter discussie. Zo werd hij in 2016 door een Amerikaanse rechter niet toegelaten als deskundige, wordt de website van zijn bedrijf op een enkele post na al jaren niet meer onderhouden en is van enige andere activiteit van hem op internet niets te bespeuren. Wel trad hij in de tv-serie over de Arnhemse villamoord onverwacht op als ballistisch deskundige.

Overigens is ook op deze website ruimschoots aandacht besteed aan Richard Eikelenboom, onder andere wat minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid over hem schreef.

Empathie voor Ernest Louwes

Posted on by

Zowel de podcast De Deventer Mediazaak als de film De Veroordeling lopen over van de empathie die de makers hebben voor de ‘klusjesman’ in de Deventer moordzaak. Die werd door Maurice de Hond onrechtmatig aangewezen als de dader van de moord op mevrouw Wittenberg en zou hierdoor samen met zijn vriendin jarenlang door een hel zijn gegaan.

En inderdaad, ergens onschuldig aan zijn en toch als dader worden gezien, is vreselijk. Daarover is iedereen het eens.

Helemaal uit de lucht vallen deed de beschuldiging overigens niet. Bas Haan mocht de klusjesman in zijn optreden in DWDD van 9 januari 2019 dan wel kenschetsen als “… iemand die geen bal met de zaak te maken heeft maar die om aandacht te genereren de hoofdrol is gaan spelen …”, maar zo simpel ligt het niet. De klusjesman werd in deze zaak vier keer intensief verhoord en zelfs een keer als verdachte aangemerkt. Hoezo, geen bal met de zaak te maken …?

Maar er is nog iemand die mogelijk onschuldig is aan de moord en dat is Ernest Louwes. Zeker, hij is weliswaar tot in hoogste instantie veroordeeld en dat is een groot verschil met de klusjesman.

Daartegenover staat dat hij altijd consistent heeft verklaard en tot op de dag van vandaag heeft volgehouden onschuldig te zijn aan de moord. Het recente rapport van het coldcaseteam doet ernstig vermoeden dat hij daarin gelijk heeft.

Hij kan weliswaar niet bewijzen dat hij onschuldig is maar dat kan de klusjesman evenmin.

Het kost niet veel moeite je te verplaatsen in de positie van Louwes. Stel dat hij inderdaad onschuldig is zoals hij al 23 jaar volhoudt, dan is hij niet alleen jarenlang ten onrechte aangezien als de dader, zoals dat ook met de klusjesman is gebeurd, nee, hij zou dan bovendien ten onrechte zijn veroordeeld tot een celstraf van 12 jaar waarvan hij 9 jaar heeft uitgezeten.

En dat is een enorm verschil met het lot dat de klusjesman en diens vriendin heeft getroffen.

Toch kun je vrijwel nergens een spoor van empathie voor Louwes aantreffen.

Zeker niet in de reacties op de podcast en de film. Iedereen buitelt dan over elkaar heen om toch maar niet te ontbreken in de rij van mensen die empathie te betuigen voor het lot van de klusjesman.

Maar niemand heeft oog voor de mogelijkheid die zich na het rapport van het coldcaseteam steeds nadrukkelijker aandient. Dat Louwes niet alleen onschuldig is, niet alleen 9 jaar van zijn leven in een cel moest slijten maar ook weet dat zijn leven door de gang van zaken is verwoest.

Zou Louwes daarom niet een beetje empathie verdienen?

De geloofwaardigheid van Bas Haan

Posted on by

Bas Haan was onderzoeksjournalist van Nieuwsuur en werkt sedert enkele maanden als journalist bij NRC. Belangrijke functies dus en zijn lezers willen blind kunnen vertrouwen op de juistheid van zijn publicaties. Helaas is dat niet altijd het geval zoals vandaag bij een persbericht van de Hoge Raad is gebleken.

Haan is zeer betrokken bij de Deventer moordzaak. In 2009 verscheen zijn boek over deze zaak maar ook hierbij werd al aangetoond dat het veel fouten en onjuistheden bevatte. Hij weigerde meermalen hierover met zijn critici in debat te gaan. Dat is opmerkelijk voor een onderzoeksjournalist want wetenschap en onderzoek kunnen niet zonder debat. Niettemin beschouwt hij zijn boek als de enige betrouwbare bron.

Maar het blijft niet bij de onjuistheden in zijn boek.

Op 3 augustus 2022 verscheen een tweet van zijn hand waarin hij melding maakte van een herdruk van zijn boek, met extra naschrift. Hij plaatste een foto van een deel van het naschrift en dat blijkt een schoolvoorbeeld van tendentieuze berichtgeving.

In het naschrift schrijft Haan:

Op 9 mei 2022 maakte de Hoge Raad in een persbericht bekend dat het onderzoek niets heeft opgeleverd wat de zaak zou moeten heropenen of wat verder onderzocht zou moeten worden: “De onderzoeksresultaten geven de advocaat-generaal geen aanleiding zelf een herzieningsaanvraag in te dienen.”

De tekst tussen aanhalingstekens komt inderdaad uit het betreffende bericht. Maar de zin die daaraan voorafgaat en waarin de Hoge Raad zou aangeven ‘dat het onderzoek niets heeft opgeleverd wat de zaak zou moeten heropenen of wat verder onderzocht zou moeten worden’ komt in het hele persbericht niet voor. De Hoge Raad maakte dat terecht helemaal niet bekend. Dat is tendentieus want Haan suggereert met deze zin dat het onderzoek niets zal opleveren. Trouwens, hoe zou hij dat moeten weten, want het verslag is niet openbaar gemaakt. Alleen journaliste Wil Thijssen van de Volkskrant kreeg bij wijze van uitzondering van advocaat Knoops inzage in het rapport (zie hieronder).

Natuurlijk schrijft de Hoge Raad die zinsnede niet in het persbericht.

Wat staat er dan wel? De volledige tekst van het persbericht kan hier worden nagelezen, maar het relevante deel luidt als volgt:

De resultaten van het laatste onderzoek zijn ook beschikbaar gesteld aan de verdediging. De AG beschouwt het onderzoek als afgerond.

Het is nu aan de advocaten van Ernest L. om op basis van de resultaten van het onderzoek al dan niet een herzieningsaanvraag in te dienen bij de Hoge Raad. Op een aanvraag tot herziening beslist de Hoge Raad, eventueel nadat de procureur-generaal is verzocht zijn zienswijze daarop in een advies, een zogenoemde conclusie, aan de Hoge Raad kenbaar te maken. De onderzoeksresultaten geven de AG geen aanleiding zelf een herzieningsaanvraag in te dienen.

Hier wordt correct en neutraal de procedure beschreven die volgt op de afronding van het onderzoek. Dat de AG niet zelf een herzieningsaanvraag indiende spreekt voor zich. Dat was zijn opdracht immers niet. Hij heeft op verzoek van de ACAS (Adviescommissie afgesloten strafzaken) en advocaat Knoops een herzieningsonderzoek uitgevoerd en de resultaten aan Knoops overhandigd. Niets meer en niets minder.

Het is bij dit soort onderzoeken aan de veroordeelde om op basis van de resultaten een herzieningsaanvraag in te dienen. Aben zag ‘geen aanleiding om van deze gebruikelijke gang van zaken af te wijken’ en heeft de bevindingen overgedragen aan Louwes’ advocaat Geert-Jan Knoops.

Maar Haan parafraseert het persbericht opzettelijk misleidend. De lezer denkt nu dat het onderzoek niets heeft opgeleverd, dat het zonde van de tijd en de moeite was en zal concluderen: zie je wel, Haan had toch gelijk, het wordt niets met het herzieningsverzoek.

Maar het tegendeel blijkt het geval. De artikelen in de Volkskrant van journaliste Wil Thijssen die het onderzoeksverslag heeft mogen inzien, tonen aan dat het rapport juist erg veel nieuws bevat, zelfs schokkend mag worden genoemd. De kop van het artikel spreekt boekdelen: Coldcaseteam concludeert na drie jaar onderzoek dat ontlastend bewijs in Deventer moordzaak is achtergehouden.

Zijn obsessieve gedrag in de Deventer moordzaak (vooral Maurice de Hond werkt op hem als een rode lap op een stier) schaadt Haans reputatie en hij maakt zich op deze wijze ongeloofwaardig.

Welk geloof moet de lezer van NRC nu hechten aan andere artikelen van onderzoeksjournalist Haan? Artikelen die niet zo eenvoudig zijn te verifiëren als de tweet van 3 augustus 2022?

Zijn geloofwaardigheid heeft door deze misstap een flinke buts opgelopen.

De onbekende tas

Posted on by

De Volkskrant publiceerde op 27 juni 2022 een paar artikelen over het rapport van het coldcaseteam dat voor mr. Aben onderzoek had gedaan in de Deventer moordzaak. Het onderzoek bevatte schokkende onthullingen, vervalsingen, tunnelvisie, blunders. Een passage over een tas viel hierdoor minder op.

Het gaat over de volgende zinnen.

Opvallend is dat in de woonkamer een tas aan een stoel hangt die, gezien de stijl van de tas, niet lijkt te passen bij haar (kleding)stijl, schrijven de onderzoekers. Daarom had die tas moeten worden veiliggesteld, maar dat is niet gebeurd.

De tas hangt aan de leuning van een fauteuil

Een soortgelijke tas kan worden gevonden op internet.

Let op de frivole kwastjes

Volgens het coldcaseteam past een dergelijke tas niet bij de (kleding)stijl van mevrouw Wittenberg. Zij was een behoudende vrouw van in de zestig en altijd keurig als dame gekleed. Het ligt dus niet erg voor de hand dat zij zo’n ietwat frivole tas zelf heeft gekocht of gekregen. Geen vreemde gedachte dus maar het blijft speculeren.

Dat de onderzoekers van mening zijn dat de tas had moeten worden veiliggesteld, is niet verrassend. Het is teleurstellend dat dit niet is gebeurd. Maar ronduit schokkend is het dat van deze tas helemaal niets bekend is, op bovenstaande partiële foto na.

In mutatie 081 van het Tactisch Journaal (27 september 1999) wordt verslag gedaan van de schouw die de politie van de woning heeft gedaan, samen met de huishoudelijke hulp. Zij kende het huis van binnen en buiten en zou de politie nuttige informatie kunnen verschaffen, zo was de gedachte. Over allerlei zaken heeft zij opmerkingen gemaakt, maar over de betreffende tas is in het Tactisch Journaal of in de processen verbaal van haar verhoren geen woord terug te vinden.

De politie had haar kunnen vragen of de betreffende tas van mevrouw Wittenberg was geweest of haar bekend voorkwam. Niets van dat alles. Ook is niets bekend over de eventuele inhoud van de tas.

Nu, 24 jaar later, is de kans dat iemand de tas nog herkent minimaal.

Jammer.

Publieke genoegdoening

Posted on by

Het rapport van het Coldcaseteam zal Ernest Louwes als muziek in de oren hebben geklonken. Wat veel deskundigen al jarenlang hadden aangetoond, werd nu door de politie officieel bevestigd.

Wrang voor Ernest Louwes dat dit pas gebeurt nadat hij 23 jaar lang als schuldig aan moord wordt gezien. Niet alleen hijzelf heeft er al die tijd ernstig onder geleden maar ook zijn gezin. Nu zou eindelijk aan die lange lijdensweg een eind kunnen komen.

Louwes’ toekomst ziet er nu inderdaad een stuk zonniger uit. Zijn lot wordt bepaald door Louwes’ advocaat Knoops, gespecialiseerd in cassatiezaken, en natuurlijk door de Hoge Raad. Allerwegen groeit de overtuiging dat het na dit rapport niet meer fout kan gaan.

Niet als het aan Bas Haan (journalist bij NRC) ligt trouwens, die onophoudelijk, zelfs obsessief, vasthoudt aan het mantra: Louwes is de dader! (Opzettelijk dik gedrukt, want deze woorden komen vaak schreeuwend uit zijn woedende mond) En daarbij onvermoeibaar naar zijn boek verwijst, uit 2009. Niet alleen bevat dit boek vele fouten en tekortkomingen, de inhoud heeft stil gestaan in de tijd en is niet aangepast aan de vele belangrijke, nieuwe ontwikkelingen, zelfs niet na het verschijnen van het CCT-rapport. Dat hoeft voor hem ook niet want zijn echte doel is Maurice de Hond die om de een of andere reden op hem werkt als een rode lap op een stier.

Maar gelukkig ligt het vervolg in andere handen. In de eerste plaats in die van Knoops die ervoor moet zorgen dat het herzieningsverzoek een of meer wettelijk vereiste nova bevat. Daartoe bevat het rapport voldoende aanknopingspunten. Zonder twijfel zal hij hierin slagen.

De volgende horde is de Hoge Raad. Wie het boek Het falen van de Hoge Raad van Prof. Ton Derksen heeft gelezen zou gemakkelijk kunnen aarzelen of deze stap met succes kan worden gezet. Maar toch, we moeten blijven vertrouwen in dit hoogste rechtsorgaan. En dan zou de zaak alsnog naar een gerechtshof worden verwezen.

Deze laatste stap is bijzonder spannend. Alle onderdelen van eerdere processen zullen hier minutieus de revue passeren en dan kan het niet anders dan dat vrijspraak volgt.

Wie zou Louwes en zijn gezin zo’n afloop niet gunnen?

Maar zelfs wanneer bij een van deze stappen toch een kink in de kabel zou komen, dan nog kan Louwes nu eindelijk zijn overwinning vieren.

Natuurlijk is winnen in de juridische novum-jungle het uiteindelijke doel. Maar wanneer juristen daar onderling niet goed uitkomen, blijft het zeer overtuigende empirische rapport van het CCT voor Louwes niet minder dan een publieke genoegdoening.

Nog eens Richard Eikelenboom

Posted on by

Door het rapport van het coldcaseteam in de Deventer moordzaak in juni 2022 zal menigeen die bij deze zaak was betrokken wat onrustiger slapen.

Maar ook zonder dat rapport komt Richard Eikelenboom er niet goed van af.

Hij was ten tijde van de behandeling door Hof Den Bosch onderzoeker in dienst van het NFI en speelde een prominente rol in de veroordeling van Ernest Louwes. Over hem werden onlangs Kamervragen gesteld.

De minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz-Zegerius antwoordde dat Eikelenboom

niet was bevoegd tot het uitvoeren van werkzaamheden van DNA-profielen

en dat dit

evenmin onderdeel was van zijn werkzaamheden

In de Verenigde Staten werd hij in 2016 door de rechter in een strafzaak niet toegelaten als DNA-deskundige.

Dus, CCT-rapport of niet, Richard Eikelenboom heeft in de Deventer moordzaak al de nodige butsen opgelopen. Wanneer het tot een herziening komt, zal hij ongetwijfeld verder over zijn rol worden bevraagd door echte deskundigen.

Novum

Posted on by

De redactie van deze website beweegt zich als juridische leek op glad ijs wanneer hij gaat schrijven over een novum in relatie tot de honorering van een herzieningsverzoek.

Een juridische leek dus en dat is er waarschijnlijk de oorzaak van dat hij met verbijstering leest wat Prof. Ton Derksen in zijn boek Het falen van de Hoge Raad schrijft over de behandeling van enkele herzieningsverzoeken door de Hoge Raad.

In dit boek somt hij op van welke zeven strategieën de Hoge Raad zich volgens hem soms en dus te vaak bedient in de behandeling van een herzieningsverzoek. Natuurlijk is er alle begrip voor dat niet ieder verzoek zonder meer wordt gehonoreerd. Na een lang traject langs rechtbank en gerechtshoven moeten dat uitzonderingen blijven. Maar de wijze waarop de Hoge Raad vaak te werk gaat, doet bij de rechtgeaarde Nederlander de wenkbrauwen fronsen.

Zonder de andere strategieën tekort te doen, noem ik er drie die iedere juridische leek zonder problemen kan volgen.

Het negeren van ontlastend bewijsmateriaal
Terecht constateert Prof. Derksen dat ‘negeren van ingebracht ontlastend bewijsmateriaal op geen enkel niveau van de strafketen aanvaardbaar is … en zeker niet bij de Hoge Raad’. De indiener van een herzieningsverzoek is doorgaans geen jongen of meisje van de straat, onderbouwt zijn/haar standpunt zorgvuldig en verdient dus een zorgvuldig antwoord. Negeren van standpunten is dus uit den boze.

Botte afwijzing van nova
Een aangedragen novum kan door de Hoge Raad anders worden beoordeeld dan door de indiener en daar hebben we het mee te doen. Maar een novum afwijzen zonder enige verklaring is de handelwijze van een botte monopolist.

Slordig lezen of de waarheid verbasteren
Prof. Derksen schrijft hierover: ‘In een aantal gevallen zijn de uitspraken van de Hoge Raad zover bezijden de waarheid, terwijl de feiten in de aanvraag duidelijk zijn verwoord …’. Ook op deze wijze bruuskeert de Hoge Raad de indiener(s) van een herzieningsverzoek. Het minste dat deze mag/mogen verwachten is dat een lid van de Hoge Raad dat hiervoor wordt vrijgesteld en ook nog wordt bijgestaan door een bureau het aangedragen novum zorgvuldig leest voordat deze een reactie verwoordt.

Prof. Derksen illustreert deze strategieën op overtuigende wijze aan de hand van een aantal spraakmakende moordzaken. Ook hier selecteer ik er slechts een, de Arnhemse villamoord. Deze moordzaak, het politieonderzoek en met name de juridische nasleep heeft de tv-kijker een paar maanden geleden kunnen volgen in een driedelige documentaire.

Het kan niet anders dan dat het rechtsgevoel van de kijker door deze documentaire ernstig is geschokt. Die denkt niet aan juridische spitsvondigheden maar zit te kijken naar een empirische werkelijkheid. Die denkt meestal met respect aan ons hoogste rechtsorgaan (de Hoge Raad!) en ziet dan met ongeloof hoe de Hoge Raad in deze zaak te werk gaat.

Natuurlijk behandelde Prof. Derksen in zijn boek niet de Deventer moordzaak. Het boek werd vorig jaar geschreven en het herzieningsonderzoek in die zaak door mr. Aben was na bijna 9 jaar nog in volle gang. Maar inmiddels is het onderzoek afgerond en zijn de resultaten aan advocaat Knoops verstrekt.

Gezien het voorgaande slaat de Nederlander dan de schrik om het hart. Zal deze zaak die al 23 jaar de gemoederen zo bezig houdt een betere behandeling door de Hoge Raad ten deel vallen dan in een aantal andere zaken het geval was? Of zal het grote negeren en de botte afwijzing ook deze zaak treffen?

De internationaal vermaarde strafpleiter Knoops heeft een grote reputatie. Hij is niet een jongen van de straat. Hij is gespecialiseerd in herzieningszaken en heeft nu de taak een herzieningsverzoek samen te stellen dat wordt behandeld door een Hoge Raad die niet te werk gaat als een botte monopolist maar als ons waardige hoogste rechtsorgaan.

Advocaat Knoops verdient ons aller steun.

Media hebben geen belangstelling voor herzieningsonderzoek

Posted on by

Na bijna 23 jaar is de Deventer moordzaak nog steeds springlevend. De veroordeelde Louwes blijft ontkennen en deskundige particulieren vinden lacunes in het bewijsmateriaal. Er loopt een herzieningsonderzoek en burgers storen zich aan de absurd lange duur ervan: meer dan 9 jaar. Zij vinden dat de overheid op deze wijze solt met hun belangen. Maar de media, uitgezonderd het dagblad De Stentor, besteden er geen aandacht aan.
Waarom niet? Zou het sentiment rond Maurice de Hond een rol kunnen spelen?

Inmiddels heeft mr. Aben het herzieningsonderzoek afgerond en nu is het wachten op een eventueel herzieningsverzoek door mr. Knoops.

Wie weet nog van de Deventer moordzaak?
Natuurlijk neemt de belangstelling voor de Deventer moordzaak met de jaren af. Alleen de 40+ers hebben er wel eens over gehoord maar zij zijn niet echt geïnteresseerd. Zij herinneren zich nog wel iets van een vermoorde weduwe, een boekhouder en een klusjesman, maar moeten al snel worden bijgepraat.

Louwes of de klusjesman?
De meningen over de dader zijn verdeeld. Velen geloven dat Louwes de moord op de weduwe heeft gepleegd, anderen menen zeker te weten dat de klusjesman de dader is.
Deze verdeeldheid over de schuldvraag kwam duidelijk aan het licht toen begin 2021 de podcast De Deventer Mediazaak verscheen. Deze diende overigens als een soort trailer van de film De Veroordeling die later dat jaar in de bioscopen verscheen.

Of gaat het om Maurice de Hond?
Hoewel de naam van de podcast anders suggereert ging deze 6-delige serie meer over de rol van Maurice de Hond in de media dan over de moordzaak zelf.
De oorzaak hiervan lag bij de journalist Bas Haan die om onduidelijke redenen De Honds bloed wel kan drinken en elke gelegenheid te baat nam om daaraan uiting te geven.
Als gevolg hiervan namen ook anderen het De Hond kwalijk dat hij de klusjesman openlijk als de dader had aangewezen, niet een keer, maar bij herhaling. Dat De Hond hiervoor al was veroordeeld en zijn straf had ondergaan, maakte voor hen niet uit.

Veel ‘bekende Nederlanders’ onder de critici
Onder de critici waren opmerkelijk veel bekende Nederlanders: regisseurs, acteurs, programmamakers, journalisten, correspondenten. Af en toe wekten zij daarbij de indruk vooral niet op deze lijst van openbare De Hond-bashers te willen ontbreken. Hun reacties hadden vaak het karakter van een afrekening.

De rol van journalisten
Ook journalisten mogen een mening hebben over het optreden van De Hond in de Deventer moordzaak. Maar die is nog steeds niet definitief gesloten en dan bestaat de mogelijkheid dat de pers opnieuw in het geweer moet komen. En dus is enige terughoudendheid bij hen geboden.

De media en het herzieningsonderzoek
Zo loopt er nog een herzieningsonderzoek. Dat is weliswaar een zaak van de advocaat-generaal, een juridische kwestie dus, maar er is meer aan de hand. Het onderzoek duurt nu al meer dan 9 jaar en dat is buitensporig en ongekend.
Wat men ook moge denken over de schuldvraag of over de rol van De Hond, iedereen vindt een onderzoek van meer dan 9 jaar absurd. Maar ja, er is geen wettelijke termijn voor een dergelijk onderzoek en tegen deze gang van zaken kan geen bezwaar worden aangetekend. De burger is afhankelijk van het fatsoen van de advocaat-generaal.

Wat vind de dagbladpers hiervan?
Niets, zo lijkt het.
Alleen De Stentor wijdde onlangs een artikel aan deze kwestie. De landelijke dagbladpers, AD, de Volkskrant, NRC, Trouw en de Telegraaf hult zich in stilzwijgen. En dat is opvallend.
Er wordt wel – en terecht – met veel ergernis geschreven over de lange termijnen in de toeslagenaffaire, de eindeloos durende afhandeling van de aardbevingsschade, over het bijna 3 jaar durende onderzoek in de zaak van voormalig wethouder De Mos, over een vermeende moordenaar die onlangs na 9 jaar vruchteloos onderzoek door de rechtbank in vrijheid werd gesteld.
Schande, vindt de dagbladpers!

Maar geen woord over het herzieningsonderzoek
De vraag is dus waarom de dagbladpers zich bij de Deventer moordzaak wel afzijdig houdt.
De reden kan zijn dat deze zaak te weinig nieuwswaarde heeft. Wie weet überhaupt nog waar het over gaat? Dat er teveel moet worden uitgelegd voor zo’n oude zaak. Dat het een keer afgelopen moet zijn, de zaak sleept al zo lang. Louwes heeft zijn straf toch uitgezeten en is al 13 jaar op vrije voeten?
Maar zou het ook te maken kunnen hebben met de aversie tegen De Hond die sinds 2005 de drijvende kracht is tegen de veroordeling van Louwes. Dus met het sentiment rond deze zaak?
Een succesje voor Louwes, bijvoorbeeld een herziening van het proces met een mogelijk goede afloop, zou als een succes voor De Hond kunnen worden uitgelegd. En wie gunt dat De Schoft van de Deventer moordzaak?
Aan deze zaak ruchtbaarheid geven, speelt De Hond alleen maar in de kaart. Daar heeft kennelijk niemand van de landelijke dagbladpers zin in.
Behalve De Stentor dus.

Gehoopte en verwachte antwoorden op Kamervragen

Posted on by

Kamerleden hebben op 29 maart 2022 aan de minister van Justitie en Veiligheid vragen gesteld over de trage voortgang van het onderzoek in de Deventer moordzaak.

Gidi Markuszower (PVV) die vorig jaar ook al naar de voortgang informeerde, stelde samen met zijn collega Lilian Helder (PVV) de vragen en wilde nu, bijna 7 maanden later, wel eens weten hoe het onderzoek was gevorderd. De antwoorden van de minister kwamen redelijk snel, maar bleven ook opnieuw redelijk vaag.

In 2019 stelde Kamerlid Attje Kuiken (PvdA) soortgelijke vragen want zij raakte na 6.5 jaar gefrustreerd door het maar eindeloos uitblijven van resultaten van het onderzoek. Deze keer ondertekende ze de vragen niet. Ze zal haar handen vol hebben gehad aan het toeslagendossier, de mondkapjesdeal en de vacature van fractievoorzitter.
Ook zij kreeg wel snel antwoord, maar het was een typisch geval van Kluitje in het Riet.

Hieronder geven we twee typen mogelijke antwoorden.
Eerst die waarnaar heel Nederland na 9 jaar onderzoek uitziet.
Vervolgens de antwoorden die de minister ook deze keer weer zal geven.

Vraag 1
Uw ambtsvoorganger, dhr. Grapperhaus, gaf op 6 oktober 2021 aan dat het coldcase team van de politie de eerste onderzoeksresultaten over vier maanden beschikbaar zou stellen. Deze vier maanden zijn inmiddels verstreken; zijn de onderzoeksresultaten inmiddels afgerond? Zo nee, waarom niet?
Gehoopte antwoord
Nee.
Ik heb de procureur-generaal van het parket van de Hoge Raad opdracht gegeven mij binnen een week te rapporteren waarom het onderzoek nog niet is afgerond. Bovendien wil ik een tussenrapportage ontvangen. Na meer dan negen jaar is het niet teveel gevraagd binnen een maand het herzieningsonderzoek af te sluiten en mij te rapporteren over de resultaten. Ik verwacht dat de PG deze vraag met de hoogste prioriteit zal behandelen.
Verwachte antwoord
Nee.
De onderzoeksresultaten zijn helaas nog niet bekend. De leider van het onderzoek, advocaat-generaal mr. Aben, had al in september 2019 voorspeld dat het DNA-onderzoek complex is en dat daardoor het onderzoek zo maar een paar jaar langer zou kunnen duren. Hoewel het coldcase team er nog steeds alles aan doet om zo spoedig mogelijk tot afronding van het onderzoek te komen, is dat nog niet gelukt.

Vraag 2
Is de betreffende betrokkene hierover geïnformeerd? Zo nee, waarom niet?
Gehoopte antwoord
Ja.
Ik heb de advocaat van de betrokkene hierover geïnformeerd. Hij juicht deze voortvarende aanpak toe. Natuurlijk is ook hij van mening dat het herzieningsonderzoek nooit zo lang had mogen duren.
Verwachte antwoord
Ja.
Ik heb de advocaat van de betrokkene hierover geïnformeerd.

Vraag 3
Hoe beoordeelt u het feit dat dit onderzoek, begonnen in januari 2013, inmiddels ruim negen jaar duurt?
Gehoopte antwoord
Ik heb er begrip voor dat het ene herzieningsonderzoek meer tijd vergt dan een ander. Maar meer dan 9 jaar is buitensporig lang. Dit is niet te verantwoorden tegenover betrokkene maar evenmin tegenover de samenleving die van de overheid mag verwachten dat die op verantwoorde wijze met de rechten van de burgers omgaat. Daarvan is in dit geval geen sprake.
Verwachte antwoord
Ook ik acht het uitermate betreurenswaardig dat het onderzoek zo lang duurt. Het is nog niet eerder voorgekomen dat een herzieningsonderzoek zoveel tijd in beslag moest nemen. Maar in dit geval kon het niet anders, daarvoor is de materie te complex (vergelijk de complexiteit met die van andere activiteiten, red.).
Ook speelt een rol dat het misdrijf inmiddels bijna 23 jaar geleden heeft plaatsgevonden. Het spreekt vanzelf dat dit het onderzoek aanzienlijk bemoeilijkt en dus vertraagt. Bovendien worden de onderzoekstechnieken, met name op het gebied van DNA-onderzoek, steeds geavanceerder waardoor eerdere resultaten opnieuw ter discussie werden gesteld. Ook de de advocaat van betrokkene heeft hierin een rol gespeeld, hoe begrijpelijk die ook is.

Vraag 4
Deelt u de mening dat van een «spoedige voortgang» van het onderzoek, zoals gesteld door uw voorganger, totaal geen sprake is? Zo nee, waarom niet?
Verwachte antwoord
Populair geformuleerd is de kwalificatie een spoedige voortgang in dit geval een gotspe. Het geeft betrokkene en feitelijk elke burger een machteloos gevoel wanneer een advocaat-generaal een herzieningsonderzoek eindeloos kan rekken. Er is geen termijn waarbinnen een dergelijk onderzoek moet worden afgerond en betrokkene kan over een dergelijke gang van zaken nergens zijn ‘recht’ halen. Dit ondergraaft het vertrouwen dat de burger moet hebben in de overheid en de rechtspraak. Deze opvatting heb ik gedeeld met de procureur-generaal.
Mogelijk antwoord
Gezien de complexiteit van de zaak kan het onderzoek helaas niet sneller worden afgerond. Ondanks de lange duur van het onderzoek kan er dus – gelet op de randvoorwaarden – wel degelijk worden gesproken van een relatief spoedige voortgang. Natuurlijk zou ook ik wensen dat het nog sneller tot resultaten zou leiden.

Vraag 5
Hoe beoordeelt u het feit dat de betreffende medewerker van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), die destijds bij de behandeling van de Deventer moordzaak bij het gerechtshof een presentatie heeft gehouden, inmiddels in de Verenigde Staten van een zaak is gegooid als deskundige omdat hij niet geslaagd was voor zijn basisvaardigheidstests en toegaf dat hij «zelf opgeleid» was in het uitvoeren van DNA-profielen?
Gehoopte antwoord
Het is mij bekend dat betrokken medewerker tijdens de behandeling door het Hof Den Bosch aanvechtbare uitspraken heeft gedaan.
In het licht van de gebeurtenissen in Denver, USA, waar de rechter hem niet voldoende DNA-deskundig achtte en hem daarom als deskundige uitsloot van het proces, zal het herzieningsonderzoek ongetwijfeld aandacht hebben besteed aan de deskundigheid van deze medewerker en zijn rol bij het Hof Den Bosch. De vraag of dit consequenties moet hebben voor het proces is niet aan mij ter beoordeling.
Ook is het mij bekend dat deze medewerker na de behandeling door het Hof Den Bosch een opvallende rol heeft gespeeld waarvan de toelaatbaarheid bij deskundigen een punt van discussie is. Ik noem zijn optreden in het programma van Pauw&Witteman (tonen van een NFI-foto uit de Deventer moordzaak) en zijn uitspraken over het beruchte maanpak. Ook zijn meer recente optreden tijdens een tv-serie over de Villamoord, waarin hij zich presenteerde als ballistisch deskundige, roept vraagtekens op.
Verwachte antwoord
De betreffende medewerker heeft in opdracht van zijn toenmalige werkgeven (NFI) DNA-onderzoek gedaan en de resultaten gepresenteerd voor het Hof Den Bosch. De eisen die in de Verenigde Staten aan forensisch deskundigen worden gesteld (bijvoorbeeld eisen ten aanzien van opleiding) verschillen met die in Nederland. Om die reden kan ik geen beoordeling geven van de door u genoemde feiten.

Vraag 6
Wat is de stand van zaken van de tweede fase van het onderzoek die volgens uw voorganger in oktober 2016 «een paar maanden» in beslag zouden nemen? Kunt u aangeven wanneer de resultaten hiervan uiterlijk verwacht worden? Zo nee, waarom niet?
Gehoopte antwoord
De procureur-generaal van het parket van de Hoge Raad heb ik mijn grote zorgen over de voortgang van het herzieningsverzoek kenbaar gemaakt. Ik verwacht dat ik de Kamer over de resultaten van dit onderzoek uiterlijk 1 juni 2022 kan informeren.
Verwachte antwoord
Vanwege de complexiteit van het onderzoek, met name dat betreffende DNA, is het niet mogelijk te voorspellen wanneer de onderzoeksresultaten kunnen worden verwacht. De betreffende onderzoekers doen er alles aan het onderzoek zo snel mogelijk tot een eind te brengen.

Vraag 7
Welke maatregelen gaat u treffen om dit onderzoek te bespoedigen? Bent u bereid de Kamer hierover te informeren?
Gehoopte antwoord
Zoals ik eerder heb aangegeven, heb ik de procureur-generaal van het parket van de Hoge Raad mijn zorgen kenbaar gemaakt en hem verzocht deze kwestie met de hoogste prioriteit te behandelen. Wanneer dit niettemin niet tot de gewenste resultaten zal leiden, zal ik nadere mogelijkheden onderzoeken.
Verwachte antwoord
Ik zal de door u genoemde vragen doorgeleiden naar de procureur-generaal van het parket van de Hoge Raad met het verzoek aan deze zaak hoge prioriteit te geven. Gezien de scheiding der machten kan mijn bemoeienis niet verdergaan. Vanzelfsprekend ben ik bereid u over het resultaat hiervan te informeren.

Richard Eikelenboom onderwerp in Kamervragen

Posted on by

Opnieuw zijn Kamervragen gesteld over het herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak. Bijzonder is dat deze voormalige medewerker van het NFI daarin wordt genoemd.

Maar zo bijzonder is het ook weer niet wanneer men even terugkijkt in de geschiedenis van de Deventer moordzaak en enkele gebeurtenissen daarna.

Richard Eikelenboom was eigenlijk een soort laborant in het NFI. In die rol deed hij ten overstaan van het Hof Den Bosch opzienbarende uitspraken over het aangetroffen DNA op de blouse van het slachtoffer. Uitspraken die tot op de dag van vandaag zeer omstreden zijn.

Maar ook in een interview in 2019 deed hij nog met een uitspraak de wenkbrauwen fronsen, toen hij beeldend een maanpak introduceerde.

Om niet opgehelderde redenen verliet hij het NFI spoedig na afloop van de behandeling door het Hof Den Bosch. Er was sprake van onenigheid.

Zijn vrouw werkte in die tijd al zelfstandig in een soort mini-NFI en samen zetten ze de activiteiten voort.

In Nederland verliepen de zaken niet zo voorspoedig als het echtpaar had gehoopt. Het voelde zich tegengewerkt door het NFI, stopte de activiteiten in Nederland en zette het bedrijfje voort in Colorada, USA.

In 2016 kreeg Eikelenboom opnieuw een tegenslag te incasseren toen een rechter in Denver hem niet als deskundige in een strafzaak accepteerde.

Enige tijd geleden bleek dat de website ifscolorado.com van het bedrijf al jaren niet werd onderhouden. Dat wekt verwondering op want een dergelijk bedrijf zou niet goed kunnen functioneren zonder een goede website.

Wie vervolgens op internet zoekt naar Richard Eikelenboom en diens activiteiten treft nauwelijks hits. Hij lijkt wel van de aardbodem verdwenen.

Vermeldenswaard zijn nog twee voorvallen.

Jaren geleden verscheen hij onverwacht in de talkshow van Pauw & Witteman. Hij verraste vriend en vijand door tijdens een betoog plotseling een foto te tonen afkomstig van de Deventer moordzaak. Men vond dat toen ongepast en waarschijnlijk niet geoorloofd.

Een tweede gebeurtenis vond enkele maanden terug plaats. In de driedelige serie over de Villamoord kwam plotseling Eikelenboom in beeld die zich als ballistisch deskundige presenteerde bij het berekenen van de baan van een schot.

Dat hij nu dus onderwerp in Kamervragen is, wekt dus ook weer niet zoveel verbazing.

Mr. Aben: “Herzieningsonderzoek erg complex”

Posted on by

In een interview met De Stentor in 2019 verklaarde mr. Aben dat het herzieningsonderzoek echt niet sneller kon. De zaak was zeer complex.

Toen sleepte het onderzoek zich al meer dan 6 jaar voort. Inmiddels duurt het al meer dan 9 jaar.

Laten we de complexiteit van de Deventer Moordzaak eens vergelijken met een paar andere ‘complexe’ zaken:

ActiviteitHoe lang?
Wat doet een studente geneeskunde in 6 jaar?Studeert, doet practica, coschappen en wordt eindelijk basisarts.
Wat doet Andrew Wiles1 in iets meer dan 6 jaar?Bewijst na 300 jaar de laatste stelling van Fermat.
Wat doet Bletchley Park2 in minder dan 6 jaar?Decodeert tijdens WO2 talloze Duitse Enigma-berichten.
Wat gebeurt na een vliegtuigcrash in 6 jaar?Tussen de vele wrakstukken wordt zelfs de kleinste oorzaak gevonden.
Wat doet bouwconsortium PUMA voor Havenbedrijf Rotterdam in 6 jaar?Legt Maasvlakte 2 aan voor minder dan 3 miljard euro.
Wat doen wegenbouwers van de A13/A16 in 6 jaar?Heel, heel veel, en binnen 6 jaar (2024) is de weg klaar.
Wat doet het Manhattan Project in iets minder dan 6 jaar?In Los Alamos wordt in het diepste geheidm de – weliswaar omstreden – atoombom ontwikkeld.
Wat deden onderzoekers in encryptie in 6 jaar?3Ontwerpen complexe private/public key algoritmen die wereldwijd worden toegepast.
Wat doet de auto-industrie in 6 jaar?Ontwikkelt productielijnen voor betaalbare elektrische auto’s en verbetert accu’s.
Wat doet Isaac Newton in minder dan 6 jaar?4Schrijft een boek over de ‘wetten van Newton’ en houdt jaren over voor een boek over optica.

Maar dit alles is natuurlijk lang niet zo complex als mr. Abens herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak. Daarom moet hij er veel langer over doen.

  1. Wat belangrijke wiskundigen gedurende drie eeuwen vergeefs hadden geprobeerd, lukte Wiles wel. Hij bewees de laatste Stelling van Fermat: De formule an+bn=cn met a, b, c natuurlijke getallen gaat alleen op voor n = 2.
  2. Vooral in Bletchley Park wisten tijdens WO2 duizenden personen van diverse pluimage onder leiding van de wiskundige Alan Turing de Enigmaberichten te decoderen.
  3. Onder meer het betalingsverkeer is mogelijk door de nieuwste public/private key encryptie-methoden.
  4. In 17e eeuw ontwikkelde Isaac Newton de differentiaal- en integraalrekening en was tevens grondlegger van de klassieke mechanica.

Veel onzekerheid over veel ‘feiten’

Posted on by

Bij de ‘feiten’ in de Deventer Moordzaak waren we niet zelf aanwezig en dus bestaat een zekere mate van onzekerheid over hun juistheid.

En dan is het bevreemdend dat raadsheren toch kunnen komen tot een veroordeling op basis van overtuigend bewijs.

We noemen een paar feiten.

  • Ochtendbezoek
    Aanvankelijk zou dit niet hebben plaatsgevonden, maar gaandeweg bleek het toch heel aannemelijk (op basis van allerlei omstandigheden) dat Louwes wel op bezoek is geweest. Weten we dat 100% zeker? Nee, want we waren er niet bij. Maar we kunnen nu toch wel concluderen dat het vrijwel zeker is dat Louwes de waarheid sprak.
  • Het Mes
    Dit moordwapen bleek zo lachwekkend dat we er hier maar geen tekst aan besteden.
  • Het telefoontje
    Jarenlang werd met steun van deskundigen ontkend dat Louwes vanaf de A28 via een zendmast naar mevrouw Wittenberg heeft gebeld. Dat zou immers onmogelijk zijn, zo werd door deskundigen gesteld. Later bleek (niet alleen door TNO maar ook door een van die deskundigen) dat een dergelijk gesprek onder de toen heersende weersomstandigheden wel degelijk mogelijk was. Aben schatte de kans daarop 5% maar laat de onderbouwing daarvan in het midden. Anderen vinden die kans aanmerkelijk hoger.
    Weten we nu 100% zeker dat Louwes de waarheid spreekt? Nee, we waren er niet bij, maar gezien zijn consistente verklaringen kunnen we aannemen dat de kans groot is dat Louwes zich ten tijde van het gesprek op de A28 bevond.
  • Post mortem verschijnselen
    Een team van forensische experts heeft de post mortem verschijnselen aan het lichaam van mevrouw Wittenberg nader onderzocht en komt onder andere tot de conclusie dat het lichaam tussen de 6 en 24 uur na haar overlijden is verplaatst en zelfs het tijdstip op donderdagavond staat daarbij ter discussie. Ze konden dit alles niet met 100% zekerheid vaststellen maar wel wordt rekening gehouden met een grote waarschijnlijkheid. Ook hier geldt dat we tijdens de moord en vlak daarna niet aanwezig waren, maar de zekerheid dat het expert team het bij het rechte eind heeft is wel erg groot.
  • Financieel motief
    Lange tijd werd Louwes aangewreven dat zijn motief financieel van aard zou zijn geweest. Alles werd daarvoor uit de kast gehaald. Uiteindelijk oordeelde het Hof Den Bosch dat voor een financieel motief niet voldoende aanwijzingen waren. Sloot het Hof een dergelijk motief met 100% zekerheid uit? Nee. Maar de kans op een mogelijk financieel motief is daarmee wel heel erg klein geworden.
  • De werkster
    Deze vrouw die toen bijna 70 jaar oud was en nu misschien niet meer in leven is, legde aanvankelijk geen consistente verklaringen af. Gaandeweg deed ze dat wel en met overtuiging: over het ochtendbezoek, over de kleding die mevrouw Wittenberg die dag had gedragen en zo waren er wel meer verklaringen die de betrokkenheid van Louwes zouden ontlasten.
    Weten we nu zeker dat haar verklaringen 100% juist zijn? Nee, want we waren er toen niet bij maar de kans daarop is aanzienlijk. Al haar verklaringen tezamen beschouwd tot en met die voor het Hof Den Bosch klinken zeer aannemelijk. Toch werd de inmiddels oude vrouw door de advocaat-generaal niet geloofwaardig genoemd.
  • Getuigen
    Niet minder dan 5 getuigen verklaarden mevrouw Wittenberg op de vrijdag na de vermeende moord nog in levende lijve te hebben gezien. De ene na de andere werd terzijde geschoven. Weten we zeker dat hun verklaringen wel op waarheid berustten? Nee, dat weten we niet zeker, we waren er immers niet bij. Maar er moet zeker rekening mee worden gehouden dat 5 getuigen het bij het rechte eind hadden.
  • DNA
    Tot dusver kunnen niet alle feiten voor de volle 100% worden bevestigd, maar ze maken het in samenhang beschouwd hoogst onzeker dat Louwes de moordenaar was. En daarmee kan de rechter zeker niet tot de overtuiging komen van zijn schuld.
    Tenzij het DNA-onderzoek Louwes met grote kans alsnog als dader aanwijst. Maar dat is niet het geval.
    Prof. Ton Derksen (o.a. auteur van het boek Leugens over Louwes) en Demo (de auteur van de gedetailleerde website deemzet.nl) ondermijnen de bewijskracht van het DNA-bewijs. Ook bij hen is geen sprake van 100% zekerheid maar hun gelijk is wel royaal voldoende kans om een veroordeling op basis van overtuigend bewijs onmogelijk te maken.

DNA-bewijs ontkracht in 10 punten

Posted on by

Het boek Leugens over Louwes is uitstekend gedocumenteerd. Daar kunnen andere boeken over de Deventer Moordzaak een voorbeeld aan nemen.

We kennen de auteur Prof. Ton Derksen van zijn opzienbarende boek over Lucia de Berk dat uiteindelijk tot haar vrijlating van levenslang leidde.

Je zou verwachten dat zijn boek over de Deventer Moordzaak met extra aandacht zou worden ontvangen en gelezen. Maar daar lijkt het niet op.

In zijn boek (2011) neemt hij onder andere het DNA-bewijs onder de loep en onderzoekt tien veelgebruikte argumenten. Die worden hieronder stuk voor stuk kort samengevat samen met het oordeel van Derksen. In zijn boek worden ze uitgebreid behandeld.

  1. DE AVONDBLOUSE IS NIET DE OCHTENDBLOUSE
    Het DNA van Louwes kan niet ‘s morgens tijdens zijn bezoek aan mevrouw Wittenberg op de blouse terecht zijn gekomen want ze heeft een andere blouse aangetrokken. Dan moet het ‘s avonds zijn gebeurd, tijdens het misdrijf, zo is de gedachte. Maar die gedachte rammelt behoorlijk. Derksen toont aan dat de argumenten hiervoor geen steek houden en slechts berusten op misleidende formuleringen (helaas, want zo zou het niet moeten gaan in de rechtszaal). Ook werd onvoldoende rekening gehouden met de verklaringen van de werkster.
  2. HET GOEDE PROFIELEN ARGUMENT
    Met name door Richard Eikelenboom van het NFI (Derksen noemt hem niet bij naam, maar duidt hem aan als de NFI-man) werd het Hof Den Bosch niet alleen verkeerd ingelicht over de hoeveelheid DNA die nodig was voor bruikbare profielen, maar ook over de feitelijk gebruikte hoeveelheid DNA bij de goede profielen. Dat maakte nogal wat uit voor de schuldvraag.
    Derksen concludeert: dat de heren van het NFI niet de waarheid spraken ten nadele van Louwes.
  3. HET RODE VLEKKEN ARGUMENT
    De rode vlekken zouden wel eens make up van mevrouw Wittenberg kunnen zijn (was het wel make-up?). De moordenaar zou die ‘tijdens de gewelddadige confrontatie’ aan zijn handen hebben gekregen en vervolgens, door de uitgeoefende kracht tijdens het misdrijf, zou die make-up samen met zijn eigen DNA naar de blouse zijn overgebracht. Dat was de gedachte. Een argument was daarbij dat zogenaamde controlesporen geen DNA van Louwes zouden bevatten: make-up –> geweld –> wel DNA en geen make-up –> geen geweld –> geen DNA. Maar controlespoor #17 bevatte wel Louwes’ DNA. Daardoor verloor dit argument zijn waarde.
  4. BLOEDVLEK OP DE KRAAG
    Op de kraag van de blouse zat vlekje #10 (ca. 2×4 mm2) met bloed van Louwes, hoewel dit laatste niet eens zeker is, zie deemzet.nl. Hoeveel bewijs wil je nog hebben, was de gedachte. Derksen beschouwt een aantal scenario’s waarin het bloed van Louwes op de kraag terecht kan zijn gekomen. Natuurlijk was wurgen een mogelijkheid, maar ook niezen (Louwes was allergisch), snuiven, een troostende hand, cross-contaminatie of gewone contaminatie. En bij deze mogelijkheden komt wurgen niet als de grote winnaar tevoorschijn.
    Ook onderzoekt hij andere aspecten: de vorm van het vlekje, de wijze waarop het vlekje in de nek terecht kan zijn gekomen.
    Zijn uiteindelijke conclusie is dat er een zeer reële mogelijkheid is dat vlekje #10 op vreedzame wijze op de achterkant van de kraag is terechtgekomen en dat deze constatering de bewijswaarde van dit argument behoorlijk aantast.
  5. HET DNA ZIT VOORAL OP DELICTGERELATEERDE PLAATSEN
    Dat lijkt een sterk argument. Waar veel geweld is gebruikt, daar verwacht je ook veel DNA van de dader, zo was de aanname. Bij nader onderzoek blijkt echter het tegendeel. Het meeste DNA (nog steeds niet veel) zit aan de rechterkant waar Louwes die ochtend achter mevrouw Wittenberg zou hebben gestaan. Veruit het meeste geweld is aan de linkerzijde van het lichaam toegepast. Ook dit argument is dus verre van sterk.
  6. LOUWES-DNA VOOR VREEDZAAM CONTACT OP IMPLAUSIBELE PLAATSEN
    De blouse van mevrouw Wittenberg heeft een kraag die naar achter wordt opengeslagen. Daardoor ligt het vlekje #10 dat eigenlijk aan de binnenzijde van de kraag zit er toch open en bloot bij, vrij toegankelijk voor sproei-DNA, bijvoorbeeld ‘s morgens. Dus er is geen sprake van een implausibele plaats.
  7. GEEN DNA VAN DERDEN
    NFI-man Richard Eikelenboom kwam in een interview met De Stentor (2019) met een pakkende tekst: Als iemand anders dan Louwes het gedaan heeft, dan deed diegene dat in een maanpak. Maar de werkelijkheid is anders. Bij niet-relationele geweldsmisdrijven komt het juist heel weinig voor dat DNA van de dader wordt aangetroffen, zo weten experts. In elk geval veel minder dan 50%. En het weinige DNA dat werd aangetroffen, was verre van delict-gerelateerd. NFI-man Eikelenboom riep maar wat en dat was niet voor de eerste keer.
  8. DNA VAN LOUWES IN NAGELVUIL VAN MEVROUW WITTENBERG
    De auteur Demo van de website deemzet.nl heeft zich over dit onderwerp al vaker druk gemaakt. Volgens hem is nagelvuil de materie die onder de nagel wordt aangetroffen. Maar het is zeer de vraag of hiervan sprake is. De nagels zijn alle tezamen in een potje gedaan dat vervolgens veelvuldig heeft gereisd en dooreen is geschud, en dan is door cross-contaminatie niet meer na te gaan of het aangetroffen DNA van onder dan wel van boven de nagels afkomstig is.
    Experimenten met besmette en onbesmette sigarettenpeukjes tonen aan dat de niet besmette peukjes die op deze wijze zijn verpakt en vervoerd ook grotendeels besmet zijn geraakt (cross-contaminatie). Alleen al om die reden zegt het aangetroffen DNA niets meer: vreedzame contacten geven DNA op de nagels, geweldscontacten meestal onder de nagels.
    Sinds 2011 reizen nagels om die reden niet meer samen in een potje.
  9. IN MONSTER #20 OVERHEERST HET MANNELIJK DNA HET VROUWELIJK DNA
    Op deze wijze geformuleerd wordt gesuggereerd dat mannelijk DNA door geweld in veel grotere mate op de blouse is gedeponeerd dan slechts een beetje vrouwelijk DNA. Bij nader onderzoek blijkt het te gaan om 30 mannelijke en 15 vrouwelijke cellen. Hoezo overheerst, zoals NFI-man Eikelenboom het formuleerde?
  10. MEVROUW WITTENBERG ZOU NOOIT DE HELE DAG MET ZO’N RODE VLEK RONDLOPEN!
    Derksen toont aan dat het Hof Den Bosch zich een beetje liet gaan bij deze speculatieve uitspraak.

Het is zeer de moeite waard de uitgebreide weerlegging van alle argumenten nog eens rustig na te lezen in het boek. Wanneer dit niet pas in 2011 maar al ten tijde van de behandeling door Hof Den Bosch zou zijn verschenen, zou het hof zich vast en zeker nog eens achter de oren hebben gekrabt. Is hier wel sprake van overtuigend bewijs?

Te meer omdat in het boek soortgelijke weerleggingen ook gelden voor andere kwesties in deze zaak. Zo wordt voor de volledigheid Het Mes behandeld maar dat was bij Hof Den Bosch al ‘ouwe koek’. Ook over het kunnen bellen vanaf de A28 wordt inmiddels heel anders gedacht: het is wel mogelijk, hoewel jarenlang anders werd gesteld. En het financiële motief van Louwes werd al door het Hof Den Bosch terzijde geschoven.

Dus bleef alleen nog het DNA-bewijs over en ook daar lijkt niet veel van over te blijven.

Verre van overtuigend bewijs dus.

Wat vindt de kritische dagbladpers?

Posted on by

Het herzieningsonderzoek van mr. Aben in de Deventer Moordzaak duurt al meer dan negen jaar en de media besteden er geen aandacht aan.

Ongehoord lang

Er zijn vele andere herzieningsonderzoeken geweest maar een duur van twee jaar is dan al aan de lange kant. Maar het onderzoek in de Deventer Moordzaak duurt maar en duurt maar en tot een afronding van deze toch feitelijk eenvoudige strafzaak is het na negen jaar nog steeds niet gekomen.

Wie zit nog op herziening te wachten, denkt Aben

Je hoort de advocaat-generaal mr. Aben denken: Ach, Louwes is tot in hoogste instantie veroordeeld, hij heeft al in 2009 zijn straf van 12 jaar uitgezeten en is sindsdien op vrije voeten. Dus waar maken we ons dan nog druk over. Bovendien, de politie, het OM en enkele (voormalige) raadsheren zitten niet op een herziening te wachten.

In 2019 Aben even aan het woord

Dus gebeurde er sinds 2013 jarenlang niets. Slechts een keer kwam wat informatie naar buiten toen het dagblad De Stentor in 2019 een podcast over deze zaak had gemaakt. Aben sprak toen nogal luchtig over deze ernstige zaak. Oké, er waren destijds blunders gemaakt, maar niet opzettelijk, zou hopelijk vandaag niet meer voorkomen, DNA-onderzoek was toch wel ingewikkeld, het kon zo maar nog veel langer duren. En dat was het dan.

Hoop gevestigd op pers

Als burger is de hoop dan gevestigd op de nationale media. Die schrijven immers bijna dagelijks verontwaardigd over vergelijkbare kwesties.

Neem de toeslagenaffaire. De kranten spreken er schande van hoe de overheid erop uit lijkt de zaak te traineren in de hoop dat de onrust wel zal overwaaien.

Bij de coronadeal is het al niet anders. De overheid wil maar niet met een opening van zaken komen en de dagbladen (en ook de Kamer) blijven hierop aandringen. Deze zien in dit rekken het bewijs dat de overheid probeert de kwestie op de lange baan te schuiven en maken zich daar druk over.

Ook bij Deventer Moordzaak?

Hoe anders gaat het er aan toe bij de Deventer Moordzaak.

Of Louwes terecht of niet terecht is veroordeeld, doet niet ter zake. Feit is dat advocaat-generaal bij de Hoge Raad, mr. Aben, in 2013 een herzieningsonderzoek is begonnen, mede op advies van de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS). Dat onderzoek is tot op de dag van heden niet afgerond en duurt dus al meer dan negen jaar. Dat is ongehoord lang.

Dan zal de nationale pers zich ook hierover wel roeren, is de verwachting. Een dergelijke gang van zaken kan immers alle burgers treffen. Aan zo’n zaak van algemeen belang moet de pers toch aandacht besteden.

Wat zouden dagbladen kunnen/moeten doen?

Dagbladen zouden juristen kunnen vragen wat zij van deze gang van zaken vinden. Ze zouden Attje Kuiken (Pvda) en Gidi Markuszower (PVV) kunnen interviewen over de Kamervragen die ze de minister van Justitie en Veiligheid over deze zaak hebben gesteld (in 2019 en 2021) en wat die hebben opgeleverd. Trouwens, beide Kamerleden kunnen hierover nog steeds worden bevraagd.

Journalisten zouden ook kunnen kijken naar vergelijkbare herzieningsonderzoeken en kunnen nagaan waarom de Deventer Moordzaak er zo in negatieve zijn uitspringt. Is de zaak echt zo ingewikkeld dat het niet sneller kan dan in negen jaar, en waarom dan wel?

Maar niets van dit alles

De dagbladen houden zich al jarenlang muisstil. Kennelijk vinden zij de kwestie niet belangrijk genoeg en trouwens, wie weet nog wat de Deventer Moordzaak is?

Bas Haan in de spotlight van de Havenloods

Posted on by

De Havenloods is een Rotterdamse huis-aan-huis krant. In nummer 9 van de 71e jaargang staat een interview met Bas Haan. Natuurlijk komt de Deventer Moordspraak – zij het kort – ter sprake.

Haan is landelijk bekend als onthullingsjournalist en om die reden wordt hij ten tonele gevoerd in de rubriek Rotterdamse onthullingen.

Hij vertelt hoe hij in de onderzoeksjournalistiek verzeild is geraakt, wat zijn belangrijkste motivatie voor zijn werk is en wat zijn belangrijkste onthulling is geweest.

Wie bekend is met de Deventer Moordzaak gaat nu even rechtop zitten.

Het kan haast niet anders dan dat hij zijn boek over en zijn rol in deze moordzaak als eerste zal noemen. Dat zou je verwachten. Hij heeft de afgelopen drie jaar immers erg op de publicitaire trom van de Deventer Moordzaak geroffeld.

Hij zal dan wel noemen hoe hij absoluut zeker weet dat Louwes de dader is (niet alleen veroordeeld maar nee, de dader), hoe hij tevens zeker weet dat de ‘klusjesman’ niet de dader is, hoe hij de documentairemaakster Annegriet Wietsma en de rubriek Argos zover heeft weten te krijgen de omstreden podcast De Deventer Mediazaak te maken als voorspel van de verfilming De Veroordeling.
Ter relativering: zowel podcast als film worden door advocaat Peter Plasman gekarakteriseerd als een afrekening met Maurice de Hond.

Maar nee, in het interview tref je niets van dit alles aan

Hij noemt de bonnetjesaffaire die ging over zoekgeraakte bonnetjes op het toenmalige ministerie van Veiligheid en Justitie als een onthulling met grote impact, maar voor hem persoonlijk was de eerste echte grote onthulling de Schiedammer parkmoord.

Aan het einde van het interview komt de Deventer Moordzaak toch nog even heel kort – zij het op een bijzondere manier – ter sprake. Het lijkt er op dat hij zich niet meer zo graag wil profileren met deze moordzaak.

… Verder zijn mensen niet zo vaak boos hoor, meestal weten ze toch dat alles klopt wat ik naar buiten breng, kunnen ze er weinig tegenin brengen. Wat wel erg vervelend was is dat ik ten tijde van de Deventer moordzaak twee jaar lang elke dag telefonisch ben lastiggevallen door dezelfde persoon …

Dat Haan juist in dit fragment de Deventer Moordzaak aanhaalt, is wel erg ongelukkig, De auteur van deemzet.nl heeft zowel zijn boek als de podcast onder de loep genomen en dan komt Haan er niet best vanaf. Je kunt veel over beide uitingen zeggen maar dat alles erin zou kloppen is een gotspe. Beide staan vol feitelijk aantoonbare fouten en onzorgvuldigheden wat voor een onderzoeksjournalist gênant is.

Overigens is het uitermate kwalijk dat je iemand telefonisch stalkt.

Wat antwoordt de minister op Kamervragen?

Posted on by

Attje Kuiken in 2019 en Gidi Markuszower in 2021 informeerden bij minister Grapperhaus naar de voortgang in het herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak.

De minister antwoordde snel op de laatste vragen, maar er is hier sprake van een kluitje in het riet.

Na het opsommen van enkele stappen in het verleden, meldt de minister:

…
De PG en het coldcaseteam van de politie verwachten dat de eerste onderzoeksresultaten over de periode tot aan de strafzaak in eerste aanleg over vier maanden beschikbaar zullen zijn. Vervolgens gaat het coldcaseteam verder met het onderzoek naar de forensische resultaten uit de periode vanaf het hoger beroep en de herzieningsvoorstellen tot op heden. De verwachting is dat deze tweede fase van het onderzoek een paar maanden in beslag zal nemen. De resultaten zullen door de AG aan de verdediging worden verstrekt.

Op het eerste gezicht lijkt dit een fraaie toezegging.

Maar de periode tot aan de strafzaak in eerste aanleg hoeft helemaal niet meer te worden onderzocht. Het Mes is al afgeserveerd en van het telefoontje is inmiddels ook genoegzaam aangetoond dat het vanaf de A28 gevoerd kan zijn. Het onderzoek naar deze periode heeft bovendien al geleid tot een herziening en kan nu gerust worden overgeslagen.

Het coldcaseteam kon eind vorig jaar eigenlijk meteen beginnen met het tweede deel van het onderzoek maar daaraan was inmiddels al bijna drie jaar gewerkt. Dat hoeft niet nog eens een paar maanden te duren.

Zullen we binnen een paar weken het resultaat tegemoet kunnen zien?

Procureur-generaal Hoge Raad moet ingrijpen in Deventer moordzaak

Posted on by

Burgers* die geïnteresseerd zijn in de Deventer moordzaak vragen zich af hoe het herzieningsonderzoek van mr. Aben zo lang kan duren, al negen jaar. Een dergelijk lang onderzoek was nog niet eerder vertoond.

Kunnen procureur-generaal of president ingrijpen?

Aben maakt als advocaat-generaal deel uit van het parket bij de Hoge Raad en leidt dit onderzoek. Zouden de procureur-generaal van het parket of misschien wel de president van dit hoogste Nederlandse rechtscollege zelf aan deze onwenselijke gang van zaken een einde kunnen maken?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden is het van belang te weten welke onderlinge relatie de Hoge Raad en het parket bij de Hoge Raad (procureur-generaal en de advocaten-generaal) hebben.

De website van de Hoge Raad kan ons misschien helpen een antwoord te vinden. Een aantal teksten hieronder is – al dan niet aangepast – ontleend aan deze website.

Hoge Raad en parket

De rol van de Hoge Raad in ons rechtsbestel is bij iedere burger wel globaal bekend: hij beoordeelt of een lagere rechter (rechtbank/gerechtshof) bij een uitspraak het recht juist heeft toegepast en of de procedure op de juiste wijze is gevolgd.

Minder duidelijk is de rol van het parket bij de Hoge Raad.
Aan de Hoge Raad is een parket verbonden waarvan de (plaatsvervangend) procureur-generaal en de advocaten-generaal deel uitmaken. Het parket staat los van het Openbaar Ministerie en – heel belangrijk – de leden zijn onafhankelijk van regering en parlement.

De procureur-generaal

De procureur-generaal geeft leiding aan het parket waar de advocaten-generaal werkzaam zijn. De voornaamste taak van de procureur-generaal (naast een aantal bijzondere taken) betreft het geven van juridische adviezen, zogenoemde conclusies, aan de Hoge Raad.

Meestal worden die conclusies door de advocaten-generaal in het parket namens de procureur-generaal genomen. Zij dragen daarbij zelfstandig verantwoordelijkheid voor de inhoud van hun conclusies.

Het dagelijks bestuur van de Hoge Raad

Ook belangrijk is dat de procureur-generaal samen met de president van de Hoge Raad (en de directeur bedrijfsvoering) het dagelijks bestuur van de Hoge Raad vormt en in die hoedanigheid (mede-)verantwoordelijk is voor het bestuur van alle onderdelen van de Hoge Raad, zoals raad, parket en (wetenschappelijke) ondersteuning.

Het herzieningsonderzoek

Na deze inleiding keren we terug naar de Deventer moordzaak.
De procureur-generaal gaat in 2013/14 in op het verzoek tot nader onderzoek van de advocaten mr. Knoops en mr. Acda in de Deventer moordzaak. De advocaten menen dat nader onderzoek nieuwe feiten/inzichten op zou kunnen leveren die mogelijk tot herziening van de zaak kunnen leiden. Ook de Acas (Adviescommissie afgesloten strafzaken) adviseert een aantal aspecten nader te onderzoeken.

Advocaat-generaal mr. Aben krijgt de taak dit herzieningsonderzoek uit te voeren en gaat aan de slag. Het is 2014.
Nu, in 2022, is er nog steeds geen uitzicht op afronding en dat tart het rechtsgevoel. Niet alleen van de veroordeelde maar ook van veel burgers. Kan een advocaat-generaal een herzieningsonderzoek naar eigen believen (onbeperkt) blijven rekken?

Verantwoordelijkheid procureur-generaal

De ongewenst lange duur van het herzieningsonderzoek is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de advocaat-generaal zelf maar ook de procureur-generaal heeft hierin een rol. Zonder afbreuk te doen aan de zelfstandige verantwoordelijkheid voor de inhoud van het onderzoek door mr. Aben draagt de procureur-generaal verantwoordelijkheid voor de gang van zaken op het parket. En bij een zeer ongebruikelijke duur van negen jaar zou hij moeten ingrijpen.

Heeft de president hierin een rol?

Het zal ook de president van de Hoge Raad niet zijn ontgaan dat er landelijk onrust bestaat over de lange duur van het herzieningsonderzoek van mr. Aben. Zo zijn over deze kwestie al twee keer (2019, 2021) Kamervragen gesteld.
Mogelijk maakt ook zij zich zorgen dat deze zeer ongebruikelijke duur negatief afstraalt op ons rechtsstelsel in het algemeen en op de Hoge Raad in het bijzonder. En dat ze als voorzitter van ons hoogste rechtscollege hieraan wat zou willen doen.

Hoge Raad en parket onafhankelijk

Maar, hoewel het niet met zoveel woorden op de website van de Hoge Raad valt te lezen, algemeen wordt aangenomen dat de Hoge Raad geen verantwoordelijkheid heeft voor het functioneren van het parket. Er bestaat geen hiërarchische relatie tussen de president en de procureur-generaal. Het zou haar dus niet passen de procureur-generaal ambtelijk te laten weten dat het onderzoek van zijn advocaat-generaal mr. Aben veel te lang duurt en dat dit negatief afstraalt op ons rechtsstelsel in het algemeen en op de Hoge Raad in het bijzonder.

Informele contacten

Maar zo hoeft ze het ook niet te aan te pakken. Er zijn andere, minder formele mogelijkheden.

Zo treffen zij en de procureur-generaal elkaar regelmatig tijdens vergaderingen van het dagelijks bestuur van de Hoge Raad. Een uitgelezen mogelijkheid om hem – misschien wel terloops – haar ongemak kenbaar te maken, al was het maar en marge van de vergaderingen.

Natuurlijk zal de procureur-generaal zich hierdoor niet onmiddellijk geroepen voelen deze kwestie aan te pakken, maar het zal hem ook niet gemakkelijk vallen de kwestie op haar beloop te laten. Mogelijk zou hij – ook op informele wijze – mr. Aben erop kunnen wijzen dat zijn onderzoek nu toch echt veel te lang duurt.

Zo zou het in vele organisaties inderdaad gaan. Maar de Hoge Raad is niet zo maar een organisatie. Ons hoogste rechtscollege bestaat al bijna twee eeuwen, is in wetgeving verankerd en is zeer traditioneel.

Bijzondere zaak vraagt om bijzondere aanpak

Maar dat zou niet in de weg mogen staan van een mogelijk onorthodoxe gang van zaken. Het is immers niet verboden met elkaar te spreken over de dagelijkse actualiteit, over bijzondere zaken die al meer dan twintig jaar de gemoederen bezighouden, over kwesties die op een andere manier uitzonderlijk zijn (onderzoeksduur van negen jaar), over Kamervragen.

Interventie biedt perspectief

Of de procureur-generaal nu uit eigen initiatief of op instigatie van de president tegen de ongewenst lange duur van het onderzoek optreedt, in beide gevallen zal zijn interventie een snelle afronding ten goede komen.

Tenslotte nog een tweetal opmerkingen.

Hierboven wordt geciteerd: “Zij [de raadsheren, red.] dragen daarbij zelfstandig verantwoordelijkheid voor de inhoud van hun conclusies.” Begrijpelijk, een procureur-generaal moet uitgaan van de professionaliteit van een advocaat-generaal. Maar in deze kwestie gaat het niet over de inhoud van het onderzoek. Het grote bezwaar betreft de duur ervan.

Verder is het dagelijks bestuur van de Hoge Raad “verantwoordelijk voor het bestuur van alle onderdelen van de Hoge Raad, zoals raad, parket en (wetenschappelijke) ondersteuning.”
Wanneer een advocaat-generaal er maar niet in blijft slagen zijn onderzoek tot afronding te brengen, is dat geen inhoudelijke maar een bestuurlijke kwestie en dus is het aan het dagelijks bestuur hiervoor een passende oplossing te vinden.

* De auteur van dit stuk is geen jurist.

Irritante tweets

Posted on by

Het begon met de steeds weer terugkerende tweets waarin werd gevraagd: “Zijn Sywerts miljoenen al teruggestort? Nee.” Irritant, maar veel weerzinwekkender is het uitblijven van de terugbetaling.

Iets vergelijkbaars is het geval met het herzieningsonderzoek van mr. Aben. Dit onderzoek is gestart in 2013/2014 mede op verzoek van de Adviescommissie afgeronde strafzaken en advocaat mr. Knoops.

Aben ging aanvankelijk redelijk voortvarend te werk. Hij riep een commissie van forensische experts in het leven die een aantal post mortem kwesties moest onderzoeken. De processen verbaal die hiervan het resultaat waren, bleken Louwes feitelijk vrij te pleiten.

Zo vond de commissie het onder andere heel waarschijnlijk dat de moord niet op donderdagavond was gepleegd maar op vrijdagnacht. En voor vrijdagnacht heeft Louwes een alibi. Je zou verwachten dat Aben onmiddellijk in actie zou komen, maar nee.

Het werd jarenlang heel stil.

Tot Aben in 2019 een interview gaf in De Stentor. Hij deed hier een aantal opmerkelijke uitspraken. Zo sprak hij over blunders. Maar er was geen sprake van opzet, voegde hij er geruststellend aan toe.

Ondertussen liep het herzieningsonderzoek gewoon door.

In 2019 vroeg Kamerlid Attje Kuiken aan de minister hoe het ermee ging. Twee jaar later herhaalde Kamerlid Gidi Markuszower deze vraag.
Twee keer werden de Kamerleden met een kluitje in het riet gestuurd.

Dus net als met Sywerts miljoenen is het niet meer dan redelijk dat af en toe de vraag wordt gesteld:

En heeft mr. Aben na 8 jaar zijn herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak afgerond?
Nee.*

Wanneer zouden we worden verrast met een nieuwsitem dat mr. Aben eindelijk zijn ei heeft gelegd?

* In juni 2022 heeft mr. Aben na meer dan 9 jaar zijn herzieningsonderzoek afgerond en het resultaat aan mr. Knoops ter beschikking gesteld.

Terugblik interview Eikelenboom in De Stentor

Posted on by

Dat Richard Eikelenboom omstreden uitspraken doet, wordt bevestigd in het inmiddels bekende interview in De Stentor (2019). Zijn rol van objectieve onderzoeker is hem kennelijk niet genoeg.

We bevelen de lezers aan de volgende fragmenten uit dat interview te (her)lezen. Eikelenboom laat het niet bij de droge (wetenschappelijke) constateringen die passen bij een gerechtelijk deskundige, maar debiteert in plaats daarvan te vaak onjuistheden.

Deze fragmenten worden in het volgende artikel ontleed aan een artikel* met de volgende samenvatting.

Ing. Eikelenboom doet in 2019 uitspraken in De Stentor over zijn bevindingen bij de Deventer Moordzaak. Vergeleken met zijn eigen rapport uit 2003 zijn dat aantoonbare leugens om de lezer er maar van te overtuigen dat Louwes de dader was en hij in 2003/2004 geen fouten heeft gemaakt.

Wie dit stuk leest met het oordeel van de rechter in Denver in het achterhoofd, zal zich wel eens op het achterhoofd krabben: hoe stond het met de deskundigheid van Eikelenboom in de Deventer Moordzaak? Kan hij zijn uitspraken wel waarmaken?

* Het artikel verscheen op maurice.nl en dat maakt velen kopschuw (met de affaire van de ‘klusjesman’ in gedachten). Lezer, zet u hierover heen. Lees en oordeel zelf.

Is website Richard Eikelenboom actief?

Posted on by

Een rechter in Denver weigerde in 2016 Richard Eikelenboom als DNA-deskundige in een strafproces. De redactie hoorde pas onlangs van deze gebeurtenis en wilde meer informatie.

Natuurlijk, want Eikelenboom is niet zo maar een deskundige. In de tijd dat hij nog bij het Nederlandse NFI werkte, speelde hij een belangrijke rol bij de veroordeling van Ernest Louwes in de Deventer Moordzaak.

Hierna verliet hij het NFI en sindsdien werkt hij bij Independent Forensic Services, een bedrijf dat hij samen met zijn vrouw Selma Schieveld oprichtte.

Al enige jaren werkt het bedrijf vanuit het Amerikaanse Colorado. Naar eigen zeggen van de Eikelenbooms ondervond het in Nederland teveel tegenwerking en zette het echtpaar de werkzaamheden in de USA voort.

Een eerste stap om meer te weten te komen van de ‘Denver-kwestie’ is vanzelfsprekend om op de Amerikaanse website ifscolorado.com van Eikelenboom naar zijn lezing te zoeken.

Helaas bleek de website niet meer online te zijn en dat werd op deze plek geconstateerd. Ook dagen na deze eerste constatering bleek de website niet te bezoeken. Daar kon het weerwoord dus niet meer worden gevonden.

Maar toch, na enkele dagen bleek de website plotseling weer online te zijn. Geen mededeling over onderhoud of anderszins, de website was er gewoon weer.

En inderdaad, Eikelenbooms versie van de gebeurtenissen in de rechtbank van Denver kon – na enig zoeken – worden gevonden. Het moet gezegd, hij maakte er zich niet met een Jantje van Leiden vanaf. Uitgebreid beschrijft hij alle gebeurtenissen die met het voorval te maken hebben.

En dat was dan dat.

Maar het eerst niet meer online zijn van de website en dan plotseling weer wel, bleef intrigeren. Reden om de website iets beter te bekijken.

Bij vrijwel alle artikelen staat een datum genoteerd en het valt op dat voor zover kan worden nagegaan de laatste toevoegingen 2 jaar oud zijn. Zou de website alleen maar weer online zijn gezet na de constatering dat die offline zou zijn? En waarom dan wel?

Normaal gesproken zijn dat geen feiten die in deze blog thuishoren.

Maar de omstreden rol van Eikelenboom (niet alleen in de Deventer Moordzaak) en de gebeurtenis in Denver veroorzaakten bij de redactie enige argwaan. Door de beslissing van een Amerikaanse rechter zou men ook kunnen twijfelen aan de deskundigheid van Eikelenboom in de Deventer Moordzaak.

En als die twijfel terecht is, wat voor consequenties zou dat kunnen hebben voor deze zaak?

Eikelenboom reageerde maar blijft omstreden

Posted on by

Het was schrikken toen de redactie hoorde van de uitsluiting van Eikelenboom als DNA-deskundige. Op de inmiddels weer online website van IFS staat zijn uitgebreide weerwoord.

Zijn reactie was eerst moeilijk te vinden, maar bleek toch al enige tijd op de IFS-website te staan. Lees hier zijn relaas.

Het moet gezegd, Eikelenboom heeft van zijn weerwoord veel werk gemaakt.

Toch blijft het knagen want zijn rol is niet alleen in de Deventer moordzaak omstreden.

Op twitter reageerde @MoordzakenPod op een tweet over de uitsluiting van Eikelenboom:

Richard en Selma Eikelenboom speelden in meerdere moordzaken een prominente en soms twijfelachtige rol. Zo ook bij de moord op Koen Everink en de Villamoord. Luister daarvoor eens naar onze Moordzaken Podcast. Wordt vervolgd.

In de Rosmalense moordzaak komt de naam van Richard Eikelenboom als bloedspoorpatroondeskundige veelvuldig voor, Niet alleen zijn eigen naam maar ook die van zijn echtgenote Selma Schieveld, een forensisch geneeskundige.

Advocaat-generaal mr. D.J.C. Aben (ja, dezelfde Aben die nu al negen jaar lang het herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak leidt) dient in zijn conclusie een vordering in tot herziening bij de Hoge Raad. In deze conclusie komen tientallen keren de namen van Eikelenboom en Schieveld voor. In het geval van Eikelenboom overigens niet altijd in positieve zin.

Zo haalt Aben in zijn conclusie mr. Van der Kruijs aan:

Het forensisch onderzoek van deskundige Eikelenboom waarop het hof zich heeft gebaseerd bevat een aantal fundamentele fouten. Dit betreft zowel feitelijke onjuistheden, bijvoorbeeld met betrekking tot het mechanisme van de zogenaamde “coronasplash”, als incorrecte redeneerstappen, bijvoorbeeld met betrekking tot het bloedspoor op de schoenzool van [slachtoffer]. In de rapportages van Stad/vKoppen en Alkemade wordt aangetoond dat deze fouten Eikelenboom tot onjuiste conclusie(s) hebben gebracht.

Dat is nogal wat.

We betoogden al eerder dat de meningen van deskundigen uiteen kunnen lopen. Maar de kwalificaties fundamentele fouten, feitelijke onjuistheden en incorrecte redeneerstappen zullen niet licht worden gegeven en zeker niet zo maar door een advocaat-generaal worden geciteerd.

In de Deventer moordzaak toont Eikelenboom tijdens de zitting van 26 januari 2003 een foto van de blouse onder crimescope licht, waarop rond donkere vlekken lichte randen te zien zijn en rept in dit verband van een zogenaamde serumuitscheiding van bloed.

Hij zegt:

Op de nu getoonde afbeelding is de voorzijde van de blouse afgebeeld zoals deze eruit ziet onder de crimescope. De donkere substanties zijn de bloedvlekken. De lichtgevende substantie is waarschijnlijk serumuitscheiding van bloed.

Het begrip serumuitscheiding was destijds in het geheel niet gedefinieerd en wordt tegenwoordig gebruikt voor cosmetische producten en bewerkte zuivelproducten. Vermoedelijk bedoelde Eikelenboom hier de Engelse term plasma secretion te vernederlandsen, maar die term slaat op het scheidingsproces van bloed in een laboratorium.

Wat er te zien moet zijn geweest, zijn de randen van waterige bloedvlekken, die in het katoen van de blouse waren getrokken en door het lagere ijzergehalte nog net oplichtten in het crimescope-licht.

Dat lijkt althans zo in de foto die Eikelenboom in 2013 in het praatprogramma van Pauw en Witteman toonde.

In datzelfde programma toont Eikelenboom een foto van de voorzijde van de blouse, vermoedelijk dezelfde foto als hierboven bedoeld. Hij wijst op twee vlekken, die DNA van Louwes zouden hebben bevat. Uit ander fotomateriaal (van latere datum) blijkt zonneklaar, dat deze twee vlekken nooit zijn bemonsterd.

Er valt hierover nog veel meer te zeggen maar laten we ons voorlopig beperken tot de opmerking dat het bijzonder vreemd is dat Eikelenboom ongeveer tien jaar na zijn vertrek bij het NFI nog over fotomateriaal uit deze zaak beschikt en dit zelfs op de televisie toont. Mag dat zo maar? Het zijn toch geen kiekjes uit zijn familiealbum?

Eikelenboom doet in de Deventer moordzaak meer eigenaardige uitspraken. Zo stelt hij:

Voor het met behulp van standaardmethoden, die door het NFI bij het DNA-onderzoek worden gehanteerd, verkrijgen van een bruikbaar DNA-profiel van huidcellen, dienen minimaal 200 cellen te zijn overgebracht. Bij zakelijk, oppervlakkig contact zoals het geven van een hand of het voeren van een gesprek op geringe afstand tussen personen wordt in het algemeen minder dan deze hoeveelheid overgedragen

Hij suggereert hiermee dat een oppervlakkig contact minder cellen oplevert en dus niet tot een bruikbaar DNA-profiel kan leiden. Nu er wel een bruikbaar DNA-profiel is, moet het aantal huidcellen meer dan 200 hebben bedragen en kan er van een zakelijk contact geen sprake zijn geweest. Het contact moet dus wel gewelddadig zijn geweest.

Later bleek evenwel dat men in een eerder op het NFI uitgevoerd onderzoek (van Prof. Kloosterman) kon nalezen dat een optimaal DNA-profiel kan worden verkregen bij een DNA-opbrengst na bemonstering van 30 tot 150 cellen. Waarom noemde Eikelenboom dan toch 200 huidcellen?

In datzelfde kader meldt Eikelenboom ook:

Weliswaar laat de huid continu cellen los, maar deze bevatten weinig DNA-materiaal, aangezien het om afstervende cellen gaat.

Nu er wel voldoende DNA-materiaal is aangetroffen, kan dat dus niet van afstervende cellen afkomstig zijn, zo wil Eikelenboom aantonen. Ze moeten dus afkomstig zijn van huidcellen die door geweld hebben losgelaten. Daarbij overstijgt hij duidelijk de stand van wetenschap op dit moment betreffende de betekenis van apoptosis (celdood) voor het DNA in de betreffende cellen.

Kortom, wat er ook waar moge zijn van zijn weerwoord, het neemt niet weg dat het optreden van Eikelenboom in nogal wat gevallen (Everink, Villamoord, Rosmalen, Deventer) omstreden is.

Eikelenboom heeft als DNA-deskundige een belangrijke rol gespeeld bij de veroordeling van Louwes. Gezien de gebeurtenissen in de USA en zijn rol in andere zaken, zou het raadzaam zijn ook zijn rol in de Deventer moordzaak nog eens nader te beschouwen.


Website Eikelenboom weer online

Posted on by

Onlangs werd de redactie opgeschrikt door het bericht dat Richard Eikelenboom in 2016 van een Amerikaanse rechter in Denver niet als DNA-deskundige mocht optreden.

De rechter deed dit in een strafzaak op verzoek van de aanklager die aantoonde dat Eikelenboom voor bekwaamheidstests was gezakt, dat zijn bedrijf Independent Forensic Services (IFS) niet was geaccrediteerd en dat hij daarover tijdens het verhoor misleidende verklaringen had afgelegd.

We kennen Eikelenboom nog van zijn optreden in de Deventer moordzaak. Toen hij nog werknemer was bij het NFI speelde hij in 2003-2004 een belangrijke rol bij de veroordeling van Ernest Louwes en dan is het groot nieuws wanneer hij jaren later in een andere zaak niet als deskundige wordt toegelaten.

Alle reden dus voor nader onderzoek.

De eerste ingeving is na te gaan wat IFS (en daarmee ook Eikelenboom) over deze aantijgingen verklaart en waar kun je deze informatie beter vinden dan op de website van IFS.

Jaren geleden toonde deze veel informatie over de werkzaamheden van het bedrijf en over de medewerkers. Zo bevatte de site een zeer uitgebreide CV van Eikelenboom.

De site was enige tijd niet bereikbaar maar is inmiddels weer online. Informatie over de beslissing van de rechter in 2016 is helaas niet te vinden.

De optredens van Eikelenboom toen hij nog in Nederland als NFI-deskundige optrad, waren niet altijd onomstreden. Op zichzelf is dit niet zo vreemd. Ook deskundigen kunnen van mening verschillen en dat wordt over en weer niet altijd op prijs gesteld.

In de komende tijd zullen we enkele optredens onder de loep nemen.

Amerikaanse rechter weigerde in 2016 Eikelenboom als DNA-expert

Posted on by

Onlangs kreeg de redactie een verhoor in Denver (US) uit 2016 onder ogen waarin een Amerikaanse aanklager in een moordzaak betwijfelt of Richard Eikelenboom een DNA-expert is.

We kennen Eikelenboom uit de Deventer Moordzaak. Hij trad hierin op als DNA-deskundige en speelde in 2003/2004 een prominente rol bij de veroordeling van Ernest Louwes. Zijn werkwijze en conclusies in die tijd zijn omstreden. In de website deemzet.nl kan men hierover veel lezen.

Na afloop van het kritische verhoor in de rechtbank waarin ook persoonlijke details over Eikelenboom uitgebreid aan bod komen, besluit de rechter hem niet als DNA-expert tot het proces toe te laten.

Dit gebeurt niet lichtvaardig. De af en toe zeer kritische vragen van de aanklager aan Eikelenboom tellen bijna 32 pagina’s. Zo houdt de aanklager Eikelenboom voor dat hij twee keer is gezakt voor bekwaamheidsexamens, in 2011 en 2012.

Well, Mr. Eikelenboom, you’re saying that you moved all your testing facilities elsewhere, when, in reality, you were failing proficiency tests in 2011 and 2012; isn’t that correct — and I reference the testimony that was taken in the David Camm trial.

Ook valt de aanklager erover dat Eikelenbooms bedrijf Independent Forensic Services (IFS) niet geaccrediteerd is, hoewel Eikelenboom bij een eerdere gelegenheid – al in 2006 – had gesteld dat de accreditatie een kwestie van maanden was. Dit levert een gênante situatie op.

Question. And you have not received ASCLD accreditation; is that correct?
Answer. Not yet.
Question. And you testified in this very courtroom, as recently as August 12th of 2016, and I quote: We expect it in a couple days?
Answer. Yes. And we’re still hoping it — I actually hoped to get it today, but it’s kind of a bureaucratic organization.
…
Question. And you’ve been hoping for that accreditation since you testified in an El Paso County case in 2006; isn’t that correct? You testified then that you were hoping for accreditation, and in 2006 you thought that it may take 12 to 18 months — and the page cite for that is 118 — and it still hasn’t arrived, has it, Mr. Eikelenboom? That’s a yes-or-no question, sir.

Answer. No.

Waarop de aanklager Eikelenboom niet als DNA-expert gekwalificeerd acht en aan de rechter vraagt hem als zodanig van het proces uit te sluiten. Wat vervolgens ook gebeurt.

De redactie wilde op de website ifscolorado.com van Independent Forensic Services een eventueel weerwoord van Eikelenboom lezen. Het gaat immers om een belangrijke kwestie. Dit is niet gelukt omdat de website niet meer bereikbaar is.

Geen financieel motief in Deventer Moordzaak

Posted on by

Wie heeft financieel voordeel van de moord? Dat is een van de eerste vragen die bij een onderzoeksteam naar voren komen. Hoe zat dat in de Deventer Moordzaak?

Lange tijd werd Ernest Louwes gezien als degene die de moord zou hebben gepleegd met als doel zichzelf te verrijken. Hij zou dus een financieel motief hebben gehad.

Maar het Hof Den Bosch maakte aan die gedachte een eind. Het achtte een financieel motief zeer onaannemelijk. Maar hij werd wel veroordeeld.

Ook Michael de Jong, de ‘klusjesman’, zou een financieel motief hebben gehad. Lange tijd werd immers aangenomen dat hij wel in het eerste testament een legataris was maar niet meer zou voorkomen in het tweede testament En dus …

Maar zijn positie in het nieuwe testament bleek ongewijzigd en dus zou ook hij geen financieel motief hebben gehad. Tenzij hij zou hebben verwacht de enige erfgenaam te zijn geweest en dat als een flinke teleurstelling zou hebben ervaren.

Het aantal personen in de kring van intieme bekenden van mevrouw Wittenberg is zeer beperkt. Het staat vrijwel vast dat de moordenaar in die kring moet worden gevonden.

Louwes is nu tot op het hoogste niveau veroordeeld, maar stel – en dat is gezien het al negen jaar lopende herzieningsonderzoek allerminst uit te sluiten – dat hij na een herziening uiteindelijk wordt vrijgesproken.

Wie blijven er dan als de meest voor de hand liggende daderkandidaten met een financieel motief over?

Zoveel zijn het er niet.

Het AD van 8 december 2003 over de Deventer Moordzaak

Posted on by

Wie bewaart heeft wat. Een oud gezegde dat ook opgaat voor de Deventer Moordzaak. Bij toeval kwam de redactie een oud krantenartikel tegen in het AD.

Dit artikel van Bob van ‘t Klooster is nog steeds de moeite van het lezen waard.

In een aantal boxjes geeft hij een overzicht van de belangrijkste aspecten van deze moordzaak.

  • het telefoontje (eerst onmogelijk, later toch weer wel mogelijk);
  • de geurproef (fraude);
  • Het Mes (eigenlijk kwamen er drie messen aan bod) waarvan uiteindelijk werd vastgesteld dat het niet het moordwapen kon zijn;
  • de twee testamenten (AD: “de politie stelde ongefundeerd vast dat L. als enige over het geld kon beschikken”); en …
  • de andere verdachte (“In het politiedossier zitten vele aanwijzingen voor een andere verdachte: klusjesman Michael de J. …”, waarvan de onderzoeksjournalist Haan nu keihard beweert dat “hij geen bal met de zaak te maken heeft”. Je moet als onderzoeksjournalist maar durven.

Sinds 2003 hebben zich in deze zaak nogal wat ontwikkelingen voorgedaan.

Zo is door TNO bewezen dat het telefoontje wel vanaf de A28 een station in Deventer kon bereiken; het is bewezen dat de geurproef op fraude berustte; het is door het NFI vastgesteld dat Het Mes niet het moordwapen kon zijn; een proces verbaal uit 2014 stelt dat een aantal forensisch artsen het tijdstip van overlijden misschien wel een etmaal later plaatste.

Het enige onderdeel dat nog onderwerp van onderzoek is betreft het DNA. Ook hier zijn er sterke argumenten dat een gevonden vlekje niets te maken heeft met het daderschap.

Moeilijk, moeilijk, moeilijk, want mr. Aben heeft dit al negen jaar in herzieningsonderzoek en het schiet ondanks Kamervragen maar niet op.

Wat zou het mooi zijn wanneer het AD 18 jaar na het bovenstaande artikel zich nog eens met de zaak zou bemoeien.

Misschien stelt het dan op basis van de vele betrouwbare bronnen (o.a. Leugens over Louwes van Prof. Derksen, en de website deemzet.nl; niet het onbetrouwbare boek van Haan dat vele fouten bevat) vast wat al jarenlang door vele critici wordt betoogd: het onderzoek was flut, er zijn verkeerde conclusies getrokken waardoor Ernest Louwes ten onrechte een celstraf van 12 jaar heeft moeten uitzitten.

Ongetwijfeld kan de krant rekenen op de welwillende medewerking van velen die de Deventer Moordzaak nog steeds een schande vinden.

Argos ter verantwoording geroepen

Posted on by

Het is inmiddels bekend dat de podcast De Deventer Mediazaak storende misstanden bevat. Voor een onderzoeksprogramma als Argos is dat niet acceptabel, zeker in zo’n belangrijke moordzaak.

De auteur van de website deemzet.nl heeft zowel de maakster Annegriet Wietsma van de podcast als de redactie van Argos op deze cruciale misstanden gewezen. Cruciaal omdat veel luisteraars hierdoor zijn misleid en daardoor met heel andere ogen naar de hoofdrolspelers in deze zaak hebben gekeken.

Nu hij na zovele maanden nog steeds op een reactie van Argos wacht, vat hij de misstanden in een brief aan de redactie samen.

Gezien de ernst van de misstanden heeft hij besloten deze brief niet alleen aan een aantal direct betrokkenen te sturen maar ook aan de Raad van Journalistiek.

Geachte redactie,

Nog steeds geen reactie.

Ik wijs erop, dat in de aangeduide podcast naar mijn mening journalistieke misstanden voorkomen. Het gaat dus verder dan een interpretatieverschil omtrent feiten.

Ik noem:

1.
In de podcast wordt geciteerd uit mijn werk, dat werk bestaat uit een aantal YouTube filmpjes. Deze zijn openbaar, dus op zich is daar niets mis mee. Echter is er in de podcast (deel 4 26:00, ik verwijs naar mijn bespreking van de podcast in
https://deemzet.nl/documenten/pdf/
CommPodcastDeventerMediaZaak.pdf) sprake van het hermonteren van dit werk, door het opnieuw samenvoegen van zeven verschillende fragmenten, onttrokken aan twee verschillende onderwerpen. Daarmee is een onsamenhangend beeld van mijn bijdrage aan de discussie gecreëerd. Volgens mij is een dergelijke werkwijze uit journalistiek punt een doodzonde.

Tevens word ik hier opgevoerd als meedenker met Maurice de Hond, terwijl mijn bijdragen juist geplaatst zijn in het kader van een alternatieve reconstructie van de gebeurtenissen, zowel ten opzichte van het OM, Maurice de Hond als Bas Haan.

2.
De tweede misstand betreft de wijze, waarop professor Derksen wordt opgevoerd t.a.v. de herkomst van DNA-spoor 10. In deel 6 (18:00) wordt hij sprekend opgevoerd met alternatieve verklaringen voor dit spoor, waarbij wordt opgemerkt -ook door hemzelf-  dat deze niet erg plausibel zijn (de niestheorie en de troostende-arm-theorie). De contaminatietheorie, waar hij ook uitgebreid bij heeft stilgestaan, zoals hij mij heeft verzekerd, is uit zijn verklaring geknipt.

3.
De derde misstand is het introduceren van een verklaring op basis van een objectief onjuist feit. Dat feit betreft de vaststelling, dat bloedvlekje 10 zich onderop de (sier-)kraag van de blouse van het slachtoffer zou bevinden en niet bovenop (https://deemzet.nl/beeldbank/DNA/spoor10/beeldbank.htm#01 &
https://deemzet.nl/beeldbank/DNA/spoor10/beeldbank.htm#20
geven de situatie het beste weer), zoals in twee instanties wordt besproken:
a. In de al eerder gememoreerde bijdrage van Derksen, waarbij duidelijk niet uitgegaan wordt van de feitelijke situatie (nog even afgezien van de verwarrende begrippen als onderop en bovenop);
b. In de bijdrage van Wanda Waisvisz (deel 5 18:30), waarin eveneens overduidelijk niet wordt uitgegaan van de feitelijke situatie (men raadplege https://deemzet.nl/index.htm?https://deemzet.nl/8/1/links.htm#50).

Deze lijst is niet volledig, ik heb meer bezwaren aangedragen in het eerder genoemde commentaar, dat ik volledigheidshalve bijsluit.

Ik vermoed, maar zeker weten doe ik dat niet meer, dat Argos in dit soort zaken wat dieper probeert te graven. Maar dan zou ik wel een reactie hebben verwacht op mijn eerdere mails. Die reactie ontbreekt, een werkwijze, die ik eerder van de Belastingdienst zou verwachten of van het Openbaar Ministerie. Derhalve stuur ik extra kopieën van deze mail naar advocatenkantoor Knoops en naar de Raad voor de Journalistiek.

Mvg

Demo

Het is onduidelijk of hij het hierbij zal laten.

Ook de redactie van deze website deelt zijn teleurstelling in de onderzoeksrubriek Argos.

“Ze doen niet eens moeite om zichzelf te verdedigen”

Posted on by

Is hier de auteur van deemzet.nl aan het woord die een lange lijst met fouten, onjuistheden en halve waarheden in de podcast Deventer Mediazaak naar de redactie van Argos had gestuurd?

Dat had wel gekund want op zijn secuur opgestelde lijst (van minuut tot minuut) ontving hij geen enkele reactie.

En dat is bijzonder storend voor een onderzoeksrubriek die zichzelf hoog aanslaat (en vaak ook terecht). Maar in deze kwestie blijft het muisstil en dat is onverteerbaar.

Het is de arrogantie ten top om op fatsoenlijk geleverd commentaar op de podcast (die onder de paraplu van Argos tot stand kwam) niet te reageren.

Maar nee, de aangehaalde passage gaat niet over de Deventer Mediazaak.

De uitspraak is van Piet Ploeg, de voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, gedaan in het AD van 9 november 2021. Het maakt hem boos dat de vier verdachten van dit drama ‘schokkend onverschillig’ doen over de dood van 298 inzittenden. “Ze hebben niet eens de moeite gedaan om zichzelf hier [Schiphol, red.] te verdedigen. Dat is een schoffering van de nabestaanden.”

De Deventer Moordzaak is natuurlijk niet te vergelijken met het gigantische drama dat zich in de Oekraïne heeft afgespeeld, dat behoeft geen nadere toelichting.

Maar de arrogantie bij de Russische autoriteiten is zeker vergelijkbaar met die van Argos. Die vaststelling is de onderzoeksrubriek Argos onwaardig.

Ook MoordzakenPod toont belangstelling

Posted on by

Op internet is Moordzaken de Podcast actief. De drijvende krachten achter dit account zijn Carrie en Eddie. Zij bespreken op een toegankelijke manier spraakmakende moordzaken. En dat zijn er nogal wat.

Ook op twitter laten zij regelmatig van zich horen via het account @MoordzakenPod onder de naam MoordzakenPodcast.

Regelmatig hebben Carrie en Eddie via twitter laten weten dat ze ook de Deventer Moordzaak onder de loep zullen nemen. Dat dit nog niet is gebeurd is niet zo verwonderlijk. Hun website bevat al dertig zaken.

Recent is hun podcast van de tot verbeelding sprekende moordzaak van Richard Klinkhamer. Wie herinnert zich niet de roman Woensdag Gehaktdag?

Dus ook de Deventer Moordzaak zal aan de beurt komen. We wachten geduldig af.

Paradoxaal genoeg zullen Carrie en Eddie het bij deze zaak niet gemakkelijk krijgen. Er zijn zoveel publicaties – enkele duizenden pagina’s? – rond deze zaak, er valt zoveel te interpreteren dat ze het gevaar lopen door de bomen het bos niet meer te zien.

En daarbij komt nog dat al negen jaar een herzieningsonderzoek loopt.

Het begon met Stan de Jong die al in 2003 over de zaak publiceerde, eerst met een serie artikelen in HP/De Tijd en later in boekvorm.

In 2009 verscheen een boek van Bas Haan dat onlangs opnieuw is uitgekomen. Hoewel de auteur zijn werk keer op keer als de ultieme waarheid beschouwt, bevatte het daarvoor helaas teveel aantoonbare fouten en onnauwkeurigheden. Valt erg tegen van een onderzoeksjournalist.

Heel anders was het gesteld met het boek Leugens over Louwes van Prof. Ton Derksen dat in 2011 verscheen. Zoals je van een schrijver met zijn reputatie mag verwachten was het een degelijk boek met veel voetnoten en verifieerbare referenties.

Inmiddels had ook de website geenonschuldigenvast.nl zich gemeld. Onder aanvoering van Maurice de Hond (die zich in 2005 met de zaak ging bemoeien) besteedden vele vrijwilligers hun vrije tijd om de vele fouten in de zaak op te lossen.

Onderwerpen waren er genoeg: de kwesties met de blouse die er in de loop van de tijd steeds meer vlekken bijkreeg, de frauduleuze hondengeurproef, het onmogelijke (maar in 2014 toch weer wel mogelijke) telefoontje vanaf de A28, het ochtendbezoek dat eerst niet en toen toch weer wel had plaatsgevonden, het mes dat toch weer niet het moordwapen bleek te zijn, het gegokte tijdstip van de moord vanwege het ontbrekende schouwrapport, de vele kwesties met het DNA-onderzoek, etc., etc.

Rond 2011 betrad een nieuwe speler de arena. Het was de anonieme auteur (Demo) van de website deemzet.nl die inmiddels is uitgegroeid tot de Vraagbaak van de Deventer Moordzaak. Van huis uit is hij scheikundige, maar hij beet zich niettemin vast in de kleinste details van uiteenlopende onderwerpen.

Hoewel het niet zijn op zijn vakgebied lag, wist hij niettemin de werking van het GSM-netwerk in 1999 te ontrafelen met ontluisterende resultaten. Zijn grootste wapenfeiten betroffen evenwel zijn onderzoeken naar de DNA-sporen. Een kolfje naar de hand van een chemicus.

In 2013/14 kwam de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS) onder andere onder verwijzing naar Demo met het advies onderdelen van de Deventer Moordzaak nader te onderzoeken. Ook Prof. Knoops had hierop aangedrongen.

Dat onderzoek, onder leiding van mr. Aben, is na negen jaar nog steeds niet afgerond, ondanks Kamervragen hierover van Attje Kuiken in 2019 en Gidi Markuszower in 2021.

Ondertussen was in 2019 een vierdelige podcast van De Stentor verschenen die de zaken nog eens op een rijtje zette en daarbij objectief te werk ging.

Van objectiviteit was in het geheel geen sprake bij de zesdelige podcast De Deventer Mediazaak die onder auspiciën van Argos begin dit jaar het licht zag.

Kenmerkend was dat op twitter de maakster Annegriet Wietsma zich al snel min of meer indekte met de opmerking dat de podcast was gebaseerd op het boek van Haan. Niet voor niets, want Demo had de podcast van minuut tot minuut beluisterd en kwam tot een hele serie aantoonbare fouten.

De podcast had eigenlijk ook niet zoveel te maken met de Deventer Moordzaak. Hij diende meer als trailer van de film De Veroordeling die aan hetzelfde euvel leed als de podcast. Een goed gemaakte film die feitelijk maar zijdelings met de Deventer Moordzaak te maken had. De associatie met de Deventer Moordzaak diende alleen een marketingdoel.

Lees wat mr. Peter Plasman hierover opmerkt in – opnieuw – een podcast: De schoft van de Deventer moordzaak waamee Maurice de Haan wordt bedoeld.

De podcast bestaan uit 8 delen (interviews met Pim van Galen) en nog eens 9 extra afleveringen.

En dan zijn we er wel zo ongeveer.

O nee, toch niet.

Begin dit jaar zag de weblog deventermoordzaak.info het licht. De auteur ziet het als zijn taak de belangstelling voor deze geruchtmakende zaak levend te houden. Hij is van mening dat Louwes op basis van het flinterdunne dossier nooit veroordeeld had mogen worden en zou een herziening daarom ten zeerste toejuichen.

Het valt te hopen dat Moordzaken de Podcast zich in deze enorme hoeveelheid documenten niet verslikt. Carrie en Eddie hebben het voordeel dat ze voor hulp en achtergrondinformatie (PV’s, onderzoeken) altijd bij bovengenoemde personen en websites terecht kunnen.

Winnaar Dutch Podcast Awards

Posted on by

“Hoe en waardoor wordt iemand slachtoffer van nepnieuws? De Deventer Mediazaak is een zesdelige podcastserie over hoe de Deventer moordzaak ontaardt in een mediazaak.”

Zo wordt de winnende podcast in de categorie Verhalend beschreven en dan is een felicitatie zeker op zijn plaats. Winnen van concurrenten is niet niks. (Wie waren er overigens nog meer in de race in de categorie Verhalend?)

Maar er moeten wel een paar nuances worden gemaakt, op het gevaar af voor zuurpruim te worden uitgemaakt.

Wie de tweets heeft gevolgd die over de podcast en de opvolgende film De Veroordeling zijn geschreven, valt op dat het enthousiasme vooral, maar niet alleen, afkomstig is van collega’s: journalisten, programmamakers, regisseurs, etc. Met al die collegiale ah’s… en oh’s… geven zij hun complimenten wel een hoog Wij van WC-eend-gehalte.

Wat verder opvalt is dat de persoon die in zowel de podcast als de film er ongenadig van langs krijgt en om wie beide eigenlijk draaien, niet in de beschrijving van de podcast voorkomt. Want hoe wordt de podcast op de website gepresenteerd?

Hoe en waardoor wordt iemand slachtoffer van nepnieuws? De Deventer Mediazaak is een zesdelige podcastserie over hoe de Deventer moordzaak ontaardt in een mediazaak. Van verslaggeving en waarheidsvinding via infotainment naar een hetze. Feit en fictie gaan een eigen leven leiden en er vallen meer slachtoffers dan alleen de vermoorde weduwe. Journalisten, redacteuren van talkshows, opiniemakers, BN’ers en andere betrokkenen vertellen hoe ze onderdeel werden van deze mediadynamiek.

Wie kan daar nu tegen zijn?

Maar de persoon die voortdurend het doelwit was bij de eerdere presentaties van zowel podcast als film wordt angstvallig verzwegen: Maurice de Hond.

Waar Bas Haan de laatste twee jaar geen gelegenheid voorbij liet gaan om De Hond “een veroordeelde crimineel” te noemen, haalt hij diens naam nu slechts terloops aan: hij moet nog een excuusje maken. Lees de volgende tweet die – afgezien van het woord ‘gesloopt’ – voor Haans doen mild aandoet:

‘Klusjesman’ Michael de Jong en zijn vriendin werden gesloopt door een afschuwelijke campagne. Rehabilitatie lukte niet met mijn boek, wel met de daarop gebaseerde podcast en de film #DeVeroordeling, dankzij drijvende kracht @joramwillink. Nu alleen nog excuses van @mauricedehond

Nu worden slechts diens excuses gevraagd en dat is andere koek dan De Hond een veroordeelde crimineel te roepen.

Verwarrend in deze passage is het woord Rehabilitatie. Wat wordt hiermee bedoeld? Dat de klusjesman door De Hond onrechtmatig als de dader is aangewezen?

Vast niet, want de rechter heeft dit al vastgesteld en Maurice de Hond veroordeeld.

Wat hier kennelijk wordt bedoeld is wat in podcast en film steeds weer werd herhaald: de klusjesman “heeft geen bal met de zaak te maken”, “hij is onschuldig” (Haan)! Maar – helaas voor Haan en zeker voor de klusjesman – niemand kan op dit moment vaststellen dat hij onschuldig is. Ook al wijst veel daarop.

Weliswaar is Louwes veroordeeld maar dat is meer een juridische gegeven. Het bewijst niet dat hij ook de dader is.

Neem als voorbeeld de zaak Lucia de Berk. Ook zij was tot in hoogste instantie veroordeeld maar werd na een aantal jaren cel alsnog vrijgesproken. Echt gerehabiliteerd.

Voor de klusjesman is het niet anders. Ook een rechter zal zelden vonnissen dat de verdachte onschuldig is, maar kan wel vrijspreken bij gebrek aan (overtuigend) bewijs.

Voor wie dit allemaal verwarrend overkomt, doet er goed aan het exposé van de bekende strafrechtadvocaat mr. Peter Plasman te lezen.

Nog even het volgende.

Harry Lensink meldde in een tweet supertrots te zijn dat de Deventer Mediazaak de Dutch Podcast Award heeft gewonnen en feliciteerde Annegriet Wietsma, Joram Willink en de rubriek Argos onderzoekt! hiermee.

Ondanks deze trots blijft het een feit dat zowel de podcast als de film vele ernstige fouten en misleidingen bevat. Ze zijn al diverse keren via diverse media genoemd. En dat is een smet op de podcast en – nog erger – op de onderzoeksreputatie van Argos.

Tenslotte nog de categorie waarin de podcast de Deventer Mediazaak de prijs heeft gewonnen. Het betreft de categorie Verhalend. Daar kan niemand bezwaar tegen hebben omdat de podcast grotendeels om fictie draait en de associatie met de Deventer Moordzaak alleen voor de marketing dienstig was.

De Deventer Moordzaak daarentegen gaat niet over fictie maar over echt ernstige zaken: heeft iemand mogelijk ten onrechte een celstraf van 12 jaar uitgezeten? Daarnaar wordt momenteel door advocaat-generaal mr. Aben al negen jaar onderzoek gedaan. Zo klaar als een klontje is de schuld van Louwes dus niet.

Indien zal blijken dat Louwes onterecht is veroordeeld, is zijn leven niet alleen gesloopt maar ook verwoest.

En daar doet geen prijs iets aan af.

Hemeltergende traagheid in herzieningsonderzoek geen uitzondering

Posted on by

Het herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak door mr. Aben duurt al negen jaar. Onbegrijpelijk lang voor zo’n overzichtelijk onderzoek. Is dit nu een uitzondering?

Helaas niet.

De misdaadverslaggever John van den Heuvel maakt dat in zijn artikel van 21 oktober 2021 in De Telegraaf duidelijk en haalt daarbij een aantal zaken aan.

… Het onderzoeksdoel is duidelijk … Het wordt langzamerhand een patroon om door de overheid geïnitieerde onderzoeken naar mogelijke misstanden zo veel mogelijk te temporiseren. Dat ondermijnt het vertrouwen in de rechtsstaat.

We zien het niet alleen bij het onderzoek naar wat mogelijk misging voorafgaand aan de moord op De Vries. De toeslagenaffaire is een voor de hand liggend voorbeeld, maar ook de hemeltergende traagheid waarmee het onderzoek naar de mondkapjesdeal van Sywert van Lienden en zijn kompanen Bernd Damme en Camille van Gestel plaatsvindt. De drie zeiden mondkapjes ’om niet’ naar Nederland te halen toen er een tekort heerste. Ze hielden miljoenen over aan hun deal met de overheid.

En inderdaad, deze lijst kan zonder problemen worden aangevuld. Als misdaadverslaggever zou hij natuurlijk ook onmiddellijk aan de Deventer Moordzaak gedacht moeten hebben. Want de negen jaar in deze zaak is een unicum.

Waarom zou mr. Aben bij zijn onderzoek hebben gekozen voor deze ‘hemeltergende traagheid’?

De Stentor zit bovenop de Deventer Moordzaak

Posted on by

De redactie heeft geen abonnement op De Stentor en daarom is haar een artikel in dit dagblad van 3 oktober 2020 ontgaan. Een verwijzing ernaar komt voor in de beantwoording van Kamervragen.

Deventer ligt middenin het verspreidingsgebied van De Stentor en het is dus niet vreemd dat dit dagblad extra aandacht besteedt aan deze moordzaak.

In 2019 lanceerde het dagblad al een vierdelige podcast die een objectief verslag deed van de Deventer Moordzaak en veel werd beluisterd. Ook advocaat-generaal mr. Aben die het herzieningsonderzoek leidt, kwam daarbij aan het woord. Hij was toen al van mening dat in deze zaak flink was geblunderd.

Het genoemde krantenartikel heeft de titel Nauwelijks voortgang in nieuw onderzoek Deventer moordzaak en vat kort de stand van zaken samen. Het verscheen een jaar nadat minister Grapperhaus aan Kamerlid Attje Kuiken (PvdA) had laten weten dat het onderzoek binnenkort zou worden afgerond.

In het artikel voorziet De Stentor de gang van zaken objectief van commentaar.

Een paar toch wel ontluisterende zinsneden vallen op. Bijvoorbeeld deze:

… Het coldcase-team heeft door de corona-crisis nog niet alle documenten binnen die ze nodig hebben ….

Zo blijkt dat de corona-crisis mr. Aben te hulp schiet. Het onderzoek zou natuurlijk al zijn afgerond maar door de corona-crisis ….

Dit wordt met droge ogen beweerd: een jaar is nog niet voldoende om documenten binnen te krijgen.

Riekt dit niet naar obstructie?

Maar het kan nog erger.

… de Amerikaanse dna-onderzoekers van Knoops zitten nog te wachten op vertalingen van Nederlandse stukken.

Ok, Amerikaanse DNA-onderzoekers mogen van de advocaat-generaal het onderzoek nog eens goed bekijken maar ja, waar haal je zo gauw vertalers vandaan? Een groot probleem, je moet het maar op papier durven zetten. Je zou zelfs kunnen uitwijken naar Google Translate als de nood te hoog wordt.

Riekt dit niet naar obstructie?

Tenslotte meldt mr. Aben in oktober 2020:

Advocaat-generaal Diederik Aben, die in opdracht van de Hoge Raad het onderzoek leidt, zegt nog steeds geen zicht te hebben op een einddatum.

Dat kan ook eigenlijk niet, je moet niet overvragen. Het onderzoek loopt pas sinds 2013.

Maar nu leven we in oktober 2021 en Kamerlid Gidi Markuszower (PVV) heeft inmiddels ook weer Kamervragen gesteld met als kern: waarom het nog steeds allemaal zo lang moet duren. Wat doet de minister hieraan?

Het antwoord is ronduit beschamend.

De PG en het coldcaseteam van de politie verwachten dat de eerste onderzoeksresultaten over de periode tot aan de strafzaak in eerste aanleg over vier maanden beschikbaar zullen zijn.

Terwijl heel Nederland zit te wachten op de uitkomsten van aanvullend DNA-onderzoek dat mr. Aben nog in zijn interview noemde, komt de minister met deze toezegging. Inderdaad, het eerste politieonderzoek was een opeenstapeling van blunders maar dat weten we al bijna 15 jaar.

Riekt dit niet naar obstructie?

Tenslotte meldt de minister:

Vervolgens gaat het coldcaseteam verder met het onderzoek naar de forensische resultaten uit de periode vanaf het hoger beroep en de herzieningsvoorstellen tot op heden. De verwachting is dat deze tweede fase van het onderzoek een paar maanden in beslag zal nemen. De resultaten zullen door de AG aan de verdediging worden verstrekt.

Dit forensische onderzoek had mr. Aben al in oktober 2019 aangekondigd maar zal dus pas halverwege of eind 2022 zijn afgerond. Tenminste dat is opnieuw de toezegging.

Dit alles riekt niet alleen naar obstructie maar het is obstructie.

Slachtoffers van de Toeslagenaffaire herkennen deze gang van zaken maar al te goed.

Blouse op plaats delict in 1999 en in 2003

Posted on by

De blouse die mevrouw Wittenberg droeg tijdens de moord is op de plaats delict in 1999 gefotografeerd maar ook jaren later in 2003. De verschillen zijn meer dan opmerkelijk.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is 14.jpg

Waar komen al die nieuwe vlekken vandaan?

Door contaminatie, bijvoorbeeld door onprofessionele behandeling. Bij het inpakken, tijdens het transport. Voorschriften zijn heel streng, maar daar hadden de politiemensen in 1999 geen boodschap aan.

Sterker nog. De blouse is zelfs een tijdlang zoek geweest.

Wat dat voor consequenties wordt haarfijn uitgelegd op de website deemzet.nl.

Bart Schut ‘zonder enige voorkennis’ over de klusjesman

Posted on by

De Deventer Moordzaak is geen eenvoudige zaak. Het dossier is omvangrijk en naarmate de zaak zich langer voortsleept worden de onderzoeken steeds specialistischer: GSM-protocollen, DNA-onderzoek.

Niemand zal het Bart Schut dus kwalijk nemen dat hij van de Deventer Moordzaak praktisch niets afwist toen hij naar de bioscoop ging om naar De Veroordeling te kijken.

Vandaar dat ik vorige week zonder enige voorkennis de bioscoopzaal betrad om de film De Veroordeling te bekijken.

schreef hij in het artikel Veroordeeld (10 oktober 2021) in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Hij zat ruim twee uur op het puntje van zijn stoel en vond de film ‘fan-tas-tisch (vijf sterren)’. Wel wat overdreven. Zeker, De Veroordeling is een goede film, maar gaat het niet ver deze ‘een van de beste drie Nederlandse producties die ik ooit gezien heb’ te noemen? Maar goed, ieder zijn smaak.

Tot zover niets bijzonders.

Later in het artikel doet hij enkele opmerkelijke uitspraken.

Zo schrijft hij:

Ernst (moet Ernest zijn, red.) Louwes. Die is keurig veroordeeld, heeft zijn straf uitgezeten en over zijn schuld kan nauwelijks twijfel bestaan.

Deze opmerking is goed verdedigbaar. Louwes is tot op het hoogste niveau veroordeeld, al loopt er nog wel al negen jaar lang een herzieningsonderzoek. Zo heel duidelijk is het dus ook weer niet.

Hij vervolgt:

Maar gaandeweg wordt duidelijk hoe het leven van een volstrekt onschuldige man – en daarmee ook zijn partner – willens en wetens kapot is gemaakt door de kwade genius in de zaak: Maurice de Hond.

Dat Maurice de Hond een grote fout heeft gemaakt is bekend, hij is daarvoor – lang geleden – ook veroordeeld.

Maar hoe weet Bart Schut toch, dat de klusjesman een volstrekt onschuldige man is. Wat weet hij wat wij niet weten?

Later in het artikel komt hij er nog op terug:

In De Veroordeling, gebaseerd op het werk van onderzoeksjournalist Bas Haan, wordt duidelijk dat De Hond bleef beschuldigen en manipuleren, lang nadat duidelijk was dat ‘klusjesman’ De Jong de dader helemaal niet kon zijn.

Niet kon zijn? Opnieuw, hoe weet Bart Schut dat toch allemaal? Wat weet Bart Schut die geen enkele voorkennis bezit, wat al die anderen die zich al jaren met de zaak bezighouden, niet weten?

Het is overigens heel wel mogelijk dat de ‘klusjesman’ niet de dader is. Maar om te stellen dat hij de dader niet kon zijn, vraagt toch op zijn minst wel enige toelichting.

Zeker van iemand die naar eigen zeggen over geen voorkennis beschikt, terwijl er honderden onderzoeken zijn geweest, talloze artikelen zijn verschenen, het boek Leugens over Louwes van Prof. Ton Derksen een geheel ander beeld geeft dan het boek van Bas Haan dat zoveel fouten en tekortkomingen telt.

De Stentor deelt opvatting over De Veroordeling

Posted on by

De film De Veroordeling wordt steeds geafficheerd als een film over de Deventer Moordzaak, maar is in feite een aanklacht tegen Maurice de Hond.

Die opvatting is in deze blog regelmatig verkondigd. De link naar de Deventer Moordzaak is niets anders dan een marketingtruc.

Wie zou de gang naar de bioscoop hebben ondernomen wanneer de trailer zou hebben aangegeven dat de film een aanklacht is tegen het optreden van de media (behalve de tv-rubriek Nieuwsuur natuurlijk, want daar is Bas Haan onderzoeksjournalist) en met name van Maurice de Hond in publieke kwesties?

Het antwoord op deze vraag laat zich raden.

Maar veel mensen weten nog wel (vaag) van de intrigerende Deventer Moordzaak met de klusjesman en de boekhouder. Hoe zat het ook al weer en wie is de dader?

Maar wie de inderdaad goed gemaakte film heeft gezien en op de hoogte is van de zaak zelf, ziet al gauw dat de Deventer Moordzaak er met de haren is bijgesleept. Niks Deventer Moordzaak, het is gewoon fictie. En marketing.

Het deed de redactie van deze blog dan ook goed in een artikel van De Stentor de volgende passage te lezen:

De Deventer moordzaak is weer in de actualiteit vanwege de film De Veroordeling, die sinds vorige maand te zien is in bioscopen. In die film gaat het vooral over de nasleep van de moordzaak en de rol van opiniepeiler Maurice de Hond, die sinds 2005 via de media campagne voert voor heropening van de zaak. Volgens De Hond is Louwes onterecht veroordeeld.

Antwoord Grapperhaus is ‘met een kluitje in het riet’

Posted on by

Laten we het positief benaderen. Minister Grapperhaus heeft opnieuw aangekondigd dat er schot zit in het onderzoek van mr. Diederik Aben.

Hij deed dit in de beantwoording van Kamervragen van Gidi Markuszower (PVV).

Maar dat deed hij ook al medio 2019 toen Attje Kuiken (PvdA) naar de vorderingen in het herzieningsonderzoek vroeg. Het onderzoek was vrijwel afgerond, was de teneur van zijn antwoord.

Later dat jaar, in september 2019, was mr. Aben een stuk voorzichtiger. In een interview in De Stentor gaf hij aan dat het onderzoek ‘complex’ was en met dat DNA-onderzoek was je al gauw een paar jaar verder. Niks binnenkort afgerond dus.

Even ter herinnering, dit onderzoek loopt al sedert 2013/14. Men kan niet met droge ogen beweren dat mr. Aben in zijn onderzoek opgejaagd wordt.

Laten we nu nog even wat beter naar het artikel in De Stentor kijken.

Afbeelding

De onderzoeksresultaten die begin volgend jaar (over vier maanden) bekend worden gemaakt, betreffen niet het gehele onderzoek maar alleen de periode tot aan de eerste zitting van de strafzaak in 2000.

Lezen wij het goed? Tot aan de eerste zitting in 2000?

Zeker, er is door de politie in die beginperiode geklungeld en de ene blunder op de andere gestapeld: gevonden mes op 1 km (!) afstand, fraude met geuronderzoek, time advance gegevens die niet werden opgevraagd, onderzoek naar eventuele andere verdachten plotseling stopgezet, geen schouwrapport (en dus geen nauwkeurig tijdstip van overlijden) omdat de schouwarts werd geweigerd onderzoek te doen, geen reconstructie, niet toegestaan politieonderzoek in het mortuarium, de misleiding van dr. Schoon, de verwijdering van vingerafdrukken op het mes en dat is nog lang niet alles.

Maar dit is al jaren oude koek. Al deze onderwerpen zijn uitentreuren onderzocht en de conclusie is uiteindelijk overduidelijk: klungelwerk, grote blunders die Louwes jarenlange celstraf hebben gekost.

Het mag dan ook geen verwondering wekken dat de rechtbank in Zwolle Louwes vrijsprak, helaas zonder motivering.

Maar het geklungel en de blunders gingen daarna gewoon door bij de behandeling door de gerechtshoven. Hierover is ook al veel gepubliceerd.

De verwachting was dat nu eindelijk, eindelijk, de resultaten van het DNA-onderzoek zouden worden gerapporteerd en zonder heimelijke weglating van cruciale details. Op deemzet.nl wordt met gedegen onderzoek aangetoond dat vlekje #10 helemaal niet belastend voor Louwes is.

Maar helaas, de resultaten van het DNA-onderzoek zouden pas later volgend jaar komen – ach ja, na negen jaar onderzoek hebben we alle tijd. En het is zeer de vraag of Grapperhaus deze keer wel zijn toezegging zal nakomen.

Want mr. Aben wist het twee jaar geleden al: met DNA-onderzoek ben zo maar een paar jaar verder.

Het antwoord van minister Grapperhaus is dus eigenlijk een ‘met een kluitje in het riet’.

OM moet bewijzen, verdachte hoeft alleen aannemelijk te maken (2)

Posted on by

Het OM moet verwijtbare handelingen bewijzen. De rechter oordeelt of dit overtuigend is. Een verdachte hoeft zijn verweer niet te bewijzen, alleen voldoende aannemelijk te maken. Aan het OM de taak dit te ontkrachten.

Neem het voorbeeld van Het Telefoontje,

Voorbeeld 2: Het Telefoontje

Louwes heeft van begin af aan verklaard dat hij mevrouw Wittenberg donderdagavond rond acht uur heeft gebeld toen hij op de A28 stond of reed. Misschien kon het ook later zijn geweest, want hij stond of reed in een file met veel gedoe. Hij zou dus een alibi hebben.

Hij wist precies waar hij zich toen bevond: ter hoogte van Harderwijk of Nunspeet. (Nadrukkelijk niet bij ‘t Harde zoals het OM lange tijd bijna kwaadwillend bleef volhouden, wat voor de verdere bewijsvoering een groot verschil zou maken).

Louwes kon zijn verklaring goed staven. In zijn boek Leugens over Louwes gaat Prof. Derksen er tot in details op in. Ook op de website deemzet.nl valt hierover veel te lezen.

Het waren details over de file, wanneer en waar die zich precies bevond. Ook verklaringen van wegwerkers ter plaatse ondersteunden zijn verklaring. Verder was de file niet over de radio bekend gemaakt, dus informatie over de file moest Louwes uit eigen waarneming hebben verkregen.

Zijn verklaring met zoveel details klonk zeer aannemelijk en zijn verweer dat hij niet in Deventer zou zijn geweest, moest daarom zeer serieus worden genomen. Louwes zou het voordeel van de twijfel zeker hebben verdiend.

Maar daar dacht het OM anders over en zijn verklaringen werden nauwelijks onderzocht.

Het OM ging ervan uit dat het telefoontje niet vanaf de A28 gevoerd kon zijn mede op basis van een deskundigenverklaring die exemplarisch en tegelijkertijd hilarisch was: ten tijde van de moord in september zou er sprake zijn geweest van winterse buien!

En ook had het OM verzuimd tijdig gegevens bij KPN op te vragen die de locatie van Louwes hadden kunnen vaststellen.

Bij deze stand van zaken zat er voor Louwes niets anders op dan zelf te bewijzen dat hij wel degelijk vanaf de A28 met mevrouw Wittenberg had gebeld. Hij kreeg hierbij in 2017 hulp van TNO dat vaststelde dat deze mogelijkheid wel bestond, in tegenstelling tot eerdere verklaringen.

Hiermee stond de wereld op zijn kop: de verdachte moet zijn eigen verklaringen bewijzen. Aannemelijk maken is voor het OM kennelijk niet meer voldoende.

OM moet bewijzen, verdachte hoeft alleen aannemelijk te maken (1)

Posted on by

Het OM moet verwijtbare handelingen bewijzen. De rechter oordeelt of dit overtuigend is. Een verdachte hoeft zijn verweer niet te bewijzen, alleen voldoende aannemelijk te maken. Aan het OM de taak dit te ontkrachten.

Neem het voorbeeld van het ‘ochtendbezoek‘ op donderdagmorgen.

Voorbeeld 1: Het ochtendbezoek

Louwes vertelde de politie dat hij die morgen rond kwart over negen bij mevrouw Wittenberg langs was gegaan omdat zij hem had verzocht belangrijke documenten op te halen.

Dit bezoek speelt in de zaak een cruciale rol. Zou Louwes niet al eerder die dag bij mevrouw Wittenberg op bezoek zijn geweest, hoe kwam dan zijn DNA (speeksel) op haar blouse?

De politie geloofde zijn verhaal niet, ook niet toen hij diverse details gaf die zijn verweer zouden staven.*

De details waren gevarieerd: zijn aanwezigheid ter plaatse, schilders die vlakbij aan het werk waren, de reuk van spiritus in het huis, de bedoelde documenten die werden aangetroffen in Louwes’ archief, maar het mocht allemaal niet baten. De politie geloofde hem niet.

Een extra belangrijk detail is het volgende.

Na het ochtendbezoek belde mevrouw Wittenberg nog met een kennis. En die kennis meldde vervolgens bij de politie, dat mevrouw Wittenberg hem had verteld dat Louwes bij haar was langs geweest.
Dit gegeven werd achter gehouden.

Alle details waren verifieerbaar en zeer aannemelijk en dus ontlastend voor Louwes. Tenzij de politie toch kon aantonen dat zijn verklaring niet klopte en hij niet op bezoek was geweest. Maar dat is niet gebeurd.

Op deze wijze dwingt de politie Louwes tot iets waar hij niet toe verplicht is: te bewijzen dat zijn relaas juist is. Zijn verhaal was meer dan aannemelijk en dat zou voor rechters voldoende moeten zijn.

Maar zo ging dat dus niet, zo blijkt.

* De details blijken wat genuanceerder te zijn. Zie de reactie op dit artikel.

Topje van de ijsberg?

Posted on by

Bij een groot aantal geruchtmakende rechtszaken is nogal wat misgegaan. En nu dus bij de Deventer Moordzaak. Tijdens het verloop van de zaak werden veel fouten gemaakt, zelfs blunders. Is dit een topje van de ijsberg?

De Deventer Moordzaak is de laatste 22 jaar grondig onderzocht. Nee, niet door politie en Openbaar Ministerie. Die hebben er vanaf het allereerste begin een potje van gemaakt.

Wie hebben hun werk dan wel goed gedaan?

Stan de Jong beet in 2003 het spits af met een boek waar zijn vele twijfels vanaf sprongen.

In 2005 verscheen Maurice de Hond op het toneel en het onderzoek in de Deventer Moordzaak werd toen pas echt serieus aangepakt.

Hij wist veel deskundigen te mobiliseren; oud-politiemensen die PV’s kunnen lezen als een jongensboek, forensisch specialisten, textieldeskundigen die vouwen in de blouse konden ‘lezen’, en vele anderen. Lees hun resultaten nog maar eens rustig na op de omvangrijke website geenonschuldigenvast.nl.

De Hond zelf liet zich evenmin onbetuigd. Aan wie het maar horen wilde, gaf hij zijn kritische en gedegen commentaar op het onderzoek van politie, NFI en OM. En dat ging niet geruisloos. Zijn enthousiasme kostte hem zelfs een veroordeling.

Een paar jaar later (2009) verscheen het boek De Deventer moordzaak, het complot ontrafeld (herdruk 2020) van onderzoeksjournalist Bas Haan. Ondanks zijn ongetwijfeld goede bedoelingen, bevat het boek teveel fouten en tekortkomingen om als onderzoek serieus te worden genomen.

Prof. Ton Derksen daarentegen maakte in 2011 zijn reputatie meer dan waar met het boek Leugens over Louwes. Een degelijk werk dat veel verantwoord onderzoek bevat, met vele na te trekken voetnoten en pagina’s lang wetenschappelijke referenties. Dat is pas onderzoek.

Hij onderzocht nauwgezet het bestaan van de file op de A28 die in het verweer van Louwes zo’n grote rol speelde. Hij verifieerde uitspraken van het OM en kwam met schokkende resultaten (de leugenbox). Ook Het Telefoontje werd uitgebreid behandeld en – last but not least – hij besteedde eveneens uitgebreid aandacht aan de gevonden DNA-sporen. Na het boek van Haan een verademing.

Ondertussen verscheen nog een onderzoeker op het toneel, de auteur (een chemicus) van de website deemzet.nl. De site heeft zich de afgelopen tien jaar ontwikkeld tot Vraagbaak van de Deventer Moordzaak.

Hij gaat in detail in op de diverse onderdelen van de zaak en zijn onderzoek naar de werking van de mobiele telefonie in 1999, de post mortem verschijnselen en DNA is indrukwekkend.

Hij onderzocht de werking van het mobiele netwerk in 1999 en toonde aan dat Louwes wel degelijk vanaf de A28 naar Deventer heeft kunnen bellen, wat jaren later door TNO werd bevestigd. Jarenlang had het OM echter het tegendeel beweerd. Oeps.

Zijn analyse van de post mortemverschijnselen van het slachtoffer maakte duidelijk dat de moord zeer waarschijnlijk niet op donderdag- maar op vrijdagavond was gepleegd. Een commissie van forensisch experts was het daarmee eens wat in 2014 in een proces verbaal werd vastgelegd. Sindsdien is van het OM niets meer vernomen. Oeps.

Tenslotte toonde hij aan dat Louwes’ DNA-sporen geen gewelddadige oorsprong hadden maar hoogstwaarschijnlijk speeksel betroffen dat bij zijn bezoek op donderdagmorgen was overgedragen.

Zijn resultaten brachten het Adviescollege afgeronde strafzaken (ACAS) ertoe mr. Aben te adviseren een herzieningsonderzoek te beginnen. Dat is niet mis.

Al deze onderzoeken tonen de vele fouten en soms ronduit blunders aan die in een belangrijke rechtszaak als de Deventer Moordzaak door politie, OM, NFI en raadsheren zijn gemaakt. Dat is behoorlijk verontrustend.

Bij de Deventer Moordzaak zijn deze aan het licht gekomen doordat vele professionals zich als vrijwilligers in de zaak hebben verdiept. Doordat zoveel diepgravend onderzoek is gedaan. Maar dat is natuurlijk niet bij elke moordzaak het geval.

Het is een verontrustende gedachte dat ook bij strafzaken die minder geruchtmakend zijn door politie en OM vele fouten en blunders worden gemaakt. Maar dat die nooit aan het licht komen omdat niet elke strafzaak zoveel deskundige burgers mobiliseert. Er vindt dan gewoon een veroordeling plaats en dat is dat.

Daarom is de vraag opportuun: zou de Deventer Moordzaak wel eens een topje van de ijsberg kunnen zijn?

Advocaat Peter Plasman over de Deventer Moordzaak

Posted on by

De podcast De schoft van de Deventer Moordzaak heeft veel minder aandacht gekregen dan de Mediazaak. Dat is niet terecht want in 16 afleveringen worden wel alle aspecten feitelijk behandeld. Zoals het hoort.

Een hoogtepunt van De Schoft is de laatste aflevering Het laatste woord is aan Peter Plasman. Zowel in geschreven als gesproken tekst belicht hij de diverse onderdelen van de zaak.

Zo komen de volgende kwesties aan bod: de rol van Maurice de Hond, het DNA-bewijs, de zaak zelf, de overtuiging van de rechters, mevrouw Waisvisz en de anonieme briefjes, en natuurlijk De Deventer Mediazaak.

Je merkt meteen dat hier een topadvocaat aan het woord is. Zijn analyse is evenwichtig en zakelijk geschreven en juridisch verantwoord.

Iedereen wordt aangeraden het stuk van ongeveer 7 kantjes rustig te lezen of via Spotify naar zijn heldere uitleg te luisteren. Het is zeker de moeite waard.

Voor degenen die niet zo lang kunnen wachten, hieronder alvast een aantal treffende passages.

Afrekening in de podcast Deventer Mediazaak

Deze zomer werd onder de titel De Deventer Mediazaak een nieuw hoofdstuk geschreven. Alhoewel de titel van deze podcast suggereert dat het hier gaat om een beschouwing van de manier waarop de media met de Deventer Moordzaak zijn omgegaan is de podcast in feite één grote afrekening met Maurice de Hond. In september [2021, red.] verschijnt de film De Veroordeling en naar verwachting zal deze afrekening daarin een vervolg krijgen.

Pot verwijt de ketel …

Wat de podcast [De Deventer Mediazaak; red.], zo merkwaardig maakt is dat het centrale verwijt daarin is dat De Hond zich schuldig heeft gemaakt aan “trial by media” maar dat de luisteraar door de makers van de podcast eenzelfde “trial by media” wordt voorgeschoteld. En dan ook nog eens voor gedrag dat door rechters al onherroepelijk is afgehandeld. De Hond heeft de prijs voor zijn gedrag al betaald, lang voor de lancering van de podcast waarin alles nog eens dunnetjes wordt overgedaan. De Deventer Mediazaak is een “trial by media” met een evidente schending van het ne bis in idem beginsel, iemand mag niet twee keer voor hetzelfde gedrag bestraft worden. Dat de inhoud van de podcast een afstraffing van De Hond is staat buiten kijf, sterker, hij is ook zo bedoeld en getuige reacties in de media is het ook zo opgevat.

Blunders

Waar De Hond aanvankelijk heeft betoogd dat Louwes onschuldig vast zat en De Jong de dader is heeft De Hond zijn standpunt later bijgesteld en is zijn overtuiging geworden dat het onderzoek in de Deventer Moordzaak zodanig beheerst wordt door blunders dat bij de huidige stand van zaken niemand voor deze moord veroordeeld zou mogen worden. Dát er sprake is van blunders in het opsporingsonderzoek in de Deventer Moordzaak is ook de opvatting van de advocaat-generaal bij de Hoge Raad, mr. Aben.

DNA dubieus

Maar ten aanzien van beslissende bewijsmiddelen in een strafzaak moet toch verwacht worden dat vastgesteld wordt dat contaminatie uitgesloten is. Die vaststelling heeft het hof echter niet gedaan.

Scenario’s

Het ten onrechte melden aan de rechters dat het onderzoek in andere richtingen alibi’s had opgeleverd is de belangrijkste trigger voor De Hond geweest om zich op De Jong te richten. In feite heeft De Hond twee wegen bewandeld. De eerste was om met behulp van deskundigen de gehanteerde bewijsmiddelen trachten te ontkrachten. De tweede weg was om aan te tonen dat er wel degelijk sprake was van een alternatief scenario.

Afserveren

Wat in de podcast (De Deventer Mediazaak; red) ontbreekt is een inhoudelijke reactie op de vele punten die De Hond naar voren heeft gebracht. Alle fouten en tekortkomingen die De Hond heeft benoemd worden gepareerd met de stelling dat hij het niet goed ziet omdat het daderschap van Louwes boven elke twijfel verheven is. Op deze manier is er ook niet de noodzaak om de vele terechte en voor de hand liggende vragen die De Hond aan de orde heeft gesteld van een inhoudelijke reactie te voorzien. Wellicht is dat te verklaren door de drijfveer om De Hond af te serveren.

Oud zeer Bas Haan leidt af van hoofdzaak

Posted on by

Door zijn gedoe met De Deventer Mediazaak en de film De Veroordeling leidt hij de aandacht af van waar het in de Deventer Moordzaak werkelijk om draait: is Louwes terecht veroordeeld?

Een recente tweet van @geertrb riep Haan op bij zinnen te komen:

Het zit je wel bijzonder diep hè. Tip: misschien eens stoppen met kruistocht jegens De Hond en serieus in gesprek gaan met bijv. Ton Derksen, @demoriginal5 of @DeventerMoord?

Ook op deze website is al eerder het vermoeden uitgesproken dat de acties van Haan zijn ingegeven door rancune jegens De Hond waarvan de oorzaak onbekend is. Zijn uitspraken zijn nauwelijks zakelijk, gaan vrijwel niet over feiten en zijn meestal ronduit (te zeer) op de persoon van De Hond gericht.

Wat de kwestie verergert, is dat Haan de Deventer Moordzaak sedert januari 2019 (DWDD) misbruikt als vehikel voor de promotie van zijn film (via de podcast De Deventer Mediazaak).

Ondanks allerlei uitspraken die anders doen vermoeden, gaat de film helemaal niet primair over de Deventer Moordzaak, komt de rol van de media nauwelijks aan bod, maar zijn de podcast en de film een kruistocht jegens De Hond.

Zeker, het zal voor Michael de Jong een groot drama zijn geweest dat hij door Maurice de Hond onrechtmatig van de moord werd beschuldigd. Die is daarvoor ook veroordeeld.

Maar hoe vreselijk ook en hoeveel medeleven De Jong en diens partner daarvoor verdienen, daar ging en gaat de Deventer Moordzaak niet over.

Deze zaak gaat al 22 jaar over de enige belangrijke vraag, waarover zovelen zich al jaren druk maken: is de veroordeling van Louwes tot in hoogste instantie terecht of niet. Is het bewijs waarop Louwes is veroordeeld overtuigend.

En hierover bestaat zacht uitgedrukt nogal wat twijfel die de laatste tijd eerder toe- dan afneemt. Dat blijkt recentelijk eens te meer nu blijkt dat advocaat-generaal mr. Aben al negen jaar bezig is onderdelen van het bewijs te onderzoeken.

Zo evident duidelijk als Haan suggereert (Louwes is de moordenaar) liggen de zaken dus niet.

Wie Haan aanspreekt over het bewijs van de zaak zelf krijgt slechts nul op rekest. Hij focust zich op het randgebeuren van de Deventer Moordzaak (Michael de Jong, de media, De Hond) en gaat daarbij vaak als een wildeman te keer.

Misschien leidt zijn status als gelauwerde onderzoeksjournalist tot deze arrogantie en alle overdreven complimenten uit het kamp van ‘tout journalistiek’ (Haan) zullen daar ook wel toe bijdragen.

De oproep in de aangehaalde tweet zal dus wel aan dovemans oren zijn gericht. Wat zou het een goede ontwikkeling zijn wanneer enkele hoofdrolspelers in deze zaak op een zakelijke wijze over hun eigen schaduw zouden kunnen heenstappen en met elkaar hun overtuigingen zouden kunnen bespreken.

Op zoek naar de waarheid.

Te denken valt aan Prof. Ton Derksen, Maurice de Hond, de auteur van deemzet.nl en natuurlijk ook Bas Haan. De leiding van dit gespreksgroepje zou in handen van mr. Aben kunnen liggen. Misschien schiet het dan ook met zijn herzieningsonderzoek een beetje op.

Maar deze wens zal wel een illusie blijven.

Herzieningsonderzoek Deventer Moordzaak na 9 jaar nog steeds niet klaar

Posted on by

Niet alleen op deze site, maar zelfs in de Tweede Kamer (twee keer Kamervragen) is er schande van gesproken dat het herzieningsonderzoek van advocaat-generaal bij de Hoge Raad mr. Diederik Aben nog steeds niet is afgerond.

Dit heeft zelfs tot een opinieartikel in De Volkskrant geleid door Henk de Swaan Arons, Ton Derksen, Hans Dooremalen en Herman de Regt.

Samengevat komt het artikel neer op drie zaken.

1. Negen jaar!
De belachelijk lange duur van het onderzoek. In negen jaar worden wereldoorlogen gewonnen, worden VWO-ers medisch specialisten, et cetera. Maar mr. Aben slaagt er in die tijd niet in om een overzichtelijk onderzoek af te ronden. Hij vindt het daarvoor te complex.

2. Twee keer Kamervragen
De minister laat medio 2019 een ongeduldig PvdA-Kamerlid Attje Kuiken desgevraagd weten dat het herzieningsonderzoek vrijwel klaar is. Twee jaar later is er nog steeds geen voortgang merkbaar en moet PVV-Kamerlid Gidi Markuszower (de irritatie is kennelijk Kamerbreed) de vragen in aangepaste vorm herhalen.

3. Rechtsstaat Nederland
Zoals in de kop van het artikel wordt geconcludeerd: niemand zegt er wat van. Niemand maakt zich er zorgen over dat in de rechtsstaat Nederland een advocaat-generaal een onderzoek eindeloos kan rekken zonder daarover verantwoording af te (hoeven) leggen. Met name binnen tout journalistiek zou je de verontwaardiging over deze gang van zaken moeten verwachten. Maar daar blijft het ijzingwekkend stil. Daar houdt men zich liever bezig met persoonlijk leed.

Film: “Michael de Jong is onschuldig”

Posted on by

Om deze conclusie kan de filmbezoeker niet heen. Na een korte inleiding in de Deventer Moordzaak komen Michael en zijn partner nadrukkelijk als onschuldige slachtoffers in beeld.

Nadat het toegestroomde publiek zich naar binnen heeft gewurmd om De Veroordeling te kunnen zien*

Wanneer het de bedoeling van de makers is geweest dit stel onschuldig te verklaren aan de moord van Jacqueline Wittenberg en daarmee te rehabiliteren, dan zijn ze daarin royaal geslaagd.

Michael en Meike worden extra zielig in beeld gebracht en dat was niet nodig geweest.

Het is nogal wat om publiekelijk (door Maurice de Hond) van de moord te worden beschuldigd. Dan krijg je schandelijke telefoontjes, dan wordt een steen door je ruit gegooid, wordt je huis besmeurd en krijgen de honden stukjes vlees met partyprikkers toegeworpen. Vreselijke ervaringen die je leven tot een hel maken.

Maurice de Hond is daarvoor veroordeeld tot 2 maanden cel voorwaardelijk en een geldboete van 35.000 euro.

Maar de Deventer Moordzaak gaat niet over wie er onschuldig is aan de moord, maar wie de moord wel heeft gepleegd. En als er iemand als dader is veroordeeld, is de vraag gerechtvaardigd of het vonnis niet alleen wettig maar ook overtuigend is. En daar wringt de schoen.

De film maakt duidelijk dat in de ogen van de makers Michael de Jong onschuldig is.

Minder expliciet wordt Louwes als de dader aangewezen en zeker niet met zoveel verbaal geweld als Haan deed in talkshows (o.a. DWDD in januari 2019) en in de introductie van de podcast De Deventer Mediazaak. Hierin riep hij (veel te) luid en duidelijk dat Michael de Jong “geen bal” met de zaak te maken heeft en dat Louwes de moordenaar is. Beide uitspraken kan hij overigens niet hard maken.

Fedja van Huêt speelt een prima rol.

Sterker, de Haan die hij speelt komt een stuk sympathieker over dan de echte Haan. Niet zo’n alleswetende drammer: Haan duldt immers geen tegenspraak, praat door de vragenstellers heen, neemt de regie van de vragensteller luidruchtig over en vergeet vooral niet Maurice de Hond een veroordeelde crimineel te noemen.

De argeloze kijker of luisteraar zal zich bij die laatste kwalificatie toch wel een ander beeld voorstellen.

Wat in de film ook opvalt is de heldenrol die Haan krijgt toegemeten. Onverschrokken, zoekend, sympatiek, vasthoudend en … de enige in de media die het goed ziet. Zo’n verheerlijking had wel een onsje minder gemogen.

De Veroordeling boeit de kijker ruim twee uur. De rollen worden overtuigend gespeeld. Dat er nogal wat valt aan te merken op de feiten zoals ze worden gepresenteerd, is begrijpelijk. Het is een speelfilm en geen documentaire. Toch zijn er nogal wat scenes die meer suggereren dan in werkelijkheid het geval was (geld op eigen rekening zetten, het bekende vlekje #10, bijvoorbeeld).

Ook in dat opzicht was De Deventer Mediazaak het voorspel van de film.

* De foto aan het begin van dit artikel is genomen vlak voor de voorstelling op dinsdagmorgen 10:50. Er was dus natuurlijk geen sprake van gedrang bij de ingang. In de kleine zaal 3 zaten vijf personen.

Prof. Ton Derksen vs. Bas Haan

Posted on by

Het boek De Deventer Moordzaak van Bas Haan verscheen in 2009. Twee jaar later publiceerde Prof. Ton Derksen zijn boek Leugens over Louwes. Waarom is de film De Veroordeling niet op het boek van Derksen gebaseerd?

Dat is een terechte vraag.

Prof. Derksen heeft een grote reputatie opgebouwd. Zo werd eerder Lucia de Berk op basis van zijn boek Lucia de B. uiteindelijk in hoogste instantie vrijgesproken. Dat kon ook niet anders, want dit boek toonde haar onschuld op ondubbelzinnige wijze aan. Geen wonder dus dat het succesvol werd verfilmd.

Het boek Leugens over Louwes is op dezelfde degelijke wijze geschreven. Prof. Derksen debiteert geen meningen, maar presenteert keiharde feiten op basis van eigen onderzoek en tientallen bladzijden referenties en voetnoten.

Je zou dus verwachten dat de film De Veroordeling die De Deventer Moordzaak als een belangrijk thema heeft – zo profileert de film zich althans nadrukkelijk – het boek van Prof. Derksen als uitgangspunt zou nemen.

Maar misschien leent een dergelijk bijna wetenschappelijke aanpak zich niet voor een spannende film. Dat is goed voorstelbaar en dan ligt het voor de hand dat naar een tweede keus van Haan wordt gegrepen. Goed voor een script maar ongeschikt voor een feitelijk relaas van de Deventer Moordzaak, gezien de vele onjuistheden, aannames, meningen en onnauwkeurigheden.

Het is ook goed mogelijk dat de makers helemaal niet van plan waren een feitelijk juist beeld te scheppen van deze complexe zaak maar op last van Haan de bedoeling hadden Maurice de Hond aan te pakken en Michael de Jong te rehabiliteren.

“Twee hele lieve mensen …”

Posted on by

De marketing van de film De Veroordeling draait op volle toeren. Dat begon al met de podcast die als voorwerk van de film diende. Natuurlijk moesten de hoofdrolspelers ook nog even in de talkshow bij Jinek verschijnen.

Ze kwamen rechtstreeks van de première naar het programma gesneld: Fedja van Huêt, Yorick van Wageningen en Lies Visschendijk die in de film achtereenvolgens Bas Haan, Michael de Jong en diens partner Meike speelden.

Wie deemzet.nl en deze website heeft gevolgd, zal begrijpen dat een kijker met veel kennis van de zaak niet op zijn gemak naar de film kan kijken. Daarvoor worden in het boek, de podcast en ook in de film veel te vaak de feiten geweld aangedaan. Dat neemt niet weg dat de film in de categorie fictie een goede film is en met uitstekende rollen van de acteurs.

Maar in dit geval werd van de acteurs nog wat meer dan acteren verwacht. Ze moesten ook de film promoten en de Deventer Moordzaak duiden: hun mening over van alles en nog wat geven.

En daar ging het behoorlijk mis.

Yorick van Wageningen kwam hierbij het moeilijkst uit zijn woorden. Hij stamelde dat de klusjesman en hijzelf eigenlijk ook aliens waren en wist niet goed uit te leggen wat hij daarmee bedoelde en wat dit met de film te maken had.

Michael de Jong en diens partner zijn allebei twee ‘hele lieve mensen’, rondde hij zijn betoog af. Twee ‘hele lieve mensen’.

Waar advocaat-generaal mr. Diederik Aben al negen jaar bezig is in zijn herzieningsonderzoek allerlei moeilijke haken en ogen van de zaak te ontrafelen (duurt overigens veel te lang), komt Van Wageningen in zijn analyse niet verder dan twee ‘hele lieve mensen’.

Ook Lies Visschendijk vond Michael en zijn partner twee ‘hele lieve mensen’ en gaf een aantal voorbeelden. Wel vreesde ze alle commotie die zou ontstaan na het verschijnen van de film. En inderdaad, niemand gunt haar alle gedoe vanwege de rol die zij speelt.

Ronduit tegenvallend was Fedja van Huêt. Ook hij ontkwam er niet aan Michael en Meike twee ‘hele lieve mensen’ te noemen, maar vertelde ook waarom de film juist in deze tijd van ‘fake news’ zo belangrijk was. Natuurlijk werd Trump erbij gehaald en ook Maurice de Hond werd niet vergeten, want uiteindelijk is deze film tegen hem gericht. En dat was het dan.

Uit geen enkel commentaar bleek dat deze auteurs zich goed in de zaak hadden verdiept. Dat mag je toch wel verwachten wanneer de film expliciet wordt geassocieerd met de Deventer Moordzaak. Het bleef voornamelijk bij ‘feel good’ informatie: twee ‘heel lieve mensen’.

Niemand verwacht van auteurs dat ze zich verdiepen in de finesses van deze complexe zaak. Maar wat meer feitelijke informatie dan alleen het boek van Haan is toch niet teveel gevraagd? Bijvoorbeeld hadden ze het boek van Prof. Derksen kunnen lezen, bekend geworden van de vrijspraak van Lucia de Berk door zijn boek Lucia de B.

Dan zouden ze meer te melden hebben gehad dan ‘hele lieve mensen’.

Financiers minder overtuigd dan Bas Haan

Posted on by

Het AD besteedde op 30 augustus 2021 een hele pagina aan de film De Veroordeling. De financiering bleek niet zo eenvoudig: “… onze producent kreeg het ook ontzettend moeilijk om de film gefinancierd te krijgen …|”

Dat was ook wel te voorzien.

Financiers willen geen tonnen steken in een film, alleen maar omdat Bas Haan van Louwes’ schuld overtuigd is. De financiers willen graag keiharde feiten en dat is nu precies waar het in de Deventer Moordzaak aan ontbreekt. De feiten zijn niet voor iedereen duidelijk en worden allerwegen en op goede gronden betwist. Kennelijk ook daarom doet advocaat-generaal Aben al negen jaar over zijn herzieningsonderzoek (overigens veel te lang).

Bas Haan mocht dan wel in de media (te) hard roepen (zoals in DWDD in januari 2019) dat er geen twijfel over bestaat dat Louwes de dader is en dat de ‘Klusjesman’ geen bal met de zaak te maken heeft en dat Maurice de Hond een veroordeelde crimineel is. De financiers lieten zich door zulke oneliners kennelijk toch niet overtuigen. Wanneer het om de knikkers gaat, is men wel voorzichter dan een soms roekeloze onderzoeksjournalist van Nieuwsuur.

Regisseur Sander Burger hierover in het AD:

“Geen enkele omroep durfde zich namelijk te wagen aan de film. Waarom? Toch de angst dat Maurice de Hond misschien een klein beetje gelijk heeft…”

En misschien dachten de financiers niet alleen dat Maurice de Hond er zo over dacht, maar ook de vele anderen die weliswaar niet zijn 100.000 volgers op Twitter hebben, maar eveneens al vele jaren grote twijfels hebben bij Louwes’ veroordeling. En misschien twijfelden de financiers zelf ook wel aan de overtuiging van Haan.

Er is ook iets bijzonders aan de hand met de film, het boek en de podcast De Deventer Mediazaak.

Haan: “Tout journalistiek omarmde mijn boek, maar het bereikte niet het grote publiek …”. Afgezien van dit snufje Frans een knap staaltje WC-eend.

Ook de podcast werd door ‘tout journalistiek’ bejubeld en waarvan regisseur Burger meldde dat deze ‘veel voorwerk’ voor de film heeft gedaan.

Veel voorwerk? Hoezo veel voorwerk? De podcast De Deventer Mediazaak die in januari werd uitgezonden was toch geen trailer van de film? Of toch wel? Een onderzoek onder de vlag van het programma Argos wordt toch niet gedaan om als voorwerk voor een commerciële film te dienen?

En dan: ,,Het beeld van de klusjesman is al aan het kantelen.”

Aan het kantelen? Bedoelde de regisseur dat ‘de mensen’ eerder dachten dat de klusjesman mogelijk de dader is, en dat dit beeld nu aan het kantelen is? Dat er nu meer mensen in zijn onschuld geloven, maar toch nog lang niet alle mensen?

Haan heeft nog geregeld contact met de klusjesman. ,,Hij is heel blij dat deze rehabilitatie nu plaatsvindt. En daar gaat het me vooral om.”

Heel nobel van Haan dat hij het opneemt voor de verdrukte medemens. Hij mag in de onschuld van de klusjesman geloven, dat is zijn goed recht. Maar hoezo is Michael de Jong gerehabiliteerd? En door wie dan wel? Gaat Haan hierover?

Hier gaat het helemaal mis. Inderdaad had Maurice de Hond de klusjesman niet publiekelijk en bij herhaling mogen aanwijzen als de dader. Zo werkt dat niet in een rechtsstaat en de rechter heeft hem gecorrigeerd.

Maar wat ook buiten de orde van een rechtsstaat is, is een nauw betrokkene – en dat was de klusjesman zeker – als absoluut onschuldig te betitelen. Men mag denken dat hij het niet gedaan heeft. Maar een rehabilitatie? Dat gaat veel te ver.

We gaan gauw naar de film kijken en die zal zeker spannend en meeslepend zijn. Scriptschrijvers, acteurs en regisseur zullen daar zeker voor hebben gezorgd. Toch blijft het bij de echt ingevoerde kijker knagen dat de film steeds weer met met de feiten in deze complexe zaak een loopje neemt.

Kijk daarvoor maar naar de vele onderwerpen in deze website en deemzet.nl deze, dan is het duidelijk wat hiermee wordt bedoeld.

Advocaat-generaal Diederik Aben

Posted on by

In de Deventer Moordzaak komt zijn naam de laatste jaren herhaaldelijk voor. Hij geeft sinds 2013 leiding aan het herzieningsonderzoek in deze zaak. Hier een kennismaking aan de hand van een recent interview met NRGD.

Hoewel in het interview met het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen de Deventer Moordzaak niet ter sprake komt, bevat het ook voor deze zaak interessante uitspraken.

Het gehele interview is te lezen op de website van het NRGD. In dit artikel beperken we ons tot een aantal belangwekkende passages.

Herzieningsonderzoek

In 2013/2014 kreeg mr. Aben de leiding over het herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak. De advocaat van Louwes had hierom verzocht en de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS) had hiertoe geadviseerd.

Dit onderzoek duurt inmiddels negen jaar, wat buitensporig lang is.

In het interview lezen we hoe Aben tegen herzieningen en herzieningsonderzoeken aankijkt.

Blunders

Hoewel Aben in 2019 in een interview met De Stentor ondubbelzinnig vaststelt dat tijdens het onderzoek in de Deventer Moordzaak blunders zijn begaan, wil hij bepaalde personen daarvan nu niet de schuld te geven. Dat valt te billijken.

Anderzijds hebben die blunders er mogelijk wel voor gezorgd dat iemand ten onrechte een lange celstraf heeft moeten uitzitten, zoals Louwes is overkomen.

Maar die fouten moeten wel kunnen worden hersteld, vindt Aben, bijvoorbeeld omdat nieuwe informatie beschikbaar komt.

In de Deventer Moordzaak was hier zeker sprake van. Zo werd aanvankelijk door deskundigen betoogd dat een bepaald telefoongesprek onmogelijk vanaf de A28 gevoerd had kunnen worden. Inmiddels weten we beter. Aben schat de kans dat dit toch mogelijk zou zijn conservatief in, 5%, maar zeer waarschijnlijk is die kans een stuk groter.

Deskundigen niet altijd nodig

En zo komen we op een passage waarover onder andere op deze website vaak is gewezen. Rechters weten niet alles, daarom verschijnen deskundigen op het toneel. Maar er zijn ook vragen waar je geen deskundigen voor nodig hebt. Die kun je rechtstreeks aan het OM stellen. Zo zouden de raadsheren hebben kunnen vragen waarom er er geen schouwrapport is, waarom er geen reconstructie is gedaan?

Die vragen hebben de raadsheren niet gesteld en dus weten we tot op de dag van vandaag niet het tijdstip van overlijden met grote gevolgen voor alibi’s. Evenmin is de toedracht officieel duidelijk geworden.

Nieuwe onderzoeksresultaten, geen acties

Zijn er nieuwe redenen om te denken dat die veroordeling onjuist is, etc.? En hier verschijnt de advocaat-generaal. Hij kan zo nodig onderzoek laten doen, ook door deskundigen.

Al in 2014 heeft hij een dergelijk onderzoek in gang gezet. Zo heeft een team met forensische experts het tijdstip van overlijden onderzocht en had grote twijfel aan het tot dan veronderstelde tijdstip van overlijden. Maar waarom laat Aben dat onderzoek eigenlijk uitvoeren als met het resulterende proces verbaal niets wordt gedaan?

Zo heeft een deskundige van KPN die tijdens de behandeling voor het hof Den Bosch nog beweerde dat een telefoontje absoluut onmogelijk was, bij nader inzien zijn verklaring herroepen. Wat heeft Aben hiermee gedaan?

Het is dus wel lovenswaardig dat Aben nieuw onderzoek doet, maar als hij daarmee vervolgens niets doet, zijn we geen steek opgeschoten.

Kwaliteit rechercheurs

Later in het interview komen valse bekentenissen aan bod en Aben noemt een aantal bekende voorbeelden. Gelukkig lijken die nu volgens hem minder vaak voor te komen. Onder andere omdat de kwaliteit van de rechercheurs aanmerkelijk is verbeterd.

De vraag is wel wat een veroordeelde uit de jaren 2000 hieraan heeft. Weliswaar vindt de onderzoeksleider van toen dat niet alles vlekkeloos is verlopen, maar dat dit geen gevolgen heeft gehad voor het resultaat. Maar misschien behoorde hij wel tot de rechercheurs met mindere kwaliteit.

en

De Deventer Moordzaak heeft gelukkig geen last gehad van valse bekentenissen. Louwes heeft vanaf de eerste minuut stelselmatig ontkend dat hij de moord had gepleegd en heeft daartoe veel argumenten aangevoerd: het ochtendbezoek, de rit over de A28 met de voor outsiders onbekende file, die zijn alibi ondersteunen, het tijdstip van zijn thuiskomst in Lelystad en nog vele andere argumenten.

Geen valse bekentenissen, wel veranderende getuigenissen

Wel heeft de zaak te maken gehad met verklaringen van getuigen die bij herhaling hun getuigenis veranderden of verdraaiden. Zelfs jaren later was dat nog het geval. Dus weliswaar geen valse bekentenissen maar steeds wisselende verklaringen. Wat is erger?

Hier heeft de Deventer Moordzaak wel hinder van ondervonden. De politie zou deze verklaringen veel indringender hebben moeten onderzoeken maar heeft dat helaas nagelaten.

Zijn deskundigen wel altijd deskundig?

Ook komen de deskundigen aan bod, uiteindelijk werd het interview gegeven aan het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen. Hier pleit hij voor registratie van forensische wetenschapsgebieden.

Ook in de Deventer Moordzaak komt statistiek om de hoek kijken. Wat is bijvoorbeeld de kans dat Louwes alle handelingen in de veronderstelde tijd heeft kunnen afronden? Wat is de kans dat het telefoongesprek vanaf de A28 is gevoerd? Wat is de kans dat in twee onafhankelijk veronderstelde briefjes dezelfde bijzondere passage voorkomt?

Of daarmee alle problemen zijn verholpen is zeer de vraag. Wanneer een getuige gespecialiseerd is in gebied A en ter zitting uitspraken mag doen over een aanpalend gebied B waarin hij geen expertise heeft, en dit wordt niet gecorrigeerd, dan zijn we met de registratie niets opgeschoten. Dit heeft zich in de Deventer Moordzaak voorgedaan bij het DNA-onderzoek en het belast de zaak nog steeds.

En zo leren we via een interview de man kennen die aan het herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak leiding geeft en dat al meer dan 8 jaar doet.

De Veroordeling

Posted on by

Op 2 september 2021 is de film De Veroordeling voor het eerst te zien in de Nederlandse bioscoop. Eindelijk, want de film had behoorlijk veel last van de coronacrisis. Maar na enkele keren uitstel is het dan zo ver.

De veroordeling

De film zou wel eens een succes kunnen worden met acteur Fedja van Huêt. En ook Pathé doet daar zijn uiterste best voor. Op de webpagina van de film lezen we:

Televisiejournalist Bas Haan (Fedja van Huêt) creëert zijn eigen monster wanneer hij in zijn onderzoek naar de Deventer moordzaak steeds meer in het kamp wordt gezogen van degenen die ‘de klusjesman’ van moord beschuldigen.Een media-hetze is het gevolg waardoor het leven van ‘de klusjesman’ en zijn vrouw verandert in een ware nachtmerrie. Onthutst door deze ‘trial by media’ besluit Bas de complotten te bestrijden met de feiten, maar tot zijn frustratie blijkt de beeldvorming sterker dan de werkelijkheid. Hij gaat tot het uiterste om de waarheid boven tafel te krijgen: is er iemand ten onrechte veroordeeld door de rechter of is er juist sprake van een onschuldig slachtoffer?

Een pakkende tekst maar we hebben niet voor niets een paar zinsneden vet afgedrukt.

Het is een lovenswaardige stap dat Haan besluit complotten te bestrijden met de feiten. Nog daar gelaten op welke complotten wordt gedoeld, vooral die feiten zitten ons dwars.

De feiten

Overal en aan wie het maar wil horen, wordt betoogd dat de film is gebaseerd op het boek van Bas Haan. Maar dat is wel een probleem. Juist dit boek bevat veel fouten en onjuistheden. Zo heeft onder anderen Maurice de Hond de auteur al diverse keren uitgenodigd hierover in debat te gaan, maar deze houdt de boot af.

Ook de website deemzet.nl geeft gedocumenteerd aan waar het in het boek aan schort. Maar net zoals de belastingdienst bij vragen over de toeslagen geen gehoor geeft, zo houdt ook Haan zich muisstil. Kennelijk een beproefd recept.

Ten onrechte veroordeeld

Hier wordt natuurlijk Ernest Louwes bedoeld. Inmiddels is hij tot in hoogste instantie veroordeeld tot een gevangenisstraf van 12 jaar. Sinds 2009 is hij weer op vrije voeten.

Wel loopt al negen jaar een herzieningsonderzoek onder leiding van mr. Aben. Het kan dus nog alle kanten op want lang niet iedereen is ervan overtuigd dat hij op basis van een flinterdun dossier en vele forensische fouten terecht is veroordeeld.

Maar Haan windt er geen doekjes om: Louwes is niet ten onrechte veroordeeld. Sterker nog, bij diverse gelegenheden (DWDD, trailer Deventer Mediazaak) roept hij dat Louwes de moordenaar is. Inderdaad, Louwes is veroordeeld maar of hij ook de moord heeft gepleegd, blijft onbekend. Ook Haan was niet ter plaatse.

Onschuldig slachtoffer

Hier wordt de klusjesman bedoeld. Net zo min als we zeker weten dat Louwes de moord heeft gepleegd, zo weten we ook niet dat de klusjesman niet de dader is. Het gaat dus te ver om hem een onschuldig slachtoffer te noemen. Hij is er in elk geval niet voor veroordeeld en dus heeft hij met elke Nederlander gemeen dat hij onschuldig wordt geacht tot het tegendeel is bewezen.

Maar dat is Haan te zoetsappig. Hij gaat diverse keren in het openbaar veel verder dan deze simpele constatering. Luid en duidelijk roept hij dat de klusjesman ‘geen bal met de zaak te maken heeft’.

Hier overspeelt Haan zijn hand. De klusjesman is vier keer als getuige verhoord, hij was immers een huisvriend van mevrouw Wittenberg. En tijdens een van die verhoren werd hem door de rechercheurs meegedeeld:

Voor aanvang van het verhoor werd aan de getuige medegedeeld dat er door ons ook een aantal vragen in zijn richting zouden worden gesteld die belastend voor hem konden zijn.
Aan de verdachte werd medegedeeld dat hij in die gevallen niet tot antwoorden verplicht was.

Dit is geen kwestie van ‘… helemaal geen bal …’

Fictie dus, maar misschien toch een spannende film

Gezien het voorgaande kunnen we de film dus niet zien als een film die recht doet aan de feiten van de Deventer Moordzaak. Maar er zijn meer films die het met de feiten niet zo nauw nemen en toch een groot succes bleken.

Het is dus niet uitgesloten dat het publiek ademloos naar een spannende film zit te kijken. Het is Fedja van Huêt en andere medewerkers van harte gegund.

NFI had bij vlekje #10 geen oog voor proporties

Posted on by

Dat kun je wel zeggen over de NFI-onderzoekers die bezig zijn geweest met spoor #10. Zij stelden botweg dat dit spoor bestond uit een bloedvlek van Louwes, want zijn DNA werd aangetroffen.

En verder niets.

Deze conclusie is van twee kanten onjuist.

Véél later werd het electroferogram van spoor #10 beschikbaar gesteld; er bleken drie extra pieken in voor te komen die niet van Louwes afkomstig waren. Dat werd nooit eerder gemeld.

Het bijzondere daarbij was dat deze pieken precies lagen op de plek, waar het profiel van mevrouw Wittenberg de hoogste pieken vertoont. En de pieken waren zo hoog, dat ze volgens Butler – zo ongeveer de aartsvader van de DNA-profilering – niet voor uitsluiting in aanmerking komen. Het waren dus echte pieken.

Kijk je met een vergrootglas, dan zie je nog veel meer kleine piekjes van mevrouw Wittenberg – waarbij één flink grotere. Al deze gegevens werden bewust door het NFI achtergehouden. Het zou anders maar ingewikkeld worden.

Daar komt nog bij dat het profiel van Louwes veel overgewicht in de schaal legt. Het vertoont pieken tot waarden van bijna 4000 RFU. Dat is heel veel, want het bloedvlekje is superklein.

Dat wordt vooral duidelijk, als je kijkt naar andere bemonsterde bloedvlekken van mevrouw Wittenberg. Die lagen tussen de 2000 en 6000 RFU.

Maar deze vlekken waren wel 15 tot 25 x zo groot. Zoveel DNA (4000 RFU) van Louwes kan dus helemaal niet uit zo’n klein vlekje afkomstig zijn. Bij zo’n klein vlekje zou je hooguit 200 RFU mogen verwachten. De details kunnen in een een nogal technisch verhaal worden nagelezen.

Het aangetroffen DNA van Louwes kan dus niet afkomstig van zijn bloed. Maar als het niet van zijn bloed afkomstig is, waar komt het dan wel vandaan?

Zijn DNA is gewoon afkomstig van het speeksel dat al veel eerder, op donderdagmorgen, op de blouse terecht was gekomen toen hij met mevrouw Wittenberg de grafrechten besprak.

Het is in dit verband belangrijk op te merken dat uit een DNA-spoor niet kan worden afgeleid of het van bloed dan wel van speeksel afkomstig is.

Verder is het belangrijk te weten dat speeksel heel rijk is aan DNA, het DNA-gehalte is vergelijkbaar met dat van bloed, blijkt uit meerdere onderzoeken. En je ziet het niet.

Na de moord ging de technische recherche prutsen met het stoffelijk overschot.

Het behandelde de blouse niet volgens de voorschriften waardoor vele bloedvlekjes onbedoeld naar andere delen van de blouse werden overgebracht (contaminatie), hetgeen op fotografisch materiaal eenvoudig kan worden aangetoond.

Deze vlekjes kwam ook terecht op plaatsen waar massief veel speeksel aanwezig was, zie ook de toelichting in de beeldbank, zoals op de plaats van spoor #10.

Er bestaat een eenvoudige en tegelijkertijd doorslaggevende test om het bovenstaande aan te tonen.

Meng het profiel van Louwes met 10% van het profiel van mevrouw Wittenberg. Et voilà, het gevormde profiel komt volledig overeen met spoor #10, zie afbeeldingen 16 en 17.

Een andere eenvoudige test volgens het principe van de blanco-bepaling, waarover je op de middelbare school leert, werd ook achterwege gelaten: gewoon een paar monsters rond spoor #10 nemen en op DNA van Louwes onderzoeken. Dan was je met een paar uurtjes werk klaar geweest.

Kan nog steeds trouwens.

Alles over de Deventer Moordzaak

Posted on by

Wanneer je geïnteresseerd bent in de Deventer Moordzaak wil je al snel alle details weten. Het meest recente overzicht biedt de website deemzet.nl.

De belangrijkste onderwerpen in dit overzicht worden keurig in rubrieken onderverdeeld: het moment van overlijden, de doodsoorzaak en het motief. Zeker wordt ook veel aandacht besteed aan het alibi van Ernest Louwes.

Het DNA-onderzoek neemt natuurlijk een voorname plaats in. Dat is niet zo vreemd, want de laatste jaren staat dit onderzoek centraal.

Is dit alles? Zeker niet.

Nadat de lezer het overzicht heeft doorgenomen, kan hij/zij in uitgebreide en degelijk gedocumenteerde artikelen – waaronder een verhelderende beeldbank en diverse youtube-video’s – de verantwoording lezen en bekijken.

De website claimt niet de waarheid in pacht te hebben. Over enkele onderdelen wordt door sommige betrokkenen anders gedacht.

Dat neemt niet weg dat bijna iedereen het erover eens is dat na 22 jaar nog steeds enorme twijfel bestaat over de veroordeling van Louwes.

De lezer zal er zeker geen spijt van krijgen dat hij/zij eens rustig alle elementen van de Deventer Moordzaak langsloopt.

Waar blijft de rectificatie van Argos?

Posted on by

In aflevering 5 van de podcast De Deventer Mediazaak geeft Wanda Waisvisz van 18:04 tot 18:43 min aan, hoe ze Louwes uiteindelijk als dader heeft ontmaskerd.

Deze episode volgt onmiddellijk op de scene, waarin Annegriet Wietsma over de rode rok / de rode jurk / het rode mantelpakje verwarring heeft gezaaid. Die faux pas is al eerder beschreven in Twee halve waarheden is driekwart leugen.

Over de heer en mevrouw Waisvisz zegt Annegriet Wietsma, de maakster van de podcast :

De Waisviszen geven tevens een verklaring hoe het bloed van Louwes in de kraag van de weduwe kan zijn beland.

Vervolgens laat ze Wanda Waisvisz aan het woord:

En toen dacht ik hé, de nagelriemen, daar eet die aan, aan de bovenkant van zijn hand, daar bloedt het dus, niet aan de onderkant, aan de bovenkant. Nou ga je iemand wurgen die een blouse aan heeft met zo’n strook, dus waar komt het bloed? Aan de onderkant van die kraag en daar zit het ook, daar is het ook gevonden.
Toen kon die van ons hoog en laag springen, maar dat wij dit nieuwe bewijs voor ons inderdaad acuut een moment is om te zeggen nu stoppen we met de zaak, want meneer Louwes, die heeft ons eigenlijk voorgelogen, daar komt het op neer, hij is wel degelijk de dader.

Het gaat er dus om, dat de vinger van Louwes gebloed zou hebben aan de bovenzijde, om zo een bloedvlek aan de onderzijde van de kraag te veroorzaken. Of dat zo gegaan kan zijn (dus niet moet zijn, maar kan zijn) valt heel gemakkelijk te controleren. Namelijk met de foto van de vlek op de kraag.

Zou Annegriet dat hebben gedaan?

Nee dus. De vlek zit helemaal niet onder de kraag, maar bovenop de sierkraag. Het hele verhaal klopt niet en dat kan eenvoudig worden gecontroleerd, bijvoorbeeld hier in de beeldbank.

Dat hadden de Waisviszen natuurlijk ook moeten doen. Maar die omissie zou je nog kunnen wijten aan hun inmiddels vergevorderde leeftijd.

Maar Wietsma? Een journaliste van het onderzoeksprogramma Argos? Ze heeft de genoemde website geraadpleegd, dat bewijst de podcast.

Toch liet ze deze verkeerde voorstelling van zaken begaan. Het is een lekker verhaal maar helaas weer niet waar.

Waar blijft de rectificatie van Argos?

Twee halve waarheden is driekwart leugen

Posted on by

De podcast De Deventer Mediazaak van Annegriet Wietsma maakt een uitvoerig nummer van een dagboekfragment, dat de familie Waisvisz alsnog had opgedoken.

Hier het bericht, zoals dat door De Telegraaf naar buiten werd gebracht:

Op de witte blouse die Jacqueline Wittenberg droeg toen ze ‘s avonds om het leven werd gebracht, is alleen het DNA van Louwes en van het slachtoffer zelf aangetroffen. Louwes heeft zich er altijd op beroepen dat de overdracht van zijn genetisch materiaal op de blouse tijdens een zakelijk contact overdag moet hebben plaats gehad. Maar in zijn dagboek rept de fiscaal jurist helemaal niet over een witte blouse. Hij is er vrijwel zeker van dat de weduwe die ochtend een rode jurk droeg, zo schrijft hij. Het zou volgens hem ook een rood mantelpak kunnen zijn geweest, maar daar paste volgens derden het type blouse niet bij dat de weduwe ‘s avonds aan had. Ze zou bij het mantelpak ongetwijfeld een truitje hebben gedragen, zeggen directe vriendinnen van het slachtoffer.

Bij Annegriet komen we de optie mantelpak helemaal niet meer tegen. We stellen eerst vast dat we het hebben over een verklaring van Louwes. Als hij zegt niet met zekerheid te kunnen stellen of het een jurk of een mantelpak was en je laat dit weg, dan is er sprake van een eerste halve waarheid. Daarachter gaat een waarheid als een koe schuil: Louwes heeft geen verstand van dameskleding.

Dan kun je nog stellen, dat het mantelpak er niet toe doet, want dat hebben die directe vriendinnen van het slachtoffer verklaard. O, is dat zo? Bij welke gelegenheid dan wel? En over welke vriendinnen hebben we het dan?

Uit het tactisch journaal, de enige betrouwbare bron in dit verband, kun je drie directe vriendinnen ‘definiëren’.

Dat zijn:

Bij de eerste vriendin ging mevrouw Wittenberg elke week op zaterdag koffie drinken. Zij is met naam en toenaam in het tactisch journaal terug te vinden. Maar ze is niet gehoord door de recherche.

Een andere vriendin ontmoette mevrouw Wittenberg wekelijks op de markt van Diepenveen. Met deze vriendin had ze in de week na haar vervroegde overlijden nog een koffieafspraak staan.

Dit was zo duidelijk een vriendin dat de groenteman van de markt van Diepeveen deemzet.nl op de vriendschap attendeerde. Ze staat met naam en toenaam in het tactisch journaal genoemd, evenals de opmerking dat de recherche haar (nog) niet heeft gesproken. Overigens is deze vriendin inmiddels overleden.

De weduwnaar berichtte deemzet.nl nog dat zij zich bij de recherche had gemeld en nul op het rekest had gekregen. Nog een saillant detail: ze bekleedde een vertrouwensfunctie bij de gemeente en had wellicht meer dan enig andere vriendin inzicht in het dagelijks leven van mevrouw Wittenberg.

Een derde vriendin is de bridgepartner van mevrouw Wittenberg. Haar heeft de recherche wel gesproken, in de avond van 25 september. Hierover staan zes nietszeggende regels in het tactisch journaal en later volgen nog vier regels, omdat ze een opmerking over de klusjesman had gemaakt. Nergens iets over kleedgewoonten.

Die onbenoemde vriendinnen vormen een tweede halve waarheid.

Dus op dit punt aanbeland kunnen we al spreken over driekwart leugen, maar het wordt nog erger.

Voor zover valt na te gaan, zijn de opmerkingen van de huishoudster over de kleding van mevrouw Wittenberg nog het meest concreet (26-01-2004 rechtszitting Den Bosch):

Volgens mij droeg mevrouw Wittenberg op die bewuste ochtend een rok met een witte  blouse. Als werkkleding droeg mevrouw Wittenberg normaliter een donkerblauwe  broek, een witte blouse en een rode trui. De broek was steeds dezelfde. Ze had meerdere  witte blouses, ook met een streepje. Ook droeg ze wel eens een lang, rood vest.  

Tegenover de rechter-commissaris heb ik verklaard dat ik me herinnerde dat er op 23  september 1999 een rok met knopen aan de zijkant klaar hing. Het is echter zo dat  mevrouw Wittenberg die rok al aan had. Het kan zijn dat die rok rood van kleur was,  maar daar ben ik niet zeker van. 

En dan kunnen we dus wel van driekwart leugen spreken. En bepaald geen leugen om bestwil.

Had Annegriet Wietsma, de maakster van de Argos-podcast, dit kunnen weten? Wel, naar haar eigen zeggen voer ze blind op Bas Haan. Diens boek diende immers als het fundament van haar podcast?

Bas Haan beroemt zich op zijn dossierkennis in deze zaak. Maar die had haar ook in deze kwestie niet geholpen.

Ernstige blunders in 3 categorieën

Posted on by

In de Deventer moordzaak is vanaf de eerste dag heel veel misgegaan. In 2019 sprak advocaat-generaal mr. Aben over blunders. Maar die zijn niet allemaal even belangrijk.

Wanneer je de belangrijkste blunders (want het zijn er nogal wat) op een rij zet, kun je drie categorieën onderscheiden.

Blunders in een moordzaak als deze zijn natuurlijk altijd uit den boze. Sommige hebben gelukkig alleen in de beginfase een grote rol gespeeld maar zijn inmiddels irrelevant geworden want ze hebben geen consequenties meer. Deze blunders delen we in in categorie 3.

Categorie 2 bevat de blunders die in de beginjaren doorslaggevend waren, maar inmiddels hebben hun consequenties aan belang ingeboet. Ze zijn nog wel steeds belangrijk, maar zijn voorbij gestreefd door de blunders in categorie 1.

Er zijn blunders die al in het begin van de moordzaak erg belangrijk waren, maar hun consequenties zijn nog steeds erg groot, zelfs bepalend voor de afloop. Ze worden ingedeeld in categorie 1,

Hierna zullen we een aantal blunders (maar lang niet alle) noemen en aangeven in welke categorie ze moeten worden ingedeeld.

Categorie 3 (ook wel belangrijk)

Het Mes
In deze categorie staat Het Mes natuurlijk met stip bovenaan. Weliswaar gevonden op 1 km van de plaats delict (‘op korte afstand’ volgens de officier van justitie) op een onmogelijke plek, zonder sporen. Toch was dit mes volgens het OM jarenlang het vanzelfsprekende moordwapen.
Later bleek dit mes helemaal niets met de moord te maken hebben en een dergelijke gang van zaken kun je toch wel een blunder noemen.

Het 2e en 3e mes
Het OM was zeer overtuigd van Het Mes als moordwapen. Ondanks deze overtuiging liet het gedurende het onderzoek ook nog een tweetal andere messen onderzoeken met hetzelfde resultaat. Een blunder herhalen is ook een blunder. Maar ook deze blunder heeft geen consequenties meer.

Fraude geurproef
Hoewel er in de podcast De Deventer Mediazaak nauwelijks over wordt gerept, sjoemelde de politie met de geurproeven: procedures werden willens en wetens niet gevolgd, valse handtekeningen werden onder rapporten gezet. Dit gebeurde jarenlang onder de ogen van het OM in duizenden zaken. Dan mag je toch wel van een blunder spreken? Maar ook deze blunder speelt nu in de moordzaak geen rol meer. Verontrustend en irritant blijft die wel.

Wel of geen financieel motief?
Toch wel beschamend wanneer het hof in Den Bosch een financieel motief vrijwel uitsluit, terwijl dit voor politie en OM jarenlang een vaststaand gegeven was. Testamenten, het openen van een rekening bij SNS-bank, executeur-testamentair, financieel adviseur, nou dan weet je het wel, dacht de politie. Jarenlang was dit motief een driver voor de politie. Dan mag je dit toch wel een blunder noemen, al heeft deze nu geen consequenties meer.

Categorie 2 (belangrijk)

Geen reconstructie
Elke televisiekijker weet hoe belangrijk een reconstructie is bij een moord. In de Deventer Moordzaak heeft een reconstructie nooit plaatsgevonden hoewel er meer dan alle reden toe was. Waar had de moord plaatsgevonden, hoe is het lichaam versleept, hoe ging de dader te werk bij het toebrengen van de messteken? Niets van dat alles. Zo bleven vele belangrijke vragen onbeantwoord. Ook nu nog is de gang van zaken van belang.

Schouwarts mocht zijn werk niet doen
En kon dus het tijdstip van overlijden niet nauwkeurig schatten. Een blunder van de eerste orde. Hierdoor bleef het onduidelijk of de moord op donderdagavond had plaatsgevonden of een etmaal later. Voor de alibi’s van doorslaggevend belang, niet alleen voor Louwes maar natuurlijk ook voor de ‘klusjesman’. De consequenties van deze blunder zijn nog steeds voelbaar, maar er kan weinig meer aan worden gedaan.

Geen professioneel tactisch onderzoek
Natuurlijk is niet alle onderzoek slecht uitgevoerd maar de politie heeft bij het tactisch onderzoek behoorlijke steken laten vallen. Onderzoek in de keuken was ondermaats. Op donderdag gekochte levensmiddelen konden niet meer in de woning worden aangetroffen; of wanneer werd het chemisch afval afgehaald (van belang vanwege de aantekening op een kalender). Tot op de dag van heden is het onduidelijk wat professioneel uitgevoerd onderzoek had kunnen opleveren.

Categorie 1 (ontzettend belangrijk)

Pantalon en vest van slachtoffer zoek
Zoek! In een moordzaak!
Met name het vest was van groot belang vanwege eventuele DNA-sporen en het had veel kunnen verklaren, maar nee, zoek!
Mr. Aben noemt dit in zijn interview met De Stentor in 2019 een blunder.
Ja, hoe zou hij het anders moeten noemen?
Nee, deze blunder zou geen gevolgen hebben gehad voor het onderzoek, vond hij ook.
Misschien wel, misschien niet, maar een Blunder in de buitencategorie is het in een zaak waar de verdachte uiteindelijk werd veroordeeld tot 12 jaar gevangenisstraf.

Mishandeling van een blouse
DNA-onderzoeken zijn sedert 1999 aanzienlijk verfijnd, maar ook toen al was het zaak heel voorzichtig en volgens protocollen om te gaan met bewijsmateriaal dat op DNA moet worden onderzocht.
Worden deze gulden regels met voeten getreden, dan is het materiaal waardeloos. Sporen kunnen van de ene plek naar de andere worden ‘gekopieerd’. Sporen verschijnen op plaatsen waar ze eerder niet werden aangetroffen. Wat moet je dan nog met het onderzoek?
En de blouse in de Deventer Moordzaak is zeker niet volgens protocol behandeld, zo wijzen sporen uit. Sterker nog, de blouse is zelfs een tijdlang zoek geweest en bleek veel later ergens in een envelop te zijn teruggevonden. Wat in de tussentijd met de blouse is gebeurd, was niet te achterhalen. Maar dat zat wel snor, zo overtuigde het OM de raadsheren.
Op deze blouse werd het DNA-onderzoek uitgevoerd. Het kan niet anders dan dat het NFI nu het schaamrood op de kaken krijgt, wanneer ze terugkijken op deze onprofessionele handelwijze.
Toch werd Louwes hierop veroordeeld.

Timing-advance gegevens niet (of te laat) opgevraagd
Tot een paar jaar geleden werd de verklaring van Louwes dat hij vanaf de A28 naar mevrouw Wittenberg had gebeld, leugenachtig genoemd. Jarenlang was voor het OM het Telefoontje de belangrijkste aanwijzing van Louwes’ leugenachtig gedrag en dus schuld.
Dat konden politie en OM gemakkelijk zeggen want ze hadden de timing-advance gegevens niet of te laat bij KPN opgevraagd. Hadden ze dat maar wel gedaan. Dan hadden ze vrij nauwkeurig Louwes’ locatie tijdens het telefoontje kunnen vaststellen. Dat had een boel ellende voorkomen.
Een ‘recent’ rapport van TNO concludeert dat Louwes’ relaas wel mogelijk is. Wat mr. Aben in zijn herzieningsonderzoek met deze conclusie doet, is onduidelijk. In het interview met De Stentor noemt hij de kans daarop 5%, wat voor het verweer van Louwes behoorlijk veel is.
Afwachten dus, ook na meer dan 9 jaar onderzoek.

‘De Schoft van de Deventer Moordzaak’

Posted on by

Op 7 juli is de 10-delige podcast De Schoft van de Deventer Moordzaak van Maurice de Hond te beluisteren en deels te bekijken. Deze podcast is een reactie op de 6-delige podcast De Deventer Mediazaak die in januari bij Argos verscheen.

Het verschil tussen beide podcasts kan niet groter zijn.

In een serie interviews van de voormalige parlementair journalist Pim van Galen met Maurice de Hond geeft De Schoft veel feitelijke informatie over de ins en outs van de veelbesproken moordzaak. Van Galen maakt het De Hond zeker niet makkelijk.

Zowel Van Galen als De Hond en Prof. Ton Derksen (in de epiloog) hebben geen ander belang dan het streven naar – in hun ogen – gerechtigheid. Klopt het dossier wel, hoe erg zijn de blunders in deze zaak, welke zijn de gevolgen en was de veroordeling van Louwes eigenlijk wel terecht? Ze geven voortdurend blijk van hun objectiviteit en onafhankelijkheid.

Zeker Prof. Derksen is dat aan zijn stand verplicht.

De Deventer Mediazaak daarentegen gaat niet zozeer over de moordzaak zelf maar claimt de rol van de media daarin aan de kaak te stellen. Ook dat is niet juist, de podcast is in feite slechts een kruistocht tegen De Hond. Hij bevat aantoonbare fouten en onzorgvuldigheden, maar de maakster Annegriet Wietsma zegt hierover in een tweet:

… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …

De Hond stelt dat dit boek meer dan 100 fouten en onzorgvuldigheden bevat en heeft Haan meermalen gevraagd daarover met hem in debat te gaan. Maar de onderzoeksjournalist geeft steeds niet thuis. Jammer, want zo’n debat zou veel duidelijk hebben kunnen maken.

In de Mediazaak krijgt de ‘klusjesman’ bijna zes afleveringen lang de gelegenheid te jeremiëren over wat hem door De Hond is aangedaan. Inderdaad, deze heeft de klusjesman aangewezen als de dader. Dat had hij volgens de rechter niet mogen doen en hij is daarvoor veroordeeld tot 2 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf en een geldboete.

Dus de ‘klusjesman’ heeft zeker reden tot klagen, maar dat ontslaat de maakster van de Mediazaak niet van de plicht zich aan de feiten houden. En dat doet ze vaak niet.

En Haan? Is hij wel zo objectief?

Dat is belangrijk omdat Wietsma zo zwaar leunt op zijn boek.

Al in januari 2019 meldde hij in DWDD dat zijn boek zou worden verfilmd (De Veroordeling) maar gaat hij ook en passant los op zijn opponent die hij bij herhaling een veroordeelde crimineel noemt.

Dat is schieten met een kanon en Haan onwaardig. De Hond is geen lid van een criminele organisatie, heeft geen grootschalige fraude gepleegd en is ook niet betrokken bij een liquidatie. Niets van dat alles. Hij kijkt anders tegen de moordzaak aan en heeft daarbij een fout gemaakt. Dat is het.

Afgelopen januari in een trailer van de Mediazaak kan Haan zich opnieuw niet beheersen. Ook vergeet hij niet op twitter zijn film te pluggen.

Objectief?

N.B. Zowel Wietsma als Haan zijn volgens De Hond uitgenodigd voor hun reactie in De Schoft. Opnieuw zonder resultaat, terwijl het toch gaat over een gevangenisstraf van 12 jaar.

Moet Argos blij zijn met podcast Deventer Mediazaak?

Posted on by

Wie de naam Argos hoort, denkt terecht aan de vele radioprogramma’s met gedegen feitenonderzoek. Het zijn meestal belangrijke onderwerpen die worden behandeld en de conclusies zijn vaak schokkend.

Om die reden halen de programma’s van Argos regelmatig de nationale pers en – dat is opvallend – niemand vraagt zich af of het wel klopt wat in die programma’s te berde wordt gebracht. Argos heeft in de loop der jaren een enorme reputatie opgebouwd. De onderzoeken zijn onafhankelijk, objectief, diepgravend en gedetailleerd en dus wordt nooit aan de resultaten getwijfeld.

Maar begin dit jaar gebeurde er iets bijzonders.

Bij Argos verscheen de podcast De Deventer Mediazaak.

Eerst wat over de titel want die is al opvallend.

De Deventer Moordzaak houdt in Nederland al 22 jaar de (juridische) gemoederen bezig en nog steeds is die niet definitief ten einde gebracht. De podcast De Deventer Mediazaak evenwel gaat voornamelijk over de rol van de media in deze zaak.

Hoewel de podcast dus niet over de moordzaak zelf gaat, maar voornamelijk over de rol van de media daarin, wordt door de keuze van de titel wel nadrukkelijk een link gelegd met de naam van een moordzaak die bijna iedere Nederlander kent.

Men kan hiervoor wel begrip opbrengen omdat een titel De rol van de media bij nepnieuws ongetwijfeld niet dezelfde aandacht zou hebben getrokken.

De Deventer Mediazaak gaat dus over de rol van de media. Tenminste, dat suggereert de titel.

Maar in werkelijkheid komen de media in de zes afleveringen van de podcast maar sporadisch aan de orde. De pijlen zijn niet op de media gericht maar vooral op Maurice de Hond. De Mediazaak is vooral één lange aanklacht tegen Maurice de Hond.

De luisteraars hebben dat ook zo begrepen, gezien de gebruikelijke reacties in zijn richting op twitter.

De titel is dus eigenlijk dubbel misleidend: de podcast gaat niet echt over de moordzaak en gaat ook nauwelijks over de media.

De maakster van de podcast, Annegriet Wietsma, wordt na het verschijnen al snel verweten dat ze de waarheid op veel plaatsen geweld aandoet. Ze mag dan wel een zekere overtuiging hebben over de ‘kwalijke’ rol van Maurice de Hond, maar in een dergelijk journalistiek onderzoeksproject (onder de paraplu van Argos) moeten de feiten wel kloppen. En dat is aantoonbaar niet het geval.

Maar zij reageert nauwelijks of niet op deze aantijgingen en dat op zich is al opmerkelijk. En als ze al reageert is dat niet rechtstreeks. Zo laat ze in een tweet plotseling weten:

… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …

Lijkt dit niet erg op het afschuiven van verantwoordelijkheid? Zo van: als er onjuistheden in mijn podcast voorkomen, moet je bij Bas Haan zijn, niet bij mij?

En zo komen we bij de inhoud van de podcast.

In de afgelopen 22 jaar hebben velen De Deventer Moordzaak tot in detail bestudeerd en hun conclusies zijn zeker niet altijd eensluidend. Een kenmerk van goed onderzoek, zou je zeggen. Maar hun onderzoeksresultaten komen in De Deventer Mediazaak niet of nauwelijks aan bod.

Dat is opmerkelijk.

De analyse van Bas Haan mag dan wel het fundament van het project zijn maar hoe zit het dan met belangrijke andere bronnen, want een onderzoek als dit baseer je toch niet op één boek van slechts één persoon?

Een zo’n bron is het boek Leugens over Louwes van Prof. Ton Derksen die een grote reputatie geniet vanwege zijn prominente rol in de zaak Lucia de Berk en ook in De Deventer Moordzaak een wetenschappelijke aanpak kiest. Zo worden vele, vele pagina’s besteed aan referenties en bevat het vele noten.

Maar op een paar quotes na komen zijn bevindingen nauwelijks in de podcast voor en, nog belangrijker, ook blijkt niet dat de maakster goed kennis heeft genomen van zijn boek.

Er is nog een andere bron die ook zeker niet had mogen ontbreken. Al sedert 2011 is een imposante website deemzet.nl opgebouwd, waarin de moordzaak tot in de kleinste details (onder andere het DNA-onderzoek is bekend) wordt onderzocht. Ook deze bron is niet merkbaar gebruikt, zo tonen diverse onvolkomenheden aan.

Dus nee, voor een gedegen onderzoek heeft Annegriet Wietsma aan één fundament blijkbaar meer dan voldoende.

En dat brengt ons op de schrijver van dat fundament, Bas Haan. Is deze journalist wel zo’n objectieve bron?

In januari 2019 kondigde hij in De Wereld Draait Door de film De Veroordeling aan die is gebaseerd op zijn boek uit 2009. De film zou in 2020 in de bioscoop uitkomen, maar daar stak Covid-19 een stokje voor. De première werd uitgesteld naar voorjaar 2021, maar ook die ging niet door. Inmiddels is de verschijningsdatum vastgesteld op 2 september 2021.

Zou het toeval zijn dat de podcast De Deventer Mediazaak begin januari 2021 vlak voor de toen nog geplande première van de film in een trailer wordt aangekondigd? Weliswaar is Annegriet Wietsma de maakster maar ook in deze trailer meldt Bas Haan zich meer dan nadrukkelijk en opnieuw gaat hij tussen de bedrijven door los op Maurice de Hond.

Inmiddels is zijn favoriete uitspraak: Maurice de Hond is een veroordeelde crimineel.

Ook zal het geen toeval zijn dat Annegriet Wietsma te gast is in Het Perstribunaal in De Deventer Mediazaak. Natuurlijk ook nu weer samen met onderzoeksjournalist Bas Haan en ook deze keer wordt niet vergeten de film De Veroordeling te pluggen (“… wiens boek is verfilmd …”).

Wanneer je deze gebeurtenissen en feiten terugleest, dan kun je je afvragen waar Argos (dat “onderzoekt en duidt”) in verzeild is geraakt.

Een podcast van Argos wordt bestookt vanwege de vele feitelijke onvolkomenheden en fouten, maar de maakster reageert niet.

Een podcast van Argos raakt via trailers betrokken bij het pluggen van de commercieel uitgebrachte film De Veroordeling.

Een podcast van Argos wordt gebruikt door een onderzoeksjournalist die zijn haat tegen Maurice de Hond herhaaldelijk niet kan bedwingen en die waar en wanneer mogelijk deze een veroordeelde crimineel noemt. Een onderzoeksjournalist die niet wil ingaan op de vele vastgestelde fouten in zijn boek en dus ook in de podcast (zie het interview in DWDD uit 2019).

Een podcast van Argos waarin de goede tradities van goed onderzoek categorisch terzijde worden geschoven.

De vraag is dus gerechtvaardigd: Moet Argos blij met de podcast De Deventer Mediazaak?

Bas Haan verlaagt zich tot schelden

Posted on by

Bas Haan kan het niet laten. Elke keer wanneer Maurice de Hond ter sprake komt, begint hij te schelden: “Maurice de Hond is een veroordeelde crimineel”. Zijn afkeer van ‘de opiniepeiler’ moet wel heel diep zitten.

Het is duidelijk dat beide heren verschillend naar de Deventer Moordzaak kijken en dat zou op een zakelijke manier moeten kunnen, zou je verwachten.

Inderdaad heeft Maurice de Hond een faux pas begaan. Hij mocht Michael de Jong niet als schuldige aanwijzen, zo heeft de rechter bepaald. Hij is daarvoor veroordeeld tot 2 maanden voorwaardelijk.

En dat is dat.

Maar Haan kan het niet opbrengen zakelijk over de zaak zelf te spreken.

Dat hij De Hond ook als persoon aanspreekt, is geen probleem. Deze is een publieke figuur die alleen al om die reden tegen een stootje moet kunnen.

Maar wat een diepgewortelde persoonlijke afkeer moet Haan van De Hond hebben dat hij zich geregeld niet kan inhouden en begint te schelden.

Schelden begint waar argumenten ophouden.

Maar Haan kan het dus niet laten, zo ook nu weer.

Na de podcast de Deventer Mediazaak (een soort trailer van de film De Veroordeling) die nauwelijks over de media gaat maar waarin De Honds hoofd op het hakblok wordt gelegd, reageert Maurice de Hond met een eigen ‘keurige’ podcast: Maurice de Hond, de schoft van de Deventer Moordzaak.

De gekozen vorm is een gesprek van De Hond met een gerespecteerde, objectieve oud-journalist Pim van Galen. Heel veel onderwerpen komen aan bod en beiden blijven bij de feiten. Geen gescheld, geen steken onder water, maar het bespreken van de Deventer Moordzaak zoals De Hond die ziet.

De reactie van Haan is voorspelbaar.

In een tweet schrijft hij:

#TrueCrime Oud collega van me in gesprek met een veroordeelde crimineel.

Nog afgezien van de taalfout – daar heeft Haan wel vaker last van – vraagt de lezer zich toch wel af: is schelden nu echt het enige dat Haan te berde kan brengen? Opnieuw het vertrouwde veroordeelde crimineel en voor de gelegenheid aangevuld met de hashtag TrueCrime.

Ja, daar lijkt het inderdaad op. Maar het is wel het niveau van het schoolplein.

Wat vindt de ACAS ervan dat onderzoek al 9 jaar duurt?

Posted on by

De ACAS (Adviescommissie afgesloten strafzaken) adviseerde in 2014 diverse aspecten van de Deventer moordzaak onderwerp te maken van een herzieningsonderzoek. Zou de commissie toen hebben voorzien dat dit meer dan 8 jaar zou duren?

In een brief van 12 pagina’s verwijst de commissie onder andere naar het onderzoek dat in de website deemzet.nl is gerapporteerd.

Deze website is een bron van gedetailleerde en bijna wetenschappelijk onderbouwde informatie over de Deventer moordzaak en staat inmiddels bijna bekend als de Vraagbaak Deventer Moordzaak.

Zo schrijft de commissie op pagina 8:

In deze passage gaat het over een belangrijk aspect: is het slachtoffer eigenlijk wel op donderdagavond vermoord, wat steeds stilzwijgend en zonder bewijs werd aangenomen? Of is de moord een dag later gepleegd, laat op de vrijdagavond?

Dat is natuurlijk extra belangrijk vanwege de gevolgen voor diverse alibi’s en het spreekt dus bijna vanzelf dat de commissie adviseert dit aspect nader te onderzoeken.

Ik zal hier niet de brief van de ACAS bespreken maar volsta ermee te melden dat de commissie eenzelfde advies uitbrengt over diverse andere aspecten van de Deventer moordzaak.

Wel wil ik in dit verband de aandacht vestigen op iets anders: de ongehoord lange duur van het herzieningsonderzoek door mr. Aben.

Het is om diverse redenen niet fatsoenlijk een dergelijk onderzoek zo lang te laten voortduren terwijl het een overzichtelijke vraagstelling kent. Veel complexere projecten worden in een aanzienlijk kortere tijd voltooid. Het duurt en duurt en niemand weet wanneer het onderzoek zal worden afgerond.

Er is bij velen een gelatenheid opgetreden die schadelijk is voor het vertrouwen van de burger in de rechtspraak.

De vraag is dus meer dan gerechtvaardigd wat de ACAS van deze gang van zaken vindt.

Was zij zich er in 2014, toen zij haar advies uitbracht, van bewust dat dit wel eens een heel lang onderzoek zou kunnen worden, dat het misschien wel eens langer dan negen jaar zou kunnen duren?

Ik ben ervan overtuigd dat de ACAS deze gang van zaken niet heeft voorzien en zelfs niet heeft kunnen voorzien.

De duur van dit herzieningsonderzoek is enig in haar soort. Vrijwel zeker heeft de commissie een dergelijke lange duur niet eens beseft en heeft, gezien vergelijkbare zaken in het verleden, onbewust gedacht aan een duur van een, misschien in het uiterste geval twee jaar.

Daarom zou het de ACAS sieren zich hierover uit te spreken.

Bijvoorbeeld dat zij afkeurt dat een door haar geadviseerd onderzoek zo lang voortduurt dat het bijna opzet lijkt. Dat zij afkeurt dat haar advies wel in theorie maar feitelijk niet wordt gehonoreerd.

Inderdaad, dat zou de ACAS sieren.

Hoge Raad*

Posted on by

De Hoge Raad behandelt herzieningsverzoeken maar is daarin terughoudend. Het recht heeft op diverse niveaus zijn loop gehad en dat is dan dat. Wanneer een herziening wordt gevraagd, kijkt eerst een advocaat-generaal ernaar.

De advocaat-generaal bij de Hoge Raad dient als een soort buffer tussen de verzoeker van een herziening en de Hoge Raad die zo’n herziening moet beoordelen. Deze procedure voorkomt dat de Hoge Raad a priori kansloze verzoeken in behandeling moet nemen.

Een herzieningsverzoek kan worden gedaan door de veroordeelde; een advocaat-generaal beoordeelt (namens de procureur generaal bij de Hoge Raad) het verzoek en schrijft een conclusie (advies aan de Hoge Raad).

Ook is het mogelijk dat een advocaat-generaal een herzieningsonderzoek doet alvorens een verzoek daartoe wordt gedaan. Dit onderzoek kan bijvoorbeeld worden geadviseerd door de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS), maar hij kan zo’n onderzoek ook eigener beweging beginnen.

De Deventer moordzaak heeft een tumultueus verleden. Diverse gerechtshoven, hoger beroepen, cassaties en herzieningen hebben gedurende de afgelopen 22 jaar de revue gepasseerd en dat is zeker niet alledaags.

Op dit moment doet advocaat-generaal mr. Aben (nog steeds) onderzoek in deze slepende zaak.

Op 21 januari 2014 adviseert de ACAS de procureur-generaal bij de Hoge Raad onderdelen van de zaak nog eens nader te bekijken. Bijvoorbeeld over het volgende onderwerp eindigt de commissie haar verzoek:

… een patholoog-anatoom de vraag voor te leggen in hoeverre en hoe nauwkeurig een overlijdenstijdstip kan worden vastgesteld aan de hand van gegevens als lijk-stijfheid en lijkvlekken.

Op 20 maart 2013 had Louwes’ advocaat mr. G.J. Knoops al een dergelijk verzoek ingediend bij de procureur-generaal bij de Hoge Raad.

We zijn nu bijna 8 jaar verder en het land wacht samen met Ernest Louwes op de resultaten van dit onderzoek.

Maar die blijven uit, ook nadat PvdA-kamerlid Attje Kuiken meer dan twee jaar geleden hierover Kamervragen stelde aan minister Grapperhaus. Deze stelde de vragenstelster gerust. Heel binnenkort zou het onderzoek zijn afgerond.

Een half jaar later deed advocaat-generaal iets bijzonders. Hij liet zich over de Deventer Moordzaak interviewen door De Stentor.

Hij gaf toe dat er blunders en missers waren geweest, sprak uit dat hij daarbij geen opzet vermoedde (pfff!) en dat een Amsterdams cold case team zou kijken naar bijvoorbeeld het DNA-bewijs. En dan zou het onderzoek zijn afgerond.

Dit ontzettend trage proces voltrekt zich niet alleen onder de ogen van de geïnteresseerde burger maar ook van de procureur-generaal en de president van de Hoge Raad, niet de eersten de besten.

Dit artikel gaat dus duidelijk niet over de (on)schuld van Louwes of iemand anders. Het gaat over de ongekend trage afhandeling van een juridisch onderzoek.

Nee, iedereen zou zich er ongerust over moeten voelen dat een in feite eenvoudig onderzoek niet in 8 jaar wordt afgerond. Vergelijk dit onderzoek met echt complexe projecten die soms in een paar jaar of nog sneller zijn afgerond.

En dat niemand, zelfs niet de president of de procureur-generaal van de Hoge Raad, zich hierover uitspreken.

* De schrijver van dit artikel is niet juridisch geschoold en dus niet altijd op de hoogte van de precieze termen en procedures.

‘De Veroordeling’ berust op drijfzand

Posted on by

De film De Veroordeling komt later in september alsnog in de bioscoop. Spannend voor de makers: wat zal er eerst zijn, de film of de uitkomst van het herzieningsonderzoek van mr. Aben?

Gezien het moordende tempo van Abens onderzoek hoeven de makers van de film zich niet al teveel zorgen te maken.

Wat weten we over de film die eigenlijk vorig jaar zou verschijnen maar door de corona-pandemie zoveel vertraging opliep? Binnenkort zal hij daadwerkelijk te zien zijn. Op de website van Pathé valt te lezen dat de release van de film op 2 september 2021 zal zijn.

Hoe kondigt Pathé de film aan?

Televisiejournalist Bas Haan (Fedja van Huêt) creëert zijn eigen monster wanneer hij in zijn onderzoek naar de Deventer moordzaak steeds meer in het kamp wordt gezogen van degenen die ‘de klusjesman’ van moord beschuldigen.

Een cryptische aankondiging die geen rush op de bioscoopzalen zal veroorzaken, maar zo te lezen lijkt de film over de Deventer moordzaak te gaan.

Maar dat is schijn. Deze geruchtmakende zaak die de gemoederen al 22 jaar bezighoudt, is slechts een vehikel. Het boek gaat grotendeels over de rol van Maurice de Hond die de ‘klusjesman’ aanwees als de echte dader. De rechter vond dit onrechtmatig en veroordeelde hem daarvoor.

De filmbezoeker wordt dus eigenlijk op het verkeerde been gezet. Hij denkt dat de film over de Deventer moordzaak gaat: over de vele blunders (ook volgens advocaat-generaal Aben), over het onderzoek door TNO naar het mobiele netwerk, het nieuwe DNA-onderzoek, de nieuwe post mortem inzichten vastgelegd in diverse processen verbaal, een zeer waarschijnlijk onschuldige Louwes. Maar niets van dit alles.

Hij krijgt een jacht op Maurice de Hond voorgeschoteld.

De vrijwel ongewijzigde herdruk van Haans boek De Deventer moordzaak (2020) lijdt aan hetzelfde manco. Daar is al veel over geschreven. Niet zo gek, want de film is gebaseerd op dit boek. Op de voorkaft staat te lezen: ‘Nu verfilmd als De Veroordeling’. Inderdaad, het boek gaat maar zeer ten dele over de Deventer moordzaak en bevat vele fouten, maar de associatie met deze moordzaak verkoopt wel beter.

De Deventer moordzaak van Bas Haan gaat over een van de langstlopende en meest omstreden Nederlandse strafzaken. Verfilmd als De Veroordeling met Fedja van Huêt in de hoofdrol.

Als teaser voor de film De Veroordeling ziet eerder dit jaar een podcast het licht: de Deventer mediazaak. Gemaakt door Annegriet Wietsma, met een dikke vinger in de pap van Bas Haan.

Er wordt niet vergeten te noemen dat het over de Deventer moordzaak gaat, want de naamsbekendheid van deze zaak is groot. Wanneer de podcast de titel De rol van de media en nepnieuws zou hebben gekregen, zou er geen Haan naar hebben gekraaid. Maar dit terzijde, marketing is een vak.

Maar verder dekt de titel van de podcast de inhoud al wat beter. Hoewel, het lijkt erop dat de media in het verdachtenbankje zitten, maar de luisteraar komt er al gauw achter dat het voornamelijk Maurice de Hond is die op de korrel wordt genomen.

De luisteraars is dat zeker niet ontgaan. De reacties, bijvoorbeeld op twitter, hebben het dan ook nauwelijks over de media. Het is Maurice de Hond die van velen de volle laag krijgt. Ach, we kennen dit type reacties op de social media wel.

Maar er zijn ook andere, serieuzere reacties. Weliswaar veel minder, dat moet worden toegegeven. Maar zeker niet onbelangrijk.

De maakster van de podcast, Annegriet Wietsma, krijgt het verwijt dat de waarheid op veel plaatsen geweld wordt aangedaan. Ze mag dan wel een zekere overtuiging hebben over de kwalijke rol van Maurice de Hond, in een dergelijk journalistiek onderzoeksproject (onder de paraplu van Argos) moeten de feiten wel kloppen. En dat is aantoonbaar niet het geval.

Annegriet Wietsma reageert op deze aantijgingen niet rechtstreeks, maar laat dan plotseling in een tweet weten:

… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …

Lijkt dit op afschuiven van verantwoordelijkheid? Als er onjuistheden in mijn podcast voorkomen, moet je bij Bas Haan zijn, niet bij mij?

De vele feitelijke onjuistheden in de podcast worden haar in een document van minuut tot minuut voorgelegd. In de onderzoekswereld is het gebruik dat hierop wordt gereageerd. Dat brengt ons dichter bij de waarheid. Maar niets van dit alles. Ze blijft muisstil.

Een sterke reactie is dit niet.

Nog even een korte samenvatting van het voorafgaande.

Een boek van Bas Haan dat slechts zeer ten dele over de Deventer moordzaak gaat, vele aantoonbare fouten bevat, en het vooral heeft gemunt op Maurice de Hond.

Een podcast die zich baseert op het boek van Bas Haan moet dienen als een teaser van de film, maar aan dezelfde kwaal lijdt.

Een film die ook is gebaseerd op dit boek, idem, idem.

Wat wordt de bezoeker van de film wijzer van de Deventer moordzaak? Niets.

Weggegooid geld dus.

20 redenen voor onschuld Louwes

Posted on by

Wie de website deemzet.nl goed heeft gevolgd, wist het al: Louwes is ten onrechte veroordeeld in de Deventer moordzaak. Maar anderen aarzelen en zijn nog niet overtuigd.

Voor deze laatste categorie heeft de auteur van deze website (die inmiddels te boek staat als de Vraagbaak Deventer Moordzaak) een lange lijst met 20 redenen samengesteld waarom Louwes de moord niet gepleegd kan hebben.

Eigenlijk zou deze lijst moeten worden aangevuld met nog een reden: Louwes had niet voldoende tijd om de moord te plegen en alle andere handelingen te verrichten (doorzoeken en grondig reinigen huis, slepen met loodzwaar lichaam, dwaalsporen aan te brengen, lopen naar zijn auto en de rit van bijna een uur naar huis) in anderhalf tot twee uur tijd.

Elk onderdeel van de lijst bevat een of twee verwijzingen naar de betreffende argumenten in de website waarin dieper op de uitspraak wordt ingegaan.

Zo verwijst de reden moord was op vrijdag/zaterdag, heldere ogen op zaterdag naar paragraaf 3.4.4 waarin wordt toegelicht wat de ogen kunnen vertellen over het tijdstip van overlijden.

Voor de lezers met aarzelingen een nuttige opsomming. Maar een prettig leesbare opfrisser voor diegenen die al overtuigd waren.

Ook Louwes verdient medeleven!

Posted on by

Waarschijnlijk is mevrouw Wittenberg niet op donderdagavond rond 21 uur vermoord maar minstens 24 uur later. Dat zou Ernest Louwes vrijpleiten en waarschijnlijk ook Michael de Jong.

Niet dat De Jong “… geen bal met de zaak te maken heeft …”, zoals Bas Haan zo luid maar even onterecht verkondigde. De Jong was in die tijd een belangrijke getuige, is meermalen verhoord en is zelfs enige tijd als verdachte aangemerkt.

Nee, dat is het dus niet. Er is een andere reden.

De moord is volgens een team van forensische experts in 2014 niet op donderdagavond gepleegd maar met grote zekerheid in de nacht van vrijdag op zaterdag.

Voor die vrijdagnacht hebben Ernest Louwes (zeker) en Michael de Jong (zeer waarschijnlijk) alibi’s en ze zouden de moord dus niet gepleegd kunnen hebben.

Voor Michael de Jong zou dit betekenen dat hij door Maurice de Hond inderdaad onterecht als dader is aangewezen en zijn de emoties in de podcast Deventer Mediazaak volledig terecht.

En is het medeleven van de luisteraars anno 2021 in die podcast met hem en zijn vriendin evenzeer goed te begrijpen. Het zal je maar gebeuren dat je onschuldig bent en toch als moordenaar wordt aangewezen.

Maar er is nog iemand die medeleven verdient, en nog wel meer dan Michael de Jong.

Ook Ernest Louwes zou de moord dus niet hebben kunnen plegen, maar is meermalen veroordeeld en heeft een gevangenisstraf van 12 jaar uitgezeten. Dat is andere koek.

Afgezien van deze zware straf heeft hij het ook op ander gebied niet gemakkelijk gehad. Hij had grote moeite een baan te vinden, mocht geen advocaat worden en werd op diverse terreinen tegengewerkt.

We willen het onrecht dat Michael de Jong is aangedaan zeker niet bagatelliseren, maar wat Ernest Louwes is overkomen behoort tot de buitencategorie.

Ook die vaststelling zou in de podcast Deventer Mediazaak niet hebben misstaan.

Video over Vlekje #10

Posted on by

Vlekje #10 is voor veel mensen het ultieme bewijs dat Louwes de moord heeft gepleegd. Zijn bloed zit toch op haar blouse!? Maar het is helemaal niet het bloed van Louwes. De video legt uit hoe dat zit.

We hebben dit vlekje al eerder beschreven, natuurlijk onder verwijzing naar de Vraagbaak Deventer Moordzaak. De vraag die we ons toen stelden was: Hoe belastend is Het Bloedvlekje eigenlijk? Het antwoord is ondubbelzinnig: Vlekje #10 combineert een bloedvlekje van het slachtoffer met een speekselspoor van Louwes.

Niks geen bloed van Louwes dus.

In de video (een van de vele die zijn te vinden op deemzet.nl) wordt uitgegaan van hetgeen Hof Den Bosch in zijn arrest schrijft over Vlekje #10 (het noemt het vlekje een bloedspoor).

We lezen in dat arrest onder punt 2.1.2 het volgende:

Deze passage bevat niet minder dan zes fouten. Toch wel slordig voor een gerechtshof.

En het zijn ook niet zo maar fouten. Ze vormden de belangrijkste basis voor de veroordeling van Louwes.

In de video worden ze stuk voor stuk langsgelopen. Van elke fout wordt in woord en beeld uitgelegd waarom we ondubbelzinnig met een fout te maken hebben.
1. Het vlekje zat niet op de kraag;
2. Het spoor zat op de ruche en wel op de voorzijde;
3. Het waren meerdere sporen;
4. Het spoor is voor hooguit 10% bloed, de rest is niet zeker;
5. Het DNA profiel komt vrijwel zeker uit die rest;
6. Het spoor is geen enkelvoudig profiel.

Kijk naar de video die minder dan 10 minuten duurt en laat je overtuigen.

Video’s op deemzet.nl

Posted on by

De website over de Deventer moordzaak is een haast onuitputtelijke bron van informatie over de Deventer moordzaak. Feiten, feiten en nog eens feiten. Het resultaat is eigenlijk een Vraagbaak Deventer Moordzaak.

De website bevat veel artikelen over van alles en nog wat in de Deventer moordzaak.

Over het alibi van Louwes, waarom hij wel in de buurt vanaf Harderwijk heeft kunnen bellen, waarom de moord zeer waarschijnlijk niet op donderdagavond maar 24 uur later is gepleegd, waarom de vlekken en vlekjes op de blouse niet zijn wat ze lijken, waarom vele stille getuigen (bijvoorbeeld de post) geënsceneerd zijn, en ga zo maar door.

De artikelen zijn geen eenvoudige bedenksels of suggesties, maar ze vormen het resultaat van degelijk en verifieerbaar onderzoek, met veel referenties.

Nog indrukwekkender zijn de niet minder dan 16 YouTube video’s over bijvoorbeeld de stille getuigen, het DNA-onderzoek, de atmosferische omstandigheden tijdens het telefoontje, of hoe post mortem waarnemingen het tijdstip van overlijden kunnen schatten.

Ben je geïnteresseerd in de Deventer moordzaak en ben je visueel ingesteld, dan zijn de video’s zeer de moeite waard.

Podcast Deventer mediazaak (2)

Posted on by

De auteur (noemt zich Demo) van de website deemzet.nl (Vraagbaak Deventer Moordzaak) heeft kritisch gekeken naar de inhoud van deze veel beluisterde podcast. Het resultaat: de podcast neemt het niet zo nauw met de feiten.

Het volledige verslag is hier te lezen, maar in dit artikel vatten we zijn belangrijkste conclusies samen over de podcast Deventer mediazaak van Annegriet Wietsma.

Om te beginnen kijkt hij naar de rol van de heer A. Godlieb die ten tijde van de moord hoofd was van de Technische Recherche (TR) en het Bureau Technische Ondersteuning (BTO).

Godlieb geeft in de podcast een samenvatting van gebeurtenissen rond de moord maar onder zijn leiding is toen nogal wat misgegaan. Demo geeft daarvan een uitgebreid exposé. En ook nu debiteert Godlieb een aantal onjuistheden die de argeloze luisteraar op het verkeerde been zetten. Slager en eigen vlees, dus.

In de podcast wordt ook een veilingmeester ten tonele gevoerd die op suggestieve toon zijn verhaal doet. Zo zou hij de auto zeker voor meer hebben kunnen verkopen dan op de veiling zou lukken, laat hij weten, maar dat mocht niet van Louwes. Dat was natuurlijk heel verdacht, concludeert de luisteraar.

Demo weet waarom dit van Louwes niet mocht: onderhandse verkoop is verboden in deze situatie (Pitlo: Erfrecht Gouda 1997 ISBN 90-387-0567-0; KB 4103019 pagina 259).

Maar de veilingmeester geeft de luisteraar het gevoel (ook bij enkele andere voorbeelden) dat er iets niet klopt. Waarom zou Louwes dit doen? Verdacht! De maker van de podcast had dus een kanttekening moeten plaatsen bij de opmerkingen van de veilingmeester.

Demo behandelt op zijn website deemzet.nl alle ins en outs van de DNA-aspecten en het is dus niet vreemd dat hij uitgebreid stilstaat bij de rol van Richard Eikelenboom.

Deze NFI-medewerker heeft in het DNA-onderzoek een belangrijke maar verre van foutloze rol gespeeld. Demo somt in zijn artikel een groot aantal gevallen op waarin Eikelenboom de plank behoorlijk misslaat.

De maker van de podcast presenteert hem evenwel als een onafhankelijke en belangrijke speler in deze zaak. Maar de podcast laat de luisteraar onwetend over de cruciale fouten die zo bepalend zijn geweest voor het verloop van deze zaak.

Het is op deze plaats al eerder geconstateerd: de podcast gaat niet zozeer over de rol van de media in de Deventer Moordzaak maar veel meer over die van Maurice de Hond. En die wordt sinds de podcast verscheen – vele tweets getuigen daarvan – door luisteraars gezien als de Nationale Schurk.

Dus, wanneer je door de podcast in het kamp van De Hond wordt ingedeeld, ben je nog niet jarig en is je reputatie aan gruzelementen.

Dit overkwam Demo doordat de podcast hem op een bedenkelijke wijze indeelde in het kamp van de personen ‘… die met Maurice meedenken …’, terwijl hij zich diverse malen nadrukkelijk heeft gedistantieerd van de wijze waarop Michael de Jong door De Hond als dader werd aangewezen.

Door deze gang van zaken wordt de website deemzet.nl indirect gepositioneerd als een platform van De Hond en wordt de onafhankelijkheid van Demo in de Deventer moordzaak impliciet in twijfel getrokken.
Terwijl deemzet.nl van begin tot eind slechts een doel dient: feiten, feiten, feiten.

Tekenend voor de aanpak van Annegriet Wietsma is ook dat zij niet de moeite heeft genomen met Demo contact op te nemen, al was het maar om haar bevindingen te verifiëren.

Een soortgelijke behandeling viel ook Prof. Ton Derksen ten deel. Deze hoogleraar geniet een grote reputatie, onder andere door zijn boek Lucia de B. en de succesvolle verfilming daarvan.
Lucia de Berk die al een levenslange gevangenisstraf onderging, werd door zijn bemoeienis in een herzieningsproces vrijgesproken.

Omdat hij in 2011 ook een boek over de Deventer moordzaak had geschreven (Leugens over Louwes), zou je verwachten dat de maker al in het eerste begin van de voorbereidingen uitgebreid met Derksen zou hebben gesproken.

In plaats daarvan komt hij in de podcast maar even aan het woord. Maar belangrijke scenario’s die hij met haar heeft besproken en die in zijn boek worden genoemd, komen in de podcast niet voor. Dit riekt naar misleiding, zo concludeert Demo.

Een geheel ander maar niet minder ernstig bezwaar van Demo tegen de podcast nemen we hier integraal over.

Een ernstig bezwaar tegen de podcast is, dat een belangrijk deel ervan is ingeruimd om Ernest Louwes als de dader af te schilderen, voornamelijk in het voetspoor van het boek van Bas Haan.
Ernest Louwes is weliswaar veroordeeld hiervoor, maar er loopt een procedure met uitzicht op een herziening. Het uiten van beschuldigingen in zijn richting kan gelijkgesteld worden aan het hier bestreden feit: het uiten van beschuldigingen van Maurice de Hond aan het adres van Michaël de Jong. Precies zoals de wetenschapsfilosofen van de Tilburgse Universiteit De Regt en Dooremalen betogen in het Brabants Dagblad van 11 mei 2021: Podcast ‘Deventer Mediazaak’ is zelf typisch ‘trial by media’.

Het uitgebreide commentaar van Demo op de podcast is dus het lezen meer dan waard.

Het zet bovendien de Deventer moordzaak weer in het juiste perspectief.

Podcast Deventer Mediazaak van minuut tot minuut

Posted on by

De podcast de Deventer Mediazaak riep bij luisteraars vooral emoties op over het onrecht dat Michael de Jong door de media was aangedaan. Dit ging helaas ten koste van de feiten in de Deventer Moordzaak.

[Voor wie zijn geduld niet kan bewaren: de pdf-file met van minuut tot minuut alle fouten en tekortkomingen in de podcast is hier beschikbaar.]

Het waren trouwens niet zozeer de media in het algemeen die door de podcast op de korrel werden genomen, maar het was veel meer Maurice de Hond.

Dat is ook niet zo verwonderlijk wanneer men bedenkt dat de podcast zich voornamelijk baseert op het boek van Bas Haan. Daarom tweet de maakster Annegriet Wietsma van de podcast op 1 mei 2021:

… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …

Waarom zou ze dit nogmaals willen benadrukken?

Zijn uitspraken in DWDD van 9 januari 2019 en de trailer van de podcast op 2 januari 2021 maken duidelijk dat Haan zich in zijn uitspraken over De Hond ternauwernood kan beheersen.

De wijze waarop hij over De Hond spreekt, wordt in de volgende twee fragmenten geïllustreerd (het gaat niet zozeer om de inhoud maar om de woordkeus in beide uitspraken):

Er zijn meerder misdadigers [!] die slachtoffers maken die oprecht menen dat ze weer een slachtoffer hebben gemaakt.

of

Het is een beetje als iemand die heeft aangerand [!] na de veroordeling nog steeds over zijn slachtoffer zegt: ja, maar ze heeft het zelf gewild.

Beide zijn bedenkelijke uitspraken. Recentelijk spreekt Haan herhaaldelijk over Maurice de Hond als een veroordeelde crimineel.

De podcast zou daarom aanzienlijk aan kwaliteit hebben gewonnen wanneer Wietsma zich bij de voorbereiding niet alleen had gebaseerd op een Boze Bas, maar ook en misschien voornamelijk op personen die wel hun sporen in deze complexe zaak hebben verdiend.

Denk bijvoorbeeld aan Prof. Ton Derksen, een man met een grote reputatie. Door zijn boek Lucia de B. kon Lucia de Berk na een herzieningsproces aan een levenslange gevangenisstraf ontsnappen.

Deze hoogleraar wetenschapsfilosofie publiceerde in 2011 opnieuw een boek met een titel die er niet om liegt: Leugens over Louwes. Een wetenschappelijk opgebouwd werk met vele noten en uitgebreide referenties. Wél een degelijk boek dus.

Maar dan heeft Wietsma hem natuurlijk uitgebreid geraadpleegd bij het maken van de podcast?

Dat zou je verwachten, maar dat is niet gebeurd. In een geredigeerd interviewtje van een paar minuten mocht hij enkele weinig zeggende uitspraken doen. Andere relevante opmerkingen waren eruit geknipt (!).

Een andere zeer goed ingevoerde bron is de auteur van de website deemzet.nl. Sinds 2011 onderzoekt hij alle ontwikkelingen, met belangrijke successen op het gebied van ‘het telefoontje’, post mortem verschijnselen en DNA. Dat er een herzieningsonderzoek is ingesteld, kan voor een belangrijk deel op zijn conto worden geschreven (de Adviescommissie Afgesloten Strafzaken ACAS verwijst zelfs in haar advies rechtstreeks naar hem).
Zijn website kan worden gezien als een Vraagbaak Deventer Moordzaak.

Dus dan spreekt het vanzelf dat Wietsma voor de zekerheid haar bevindingen bij de Deventer Moordzaak ter verificatie aan hem voorlegt?

Dat zou je zeggen, want de feiten moeten wel kloppen, ook als een podcast voornamelijk appelleert aan de emoties van de luisteraar.

Maar helaas, hij is niet door Wietsma benaderd. Wel werd hij op een bedenkelijke wijze ingedeeld in het kamp van de personen ‘… die met Maurice meedenken …’, terwijl hij zich diverse malen heeft gedistantieerd van de wijze waarop Michael de Jong door De Hond als dader werd aangewezen.

Slechts een kort fragment uit een video van zijn website was – zonder zijn medeweten – zijn enige betrokkenheid bij de productie van de podcast.

Op zijn beurt heeft de auteur van deemzet.nl de podcast van minuut tot minuut beoordeeld op zijn betrouwbaarheid. Kloppen de feiten wel? Worden er geen belangrijk feiten weggelaten of slechts gedeeltelijk genoemd, waardoor de luisteraar op het verkeerde been kan worden gezet?

Het resultaat stelt niet gerust.

Het volgende voorbeeld dient als illustratie.

De heer A. Godlieb was ten tijde van de moord hoofd van de Technische Recherche (TR) en de dienst Bijstand Technische Ondersteuning (BTO). Hij wordt in de podcast opgevoerd als een belangrijke zegsman. Maar zijn bijdragen zijn slechts van horen zeggen, zo blijkt.

In een fragment uit een correspondentie op 28 oktober 2003 schrijft de Officier van Justitie:

… A.H. Godlieb heeft zoals gemeld diverse processen-verbaal getekend over informatie die door andere opsporingsambtenaren is ingewonnen; ook al omdat hij het afgelopen halfjaar ziek is geweest zal hij zich opnieuw grondig moeten laten bijpraten om adequaat vragen te kunnen beantwoorden …

Het is dan ook geen wonder dat Godlieb in zijn bijdrage aan de podcast een paar belangrijke fouten maakt die voor de luisteraar van de podcast van groot belang zijn.

De auteur van deemzet.nl begrijpt dat iedereen nieuwsgierig is naar de belangrijkste tekortkomingen in de podcast en heeft ze daarom van minuut tot minuut opgetekend in een pdf-file.

De pot verwijt de ketel …

Posted on by

In het Brabants Dagblad verscheen een opiniestuk over de Deventer Mediazaak. De conclusie: deze podcast maakt zich schuldig aan wat hij anderen verwijt. Met andere woorden: De pot verwijt de ketel dat die zwart ziet.

Herman de Regt is universitair hoofddocent en Hans Dooremalen universitair docent aan Tilburg School of Humanities and Digital Sciences.

Het artikel kan ook rechtstreeks worden gelezen op de website van het Brabants Dagblad.

Een in het oog springende passage is de volgende:

… Emeritus-hoogleraar Ton Derksen, bekend van de zaak Lucia de Berk, legt in zijn boek Leugens over Louwes (2011) haarfijn uit waarom de veroordeling van Louwes een justitiële dwaling is …

Deze hoogleraar is niet zo maar iemand.

Hij heeft een grote reputatie opgebouwd. Door zijn gedegen onderzoek (in boekvorm en succesvol verfilmd) in de zaak Lucia de Berk, is zij uiteindelijk vrijgepleit.

Je zou verwachten dat Annegriet Wietsma bij het maken van haar podcast dus bij hem als eerste zou langsgaan, want ook in de podcast De Deventer Mediazaak moeten de feiten natuurlijk boven alles gaan.

Maar nee, zij vertrouwt bijna blindelings op het omstreden boek van Bas Haan dat zo veel aantoonbare onjuistheden bevat (geen verschillen van mening dus, maar gewoon aantoonbare onjuistheden).

Derksen komt in een paar minuten nog wel even aan bod. Maar, bevestigen de auteurs van het artikel:

Dat geredigeerd verslag is extreem kort en doet geen recht aan het onderzoek dat in Leugens over Louwes wordt gepresenteerd. Wietsma lijkt niet door te hebben hoezeer er op basis van dat onderzoek getwijfeld moet worden aan de schuld van Louwes.

Wietsma blijkt zich inmiddels bij de gang van zaken ook niet helemaal op haar gemak te voelen, getuige de disclaimer in haar tweet van 1 mei 2021:

… Graag wil ik nogmaals benadrukken dat het fundament voor dit project ligt bij de analyse van @bas_haan over de rol van de media, zie ‘De Deventer Moordzaak, het complot ontrafeld’ …

Waarom wil ze dat nogmaals benadrukken? Wil ze zeggen: Als er in de podcast fouten voorkomen, dan ligt dat niet aan mij, maar dan moet je bij Haan zijn?

Sinds het verschijnen van Derksens boek in 2011 hebben zich in de Deventer Moordzaak veel nieuwe ontwikkelingen voorgedaan.

Zo is in de loop der jaren heel consciëntieus de website deemzet.nl samengesteld die veruit de meeste aspecten (Louwes’ alibi, het mobiele netwerk, post mortem kenmerken en DNA) zeer gedetailleerd en op bijna wetenschappelijke wijze behandelt, met verreikende conclusies.

Zo is in 2013 een herzieningsonderzoek gestart. Dit gebeurde mede op advies van de ACAS (Advies College Afgesloten Strafzaken) die hierbij onder meer verwijst naar de auteur van deemzet.nl.

Hij toonde door grondig onderzoek aan dat de verklaring van Louwes over zijn telefoontje vanaf de A28 niet vrijwel onmogelijk was maar integendeel, zelfs aannemelijk werd gemaakt. Dat maakte zijn verweer heel sterk.

Verder werd in 2014 door de Nationale Recherche een proces-verbaal opgemaakt waarin een aantal forensische experts concludeerde dat het vrijwel zeker is dat de moord niet op donderdagavond maar 24 uur later is gepleegd.

Met grote gevolgen voor de alibi’s.

Dus, als Wietsma het boek van Derksen outdated zou vinden, dan zou ze toch zeker de auteur van deemzet.nl benaderen om de uitspraken in haar podcast te verifiëren? Safety first!

Maar helaas, dat is niet gebeurd.

In plaats daarvan wordt in de podcast (na een misleidende introductie van de auteur van deemzet.nl) een klein stukje uit een video op diens website ten gehore gebracht.

Dus nee, de auteur is door Wietsma niet benaderd en in plaats daarvan werden opnieuw de pseudo-feiten uit het boek van Haan gebruikt.

De argeloze luisteraar van de podcast is van dit alles onwetend en neemt wat hij hoort voor waar aan. En wordt dus op het verkeerde been gezet.

De belangrijkste conclusie die de auteurs in hun opiniestuk trekken betreft de trial by media. Zeker is dat gebeurd met Michael de Jong en daarover is al het een en ander gezegd en geschreven. Daar ging de hele podcast over.

Maar echt opzienbarend is dat de podcast die dit verschijnsel in zes afleveringen aan de kaak stelt, zich daar royaal zelf aan bezondigt. Hoe gek wil je het hebben?

In het opiniestuk wordt dit kort en krachtig verwoord:

Het is schandalig dat met dit drieluik (boek, podcast, film), waarin terecht geïllustreerd wordt hoe verkeerd ‘trial by media’ is, de makers zelf dramatisch blunderen door via de media te scanderen dat Louwes terecht veroordeeld is. 

Dit alles is niet best voor een productie van Argos.

20 aanwijzingen waarom de moord op vrijdag is gepleegd

Posted on by

Op deze website is al in enkele artikelen genoemd dat de moord niet op donderdag- maar op vrijdagavond is gepleegd. De aanwijzingen zijn nogal divers en daarom heeft Demo, de auteur van deemzet.nl ze op een overzichtelijke manier op een rij gezet.

Het OM stelt hier weinig tegenover.

Van meet af aan werd geschat dat het slachtoffer op donderdagavond was overleden. Maar dat was niet meer dan een grove, slecht gefundeerde schatting.

De rechercheurs hadden de schouwarts immers niet toegestaan het slachtoffer te onderzoeken. Hij kon daarom de lichaamstemperatuur niet meten en dus was een goede schatting van het tijdstip van overlijden niet mogelijk.

Daartegenover staan niet minder dan twintig goed gefundeerde aanwijzingen waarom de moord helemaal niet op donderdagavond was gepleegd, maar op vrijdag laat in de avond.

  1. De fysiotherapeut zag het slachtoffer vrijdag rond 11:30 uur via de rotonde richting huis rijden. Deze getuigenverklaring toont aan dat het slachtoffer vrijdag overdag nog in leven was. Deze conclusie geldt ook voor de volgende 5 stellige verklaringen.
  2. De overbuurman van nr. 142 zag het slachtoffer vrijdagochtend thuiskomen met de auto;
  3. De overbuurvrouw van nr. 138 zag het slachtoffer vrijdag rond 16:30 uur lopen op haar inrit;
  4. Haar zoon was bij haar op bezoek, hij is overtuigd van hun waarneming;
  5. Even later zag de buurvrouw om de hoek het slachtoffer over de Zwolseweg lopen;
  6. Een andere buurvrouw vlak daarbij zag vrijdag het slachtoffer van dichtbij lopen;
  7. Uit het telefoongeheugen werd nog vrijdag tenminste één gegeven gewist. Wie anders dan het slachtoffer was vrijdag in haar huis? Dat geldt ook voor de volgende waarneming;
  8. In de poststapel werd één krant er pas na vrijdagmiddag handmatig tussen geschoven;
  9. Op zaterdag en zondag was nog geen hoornvliesvertroebeling zichtbaar; Deze waarneming maakt een overlijden op donderdagavond onmogelijk, net zoals de volgende 6 waarnemingen
  10. De ogen waren zaterdag nog wijd open en zondag nog half open;
  11. Zaterdag waren de ogen nog bol, zondag begonnen ze in te vallen;
  12. Op zondag was de rigor mortis van de kaakspieren nog maximaal;
  13. Op zondag was de livor mortis nog steeds verplaatsbaar;
  14. Sommige livor mortis vlekken van zaterdag waren zondag weer vervaagd;
  15. Op zondag was pas een eerste aanzet van verkleuring van de buikwand zichtbaar;
  16. De op donderdagnamiddag aangeschafte broodjes (8 stuks) en beleg bleken zaterdag alle opgegeten;
  17. Op zaterdag gaven de bloedvlekken op de blouse nog hevig af;
  18. In de gang en de woonkamer lagen zaterdag nog vochtdruppeltjes;
  19. Het ondergoed van het slachtoffer was zondag nog vochtig;
  20. Het kapsel was uitgekamd, het slachtoffer ging altijd zaterdagochtend naar de kapster.

Alle aanwijzingen worden in de website deemzet.nl in detail besproken.

De roze olifant in de kamer

Posted on by

In de rapportages van het NFI is speeksel de roze olifant. Alom aanwezig, maar je praat er liever niet over. Alleen Prof. De Knijff van het FLDO (Forensisch Laboratorium voor DNA Onderzoek) onderstreepte het belang van speeksel.

“In het geval van deze zaak lijkt het mij heel goed mogelijk dat langs een normale weg (overdracht middels speekseldruppeltjes) DNA van verdachte vooral op de voorkant van de blouse van het slachtoffer terecht kan komen. Ik heb uitsluitend bedoeld om aan te geven wat voor andere mogelijkheden er zijn om de aanwezigheid van DNA op kledingstukken te verklaren”.

Toch wel een duidelijke verklaring zou je zeggen.

Maar het Hof negeerde dit statement, want het NFI had heel andere verklaringen. Het NFI zag liever bloed, zoals in spoor #10 (vlekje #10).

Spoor #10 werd door het NFI gepresenteerd als een enkelvoudig profiel, dat wil zeggen dat het uitsluitend afkomstig zou zijn van verdachte Louwes.

Als je alle kenmerken (pieken) die behoren bij het profiel van Louwes weghaalt, zou je geen andere pieken meer mogen overhouden. Een enkelvoudig profiel dus, van Louwes en van niemand anders.

Maar dat bleek achteraf bij dit spoor niet te kloppen. Toen het NFI het profiel aan de verdediging moest overdragen, bleken er nog vier piekjes te bestaan.

Behoorden deze vier piekjes ook bij Louwes? Nee, dat maakte ze juist zo bijzonder. Ze behoorden alle vier bij het profiel van mevrouw Wittenberg.

Het spoor was dus geen enkelvoudig spoor (van alleen Louwes), maar een zogeheten mengspoor (van zowel Louwes als Wittenberg).

Overigens waren drie van de vier piekjes door het NFI niet onopgemerkt gebleven. Ze waren wel degelijk aangeduid als bijzondere pieken. Maar het NFI hield deze informatie alleen voor intern gebruik. Opmerkelijk.

Dergelijke kleine piekjes worden normaal gesproken niet als bewijs opgevoerd om iemand te veroordelen. Maar je mag ze ook niet weglaten als daarmee een andere verklaring aannemelijk kan worden gemaakt.

Maar daar denkt het NFI kennelijk anders over zoals ook al bij de Schiedammer Parkmoord was gebleken.

Het NFI heeft op dit punt trouwens een slechte historie.

Zo vond het NFI in 2006 weer DNA van Louwes in een enkelvoudig spoor. Dat spoor werd nu wel gecontroleerd door het FLDO (Forensisch Laboratorium voor DNA Onderzoek) en ook in dat geval bleek het een mengspoor te zijn, precies van hetzelfde type als spoor #10.

Je zou verwachten dat het NFI zo’n fout snel zou rectificeren. Helaas, dit gegeven werd gewoon weggemoffeld.

Er is nog iets raars aan de hand met spoor #10.

Dit spoor is zo klein, dat het niet mogelijk was om het heel precies uit de blouse te knippen.

De grootte van het monster dat uit de blouse geknipt was bedroeg ruim 50 mm2. Om een idee van de grootte te geven, dat is een stukje van 7×7 mm2. Het bloedvlekje erin mat ongeveer 8 mm2 (zeg 3×3 mm2).

Dus er werd 42 mm2 aan loze ruimte meegeknipt? Dat zou je zeggen. Maar was dat wel loze ruimte? Nee, we hebben hier te maken met een roze olifant, zie later.

Daarvoor moeten we kijken naar de hoeveelheid DNA in een spoor die kan worden weergegeven door een DNA-meter.

Dit kleine spoor #10 had een heel hoge DNA-waarde, de meter liep op zeker moment op tot een waarde van 5000 eenheden. Dat is heel hoog.

Laten we deze waarde eens vergelijken met een ander bloedvlekje van Louwes in de broekzak van de pantalon die in beslag was genomen.

De DNA-waarde van dit vlekje was iets minder dan 1000. Dat zou dus ongeveer zo groot moeten zijn als een speldenprik!

Hoe zit het met de bloedvlekken van mevrouw Wittenberg zelf elders op de blouse?

Die variëren in grootte van 1 tot 1,5 cm2 en geven een DNA-waarde te zien van 2000 tot 8000 eenheden.

Dat is opvallend. Hun DNA-waarde is gemiddeld vergelijkbaar met dat van vlekje #10, terwijl dit maar liefst tien tot twintig keer kleiner is.

Hoe komt het dat vlekje #10 relatief zoveel meer DNA bevat?

We kunnen dit alleen maar verklaren, als we ervan uitgaan dat het bloedvlekje van spoor #10 een heel klein bloedvlekje van mevrouw Wittenberg is dat samen met heel veel andere soortgelijke vlekjes door contaminatie op de blouse is gekomen. En dat dit kleine bloedvlekje van mevrouw Wittenberg (met weinig DNA) is vermengd met een spoor van Louwes (met relatief veel DNA).

Dat is gebeurd in het mortuarium van het Deventer ziekenhuis. De Technische Recherche is toen overduidelijk aan het knoeien geweest met het stoffelijk overschot en veroorzaakte zodoende veel onderzoekerssporen.

Het fotografisch bewijs hiervan werd aangetroffen op de beruchte CDROM die in de Volkskrant is besproken en zelfs in de Tweede Kamer.

Daarmee wordt ook verklaard dat er kleine pieken van mevrouw Wittenberg in dat profiel zitten, maar naar verhouding precies even hoog als de pieken in de profielen van de andere bloedvlekken van mevrouw Wittenberg.

En hoe zit het dan met het DNA van Louwes?

Hier komt de roze olifant uit de mouw.

Overal op de bovenzijde van de blouse zit DNA van Louwes. Soms gewoon in vlekken, soms vlak bij een bloedvlekje (spoor #10), soms vlak bij een roze vlek, zoals spoor #9.

Hoe weten we dat en waar komt dit DNA vandaan?

Hier komt black-light te hulp.

Sommige sporen zijn alleen maar in black-light zichtbaar. In dit geval gewoon speeksel.

Speeksel, dat iedereen overdraagt als je dicht bij iemand in de buurt iets gaat zeggen. Als je wetenschappelijke onderzoeken naleest, kun je uitrekenen, dat iedereen in 2 minuten zoveel DNA overdraagt, dat je daar gemiddeld 1000 tot 5000 complete profielen mee kunt produceren. Maar daar hoor je het NFI niet over.

Dat speeksel zat wél over het hele lapje, dat het NFI had uitgeknipt. En dan is de hoge uitslag van de DNA-meter ineens helemaal niet zo verrassend  hoog meer. Zeker niet als je weet, dat de door het NFI gebruikte techniek veel gevoeliger is voor speeksel dan voor bloed.

Alleen werd dit pas na 2005 goed duidelijk.

Dit wordt ook in de beeldbank getoond.

Al meer dan 100 artikelen

Posted on by

Vanaf januari van dit jaar is deze site online. Sindsdien zijn meer dan 100 artikelen geplaatst over een keur van onderwerpen. Maar wel steeds over het geknoei in deze zaak op alle niveaus, van politie tot gerechtshof.

Deze website doet verslag van al die missers, fouten en blunders die deze zaak helaas kenmerken, met dramatische gevolgen.

De artikelen zijn geschreven met de intentie toegankelijk te zijn voor een breed, geïnteresseerd publiek.

Indien nodig wordt verwezen naar de website deemzet.nl die inmiddels bekend staat als de Vraagbaak Deventer Moordzaak.

De Deventer moordzaak is inmiddels al 22 jaar actueel, weliswaar in vlagen. Wie herinnert zich niet de taferelen die zich voor het Hof Den Bosch afspeelden of het spektakel rond het graf van mevrouw Wittenberg?

Maar ook na al die jaren is de belangstelling voor deze geruchtmakende zaak nog springlevend.

Dat valt onder andere op te maken uit het aantal lezers van deze website. En ze lezen niet alleen, er wordt ook gereageerd. Natuurlijk zijn er de reacties op de artikelen, maar ook via Twitter (er worden zelfs DM’s gestuurd) en het vertrouwde e-mail blijft evenmin ongebruikt.

De redactie is alle lezers dankbaar dat ze de moeite hebben genomen zich wat meer te oriënteren in deze zaak en begrijpt dat ze soms vragen en opmerkingen hebben.

Helaas heeft de redactie onvoldoende tijd om op alle vragen en opmerkingen te reageren.

Maar dat is ook niet nodig.

Op de al genoemde website deemzet.nl worden vrijwel alle aspecten van de zaak tot in detail behandeld. De auteur van die website schroomt zelfs niet tot op een specialistisch expert niveau af te dalen.

Veel lezers moeten dan bij gebrek aan specialistische kennis afhaken (wie kent bijvoorbeeld de ins en outs van de protocollen van het mobiele netwerk in 1999, en wie begrijpt alle details wanneer het over DNA gaat?).

Maar gelukkig voor de lezers die toch het naadje van de kous willen weten, maar niet die voorkennis bezitten, heeft de auteur tevens een samenvatting in boekvorm gemaakt: In het pak genaaid.

En dat online boek is het lezen meer dan waard.

Deventer moordzaak: Vraag en Antwoord

Posted on by

Deze weblog ontvangt allerlei reacties. Sommige zijn positief, andere ronduit kritisch. De laatste zijn vaak gebaseerd op verkeerde informatie. Daarom deze vragen en antwoorden.

De weblog wil alleen maar Louwes vrijpleiten. Hij is toch veroordeeld tot op het hoogste niveau?
Louwes is inderdaad veroordeeld. Het is niet de bedoeling hem alsnog vrij te pleiten. Wel kijken we naar de wijze waarop hij is veroordeeld. Was het bewijs deugdelijk, waren er geen ernstige fouten gemaakt, is zijn verweer goed onderzocht. Kortom, was zijn dossier niet veel te dun om hem te veroordelen. Wij menen dat dit het geval is.

Louwes vertelde dat hij mevrouw Wittenberg vanaf de A28 heeft gebeld via een zendmast in Deventer. Dat was zijn alibi. Deskundigen verklaarden voor het hof dat dit vrijwel onmogelijk is. Dan is Louwes toch ongeloofwaardig?
Als het waar is wel, maar het is niet waar.
De auteur van de website deemzet.nl toonde aan dat dit op de betreffende avond onder andere door atmosferische omstandigheden wel mogelijk was. Later trok een eerdere deskundige zijn verklaring in en toonde TNO aan dat de versie van Louwes wel degelijk mogelijk was.
Dit werd in De Stentor van september 2020 ook door de advocaat-generaal mr. Aben bevestigd.

Louwes was financieel adviseur van mevrouw Wittenberg. Hij adviseerde haar bij haar nieuwe testament en werd bovendien de executeur testamentair met bezit. Zo kwam hij in een positie waarin hij na haar dood over haar miljoenen kon beschikken. Hij had dus wel degelijk een financieel motief?
Deze opvatting klinkt plausibel maar wordt niet ondersteund door de feiten. Daarom ontkende het Hof Den Bosch bij Louwes’ veroordeling in 2004 een financieel motief.

Hij wilde toch geld uit de kluis van mevrouw Wittenberg doorsluizen naar zijn eigen rekening?
Nee, dat wilde hij juist niet. Hij wilde een nieuwe rekening openen voor de Dr. Wittenberg stichting. Omdat die nog geen KvK-nummer had, was dit niet mogelijk en opende hij op advies van de medewerkster van de bank tijdelijk een beheer-rekening op zijn eigen naam. Dit wordt bevestigd in het PV van de bankmedewerkster.

“Eerst was ik ervan overtuigd dat Louwes niet de dader was. Maar toen een bloedvlekje met zijn DNA in de kraag van de blouse van mevrouw Wittenberg was gevonden, was ik om. Hij is de dader, want hoe komt anders dat vlekje daar dan?”
Het vlekje werd in 2003 ontdekt, vlak voor het herzieningsproces voor het Hof Den Bosch. In 1999 vlak na de moord was dat vlekje op foto’s niet waargenomen. Het moet daar tussen 1999 en 2003 zijn gekomen door een onoordeelkundige behandeling van de blouse, door contaminatie dus.
Bovendien bevatte het betreffende vlekje geen bloed van Louwes. Het was een mengsel van bloed van het slachtoffer en speeksel van Louwes.

Maar het DNA van Louwes kan toch alleen op de blouse terecht zijn gekomen tijdens de moord?
Nee. Louwes was op donderdagmorgen bij mevrouw Wittenberg op bezoek geweest om een document over de grafrechten op te halen. Lange tijd heeft het OM dit bezoek ontkend, maar het ging uiteindelijk overstag.
Het DNA in de vorm van speeksel van Louwes kan dus op die morgen zijn overgedragen tijdens een gesprek.

Het telefoontje dat Louwes met mevrouw Wittenberg voerde, duurde maar 16 seconden. Heel kort dus. Misschien stond hij wel bij haar voor de deur en belde alleen maar om te zeggen dat hij er aan kwam. Geraffineerd toch?
Op die drukke donderdagmorgen met veel verkeer op de weg, was het vrijwel onmogelijk dat Louwes na zijn vertrek uit Utrecht al om 20:36 uur in Deventer bij mevrouw Wittenberg op de stoep kon staan. Bovendien was de Zwolseweg opgebroken en moest hij ook nog een stuk hebben gelopen.
Overigens is het maar de vraag of het gesprek slechts 16 seconden duurde. Wanneer een gesprek technisch werd gestoord, bracht KPN de verdere kosten niet meer in rekening. Het gesprek kan nog wel blijven voortduren. Er was een goede kans dat deze omstandigheden zich toen hebben voorgedaan.
Voor meer details, kijk hier verder.

Louwes als geldezel

Posted on by

Jacqueline Wittenberg wilde vaart zetten achter haar nieuwe testament. Zo bevestigde haar schoonheidsspecialiste. “De kogel is nu door de kerk” vertelde ze haar tijdens de laatste ontmoeting.

Wilma, de schoonheidsspecialiste wist te vermelden dat Jacqueline er vaart achter had gezet. “De kogel is nu door de kerk”, zei ze tijdens de laatste ontmoeting. De verklaring van Wilma kan worden teruggekeken in de documentaire van Talpa van 2 maart 2006, minuut 56:00.

En inderdaad, als je het resultaat overziet, dan is er inderdaad sprake van haastwerk.

Logischerwijs had ze eerst een stichting moeten oprichten om de wens van haar overleden echtgenoot te eren, een stichting om patiënten een nieuwe start in het leven te geven.

Vervolgens had ze haar testament zo kunnen wijzigen, dat die stichting de nieuwe erfgenaam werd.

Daar zag ze vermoedelijk een probleem in: tussen het oprichten van de stichting en het opstellen van een nieuw testament zou haar erfenis toevallen aan de vorige begunstigden en dat wilde ze helemaal niet meer.

Misschien had ze dat wel nooit gewild. Volgens Wilma had ze zich moreel gechanteerd gevoeld door die erfgenamen zoals blijkt uit het PV van 30 september 1999:

Daarom dus die ingewikkelde constructie: als ze kwam te overlijden moest meteen een stichting worden opgericht en tussentijds viel het gehele vermogen toe aan een soort geldezel, in juridische termen een executeur testamentair met bezit genoemd.

En dat was Louwes.

Louwes is wel verweten, commissaris Visscher drukt zich in dergelijke termen uit en Bas Haan legt dat er nog eens dik bovenop, dat hij zich van de erfenis, of minstens een deel ervan probeerde meester te maken.

Maar dat kon helemaal niet.

Louwes wás al meester van de erfenis op het moment dat Jacqueline de laatste adem uitblies. Dat was nu juist de gedachte achter die functie.

En dat was de gedachte achter het bedenksel van de driehoek Jacqueline – Louwes – Notaris. De erfenis was in ieder geval veilig. Wilma vertelde in haar PV:

Louwes had dat geld dus al maar moest het wel vlotbaar maken om legaten uit te keren – dat had hij allang gedaan voordat er moeilijkheden ontstonden – en de stichting op te tuigen. Ook moest hij alle zaken, zoals de inboedel van de huurwoning van Jacqueline en haar andere bezittingen (juwelen, auto) te gelde maken.

Hoe?

De wet is daar heel duidelijk over, een executeur met bezit mag dat alleen via openbare verkoop. Niets onderhands dus, zoals Bas Haan meent te suggereren.

Zo meende een veilingmeester in de podcast Deventer Mediazaak ten onrechte voor een in goede staat verkerende auto van een goede klant (onderhands dus) meer te kunnen ontvangen.

Hij vond het maar vreemd dat Louwes dat niet wilde, maar was er kennelijk niet van op de hoogte dat Louwes die vrijheid niet had.

Het meest navrant is nog het volgende.

Toen Louwes werd afgevoerd, werden diens werkzaamheden juist door de vorige executeur testamentair overgenomen.

Dit was in flagrante strijd met het testament, waarin de opvolging van Louwes keurig was geregeld.

Den Bosch vs. Arnhem

Posted on by

Advocaat-generaal Brughuis maakte gehakt van de eerdere veroordeling van Louwes door het hof Arnhem: “… had dan ook niet tot een bewezenverklaring kunnen komen.“

In haar requisitoir van 26 januari 2004 gaat ze uitgebreid in op het herzieningsproces dat eerder voor het Hof Arnhem werd gevoerd en komt tot de conclusie dat Hof Arnhem niet tot een veroordeling had mogen komen.

Ze begint gelijk over het motief dat werd gevonden in Louwes’ mogelijke interesse in vakantiehuizen, bijvoorbeeld op Malta.

Daar maakt ze korte metten mee.

Van dit motief blijft volgens de advocaat-generaal dus niet veel over.

Dan het mes, dat ook gelijk door haar wordt afgeserveerd. Het had niet als bewijsmiddel gebruikt mogen worden, vindt ze.

Aan twee andere eigenaardige opvattingen over onder andere de vindplaats van het mes en het tijdstip waarop het gevonden werd, maakt ze weinig woorden vuil.

We hebben hier al vaak op gewezen.

De kwalificaties spreken boekdelen.

Ze gaat verder in op allerlei aspecten van het mes: de lengte van 18 cm die niet past bij de even diepe steekwonden van ongeveer 10 cm, het lemmet dat niet past bij de afdruk op de blouse, etc.

Wel gaat ze uit de bocht wanneer ze meent:

Niks volgens de regels der kunst uitgevoerd. Er is ronduit fraude gepleegd. Met (veel te lichte) veroordelingen van ambtsedige politiemensen tot gevolg.

Tenslotte komt ze op het telefoongesprek waarover we inmiddels veel meer weten, zie het TNO-rapport. Maar toch komt ze tot de volgende conclusie.

Dat is nogal wat. Volgens de advocaat-generaal had Louwes op grond van de voorliggende bewijsmiddelen door Hof Arnhem gewoon vrijgesproken moeten worden.

Gelukkig (pfff) voor haar kon het OM nog een vlekje op de blouse tevoorschijn toveren zodat het proces kon verdergaan en uiteindelijk tot een veroordeling leidde.

Over dit vlekje is inmiddels veel meer bekend geworden, zie daarvoor de Vraagbaak Deventer Moordzaak deemzet.nl.

De conclusie van dit alles is duidelijk: Louwes had al niet veroordeeld mogen worden door Hof Arnhem en evenmin door Hof Den Bosch.

Het zal je maar gebeuren.

Vraagbaak Deventer Moordzaak (2)

Posted on by

Over de Deventer moordzaak is veel, heel veel geschreven: boeken, websites, artikelen in kranten en tijdschriften. Nu ook op Facebook en Twitter.

Maar, dat moet er wel gelijk bij worden gezegd, er worden ook veel fouten en vergissingen gemaakt. En er wordt bovendien veel gespeculeerd.

Twee voorbeelden.

‘Toen ik die man zo zag reageren bij de uitspraak, dacht ik meteen, die man is onschuldig. Zo reageer je alleen maar als je wanhopig bent, ten einde raad.”

Of in de DWDD van januari 2019, toen Bas Haan met luide stem verkondigde dat Michael de Jong “geen bal met de zaak te maken had”, terwijl deze vier keer door de politie was verhoord als getuige en zelfs een keer als verdachte.

En tegelijkertijd riep Haan luidkeels dat Louwes de dader is.

Dat kon hij straffeloos doen omdat Louwes tot op het hoogste niveau is veroordeeld.

Maar tot op het hoogste niveau veroordeeld zijn, maakt je nog niet de feitelijke dader. Dat zou Haan toch moeten weten na zaken als de Puttense moordzaak en de Schiedammer Parkmoord.

Prof. Derksen neemt in zijn boek Leugens over Louwes die distantie wel in acht en voorziet zijn bevindingen van een degelijke en objectieve onderbouwing. Dat boek verscheen in 2011.

Nu is al weer ongeveer 10 jaar een nieuwe speler op het veld. De auteur van de website deemzet.nl die zich kenbaar maakt als Demo.

In die tijd is veel meer over de zaak bekend geworden.

Demo heeft in die 10 jaar een uitgebreide en zeer betrouwbare website samengesteld, gebaseerd op zowel veel bestaande literatuur en eigen verifieerbaar onderzoek. Degelijk vakwerk dus.

Deze wetenschappelijke houding heeft tot twee doorbraken geleid die ook door bijvoorbeeld TNO worden erkend: bij Het Telefoontje en bij het medisch-forensisch onderzoek.

Zouden we een dergelijke website niet gewoon de Vraagbaak Deventer Moordzaak moeten noemen?

Tactisch onderzoek in de beeldbank

Posted on by

Tactisch onderzoek heeft tot doel te achterhalen wat rond een misdrijf precies is gebeurd. Vallen dingen op, wat verklaren getuigen? Goed rondkijken dus is het devies.

We hebben al eerder verwezen naar de beeldbank van deemzet.nl. De combinatie van foto’s met een duidelijke uitleg vertelt boekdelen.

In de beeldbank worden niet minder dan 24 onderwerpen behandeld: bijvoorbeeld over Alibi GSM (2), en veel bijdragen over DNA (11 tot en met 20). Vooral het DNA-onderzoek wordt erg consciëntieus behandeld.

Deze keer verwijzen we naar de bijdrage over het Tactisch onderzoek in de Deventer moordzaak. Hierin wordt een aantal opmerkelijke zaken behandeld.

Zo wordt in de hal een stapel post en kranten aangetroffen die op een niet logische wijze zijn gestapeld. Ook wordt van de aangekochte etenswaren op donderdagmiddag maar een deel teruggevonden. En er is een belangrijk afspraakboekje verdwenen (gestolen). Om er maar een paar te noemen.

In de beeldbank komen deze onderwerpen aan de orde.

Een bezoek aan de beeldbank kan dus van harte worden aangeraden.

PMI: Post Mortem Interval

Posted on by

Het is op deze plek al eerder gemeld. De Deventer moordzaak gaat steeds meer over details. Post mortem details sluiten het daderschap van Louwes vrijwel uit.

Livor mortis (lijkvlekken) zijn zulke post mortem details.

In de beeldbank van de Vraagbaak Deventer Moordzaak is het gehele verhaal over livor mortis opgenomen. Hieronder alvast een voorproefje en hoe degelijk onderzoek de zaak kan oplossen.

De alerte onderzoeker van deemzet.nl (inmiddels ook bekend als de Vraagbaak Deventer Moordzaak) was op een paar foto’s iets bijzonders opgevallen. Ze waren gemaakt op de plaats delict onmiddellijk na het vinden van het slachtoffer en tijdens de sectie een dag later.

De lijkvlekken (livor mortis) die op de foto’s zichtbaar waren, pasten niet bij het tijdstip van overlijden van het slachtoffer.

Voordat we de lezer verwijzen naar de betreffende beeldbank en hoofdstukken is het handig te weten wat het bloed van een slachtoffer doet vanaf het tijdstip van overlijden. Hieronder is dat schematisch weergegeven.

Vanaf het tijdstip van overlijden (tijdstip 0) zakt de livor mortis (de paarse verkleuring) naar het laagste punt.

Wanneer het slachtoffer binnen 6 uur na overlijden wordt omgedraaid, dus met de neus naar boven, zakt de livor mortis nog steeds naar het laagste punt (A).

Wanneer het slachtoffer pas tussen 6 en 12 uur na overlijden vanaf de beginpositie wordt gedraaid, zal niet langer alle livor mortis naar het laagste punt zakken (B).

Wanneer het slachtoffer pas na 12 uur of langer wordt gedraaid zakt de livor mortis niet meer naar het laagste punt (C) en blijft het op zijn plaats.

De ontstane patronen van de livor mortis verraden dus het eventuele verplaatsen van het stoffelijk overschot.

Een voorbeeld. Wanneer een slachtoffer wordt aangetroffen in toestand C is het zeker dat hij langer dan 12 uur na overlijden in deze positie is geplaatst.

Zou hij na overlijden niet meer zijn aangeraakt, dan zou de livor mortis niet bovenin maar onderin het lichaam zijn aangetroffen.

Lees de conclusies die hieruit worden getrokken.

Een tweede verschijnsel is ook belangrijk.

Wanneer druk op het lichaam van het slachtoffer wordt uitgeoefend (bijvoorbeeld door een hand in de bovenstaande figuur), kan de livor mortis worden weggedrukt en blijft de afdruk van de hand enige tijd zichtbaar, zoals op de tweede foto.

Maar dat blijft niet zo. Het wegdrukken van de livor mortis blijft ongeveer iets langer dan een etmaal na overlijden mogelijk.

Wanneer de livor mortis niet meer wegdrukbaar is, was het tijdstip van overlijden bijvoorbeeld 36 uur eerder.

De sectiearts nam nog enige wegdrukbaarheid waar:

De patholoog-anatoom onderzocht de wegdrukbaarheid van livor mortis op de rug van het slachtoffer op zondagmiddag en meldt een onvolledige wegdrukbaarheid.

wat zou inhouden dat het slachtoffer niet eerder dan bijvoorbeeld 36 uur voor de sectie is overleden.

De sectie vond plaats op zondagmiddag om 13 uur, dus zou het tijdstip van overlijden ergens in de nacht van vrijdag op zaterdag moeten hebben gelegen.

Met deze achtergrondinformatie zijn de conclusies die uit de post mortem waarnemingen kunnen worden getrokken, iets eenvoudiger te volgen.

Vooral lezen want de conclusies zijn ook nog spannend.

Het ochtendbezoek

Posted on by

Cruciaal in het verweer van Louwes was het bezoek dat hij op donderdagmorgen aan mevrouw Wittenberg had gebracht. Na eerdere ontkenning bevestigde de recherche dit.

Voor de aanwezigheid van DNA van Louwes op de blouse werd door de verdediging een duidelijke en toetsbare verklaring gegeven (speekseldepositie). Die verklaring werd evenwel niet getoetst, het NFI kwam met eigen verklaringen.

En dus claimde advocaat-generaal mr. Annemarie Brughuis nog tijdens het herzieningsproces Den Bosch:

Daar komt bij dat ik kan aantonen dat verdachte op 23 september 1999 niet in de ochtend bij het slachtoffer is geweest, zodat hij toen niet zijn DNA-materiaal kan hebben achtergelaten.

Er zijn echter niet minder dan 12 belangrijke aanwijzingen dat het bezoek wel degelijk heeft plaats gevonden:

1. de notitie in haar agenda;
2. de mededeling van een getuige op 26 september 1999;
3. een telefoongesprek op 22 september 1999 waarin hij de afspraak voor donderdagmorgen maakte;
4. de grafbrief in Louwes’ archief die hij bij mevrouw Wittenberg had opgehaald;
5. Louwes wist van afspraak mevrouw Wittenberg met huisarts;
6. Louwes wist van de ladders bij de buurman;
7. Louwes wist van het gebruik van spiritus van de werkster;
8. de telefoongesprekken die hij met kantoor voerde vanuit Deventer waarin hij vraagt naar inkomensgegevens van zijn cliënt;
10. een vervolgafspraak in Deventer;
11. inkomensgegevens doorgegeven;
12. de uiteindelijk duidelijke verklaringen van de werkster.

Lees verder in de beeldbank bij de foto’s 4 en 5. Ook de andere foto’s zijn de moeite waard.

Niet minder dan drie messen

Posted on by

In het begin van de Deventer moordzaak speelden niet minder dan drie messen een rol. Het eerste mes (Het Mes) werd uiteindelijk als moordwapen gezien. En de andere twee messen dan?

Op deemzet.nl (de Vraagbaak Deventer Moordzaak) wordt in 17 foto’s met toelichting het verhaal van deze messen verteld: waar zijn zij gevonden, leken ze wel op de bloedafdruk op blouse, hoe zijn zij als potentieel bewijs behandeld, hoe is het ze verder vergaan, etc.

Nog steeds ongelooflijk dat Het Mes het tot en met het Hof Arnhem heeft geschopt.

Als dit zo erg mis heeft kunnen gaan, hoeveel vertrouwen moet je dan hebben in de verdere gang van zaken?

Processen verbaal uit 2014

Posted on by

In de juridische wereld is een proces verbaal niet zo maar een stuk tekst. Het weegt zwaar in strafzaken. In de Deventer moordzaak zijn vele processen verbaal opgemaakt.

Twee ervan zijn van recente datum (nou ja, recent), namelijk opgemaakt in maart 2014.

Beide processen verbaal zijn opgemaakt door een inspecteur van de Nationale Recherche:

Waarvan door mij op ambtsbelofte opgemaakt dit proces-verbaal, ….

Het eerste proces verbaal betreft de verslaglegging van een aantal expert meetings van vijf forensische experts en is opgemaakt op 12 maart 2014 en is al eerder besproken.

Het tweede proces verbaal is opgesteld op 17 maart 2014 en gaat over het GSM-verkeer tijdens de atmosferische omstandigheden rond 20:36 uur in de buurt van Deventer. Een zinsnede uit dit proces verbaal vat de kwestie van Het Telefoontje bondig samen:

Een geraadpleegde deskundige van TNO noemt contact tussen basisstation 14501 en een specifiek wegdeel op de A28 congruent met de verklaring van Louwes bij omstandigheden van bijzondere propagatie aannemelijk, en zonder die omstandigheden voorstelbaar.

Deze passage zegt dat het verweer van Louwes dat hij van meet af aan heeft aangevoerd ‘voorstelbaar’ is.

Dat hij dus niet gelogen zou kunnen hebben.

Dat hij dus wel vanaf de A28 gebeld zou kunnen hebben.

Dat hij dus wel een alibi zou kunnen hebben.

Dat is nogal wat.

Beide processen verbaal zijn onder ambtsbelofte opgemaakt en maken een veroordeling van Louwes verre van overtuigend, om het zwak uit te drukken.

Vraagbaak Deventer Moordzaak (1)

Posted on by

Over de Deventer moordzaak is sedert 1999 veel geschreven. Processen verbaal, rapporten, requisitoirs, arresten, artikelen en boeken en het houdt voorlopig niet op.

En sinds enkele jaren zijn daar de sociale media bijgekomen: Twitter en Facebook.

En zo kan iedereen over deze ingewikkelde zaak zijn mening geven, nieuwe feiten aandragen of bestaande feiten betwisten.

Helaas wordt op deze wijze hier en daar, goed bedoeld, en meestal onbewust, de waarheid geweld aangedaan.

Het valt ook niet mee. Waar de zaak eerst nog betrekkelijk overzichtelijk leek, wordt die gaandeweg steeds gedetailleerder en gespecialiseerder.

Zo kon Louwes eerst nog eenvoudigweg als verdachte worden aangemerkt vanwege een telefoontje dat voor onmogelijk werd gehouden en zijn alibi onderuit haalde. Dat viel door iedereen te volgen.

Uiteindelijk ging het over zeldzaam optredende atmosferische omstandigheden in samenhang met bijzonderheden van het functioneren van het mobiele netwerk in 1999.

Die technische en specialistische discussies waren niet meer voor iedereen goed te volgen en dus werden hier en daar stelligheden aangedragen die feitelijk onjuist bleken te zijn.

Ook wordt het bloedvlekje #10 vaak genoemd als blijk van de schuld van Louwes: “En hoe verklaar je dan dat bloedvlekje met zijn bloed? Nee, hij is de dader, dat kan niet anders.”

Zou zo’n iemand de moeite nemen wat dieper in het DNA-bewijs te duiken, dan zou hij het er snel mee eens zijn dat het niet Louwes’ bloed is, maar dat van het slachtoffer, ingebed in een wolk speeksel van Louwes. Speeksel dat overigens veel meer DNA bevat dan bloed.

Maar wie neemt het deze persoon kwalijk dat hij deze moeite niet kan of wil doen. Het is ingewikkelde materie en niet iedereen kan daarin zijn weg vinden.

Maar zo blijven de misverstanden wel bestaan en gaan ze een eigen leven leiden.

In deze kakofonie van meningen ontstond een bron van goed onderbouwd feitenmateriaal die we inmiddels wel de Vraagbaak Deventer Moordzaak mogen noemen. Deze vraagbaak is een grote website die door een deskundige chemicus gedurende tien jaar met veel zorg en deskundigheid is samengesteld.

Wie weer eens een mening op Twitter of Facebook ten beste wil geven, zou er daarom goed die te toetsen aan het feitenmateriaal in deze vraagbaak.

De hele Vraagbaak is erg omvangrijk en gespecialiseerd. Daarom heeft de samensteller een Vraagbaak light samengesteld: In het pak genaaid. In een prettige verteltrant wordt de Deventer moordzaak voor iedereen begrijpelijk gemaakt.

Vindt Bas Haan dit een sterk verweer?

Posted on by

In deze website is het interview met Bas Haan in DWDD (2019) eerder besproken. Dit in verband met diens uitspraak dat “… de klusjesman geen bal met de zaak te maken heeft …!”

Dat is een opmerkelijke uitspraak want de klusjesman is in deze zaak vier keer verhoord, meestal als getuige en zelfs een keer als verdachte.

In hetzelfde interview noemt Matthijs van Nieuwkerk dat in het boek De Deventer Moordzaak, Het complot ontrafeld uit 2009 zoveel fouten staan.

Maurice de Hond zou er wel 130 hebben geteld, meldt Matthijs.

Dat is rijkelijk veel, maar ook deemzet.nl, in de loop van de laatste 10 jaar uitgegroeid tot de nationale Vraagbaak Deventer Moordzaak, somt er een flink aantal op.

In hetzelfde interview legt Matthijs van Nieuwkerk aan Haan voor dat Maurice de Hond hem uitdaagt over de vele fouten in zijn boek in debat te gaan.

De uitnodiging zou nog steeds staan maar Haan wil daar niet op ingaan.

Waarom niet, vraagt Matthijs?

Haan:

… omdat hij er niet op inging voordat het boek uitkwam, … ik zei dit zijn mijn bevindingen, wil je daarop reageren … dat wilde hij niet …

(beluister onder andere het woordelijk gedeelte tussen ca. 6:46 en 7:10 in het interview).

En vervolgens neemt Haan de regie van het gesprek over en begint een nieuw onderwerp.

De vraag is nu: is dit een sterk verweer van Haan?

Van zijn boek wordt beweerd dat het veel fouten bevat (niet onbelangrijk in een zaak waar een jarenlange gevangenisstraf op het spel staat).

Kun je dan een debat uit de weg gaan met als argument: jij wilde toen niet, nu wil ik niet? Lekker puh!

Wie vindt dat een sterk argument?

Het Boek van Bas Haan

Posted on by

De laatste tijd is er sprake van een drieluik. In 2019 verscheen een herziene versie van Haans eerste boek, dit jaar een podcast en later dit jaar een film in de bioscoop.

Ter introductie een tweet d.d. 21 april 2021;

Alexander Klöpping schreef:

De inhoudelijke kritiek op De Hond is daarmee verzopen en daar kan ik vrede mee hebben. Ik heb het niet zo op podcasts, dat eindeloze geleuter van mensen die meestal te lui zijn om schriftelijk iets onder woorden te brengen.

Dat was kennelijk tegen het zere been van Bas Haan die als door een wesp gestoken reageerde:

Anderen zijn dan weer te lui om een beetje op te letten voordat ze hun mening in een column knallen (of die retweeten). De podcast is namelijk gebaseerd op een boek, met daarin nog veel meer inhoudelijke kritiek op De Hond. Gewoon te lezen.

Haan kan het maar niet laten. Elke keer dat hij iets over de Deventer moordzaak te berde brengt, moet hij een sneer uitdelen aan het adres van Maurice de Hond. In DWDD in januari 2019 doet hij dat en ook in de trailer van de Deventer Mediazaak. Eigenlijk te pas en te ompas. Dat maakt niet uit. Zo ook dus deze keer.

Maar daarover willen we het hier niet hebben. Het gaat om de passage … gebaseerd op een boek …. Goh, een boek.

Het zijn eigenlijk zelfs twee boeken. Het eerste boek De Deventer moordzaak, het complot ontrafeld verscheen in 2009. In 2019 volgde een herdruk met dezelfde titel met een extra hoofdstuk.

Daarom kijken we eens wat beter naar de boeken. Tenminste, dat is al gedaan door de website deemzet.nl, inmiddels bekend als de Vraagbaak Deventer Moordzaak.

Op die website worden beide boeken besproken. Niet in globale termen. Nee, heel precies. Bijna elke regel wordt getoetst aan de feiten. Het gaat immers om belangrijke details die het verschil maken tussen wel of niet een veroordeling.

Het commentaar op het eerste boek betreft 14 pagina’s.

Het commentaar op de herziene uitgave nog steeds niet minder dan 7 pagina’s.

En het moet worden gezegd, daar komt Haan als onderzoeksjournalist van NRC niet goed vanaf.

Via bovenstaande links kunnen alle onnauwkeurigheden of fouten rustig worden nagelezen. In latere artikelen zullen ook hier diverse voorbeelden worden besproken.

We bekijken er alvast een paar.

Op pagina 46-47 lezen we:
Haan: Louwes, die zelf zegt dat hij dertig kilometer verderop bij ‘t Harde op de snelweg reed, was volgens het hof in Deventer en is dus een leugenaar.
deemzet.nl: In commissie met het recherche onderzoek wordt hier een voor Louwes nadelige vermelding herhaald: Louwes wist helemaal niet, vanwaar hij belde, maar uit zijn verklaringen volgt, dat het ergens tussen Harderwijk en Nunspeet of ‘t Harde was (hoor 19 november 1999, narijden traject op 24 november 1999 en verslag daarvan d.d. 25 november 1999).
Was het bij Nunspeet, dan is de verklaring van Louwes ineens veel waarschijnlijker. Op basis van ‘presumed innocent’ moet men in afwegingen van “Nunspeet” uitgaan.

Nog een voorbeeld, nu over Haans geliefde prooi De Hond.

Op pagina 152 lezen we:
Haan: Nu, jaren later, heeft Maurice de Hond een heel nieuw alibi voor Louwes geconstrueerd.
deemzet.nl: Onjuiste voorstelling van zaken. Op 19 november 1999 meldt Louwes al, dat hij vanuit de file gebeld heeft. Uit [Tactisch Journaal; red.] TJ 941 (20 november 1999), TJ964 (22 november 1999), TJ999 (23 november 1999), TJ1011 (24 november 1999), TJ1031 en TJ1032 (26 november 1999) blijkt duidelijk, dat de recherche dit als een potentieel alibi ziet. [Niks jaren later geconstrueerd, toch wel heel slordig; red.]

Voorlopig een laatste voorbeeld.

Op pagina 163 lezen we:
Haan: Hij stort het geld echter niet op een rekening van de Dokter Wittenberg Stichting, want daar had hij nog geen rekening voor geopend. Ook stort hij het niet op een rekening van het accountantskantoor waarvoor hij werkt. In plaats daarvan stort hij het geld op een rekening die hij, een dag voordat hij het geld ophaalt, heeft geopend bij de SNS-bank in zijn woonplaats Lelystad. Het is een privérekening op naam van Ernest Louwes. Dat is verdacht.
[Leuk verzonnen. Maar het is in werkelijkheid anders in zijn werk gegaan, zoals kan worden gelezen in het proces verbaal van de betreffende bankmedewerkster; red.]
deemzet.nl: De auteur gaat hier verder dan de recherche, dus stelt dit ter eigen overtuiging en doet daarbij een onterechte suggestie. Storting op de rekening van VVAA zou betekenen, dat Louwes als executeur-testamentair gelden onder zijn beheer toegankelijk zou maken aan derden, de gemachtigden van desbetreffende rekening. Vermoedelijk een illegale actie. Voorts staat geheel niet vast dat Louwes überhaupt vanuit zijn functie toegang had tot een dergelijke rekening, het gaat immers om storting ‘op eigen rekening’. Dat kan zomaar niet. Ook de wel geuite suggestie, dat het wijzer was om het geld op de rekening van de weduwe te storten gaat vermoedelijk niet op.
Voorts was het de recherche bekend, dat de genoemde SNS-rekening tijdens het openen ‘geoormerkt’ was als ‘boedelrekening’ met als titel ‘beheer Wittenberg’.

Voor een onderzoeksjournalist van NRC zijn dit toch wel vervelende onnauwkeurigheden.

Zeker wanneer de film is gebaseerd op zo’n boek.

Louwes staat voor tegen OM

Posted on by

Deze website wordt behoorlijk vaak gelezen. En niet alleen dat. Lezers nemen ook de moeite een reactie te plaatsen. Een van deze reacties vormt de basis van dit artikel.

Kern van deze reactie is de geloofwaardigheid van Louwes enerzijds en van het OM anderzijds.

Je zou in een rechtsstaat mogen hopen dat de geloofwaardigheid van het OM staat als een paal boven water. Helaas blijkt dat niet het geval, zo blijkt uit de onderstaande analyse die Agno in de Reacties plaatste.

Nog los van de mogelijkheid of onmogelijkheid van het aanstralen van de GSM mast in Deventer vanaf de A28 en ook de discussie over de inhoud van het korte 16 seconden gesprek, wordt Louwes’ verhaal gestaafd door twee sterke bewijzen:

1) Hij benoemde dat hij op de A28 in een file gestaan heeft (door een tijdelijke wegversmalling), die nooit op de radio is aangekondigd (en hij had zeker ook nog geen internet op zijn mobiel in die tijd). Dit is een sterk alibi.
2) Het belastingvrije bedrag van fl. 1750,– dat hij beloofd had aan de weduwe door te geven, had zij ook daadwerkelijk opgeschreven op een notitieblokje bij de telefoon. Dit is een sterke indicatie dat zijn versie van het verhaal juist is.

Als je van een afstandje naar de DMZ kijkt dan komt het volgende beeld naar voren:

* Wat Louwes de rechercheurs allemaal verteld heeft, blijkt achteraf verrassend vaak verifieerbaar te kloppen.
* De vermoedens en bewijzen aangedragen door de recherche, blijken achteraf verrassend vaak onderuit gehaald te kunnen worden (“Leugens over Louwes” is een mooie alliteratie).

Al met al een treurigstemmend beeld.

GSM: in 1999 en na 2000

Posted on by

Op het artikel Wat was er mis met het bewijs titel werd onmiddellijk gereageerd door de auteur van deemzet.nl. Hij weet bijna alles van de Deventer moordzaak.

Nu blijkt dat bezoekers aan deze website wel de artikelen lezen, maar vaak niet de moeite nemen de Reacties door te nemen.

Dat is jammer, ook in dit geval. Want – en dat was al aangekondigd – er was zoveel meer mis met de Deventer moordzaak. En dat zou voor de lezer verborgen blijven. Daarom hieronder de reactie.

De categorie mishandeld bewijs verdient nog een aanvulling.

De verdediging ontdekte dat tijdens het GSM-gesprek van 23 september 1999 vanaf de A28 via de zender in Deventer speciale atmosferische omstandigheden heersten. Een deskundige bestreed dit evenwel onder verwijzing naar een weerbericht uit december (!).

Het Hof accepteerde dat.

Louwes had van meet af aan gesteld dat hij vanuit de omgeving Harderwijk had gebeld.

Het OM maakte daar ‘t Harde van.

Het Hof accepteerde de verdediging van Louwes niet en sprak recht op basis van de onmogelijkheid om vanuit ‘t Harde te bellen.

Later beoordeelden GSM-deskundigen het GSM-gesprek op basis van de werking van GSM in het jaar 2000 en later.

Maar het gesprek vond plaats in 1999 en toen werkte het GSM-systeem anders en kon dat gesprek wel plaatsvinden (zie de toelichting).

De advocaat-generaal in de herziening van 2007 gebruikte de netwerkgegevens van KPN uit 2005 om de situatie in 1999 te beoordelen en daarmee maakte hij een grote fout.

Hij ging uit van alternatieven die nog helemaal niet bestonden.

Op deze wijze werd het verweer van Louwes op verkeerde gronden verworpen en dat heeft zijn zaak ernstig geschaad.

9000 bezoekers, hartelijk welkom

Posted on by

Sinds afgelopen januari heeft deze website bijna 9000 bezoekers geteld die tezamen bijna 30.000 pagina’s hebben bezocht. Het zijn geen duizelingwekkende aantallen, maar toch bewijzen ze dat de belangstelling in de Deventer Moordzaak nog steeds groot is.

We willen al die lezers die steeds weer de moeite nemen zich op de hoogte te stellen van de nieuwste ontwikkelingen in de Deventer moordzaak van harte welkom heten.

De website deventermoordzaak.info plaatst commentaar bij de feiten en de vele blunders, fouten en missers in de Deventer moordzaak. Vooral de nieuwste ontwikkelingen van de afgelopen elf jaar (en dat zijn er nogal wat) krijgen de nadruk.

Alle lezers zijn geïnteresseerd in feiten, niet in meningen.

En het blijft niet bij lezen alleen. Sommigen plaatsen een reactie bij een artikel. Alle reacties worden geplaatst. Scheldpartijen niet.

En daar is de redactie blij mee. Dat geeft de website extra dynamiek.

Als regel zal de redactie niet op reacties reageren, daarvoor ontbreekt de tijd. Evenmin zal de redactie zich mengen in polemieken tussen gelovers en ontkenners.

Wel bestaat de mogelijkheid dat lezers elkaar becommentariëren en daarvan wordt gelukkig ook gebruik gemaakt.

We hopen de vele lezers vaak weer te zien.

Wat was er mis met het bewijs?

Posted on by

Deze website heeft niet tot doel Louwes vrij te pleiten. We willen slechts dat niemand in Nederland onschuldig achter de tralies belandt op basis van ondeugdelijk bewijs.

En dus ook Louwes niet.

Laten we hieronder samenvatten wat er zoal mis is met de bewijsmiddelen.

Let op, de lijst is niet uitputtend.

Frauduleuze bewijsmiddelen
1. Het Mes werd schoongeveegd alvorens het als bewijsmiddel voor de geurproef aan te bieden.
2. Uit het verslag van onderzoek naar de blouse in het mortuarium werden relevante passages gewist.

Mishandelde bewijsmiddelen
1. De blouse werd besmeurd met bloedvlekken en roze vlek(ken) na veiligstelling.
2. De verdediging vond uit dat tijdens het GSM-gesprek van 23 september vanaf de A28 via de zender in Deventer speciale atmosferische condities heersten.
Een deskundige bestreed dit met een weerbericht uit december (!). Het Hof accepteerde dat.
3. Louwes had van meet af aan en consistent verklaard dat hij belde vanuit de omgeving Harderwijk. Het OM maakte daar ‘t Harde van. Het Hof accepteerde de verdediging van Louwes niet en sprak recht op basis van de onmogelijkheid om vanuit ‘t Harde te bellen.

Verkeerd gecategoriseerde bewijsmiddelen
1. Spoor #20 zou eerst rechts en dan weer links op de blouse gezeten hebben, het bijbehorende etiket op het zakenformulier is blanco, evenals de andere etiketten van spoor #15.
2. De bijschriften van de nagelmonsters werden verwisseld in diverse rapportages.
3. De aard van de nagelmonsters veranderde van nagelknipsel in nagelvuil (wat heel veel verschil maakt).
4. Het moment van verzamelen van de nagelknipsels is in twee verschillende PV’s op twee verschillende data vastgelegd.
5. De vochtsporen uit de gang kregen een onjuiste code en werden daardoor terzijde gelegd.

Verdwenen bewijsmiddelen
1. Vest en broek van het slachtoffer (dit is misser in de buitencategorie).
2. Inventarisatie van voorwerpen uit de keuken.

Achtergehouden bewijsmiddelen
1. In 2006 kon worden vastgesteld (NF)), dat de blouse ernstig was verontreinigd; dit gegeven is weggestopt in een der bijlagen van het Oriënterend Onderzoek.
2. Ook in dit onderzoek (nu 2007) werd bevestiging gevonden van het gegeven, dat een belangrijke getuige juist niet op vrijdag heeft gebeld naar het slachtoffer. Ook dit feit zit in een bijlage, waarvan de betekenis niet is besproken.
3. De lijst met financiële transacties van recente datum ontbreekt, waardoor zowel de datum van overlijden als het motief niet goed konden worden onderzocht; ook is niet uitgewerkt, wat met de opbrengst van grondverkoop (volgens PV 1,8 miljoengulden) precies is gebeurd.
4. Een kennis van het slachtoffer heeft gemeld, dat het slachtoffer hem op donderdag (23 september) telefonisch heeft bevestigd, dat Louwes was langs geweest. Dit kan in het Tactisch Journaal worden afgelezen. Het proces verbaal van deze mededeling is officieel gevoegd bij het procesdossier (Den Bosch 2003/4) maar toch heeft mr. Knoops (verdediger) het niet.

Veroordeeld worden is nooit leuk, ook niet als je de dader bent.

Wanneer je de dader niet bent, maar je wordt toch veroordeeld omdat deugdelijk bewijs tegen je pleit, is dat dubbel niet leuk.

Wanneer je de dader niet bent, en je wordt veroordeeld op ondeugdelijk bewijs, dat is nauwelijks te verteren.

Deventer DeHondzaak

Posted on by

Al in januari 2019 begon Bas Haan de promo van de podcast De Deventer mediazaak en vooral van de film De Veroordeling. Hij deed toen al een paar opmerkelijke uitspraken.


De Wereld draait door

Bij Matthijs van Nieuwkerk prees Bas Haan zijn herziene boek aan met uitspraken als Michael de Jong heeft met de zaak geen bal te maken en voegde hij er in een adem aan toe dat Louwes de dader is (nee, niet schuldig, maar de dader; red).

O ja, dat vergat Haan bijna te zeggen: Maurice de Hond is veroordeeld voor smaad en dus door en door onbetrouwbaar.

Want een beetje De Hond bashing is nooit weg.

Een paar claims in een kort interview die toch de wenkbrauwen doen fronsen, want geen bal met de zaak te maken?

De klusjesman

De Jong is in de Deventer moordzaak een aantal keren als getuige verhoord (28 september 1999, 12 en 18 oktober 1999 en zelfs nog een keer op 8 mei 2006). Tijdens het verhoor op 12 oktober is hij zelfs als verdachte aangemerkt.

Zeker, meestal werd hij slechts verhoord als getuige. Maar de claim van Haan dat De Jong dus geen bal met de zaak te maken heeft, doet echt geen recht aan de feiten.

Er zijn veel aanwijzingen dat De Jong inderdaad niet de dader is, maar om zoiets met zekerheid te stellen? Was Haan er soms bij?

Zijn tweede claim is nogal roekeloos. Inderdaad is Louwes tot op het hoogste niveau veroordeeld. De rechters achtten wettig en overtuigend bewezen dat hij de moord heeft gepleegd.

Maar wie van hen weet net zo zeker als Haan dat hij niet alleen de juridische maar ook de feitelijke dader is, zoals hij ronduit – maar toch wel veilig – beweert?

Misdadig en veroordeelde crimineel

En dan zijn uitspraak over De Hond. Die heeft inderdaad met zijn beschuldiging van De Jong niet alleen de wet overtreden maar ook de grenzen van het fatsoen flink gepasseerd.

Hij heeft daarmee De Jong en diens partner schade berokkend en is daarvoor ook veroordeeld.

Maar voor Haan is dat niet genoeg.

Bij elke publieke uiting meldt hij te pas en te onpas dat De Hond is veroordeeld en noemde hem in een tweet zelfs misdadig. Haan vindt dit niet voldoende zwaar aangezet en noemt De Hond vervolgens een veroordeelde crimineel.
Dit mag, maar moet het ook?

Het lijkt er sterk op dat hij een rekening uit een ver verleden wil vereffenen en er maar geen genoeg van kan krijgen De Hond te grazen te nemen, zeker nu die in deze zaak publiekelijk met zijn pootjes omhoog lijkt te liggen.

DWDD > Trailer Mediazaak > Mediazaak > De Veroordeling

Dat begon al in de trailer van de Deventer Mediazaak toen Haan weer ouderwets los mocht gaan op De Hond. Dat voorspelde niet veel goeds.

En waarom was de keus eigenlijk op Haan gevallen om in de trailer van de podcast commentaar te geven?

En al die boosheid komt ook tot uiting in de podcast die ten onrechte De Deventer Mediazaak is genoemd.

Ten onrechte omdat de podcast maar zeer ten dele over de Deventer Moordzaak gaat maar de titel wel een sterk verband suggereert.

Vele belangwekkende en cruciale feiten uit die zaak blijven echter onbenoemd.

De titel is wellicht gekozen vanwege de profijtelijke associatie met De Deventer Moordzaak omdat die zelfs in 2021 nog steeds voor veel publiciteit zorgt.

Verder gaat de Deventer Mediazaak ook nauwelijks over de media. De rode draad in de podcast zijn niet de media maar Maurice de Hond is de hoofdpersoon.

Om die reden is het sneu voor al die journalisten van de kranten, tijdschriften en tv-programma’s (uitgezonderd natuurlijk zijn eigen werkgever) die vele jaren hebben geprobeerd deze zaak zo goed mogelijk te verslaan.

Wanneer de podcast een prelude op de film De Veroordeling is, belooft dit alles niet veel goeds.

Barstensvol feiten

Posted on by

Al sinds 2011 wordt de website deemzet.nl minutieus bijgehouden. De auteur schroomt niet onderwerpen bij de hoorns te vatten die voor anderen te technisch zijn.

En dat zijn er nogal wat. Ingewikkelde technische zaken als de protocollen van een mobiel netwerk, forensisch-medisch onderzoek en DNA-onderzoek.

En dat doet hij niet zonder succes. Zijn website verdient inmiddels wel de naam Vraagbaak Deventer Moordzaak.

Hij is zelfs expliciet genoemd in een advies van de Advies Commissie Afgeronde Strafzaken ACAS.

Door zijn speurwerk is onder andere komen vast te staan dat het veel besproken telefoontje wel vanaf de A28 had kunnen worden gevoerd en is in 2013/14 een commissie forensisch-medische experts met hem tot de slotsom gekomen dat de moord zeer waarschijnlijk 24 uur later is gepleegd dan eerder werd aangenomen.

Bij zijn onderzoeken staat de verifieerbaarheid voorop. Het zijn geen meningen van een goed bedoelende amateur.

Nee, het zijn degelijke onderzoeksresultaten van een professional. Een enkele keer betreft het goed gedocumenteerde aannames met mogelijke consequenties.

En steeds met bronvermelding zodat de betrouwbaarheid van de resultaten kan worden geverifieerd

Kortom een website waar alle aspecten van de Deventer moordzaak worden behandeld, degelijk worden onderzocht en kunnen worden opgezocht en nagelezen.

Je zou verwachten dat zo’n website aan de lopende band wordt geraadpleegd. Niet alleen door personen die geïnteresseerd zijn in deze langstlopende zaak en zulke doorsnee lezers zijn er zelfs 22 jaar na de moord nog volop.

Maar vooral van personen die zich (semi-)professioneel met de zaak bezighouden zoals journalisten, advocaten, advocaat-generaal Aben (!), rechters zou verwachten dat ze zich zouden laven aan deze bijna onuitputtelijke bron. Gewoon, om je goed te oriënteren of voor te bereiden.

Niets is minder waar.

Neem als voorbeeld de makers van De Deventer Mediazaak.

In deze ongeveer 5 uur durende podcast wordt slechts een kort videofragment uit deemzet.nl gebruikt.

Hadden de makers van de podcast maar eens wat beter in de website rondgekeken. Of misschien hadden ze de auteur eens moeten uitnodigen om hem eens rustig de feiten te laten toelichten. Want de materie blijft ingewikkeld.

Gewoon, om een volledig beeld te krijgen.

En niet alleen maar blind varen op de informatie in het boek van Haan waarin zoveel fouten staan, zie het commentaar op zijn boek uit 2009 en op de iets aangevulde herdruk uit 2020.

Helaas ontwijkt Haan hierop te reageren, zonder deugdelijke verklaring.

Zie dit artikel als een aansporing eens wat vaker naar de website deemzet.nl te gaan.

Drie disclaimers

Posted on by

Je kunt niet meer gewoon met elkaar discussiëren zonder voorbehouden te moeten maken. Je loopt anders al gauw het risico in een kamp te worden ingedeeld waar je helemaal niet hoort.

Dit is ook het geval met de Deventer Moordzaak. Dat was altijd al zo, maar zeker de laatste tijd is dat een levensgroot probleem.

Wanneer je naar het bewijsmateriaal kijkt waarop Louwes is veroordeeld en vaststelt dat het ernstige tekortkomingen bevat, dan weten veel mensen het zeker: jij vindt zeker dat Louwes onschuldig is?

Maar dat is helemaal niet de intentie.

We willen slechts voorkomen dat iemand in Nederland onschuldig achter de tralies belandt op basis van ondeugdelijk bewijs. Wie wil dat niet, zou je zeggen.

Dat geldt voor Louwes en dat geldt ook voor De Jong.

Je mag niet een ander de schuld in de schoenen schuiven met de bedoeling Louwes vrij te pleiten.

Deze weg heeft De Hond bewandeld en hij is daarvoor terecht gecorrigeerd.

Maar het omgekeerde willen we ook niet.

In De Deventer Mediazaak wordt Michael de Jong als dader uitgesloten.

Het zou kunnen dat men daarin gelijk heeft, maar de zekerheid waarmee dit gebeurt, is een raadsel. Hoe weten ze dat zo zeker? Waren ze er soms bij?

Niettemin wordt, in elk geval door Haan, hieruit de conclusie getrokken: De Jong is niet de dader, dus is Louwes de dader.

Vandaar de volgende drie disclaimers.

Disclaimer 1.
Deze website twijfelt aan de deugdelijkheid van het bewijsmateriaal op grond waarvan Louwes is veroordeeld en wil daarom een herzieningsproces. Niets meer, niets minder.

Disclaimer 2.
We weten niet of Louwes de dader is.
Evenmin weten we dat Louwes de dader niet is.

Disclaimer 3.
We weten niet of De Jong de dader is.
Evenmin weten we dat De Jong de dader niet is.

Dank voor de reacties

Posted on by

Deze website wordt veel gelezen. Dat is ook de bedoeling van de redactie die de vele fouten, blunders, leugens en manipulaties in deze zaak aan de kaak wil stellen.

Een heleboel onvolkomenheden dus en toch is Louwes daarop veroordeeld.

De redactie hoopt dat er een herzieningsproces komt waarin de raadsheren opnieuw moeten vaststellen of het huidige dossier voldoende is voor een veroordeling.

Veel lezers hebben een eigen oordeel over de blogs. Aan het eind van elke blog kunnen zij in een reactie hun mening kenbaar maken. Reacties worden altijd geplaatst. Scheldpartijen niet.

Meestal zal de redactie niet op de reacties reageren. Voordat je het weet belandt ze in een openlijk gevoerde pennenstrijd waarin partijen elkaar proberen te overtuigen. Wat meestal niet lukt.

Dit kost de redactie zoveel tijd dat die slechts in uitzonderlijke gevallen over een reactie in discussie zal gaan.

Voor alle feiten over de Deventer moordzaak verwijst de redactie de lezer graag naar de website deemzet.nl die barstensvol feitelijke informatie staat. Ook op deze site is het internetboek In het pak genaaid te vinden die de gehele moordzaak in begrijpelijke maar toch ook feitelijke teksten samenvat.

Top-10 Vragen en Antwoorden

Posted on by

Met enige regelmaat ontvangt de redactie via allerlei media vragen en opmerkingen over de Deventer moordzaak. Op basis hier hebben we een Top-10 samengesteld.

De lijst is verre van volledig. Wie alles over de Deventer moordzaak wil weten moet zeker een bezoek brengen aan de website deemzet.nl.

Een aanrader is ook het boek In het pak genaaid dat in begrijpelijke bewoordingen vaak ingewikkelde technische zaken samenvat.

In juni 2022 bracht het coldcaseteam van de Amsterdamse politie verslag uit en dat liegt er niet om. In de volgende antwoorden wordt soms naar dit verslag verwezen.

VraagAntwoord
  
1. De bedoeling van deze weblog is alleen maar Louwes vrijpleiten. Niet objectief dus. Hij is toch veroordeeld tot op het hoogste niveau?Louwes is inderdaad veroordeeld. Het doel van deze website is niet hem alsnog vrij te pleiten. Wel wordt gekeken of hij terecht is veroordeeld: is het bewijs deugdelijk, zijn er geen ernstige fouten gemaakt, is zijn verweer goed onderzocht. Kortom, wij zijn van mening dat het bewijs veel te mager is om hem te veroordelen. Zie ook het verslag van het coldcaseteam.
  
2. Te mager, te mager. Maar het was toch wel een behoorlijk dik dossier, daar kun je toch niet omheen?Dat klopt, maar wel met veel fouten zoals frauduleuze, onoordeelkundig behandelde, verkeerd gecategoriseerde, verdwenen en achtergehouden bewijsmiddelen. Het is triest dit in Nederland te moeten vaststellen. En natuurlijk extra triest voor Louwes die daarvan het slachtoffer was. Zie ook het verslag van het coldcaseteam.
  
3. Louwes voerde aan dat hij mevrouw Wittenberg vanaf de A28 heeft gebeld via een zendmast in Deventer. Dat is zijn verweer, zijn alibi. Deskundigen verklaarden voor het hof dat dit vrijwel onmogelijk is. Dan concludeert het OM toch terecht dat Louwes ongeloofwaardig is?De auteur van de website deemzet.nl toont aan dat Louwes’ verweer op de betreffende avond onder andere door atmosferische omstandigheden wel degelijk mogelijk is. Later trekt een eerdere getuige-deskundige zijn verklaring in en toont TNO aan dat het verweer van Louwes wel degelijk mogelijk is. Zie ook het verslag van het coldcaseteam.
  
4. Louwes is financieel adviseur van mevrouw Wittenberg. Hij adviseert haar bij haar nieuwe testament en wordt bij haar overlijden de executeur-testamentair en voorzitter van de Dr. Wittenberg Stichting. Zo heeft hij zich toch in een positie gemanoeuvreerd waarin hij na haar dood over haar miljoenen kon beschikken. Hij had dus wel degelijk een financieel motief?Deze opvatting klinkt plausibel maar wordt niet ondersteund door de feiten. Daarom ontkent het Hof Den Bosch in zijn arrest expliciet een financieel motief. Op zichzelf al frappant: een moord zonder wapen, motief en getuigen.
  
5. Hij wilde toch geld uit de kluis van mevrouw Wittenberg doorsluizen naar zijn eigen rekening?Nee, dat wilde hij juist nadrukkelijk niet. Hij kreeg hierover bijna ruzie met de bankmedewerkster. Hij wilde een nieuwe rekening openen op naam van de Dr. Wittenberg Stichting. Omdat die nog geen KvK-nummer had, was dit niet mogelijk en opende hij op advies van de medewerkster van de bank tijdelijk een beheer-rekening op zijn eigen naam. Deze lezing staat in een proces-verbaal.
  
6. “Eerst was ik ervan overtuigd dat Louwes niet de dader was. Maar toen een bloedvlekje met zijn DNA in de kraag de blouse van mevrouw Wittenberg was gevonden, was ik om. Hij is de dader, want hoe komt anders dat vlekje daar dan?”Het bloedvlekje wordt in 2003 ontdekt, vlak voor het herzieningsproces voor het Hof Den Bosch. In 1999 vlak na de moord is dat vlekje op foto’s niet waargenomen. Het moet daar dus tussen 1999 en 2003 zijn gekomen door een onoordeelkundige behandeling van de blouse, door contaminatie dus.
Bovendien bevat het betreffende vlekje geen bloed van Louwes maar speeksel. Zie ook het verslag van het coldcaseteam.
  
7. Maar het DNA van Louwes kan toch alleen op de blouse terecht zijn gekomen op de plaats delict? Hij heeft haar toch niet eerder, voor de moord, ontmoet?Louwes is op donderdagmorgen bij mevrouw Wittenberg op bezoek geweest om een document over grafrechten op te halen. Lange tijd heeft het OM dit bezoek ontkend, maar ging uiteindelijk overstag.
Het DNA van Louwes kan dus op die morgen zijn overgedragen tijdens een gesprek (bijvoorbeeld door spreken met consumptie).
  
8. Het telefoontje dat Louwes met mevrouw Wittenberg voerde, duurde maar 16 seconden. Heel kort dus. Misschien stond hij wel bij haar voor de deur en belde alleen maar om te zeggen dat hij er aan kwam. Geraffineerd toch?Op die drukke donderdagavond met veel verkeer op de weg, kon Louwes na zijn vertrek uit Utrecht niet al om 20:36 uur in Deventer bij mevrouw Wittenberg op de stoep staan. Bovendien was de Zwolseweg opgebroken en moest hij ook nog een stuk lopen.
  
9. Zijn de verklaringen van de getuigen die het slachtoffer vrijdag nog zagen wel betrouwbaar?Meerdere getuigen zagen het slachtoffer onafhankelijk van elkaar in dezelfde situatie, zoals thuiskomst met de auto, op weg om boodschappen te doen. Overigens werden diverse potentiële getuigen genegeerd (vriendinnen, bloemenkiosk).  
  
10. Plotseling blijken forensisch-medische gegevens te bestaan die aantonen dat de moord 24 uur later is gepleegd. Is dat niet een beetje vreemd?Inderdaad is dat niet een beetje maar zelfs heel erg vreemd. Het is te danken aan een oplettende chemicus die na intensief onderzoek moest concluderen dat lijkvlekken, lijkstijfheid en de vertroebeling van het hoornvlies een overlijden op donderdagavond onmogelijk maakten. Andere experts deelden zijn conclusies.
Zie hierover blog1 en blog 2.

Bij twijfel niet inhalen

Posted on by

In onze rechtspraak geldt dat een rechter pas tot een veroordeling kan komen als het bewijs wettig en overtuigend is. Hoe staat het met het bewijs in de Deventer moordzaak?

Wanneer gerede twijfel bestaat over het bewijs, moet de verdachte worden vrijgesproken.

Laten we eens zien hoe overtuigend het bewijs is dat door het OM werd aangedragen.

Het OM moet immers overtuigend bewijs van schuld aandragen. Niet minder belangrijk is het verweer dat Louwes heeft aangedragen. Het verweer dat zijn alibi ondersteunt.

Wanneer hij redelijk verweer voert, is het niet zijn taak dat verweer te bewijzen. Het OM moet aantonen dat het verweer niet deugt.

Is het OM daarin geslaagd? Laten we eens een paar verklaringen nader bekijken in het verweer van Louwes.

1. Louwes was niet in Deventer maar reed op de A28
Louwes verklaarde van meet af aan dat hij mevrouw Wittenberg belde toen hij op de A28 reed, tussen Harderwijk en ‘t Harde, waarschijnlijk ergens bij Nunspeet.

Aanvankelijk werd dit door getuigen-deskundigen als onmogelijk bestempeld.

Jaren later kwam een getuige-deskundige op zijn verklaring terug (een andere getuige-deskundige is inmiddels overleden).

Ook TNO bevestigde dat de verklaring van Louwes wel degelijk juist zou kunnen zijn.

Advocaat-generaal mr. Aben die het herzieningsonderzoek leidt, was het met deze conclusie eens, hoewel hij de kans op 5% schatte. Deze schatting wordt overigens erg conservatief gevonden.

Deze verklaring van Louwes over zijn locatie is cruciaal voor zijn alibi. Het OM slaagde er niet in zijn verklaring te ontkrachten.

2. Forensisch-medische experts: moord 24 uur later
Een aantal forensisch-medische experts bestudeerde de claim van een chemicus (de auteur van deemzet.nl) dat de moord niet op donderdagavond was gepleegd, maar ongeveer 24 uur later.

Hij kwam tot die conclusie op grond van onderzoek naar de lijkvlekken (livor mortis), de mate van vertroebeling van het hoornvlies (cornea) en de waargenomen lijkstijfheid tijdens de sectie op zondag.

De experts waren het grotendeels met hem eens. Hun conclusies zijn vastgelegd in het proces verbaal van 12 maart 2014 dat op ambtsbelofte is opgemaakt door de Nationale Recherche. Eigenlijk pleit dit proces verbaal Louwes feitelijk vrij, maar er is wellicht ruimte voor een ietsiepietsie twijfel.

Deze twijfel heeft het OM 8 jaar na dato niet kunnen wegnemen.

3. Het bloedvlekje
Het OM liet vlak voor het herzieningsproces voor het Hof Den Bosch heel onverwacht Het Mes als bewijs vallen. Als een baksteen.

Geen nood, want het OM kwam geheel onverwacht met nieuw bewijs: een bloedvlekje waarin volgens het OM het DNA van Louwes was aangetroffen.

Maar er is nogal wat aan de hand met dat vlekje.

Vlekje was niet waargenomen in 1999
Wel heel raar. Foto’s uit 1999 laten het vlekje niet zien, maar in 2003 staat het wel op een foto. Verklaring: contaminatie. Geen gekke verklaring want de blouse zat in 2003 onder de vlekjes die er in 1999 niet zaten

Speeksel Louwes, bloed mevrouw Wittenberg
Er is sterk bewijs dat het vlekje speeksel van Louwes bevatte en met dus zijn DNA en bloed van mevrouw Wittenberg.

Louwes DNA op plaats delict!
Maar hoe komt zijn DNA dan op haar blouse op plaats delict?

Louwes is volgens zijn eigen verklaring op donderdagmorgen bij mevrouw Wittenberg op bezoek geweest om grafrecht-documenten op te halen. Aanvankelijk hechtte het OM geen geloof aan deze verklaring, maar later is deze wel komen vast te staan.

Het speeksel is hoogstwaarschijnlijk tijdens het gesprek op die ochtend op de blouse van mevrouw Wittenberg terecht gekomen. Met een grote mate van zekerheid dus.

Het verweer van Louwes bij deze drie aspecten: 1. A28; 2. Forensisch bewijs; 3. Vlekje; is heel sterk en zorgt op zijn minst voor heel veel twijfel over de schuld van Louwes.

Hoe zou een rechter dan kunnen oordelen dat het bewijs overtuigend is?

Blunders en missers

Posted on by

Mr. Aben noemde het in zijn interview met De Stentor. In de Deventer moordzaak is er sprake van blunders. Blunders in een moordzaak! Dat is heel ernstig.

Maar over hoeveel blunders en missers hebben we het dan?

We hebben de belangrijkste maar weer even op een rijtje gezet. Niet in een speciale volgorde want in een moordzaak met mogelijke gevangenisstraf als consequentie is elke blunder heel ernstig.

1. Het Mes is niet het moordwapen
Jarenlang wist het OM het zeker. Het Mes was het moordwapen, aangetoond met geurproef en al. Vlak voor het herzieningsproces voor het Hof Den Bosch in 2003 liet het OM Het Mes als een baksteen vallen. Verrassing en verbazing alom.

2. De geurproef was frauduleus en is afgeschaft
De geurproef vormde de basis van het bewijs maar bleek op fraude te berusten. De schuldige ambtenaren die valse ambtsedige (!) verklaringen hadden ondertekend, kregen milde straffen.
De geurproef wordt niet meer toegepast.

3. Mobiel gesprek vanaf A28
De ene na de andere deskundige verklaarde voor de rechters dat een mobiele telefoon onmogelijk vanaf de A28 een zendmast in Deventer zou kunnen bereiken.
Onderzoek van TNO wees jaren later anders uit en een belangrijke getuige-deskundige kwam op zijn eerdere verklaring terug.

4. Geen schouwrapport
Hoewel het Tactisch Journaal anders vermeldde heeft de schouwarts geen rapport opgemaakt, zo verklaarde hij in 2014. Hij mocht van de technische recherche op plaats delict het slachtoffer niet onderzoeken en kon dus geen temperatuurmeting doen. Dus weigerde hij een rapport op te maken. Met grote gevolgen voor alibi’s.

5. Geen reconstructie
Hoe is de moord precies in zijn werk gegaan? Dat wil elke politieman, -vrouw of rechter weten. Waar heeft de moord plaats gevonden, onder welke omstandigheden etc. Maar helaas, dat is er in al die jaren niet van gekomen. Een grote blunder, zeker in de Deventer moordzaak.

6. Getuigen niet serieus genomen
Diverse getuigen hebben onafhankelijk van elkaar en op overtuigende wijze verklaard mevrouw Wittenberg op vrijdag nog te hebben gezien. Wanneer de moord niet op donderdag is gepleegd maar ca. 24 uur later, heeft dat grote gevolgen voor alibi’s. Een zeer goede reden dus om deze getuigenissen serieus te nemen, maar dat is niet gebeurd.

7. Onoordeelkundige behandeling van de blouse
In de loop der jaren verschenen op de blouse steeds weer nieuwe sporen die afkomstig waren van de bronsporen. Foto’s in 2003 toonden op de blouse vele sporen die in 1999 niet waren waargenomen. Contaminatie dus, die optreedt na onoordeelkundige behandeling van de blouse. Is dat zeker? Ja, heel zeker! De blouse is zelfs een tijdlang zoek geweest.

8. Post mortem aanwijzingen over het hoofd gezien
Het is te danken aan een oplettende chemicus dat post mortem waarnemingen aan het slachtoffer wezen op een heel ander tijdstip van overlijden dan eerder werd aangenomen, wel 24 uur later. Forensisch-deskundigen bevestigen dit.

9. ‘t Harde of tussen ‘t Harde en Harderwijk
In diverse documenten (PV’s, requisitoirs, etc.) werd stelselmatig gemeld dat Louwes zou hebben verklaard tijdens het mobiele gesprek bij ‘t Harde te hebben gereden. Een kwestie van pure misleiding want Louwes heeft van meet af aan en bij herhaling verklaard ergens tussen ‘t Harde en Harderwijk te hebben gereden, waarschijnlijk in de buurt van Nunspeet.

10. Herzieningsonderzoek duurt al 8 jaar
Natuurlijk ook een blunder van de eerste orde. Welk onderzoek moet zo lang duren? Wereldoorlogen worden in die tijd gewonnen, vliegdekschepen gebouwd, maar mr. Aben slaagt er maar niet in zijn onderzoek af te ronden. Ten tijde van de processen duurden dergelijk onderzoeken hooguit enkele maanden.
Is er nu helemaal niemand die mr. Aben tot de orde kan roepen?

(Het onderzoek is begin juni 2022 afgerond)

Het kan niet anders dan dat deze blunders en missers het vertrouwen ondermijnen dat de burger moet en ook wil hebben in ons rechtssysteem.

Contaminatie

Posted on by

Vroeger kon men in krant nog wel eens twee tekeningen aantreffen met de kop Vind de 7 verschillen. Dat viel vaak niet mee. Na veel zoeken lukte dat toch wel.

In de Deventer moordzaak kan men een dergelijke vraag ook stellen.

We tonen hieronder de blouse van het slachtoffer op de plaats delict nadat ze daar dood is aangetroffen en gefotografeerd (zaterdag 25 september 1999, 13:24 uur).

Ook tonen we een foto van dezelfde blouse eind 2003. Het aantal verschillen is veel groter dan 7.

Hoe komt dat en waarom pas eind 2003?

Vlak voordat de herzieningszaak in 2003 zou beginnen liet het OM Het Mes als moordwapen tot ieders verbazing plotseling vallen en kwam het met Het Vlekje als nieuw bewijs op de proppen.

Maar dat vlekje was op foto’s in 1999 helemaal niet waargenomen, en in 2003 wel? Dat wekte verbazing. Vlekjes ontstaan in de loop der jaren toch niet zo maar vanzelf?

Inderdaad, dat gaat niet vanzelf.

Maar wel als zo’n blouse niet volgens strenge voorschriften wordt behandeld. Bijvoorbeeld wanneer het onoordeelkundig wordt opgevouwen en plekken met bronsporen in aanraking worden gebracht met plekken die tot dan brandschoon waren.

Dan creëer je sporen die er eerst helemaal niet waren. Dat proces wordt contaminatie genoemd.

De blouse is van meet af aan niet volgens de regels behandeld. Niet een enkele keer, maar meermalen.

De blouse is zelfs een keer lange tijd zoek (!) geweest. Dat is in forensische kringen een doodzonde.

En zo kon het gebeuren dat op de blouse tussen 1999 en 2003 nogal wat vlekken bij zijn gekomen.

Sterker, dat gebeurde al tussen het moment van aantreffen van het slachtoffer op 25 september 1999 op de plaats delict en ‘s avonds in het mortuarium en zondagmiddag tijdens de sectie.

Bron: Beeldbank deemzet.nl

Links de foto genomen op de plaats delict (25 september 1999) en rechts bij het NFI (eind 2003).

Op de linker foto staan de vermoedelijke bronvlekken. We merken onmiddellijk op dat er rechts veel nieuwe vlekken zijn bijgekomen.

De nieuwe vlekken op de rechter foto zijn gemarkeerd in dezelfde kleur als de vermoedelijke bronvlekken.

Uit de vouwsporen kan worden opgemaakt dat de blouse is gevouwen.

Door de blouse tweemaal dubbel te vouwen zijn alle nieuwe veronderstelde vlekken verklaard.

Wat betekent dit alles?

Dit betekent dat een spoor dat in 2003 is aangetroffen in 1999 helemaal niet op die plaats hoefde te bestaan. Foto’s bewijzen dat ook. En dat conclusies trekken uit de plaats van een spoor in 2003 speculatief is en niets toevoegt aan het bewijs.

In tegendeel, het proces van bewijsvoering alleen maar verwart.

Geen officieel tijdstip van overlijden

Posted on by

Een schouwarts moet de dood vaststellen, metingen aan het lichaam doen en een mogelijke doodsoorzaak vaststellen. Ook bij de moord op mevrouw Wittenberg moest dat zo.

Als de schouwarts de temperatuur van het lichaam had kunnen meten, was veel juridische ellende voorkomen.

In het Tactisch Journaal (mutatie 035 op 27 september 1999) wordt gerapporteerd dat alles naar wens is verlopen. Het verslag [van de lijkschouwer, red.] is ontvangen en in de map SLO gevoegd.

In het proces verbaal dat op 12 maart 2014 door de Nationale Recherche is opgemaakt naar aanleiding van een expert meeting van forensisch deskundigen verklaart de betreffende schouwarts dat hij geen meting had mogen doen en dus ook geen rapportage heeft opgesteld, zie de onderstaande passages uit het Tactisch Journaal en het proces verbaal.

De forensisch deskundigen wilden vanzelfsprekend het officieel vastgestelde tijdstip van overlijden weten, maar de schouwarts kon hun dat dus niet vertellen.

Op grond van hun eigen waarnemingen aan de foto’s van het lichaam van het slachtoffer stelden zij zelf vast dat de moord ca. 24 uur later is gepleegd dan eerder gedacht en dat het slachtoffer tussen 6 en 24 uur na overlijden nog is verplaatst.

Deze conclusies pleiten Louwes vrij.

Hoe belastend is Het Bloedvlekje?

Posted on by

“Eerst geloofde ik ook dat Louwes onschuldig was. Maar toen ze dat bloedvlekje van hem vonden, wist ik het zeker: Louwes is de dader!”

Velen redeneren zo en dat is begrijpelijk: Louwes’ bloed op haar blouse! Hoeveel bewijs wil je nog meer hebben?

Maar zoals met veel aspecten in deze complexe zaak ligt de waarheid toch weer wat ingewikkelder.

Op de site deemzet.nl vallen heel veel details over dit bloedvlekje te lezen. En dat moet de geïnteresseerde lezer zeker doen. Maar wees gewaarschuwd, eenvoudig is deze materie allerminst en vergt veel kennis van DNA.

Gelukkig heeft de auteur de moeite genomen de vele onderzoeken (bijvoorbeeld over mobiele netwerken, post mortem verschijnselen) in een boek samen te vatten: In het pak genaaid.

En om het de lezer nog gemakkelijker te maken heeft hij van dit boek een synopsis geschreven. Alle hoofdstukken van het boek worden kort en krachtig, op begrijpelijke wijze samengevat.

Lees de synopsis eens rustig door, maar de tekst uit hoofdstuk 9 Bloed zien gaat over het bloedvlekje en die is hieronder alvast integraal te lezen.

Het DNA-bewijs tegen Louwes werd op de valreep van het herzieningsproces in Den Bosch (2003/4) geïntroduceerd. Heel belastend hierin was de vondst van een bloedvlekje (spoor #10) op de blouse van het slachtoffer. Hierin werd het DNA van Louwes gevonden.

Tijdens een latere herziening werd door de verdediging aangevoerd, dat er in dit bloedvlekje ook sporen van het slachtoffer zichtbaar waren.

Terzelfder tijd werd ook duidelijk, dat er veel bloedvlekjes van het slachtoffer op de blouse zaten, waarin zich helemaal géén DNA-kenmerken bevonden.

Hiermee werd een alternatieve verklaring voor spoor #10 mogelijk en zelfs waarschijnlijk: spoor #10 combineert een bloedvlekje van het slachtoffer met een speekselspoor van Louwes.

Qua vorm lijkt vlekje #10 ook heel sterk op die andere bloedvlekjes. Bloedvlekjes, die pas op de blouse kwamen, nadat de recherche het stoffelijk overschot had afgevoerd [ten gevolge van contaminatie, red.]. Foto’s bewijzen dat.

Vlekjes, die dus niets met de moord te maken hebben. Kort voor de moord was Louwes bij het slachtoffer op bezoek geweest en had hij met haar een indringend gesprek gevoerd.

In dit boek wordt dit spoor voor het eerst volledig geanalyseerd en van een alternatieve verklaring voorzien. Deze steunt op een wetenschappelijke onderbouwing, die tegelijkertijd verduidelijkt, waarom er zoveel bloedsporen zonder DNA konden worden gevonden.

Lees vooral verder in het boek. Het geeft een duidelijk beeld van veel aspecten van de Deventer moordzaak.

Drama in drie fasen

Posted on by

De Deventer Mediazaak heeft veel sympathie opgewekt bij zijn luisteraars. De makers namen het voor Michael de Jong op en namen Maurice de Hond zijn rol kwalijk.

Makers en luisteraars verwijten De Hond terecht dat hij de ‘klusjesman’ De Jong zomaar als dader van de moord op mevrouw Wittenberg aanwees. Dat was fout, ongepast en schadelijk voor De Jong.

De rechter was het met die opvattingen eens en veroordeelde De Hond.

Toch doet zich in deze kwestie een bijzonder fenomeen voor. We kunnen drie fases onderscheiden.

Fase 1. De aanpak van De Hond
Hij wees De Jong als de dader aan. Daarvan was hij – geïnspireerd door de Schiedammer Parkmoord – overtuigd. Hij verbond hieraan de conclusie dat Ernest Louwes dus de dader niet kon zijn. Zijn redenering: De Jong is de dader en dus kan Louwes de dader niet zijn.

Fase 2. De podcast Deventer Mediazaak
De makers en veel van de luisteraars tonen zich verontwaardigd over de handelwijze van De Hond en nemen het op voor De Jong. Maar hun conclusie gaat wel heel ver: De Jong was niet de dader van de moord! Hoewel veel mensen wellicht terecht in zijn onschuld geloven, gaat de conclusie dat hij dus niet de dader is, veel te ver: hoe weet men dat zo zeker? Maar door hun overtuiging kreeg hij in de podcast de rol van onschuldige aangemeten.

Fase 3. Een bijzondere conclusie
En nu komt er een opmerkelijke wending in de zaak.
Eerst had De Hond De Jong als dader aangewezen. Dat is onjuist en verwijtbaar.
De makers en vele luisteraars van de podcast trekken nu een vergelijkbare conclusie. Omdat De Jong niet de dader is moet Louwes dat wel zijn. Kortweg: De Jong is onschuldig, dus Louwes is de dader.

Om die opvatting kracht bij te zetten, voeren ze argumenten aan die onjuist of erg discutabel zijn (ook in de podcast), zie ook de vele tweets. Maar dat alles maakt niet uit. De Jong is het niet, dus Louwes is het wel.
Beseffen zij dat zij zich op precies dezelfde wijze schuldig maken aan het nawijzen van Ernest Louwes, als De Hond deed in zijn acties ten nadele van De Jong?

Kunnen de makers van de podcast en sympathisanten zich voorstellen dat er ook luisteraars zijn die moeite hebben met deze logica?

Zeker nu er nog steeds – al negen jaar – een herzieningsonderzoek loopt onder leiding van mr. Aben, advocaat-generaal bij de Hoge Raad.

Na mediahype Deventer Mediazaak weer terug naar de feiten

Posted on by

Na de mediahype over de Deventer Mediazaak moeten we niet vergeten dat de Deventer Moordzaak nog steeds in onderzoek is door mr. Aben.

Op de feiten in de Deventer moordzaak komen we in de volgende blogs weer gewoon terug.

Nu wat algemene opmerkingen over de Deventer Mediazaak.

Eigenlijk gaat de Deventer Mediazaak helemaal niet over de Deventer Moordzaak.

De Deventer Mediazaak is – al dan niet terecht – een kruistocht tegen Maurice de Hond en bevat vele, vele feel good passages over en met Michael de Jong.

In de huidige maatschappelijke context moet je wel gelijk een disclaimer toevoegen en dat doen we dan ook maar.

De betrokkenheid van deze website heeft te maken met de overtuiging dat Ernest Louwes op basis van het dossier niet veroordeeld had mogen worden.

Of hij nu de dader is of niet.

En daarom wordt in deze blog en tweets van hem dan ook niet gezegd dat hij de dader niet is.

Maar hoe anders gaat het er in de Deventer Mediazaak aan toe?

In alle afleveringen wordt Michael de Jong gepresenteerd als iemand die onschuldig is. Daar hebben de makers waarschijnlijk gelijk in, maar zeker weten doen ze dat niet.

Waarom dan toch doen alsof ze dat wel zeker weten?

De hele podcast ademt de sfeer: omdat we weten dat Michael de Jong niet de dader is, weten we dat Ernest Louwes wel de dader is (wat iets anders is dan veroordeeld zijn).

Hetzelfde type redenering dat Maurice de Hond wordt verweten. Dat vindt niet alleen de redactie maar ook twee rechtsfilosofen van Tilburg University.

Het beluisteren van zesdelige podcast was een hele zit. Zeker wanneer je van alle feitelijke details op de hoogte bent.

Maar Annegriet Wietsma was ook niet echt op zoek naar feitelijke details en die hebben we dan ook nauwelijks gehoord.

Veel meningen en suggesties en weinig feiten.

Moordzaak wordt Mediazaak?

Posted on by

Bas Haan begon er in 2009 mee. Zijn boek ging voornamelijk over Maurice de Hond. Het deel dat over de moordzaak zelf ging, bevatte veel fouten. Daarover heeft hij het liever niet.

De Deventer moordzaak is een bijzonder lastige zaak met veel belangrijke, technische details.

Het gaat over ingewikkelde zaken als protocollen in het mobiele telefoonverkeer waarop je al snel je tanden stukbijt.

En die protocollen waren sinds 1999 ook nog eens gewijzigd met alle verwarring van dien voor het Hof Den Bosch.

Of het lastig te begrijpen natuurkundige verschijnsel van afbuigende elektromagnetische stralen.

En wat te zeggen van de forensische implicaties (livor en rigor mortis, vertroebeling van de cornea) die pas in 2014 tot een schokkend proces verbaal van een team van forensische experts leidden.

Tenslotte zijn er de ingewikkelde DNA-aspecten waar zelfs het NFI niet goed raad mee wist en die pas werden opgehelderd door een oplettende, geduldige en wel deskundige chemicus (zie zijn website deemzet.nl)

Kortom, allemaal ingewikkelde, technische zaken waarvoor veel verstand van zaken en doorzettingsvermogen nodig is. Bij diegenen die commentaar leveren op de moordzaak ontbreekt de deskundigheid veelal.

Het is daarom veel eenvoudiger te schrijven over de rol van de media in de Deventer moordzaak en over Maurice de Hond in het bijzonder dan over de moordzaak zelf.

Dat is Bas Haan ook gewend, een one-liner hier, een platitude daar.

Zie bijvoorbeeld zijn bijdragen via Twitter.

Natuurlijk is het belangrijk de rol van de media in deze zaak te belichten, dat is altijd nuttig. Dat is ook de reden van de waardering voor de podcast de Deventer mediazaak.

Maar we moeten niet vergeten dat ook Bas Haan deel uitmaakt van de media en dat hij als onderzoeksjournalist in januari 2019 in DWDD zonder blikken of blozen verklaarde dat iemand die geen bal met de zaak te maken had als dader werd aangewezen.

Of die aangewezen dader nu wel of niet schuldig is, is hier niet het punt.

Wel dat Bas Haan van iemand die op 12 oktober 1999 door de politie bij een verhoor als verdachte werd aangemerkt, zegt dat hij geen bal met de zaak te maken heeft.

En dat jaren later in een trailer van de Deventer mediazaak nog eens herhaalt.

Ook dat doet de media geen goed.

Lezen is een kunst

Posted on by

Op Twitter, Facebook en andere social media wordt regelmatig verkondigd dat Louwes natuurlijk schuldig is of dat Michael de Jong ten onrechte wordt beschuldigd.

Iedereen staat het vrij een mening te hebben, zeker over zoiets spraakmakends als de Deventer moordzaak.

Maar op deze website zal de lezer dergelijke uitspraken niet tegenkomen.

Zeker is dat Louwes tot op het hoogste niveau schuldig is bevonden.

De vraag is echter of hij terecht is veroordeeld.

Het sleutelwoord hierbij is voortdurend dat het bewijs flinterdun was.

En in de loop der jaren is steeds sterker gebleken dat veel bewijsmateriaal onjuist was (onder andere Het Telefoontje en Het Mes).

Hij had daarom ook niet veroordeeld mogen worden. Of hij nu de dader was of niet.

Michael de Jong wordt op deze website niet als schuldige aangewezen. Zeker, hij is indertijd tenminste een keer als verdachte aangemerkt, maar dat maakt hem nog niet de dader.

Evenmin is aangetoond dat hij onschuldig is (dat hoeft ook helemaal niet), maar Bas Haan weet niettemin zeker dat De Jong met de zaak ‘geen bal te maken heeft.’

Wie de omvangrijke website deemzet.nl leest met honderden pagina’s uitstekend onderbouwd materiaal over alle facetten van de Deventer moordzaak, zal moeten concluderen dat het bewijs tegen Louwes niet deugt. En dat is het dan.

Wie op deze website uitspraken denkt aan te treffen waarin Michael de Jong als dader wordt bestempeld, zal evenzeer worden teleurgesteld.

In beide gevallen geldt wel: goed lezen is een kunst.

Verkennersrel niets vergeleken bij Deventer moordzaak

Posted on by

Politiek Den Haag is in rep en roer over de notitie Omtzigt. Stukken die maar niet openbaar worden gemaakt, chaos. Vergeleken bij de Deventer moordzaak is de Verkennersrel echter een walhalla van transparantie.

De onderste steen moet boven, dat is de eis van alle fracties in de Tweede Kamer.

Alle gespreksverslagen moeten openbaar worden gemaakt. En vergeet niet de transcripten van de whatsapps, de sms-jes.

En natuurlijk ook de verslagen van alle mondelinge communicatie tussen iedereen en iedereen.

Op het moment van schrijven (donderdagmorgen 10:00 uur) ziet het ernaar uit dat al deze stukken openbaar zullen worden gemaakt.

Heel anders ligt dat bij de Deventer moordzaak.

Mr. Aben, advocaat-generaal bij het parket van de Hoge Raad die het herzieningsonderzoek in de Deventer moordzaak leidt, kan een puntje zuigen aan de transparantie bij de Verkennersrel.

Hij weet al bijna 7 jaar alle informatie strikt binnenskamers te houden – op een kleine oprisping na in De Stentor van september 2020.

Sterker, het resultaat van zijn naspeuringen blijft maar uit en uit en uit.

Nee, dan de Verkennersrel!

Kleine chronologie van een moord (volgens deemzet.nl)

Posted on by

Het is op deze plaats al vaak genoemd: alle aspecten van de Deventer moordzaak worden door deemzet.nl in detail beschreven. Ook geeft hij een chronologie.

De reconstructie is opgesteld door Demo, de auteur van deemzet.nl.

De reconstructie bevat vanzelfsprekend de nodige onzekerheden. Demo was er immers ook niet bij.

Maar uit de lucht gegrepen is deze reconstructie evenmin. De activiteiten van mevrouw Wittenberg op donderdag tot en met het telefoontje om 20:36 uur zijn algemeen bekend en onomstreden.

Anders ligt het met haar handel en wandel op vrijdag.

Volgens het OM was zij op donderdagavond rond 21 uur vermoord en daarmee hielden haar activiteiten op.

Maar diverse getuigen hebben onafhankelijk van elkaar verklaard haar op vrijdag nog te hebben gezien.

Er was niet slechts een getuige, nee, er waren niet minder dan vijf getuigenissen die ronduit sterk en overtuigend waren.

Deze getuigen hadden haar op vrijdag nog zien lopen, autorijden.

Niettemin werden ze door het OM niet serieus genomen.

Lees de chronologie en – voor de belangstellenden – ook de diverse getuigenverklaringen.

Mr. Aben: hier nog een paar blunders

Posted on by

Eind januari 2021 verscheen het artikel Mr. Aben bevestigt blunders. Demo, de auteur van deemzet.nl schreef hierop een reactie die niet iedereen heeft gelezen.

De 23 gemelde blunders zijn er al ongelooflijk veel voor een moordzaak waar hoge gevangenisstraffen kunnen worden geëist en opgelegd. Elke blunder in zo’n zaak is er een teveel.

Daarom is het extra schokkend dat Demo er in zijn reactie zo maar 9 blunders aan kan toevoegen. En let wel, dit soort acties zijn core business van de recherche die op een moordzaak wordt gezet.

Ze waren te lezen in de reactie van bovenstaand artikel, maar we noemen ze hier nog maar even.

1. Nagelaten sporen te onderzoeken die op onschuld Louwes hadden kunnen wijzen (DNA op rugpand blouse).

2. Nagelaten de roze vlekken fysisch-chemisch te onderzoeken op herkomst roze kleur (vrijwel zeker bloed met schoonmaakmiddel en geen make-up).

3. Nagelaten te onderzoeken of bloedsporen vóór of na overlijden werden opgeleverd (bleven zo lang vochtig, dat het er wel na moet zijn geweest).

4. Nagelaten te onderzoeken of de vochtsporen in gang en woonkamer DNA bevatten.

5. Geen onderzoek in de keuken naar resten afval en voedsel.

6. Geen onderzoek betekenis notitie “chemisch afval”.

7. Geen onderzoek betekenis notities naast de telefoon.

8. Geen onderzoek naar recente banktransacties.

9. Geen onderzoek naar binnenkomende telefoongesprekken.

Wie bij elke nalatigheid het naadje uit de kous wil weten, kan zijn hart ophalen in deemzet.nl.

Reacties

Posted on by

Aan het einde van elk artikel kan de lezer een reactie geven. Dat kan een correctie zijn of een aanvulling. De redactie verwelkomt deze reacties van harte.

Uiteindelijk gaat het erom dat de lezer de juiste informatie krijgt. Die is niet gebaat bij bijna-ware verhalen.

Diverse lezers hebben inmiddels van deze mogelijkheid gebruik maakt, maar nog meer reacties zijn welkom.

Een persoon die van zich laat horen is Demo, de persoon achter de website deemzet.nl. Dat is geen wonder want hij kent alle details van de inmiddels complexe moordzaak en ziet al snel dat de werkelijkheid iets anders is dan de redactie had verkondigd.

Alle reacties kunnen worden teruggelezen aan de rechterzijde van de blog onder het kopje Reacties.

Lezer, laat van u horen, uw mening wordt op prijs gesteld.

Fatsoen

Posted on by

Al negen jaar is mr. Aben bezig met zijn herzieningsonderzoek. Dat is ongekend lang. Natuurlijk moet het zorgvuldig, maar dit is buitensporig. En niet fatsoenlijk.

Het gaat er op deze website niet om te bewijzen dat Louwes feitelijk onschuldig is. Dat is ook praktisch onmogelijk.

Evenmin is het doel een andere potentiële dader aan te wijzen.

Nee, de bedoeling is aan te tonen dat Louwes op grond van een dergelijk flinterdun dossier nooit veroordeeld had mogen worden.

Of hij nu de feitelijke dader is of niet.

Al in het eerste begin van deze zaak bleek het dossier dusdanig dubieus dat de rechtbank Zwolle Louwes vrijsprak wegens gebrek aan bewijs.

De jaren daarna is er veel gebeurd.

Het gerechtshof Arnhem veroordeelde Louwes vervolgens op hetzelfde dossier waarin Het Mes zo’n grote rol speelde.

Later, na een geslaagd herzieningsverzoek veroordeelde Het gerechtshof Den Bosch Louwes opnieuw. Het Mes had van de ene dag op de andere plaats gemaakt voor Het Vlekje.

Vervolgens hebben vele partijen zich met het bewijs bemoeid.

Prof. Ton Derksen, toch niet de eerste de beste gezien zijn succes in de zaak Lucia de Berk, schreef er in 2011 een boek over met diepgaande analyses en uitgebreid bronnenonderzoek.

De auteur van de website deemzet.nl heeft vrijwel alle aspecten van de zaak grondig doorgespit en bracht in 2014 zelfs de ACAS zover dat deze aan Aben een herzieningsonderzoek adviseerde.

Een team van forensische experts besprak in 2013/14 op aangeven van de auteur van deemzet.nl de postmortale verschijnselen.

In 2014 stelde een inspecteur van de Nationale Recherche van de twee vergaderingen van deze experts een proces verbaal op waarin zij tot de conclusie kwamen dat de moord zeer waarschijnlijk veel later dan op donderdagavond moet zijn gepleegd.

Het onderzoek door mr. Aben was inmiddels begonnen maar tot september 2020 wordt niets meer vernomen.

Dan kondigt hij in een interview met De Stentor de installatie van een Cold Case team aan dat het DNA-bewijs nog eens rustig moet bekijken. Al verwacht deze magistraat er niet veel van.

In tijden dat ongelooflijk ingewikkelde strafzaken (Holleeder, Taghi) in een paar jaar worden afgerond, neemt mr. Aben in een overzichtelijke en door en door bestudeerde moordzaak niet minder dan zeven jaar de tijd.

En het einde is nog steeds niet in zicht.

Dat is niet alleen buitensporig lang, maar ook nodeloos onfatsoenlijk.

Niet alleen tegenover Louwes die graag ziet dat hij na al die jaren wordt vrijgepleit.

Maar ook tegenover al diegenen die hebben bijgedragen aan succesvol onderzoek.

Het vertrouwen in een transparante en betrouwbare overheid is de laatste jaren al ernstig geschokt door onder meer de toeslagenaffaire.

De gang van zaken in het herzieningsonderzoek door mr. Aben maakt het er niet beter op.

Van Moord- naar Mediazaak

Posted on by

Bas Haan begon er al mee in zijn boek uit 2009. Het ging slechts voor een klein deel over de moordzaak en was eigenlijk een aanklacht tegen Maurice de Hond, tegen de media dus.

De heruitgave in 2020 veranderde daaraan niet veel.

Ook bij andere gelegenheden ging zijn betoog voornamelijk over De Hond.

Zo ging hij in een interview met Matthijs van Nieuwkerk in DWDD tegen hem te keer en noemde Michael de Jong en passant iemand die ‘geen bal met de zaak te maken heeft’.

Tijdens de trailer van de podcast De Deventer Mediazaak verkondigde hij opnieuw met verve dit standpunt.

En dat brengt ons bij deze zesdelige podcast van Argos.

In dit programma nemen de makers de rol van de media onder de loep. Centraal staan opnieuw Maurice de Hond die Michael de Jong publiekelijk als dader aanwees en de rol die de media hierin speelden.

Een paar opmerkingen tussendoor zijn hier overigens wel op hun plaats.

Feit is dat Louwes tot in hoogste instantie is veroordeeld voor de moord op mevrouw Wittenberg.

Dit is echter een juridische schuldigverklaring. Of hij ook de feitelijke dader is, is daarmee niet komen vast te staan. Dat weten wij niet en de rechters trouwens ook niet.

Omgekeerd wordt in de podcast Michael de Jong onschuldig genoemd. Juridisch mag dit waar zijn (want er is al iemand veroordeeld), maar of hij ook feitelijk de dader niet is, weet niemand. Toch wordt hij in de podcast ten tonele gevoerd als iemand die onschuldig ten prooi is gevallen van de media en het publiek.

Dit kan nog wel eens een probleem vormen wanneer een eventueel herzieningsverzoek wordt gehonoreerd en een nieuwe behandeling bij een gerechtshof leidt tot vrijspraak van Louwes.

En de kans daarop is, gezien de ontwikkelingen van de laatste jaren, zeker niet denkbeeldig.

In dat geval is er sprake van een cold case en zijn alle opties weer mogelijk.

Maar goed, de podcast gaat over de rol van de media.

Die rol die de media speelden richting Michael de Jong werkt overigens ook in de omgekeerde richting. Op basis van vaak ongefundeerde beschuldigingen wordt Louwes als de feitelijke dader aangewezen.

Wie bijvoorbeeld de berichten leest waarin Louwes niet alleen de juridische, maar ook de feitelijke moordenaar wordt genoemd, zinkt de moed soms wel in de schoenen.

Immers, vrijwel alle aantijgingen zijn in de loop der jaren weerlegd.

Een bloemlezing.

“Hij is natuurlijk de moordenaar want hij loog dat hij op de A28 reed, maar dat kon helemaal niet.”

“Hoe komt zijn bloed dan op de kraag van de bloes van mevrouw Wittenberg? Nou dan!”

“Zijn vingerafdruk werd wel in het huis aangetroffen.”

“Hij heeft geprobeerd het geld van mevrouw Wittenberg op zijn eigen rekening te storten. Dat zegt natuurlijk alles.”

“Hij heeft zichzelf in het nieuwe testament een belangrijke rol gegeven zodat hij zich dat geld later kon toe-eigenen.”

“Na de dood van mevrouw Wittenberg heeft hij haar kostbare wijnvoorraad ontvreemdt.”

“Louwes is al eerder in aanraking met de politie geweest.”

Al deze opvattingen klinken redelijk, maar wie de moeite neemt de feiten te bekijken, ziet dat ze niet waar zijn.

In elk geval is de conclusie zeer gerechtvaardigd dat Louwes niet veroordeeld had mogen worden. Toen al niet (dat vonden ook de rechters van de rechtbank Zwolle) en nu zeker niet.

PV uit 2014 van Nationale Recherche pleit Louwes vrij

Posted on by

Op 12 maart 2014 maakte een inspecteur van de Dienst Nationale Recherche een proces verbaal op naar aanleiding van twee expert meetings van forensisch artsen.

Het gezelschap bestond uit vijf forensische deskundigen en een chemicus. Zij kwamen op 11 december 2013 en 18 februari 2014 bijeen vanwege een rapport van de chemicus. Deze had daarin een aantal post mortale verschijnselen beschreven die niet overeenstemden met het tijdstip van overlijden van mevrouw Wittenberg.

Hieronder worden een paar passages uit dit proces verbaal getoond die vrijwel zeker aantonen dat de moord niet op donderdagavond 23 september 1998 tussen 20:37 en 21:00 kon zijn gepleegd.

En waarmee Louwes wordt vrijgepleit.

Het volledige proces verbaal kan hier ook integraal worden gelezen.

De inhoud is ronduit schokkend te noemen.

Laten we eerst even kijken naar de vertroebeling van de cornea (hoornvlies) van het slachtoffer. Er is nog enige twijfel in de conclusie te bespeuren, maar die twijfel op zichzelf is al schokkend.

In de volgende passsage wordt onomwonden vastgesteld dat de wegdrukbaarheid van de lijkvlekken niet verenigbaar is met een overlijden op 23-9. Maar als deze datum niet mogelijk is, dan kan Louwes ook niet de dader zijn geweest.

De livor mortis patronen (lijkvlekken) zijn even overtuigend. Het lichaam is minstens 6 uur na overlijden verplaatst. Ook deze constatering pleit Louwes vrij want die heeft voor die periode een alibi.

In hetzelfde proces verbaal wordt ook een verklaring opgenomen van de schouwarts die geen onderzoek mocht uitvoeren. Hierdoor kon hij onder meer het tijdstip van overlijden niet vaststellen, met veel ellende tot gevolg.

De conclusies en overwegingen van het proces verbaal vatten de inhoud nog eens samen:

Wie deze passages leest, vraagt zich in gemoede af waarmee mr. Aben zich de afgelopen 7 jaar in het herzieningsverzoek heeft beziggehouden.

Zijn conclusie zou toen toch al moeten zijn geweest dat een herziening van de zaak onontkoombaar is?

En dan hebben we het nog niet eens over Het Telefoontje en het DNA-onderzoek.

Rancune Bas Haan hoort niet thuis in wetenschap

Posted on by

Bas Haan is een onderzoeksjournalist die zijn sporen heeft verdiend met onderzoek naar ongerechtigheden in het openbaar bestuur, met name in Den Haag.

Dit soort onderzoek is toch weer wat anders dan wetenschap bedrijven, een tak van sport met eigen strikte normen en waarden.

Toen Haan zich op de Deventer Moordzaak wierp, dacht hij op dezelfde manier te werk te kunnen gaan als op de departementen. Documenten opvragen, informatie krijgen van anonieme bronnen (het zogenaamde netwerk) en klagende partijen een luisterend oor bieden.

En wanneer alle informatie zou leiden tot een echte ongerechtigheid, verscheen van zijn hand een rapport en mocht hij van zijn werkgever de onthulling in Nieuwsuur aan het volk presenteren.

Het zou heel plezierig zijn geweest wanneer hij tijdens zijn onderzoek in de Deventer Moordzaak op dezelfde wijze documenten boven tafel zou hebben gekregen die de schuld van Louwes ondubbelzinnig zouden aantonen.

Of wanneer hij getuigen binnen het OM zou hebben kunnen vinden die zouden willen verklaren dat Louwes willens en wetens, opzettelijk onjuist zou zijn beschuldigd.

En dat hij daar door maar geduldig te blijven wroeten achter zou zijn gekomen. Dat zou groot nieuws zijn geweest.

Maar zo werkt het dus niet. In de wetenschap moet je met bewijzen komen en niet met speculaties.

En wat je als onderzoeker zeker niet moet doen, is je laten leiden door rancune. In zijn boek uit 2009 ademt bijna elke bladzijde zijn afkeer van Maurice de Hond.

Die rancune zit bij Haan erg diep.

Ook tijdens een gesprek in DWDD in januari 2019 kon hij er maar niet over ophouden.

En opnieuw, in een trailer van de Deventer Mediazaak, had hij maar een woord genoeg om op Maurice de Hond los te gaan.

Een onderzoeksjournalist kan toch beter?

‘In het pak genaaid’

Posted on by

Toen Louwes door Hof Arnhem voor het eerst tot 12 jaar cel werd veroordeeld was menigeen verbaasd. In het e-book In het pak genaaid staat waarom die verbazing zo terecht was.

Eerst even een korte terugblik.

De artikelen in HP/De Tijd van Stan de Jong hadden al in 2002 voor de nodige onrust gezorgd en dat was alleen maar erger geworden na de publicatie van zijn boek in 2003.

En niet alleen de burger had flinke twijfels, de drie rechters van de rechtbank Zwolle hadden hem al eerder vrijgesproken. Zo erg overtuigend was het bewijsmateriaal dus ook weer niet.

Sindsdien hebben velen het rommelige dossier onder de loep genomen, met vaak schokkende resultaten. Dat begon al met Maurice de Hond met in zijn kielzog een hele rij vrijwillige deskundigen op allerlei terreinen: politiemensen, forensische deskundigen, etc.

Het resultaat was onder meer de website geenonschuldigenvast.nl. Wanneer je deze doorleest, slaat de schrik je om het hart: dat had ook mij kunnen gebeuren.

En je denkt onwillekeurig aan die andere zaken: Lucia de Berk., de Schiedammer Parkmoord, de Puttense moordzaak, Ina Post.

Daar bleef het echter niet bij. Het werd maar niet rustig rond de Deventer Moordzaak. Diverse cassatieverzoeken volgden met wisselende resultaten.

Inmiddels had ook de website deemzet.nl zich op het toneel gemeld.

Een website die zich onderscheidt door gedegen wetenschappelijk onderzoek op uiteenlopende terreinen: forensisch onderzoek, mobiele netwerken, DNA.

Een verademing vergeleken met het onderzoek van politie en OM.

Zo toonde de auteur aan, door diep in de protocollen van mobiele netwerken te duiken (niet zijn expertise) en deze te koppelen aan diverse atmosferische verschijnselen, dat een mobiele telefoon vanaf de A28 wel degelijk een zendmast in Deventer kan bereiken.

Zijn resultaten werden later door TNO bevestigd.

Tot die tijd werd dit door deskundigen steeds voor onmogelijk gehouden.

Alle resultaten van zijn onderzoek, met referenties en al, zijn op de website te lezen.

Op dezelfde grondige wijze dook hij in de complexe materie van DNA, een gebied dat dichter bij zijn expertise ligt.

En ook hier zijn de resultaten ronduit schokkend. Knoeiwerk van het NFI, weggeraakt materiaal, enzovoort.

Als je dit alles leest is het gênant dat mr. Aben – de advocaat-generaal bij de Hoge Raad die al meer dan 9 jaar een herzieningsonderzoek leidde – het toch nog nodig achtte in 2020 een speciaal Cold Case team uit Amsterdam naar het DNA-bewijsmateriaal te laten kijken. (overigens met schokkende onhullingen in 2022)

Hij zou ook eens een blik hebben kunnen werpen op deemzet.nl en had dit trouwens ook veel eerder kunnen doen, want zijn onderzoek liep al sedert 2013.

Voor veel mensen zijn de onderzoeksresultaten van deemzet.nl minder toegankelijk. De materie is vaak ingewikkeld en specialistisch.

Daarom heeft de auteur in zijn gratis boek In het pak genaaid alle onderzoeksonderwerpen begrijpelijk opgeschreven zonder daarbij de nauwkeurigheid geweld aan te doen.

Een goed leesbaar, begrijpelijk en bijna spannend boek.

Aan te bevelen.

Lees het en vraag je af: Kan flinterdun bewijs nog dunner?

“Mag ik u voorstellen …?”

Posted on by

Gedurende de bijna 22 jaar dat de Deventer Moordzaak loopt, hebben velen geholpen om het recht te doen zegevieren. Een van hen is het onderwerp van dit artikel.

Het begon al in 2003 toen Stan de Jong over de zaak schreef in een serie artikelen in HP/DeTijd, die later ook in boekvorm verschenen.

Vanaf ca. 2005 heeft Maurice de Hond zich intensief met de zaak bemoeid en dat ging niet altijd geruisloos. Hij kreeg daarbij de steun van vele (vaak deskundige) vrijwilligers die er veel energie in staken.

Zij brachten veel fouten en blunders in de Deventer Moordzaak aan het licht.

Weer een paar jaar later kwam een nieuwe onderzoeker in beeld die zich gaandeweg steeds meer in de materie vastbeet en zijn bevindingen en analyses in een website vastlegde: deemzet.nl.

De auteur van deze site wil zijn werk graag in rust doen en maakt zich aan de buitenwereld bekend als Demo.

Zijn inspanningen bleven evenwel niet onopgemerkt.

Een drietal voorbeelden wordt hieronder in het kort behandeld.

Hoornvlies, livor mortis en rigor mortis
In een advies van de Adviescommissie afgesloten strafzaken, beter bekend als ACAS, wordt zijn onderzoek als mede de aanleiding van het advies tot een herzieningsonderzoek genoemd:

… Naar aanleiding van een door een anonymus onderhouden website www.deemzet.nl heeft in-specteur [de inspecteur] zich verdiept in vraag op welke datum het slachtoffer is overleden …

Demo had het fotomateriaal van de plaats delict en de sectie grondig onderzocht en kwam op basis van dit onderzoek en wetenschappelijke publicaties tot een belangrijke conclusie.

De vertroebeling van het hoornvlies, de livor mortis (lijkvlekken) en rigor mortis (lijkstijfheid) van het slachtoffer wezen uit dat het tijdstip van overlijden niet op donderdag 23 september 1999 omstreeks 21 uur kon zijn geweest maar vele uren, mogelijk een etmaal later.

Deze conclusie werd op 14 maart 2014 in een proces verbaal door een team van forensische experts gedeeld.

Dit feit op zich sluit Louwes als verdachte uit.

Een groot succes voor Demo.

Mobiele telefonie
Hierbij bleef het niet. Hij richtte zich ook op Het Telefoontje. Louwes had aangegeven dat hij vanaf de A28 met mevrouw Wittenberg had gebeld en niet vanuit Deventer.

Een aantal deskundigen (van KPN en twee hoogleraren), het OM en de gerechtshoven Arnhem en Den Bosch concludeerden dat dit onmogelijk was.

Demo beet zich vast in deze materie (die niet zijn expertise is) en kwam op grond van gedetailleerd onderzoek tot de conclusie dat het wel mogelijk was.

Een conclusie die jaren later door de deskundige van KPN en TNO werd bevestigd.

Een tweede groot succes voor Demo.

DNA
Dit onderwerp sluit beter aan op Demo’s expertise.

Hij onderzocht de onderzoeken, rapporten, claims en conclusies van het NFI en kwam tot de conclusie dat dit instituut in de Deventer Moordzaak knoeiwerk had afgeleverd.

Deskundigen bleken niet zo deskundig of waren dat op een ander terrein.

In een aantal grondige artikelen komt hij tot de conclusie dat de gevonden DNA-sporen op de kleding van het slachtoffer daar op donderdagmorgen tijdens een kort bezoek op vreedzame wijze terecht zijn gekomen (bijvoorbeeld praten met consumptie) en niet tijdens gewelddadige handelingen later die dag.

Niettemin vindt mr. Aben het noodzakelijk een Cold Case team nog eens naar het DNA-bewijs te laten kijken.

Mr. Aben en het herzieningsonderzoek
Je zou verwachten dat deze advocaat-generaal bij Demo de deur plat zou lopen om zich op onpartijdige en zeer deskundige wijze te laten voorlichten en adviseren.

Dat hij de website deemzet.nl als een soort encyclopedie van de Deventer Moordzaak zou beschouwen waarmee hij zijn voordeel zou kunnen doen.

Niets is minder waar.

Het onderzoek duurt nu al bijna 7 jaar en in die tijd is het rond het onderzoek vrijwel voortdurend oorverdovend stil.

Vragen die raadsheren hadden kunnen (moeten) stellen (2)

Posted on by

Rechters moeten het dossier beoordelen dat hun wordt voorgelegd. Ze stellen vragen en horen de meningen van deskundigen. Toch werden veel vragen niet gesteld.

In het eerste deel over de rol van de raadsheren hebben we al vier vragen genoemd die de raadsheren hadden kunnen, maar eigenlijk hadden moeten stellen.

Nu een nieuwe serie belangrijke vragen.

Mevrouw de advocaat-generaal.
Uit het dossier blijkt niet overtuigend dat de verdachte een financieel motief had, terwijl dat tot dusver zo’n grote rol heeft gespeeld, ook nog voor het hof Arnhem.
Kunt u andere, wel overtuigende motieven noemen, want een moord zonder motief …

Mevrouw de advocaat-generaal.
Het mes waarmee de moord zou zijn gepleegd werd door een bewoner in de buurt van een kelderportiek gevonden, op 1 km afstand van de plaats delict? Ik zou dan niet gelijk denken dat hiermee het moordwapen zou zijn gevonden, al vermoedde de vinder dat wel. Waarom hebt u toch gelijk gedacht met het moordwapen te maken te hebben?

Mevrouw de advocaat-generaal.
De verdachte kwam bij u in beeld als verdachte vanwege het telefoontje. Volgens hem belde hij vanaf de A28, volgens u was dat niet mogelijk. Waarom hebt u toen niet onmiddellijk alle mogelijke gegevens over dit mobiele gesprek opgevraagd, zoals de Time Advance data? Dat zou het onderzoek aanzienlijk hebben vereenvoudigd.

Mevrouw de advocaat-generaal.
Op de plaats delict is alleen de vingerafdruk van verdachte aangetroffen. Verder niets. Het huis bleek zeer grondig gereinigd. Hebt u enig idee hoeveel tijd de verdachte daarvoor nodig zou hebben gehad, afgezien van andere handelingen zoals de moord zelf? Heeft de reconstructie hierover uitsluitsel gegeven …? O nee, er is geen reconstructie gedaan. Maar in het dossier wordt hierover helemaal niets gemeld.

Vragen die raadsheren hadden kunnen (moeten) stellen (1)*

Posted on by

Rechters moeten het dossier beoordelen dat hun wordt voorgelegd. Ze stellen vragen en horen de meningen van deskundigen. Toch werden veel vragen niet gesteld.

In de Deventer Moordzaak hebben de raadsheren te vaak achterover geleund en vertrouwd op wat de advocaten-generaal hen voorschotelden.

Ook de deskundigen werden op hun woord geloofd – en dat moet ook.

Hoewel, ook dat ging een paar keer goed mis.

Maar vragen stellen of toelichting vragen over belangrijke onderwerpen is niet een blijk van wantrouwen.

We weten dat dit soort gemiste kansen van de raadsheren geen onderwerp van het herzieningsonderzoek zijn dat onder leiding van advocaat-generaal mr. Aben wordt uitgevoerd en 9 jaar heeft geduurd.

Bij dat onderzoek moet het immers gaan over ‘nova’.

Maar schrijnend is het allemaal wel. Een belangrijke oorzaak van de frustratie die bij de Deventer Moordzaak wordt gevoeld.

Hieronder sommen we een aantal vragen op die de raadsheren hadden kunnen en eigenlijk hadden moeten stellen.

We gaan hierbij uit van de verdenking dat Louwes op donderdag 23 september 1999, rond 9 uur ‘s avonds mevrouw Wittenberg heeft vermoord.

De vragen die de raadsheren hadden moeten stellen aan de advocaten-generaal:

Mevrouw de advocaat-generaal.
Ik zie in het dossier dat de schouwarts geen tijdstip van overlijden heeft vastgesteld. Het is toch zeer gebruikelijk dat dit wel wordt gedaan? Waarom is dat in dit geval niet gebeurd? En hoe weet u dan zo zeker dat de moord op donderdagavond is gepleegd en dan ook nog wel op zo’n precies tijdstip?

Mevrouw de advocaat-generaal.
In het dossier ontbreekt het resultaat van een reconstructie. Kunt u me vertellen waarom die niet heeft plaatsgevonden? Er zijn nogal wat vragen over de plaats waar het slachtoffer is aangetroffen en hoe en waar ze is vermoord? Kunt u daarover wat meer vertellen?

Mevrouw de advocaat-generaal.
Uit het dossier blijkt dat Louwes om 19 uur van de Jaarbeurs is vertrokken en dat hij later die avond is thuisgekomen tussen 21 uur (zijn verklaring) en 23 uur (uiterste andere mogelijkheid). Kunt u toelichten waarom u ervan overtuigd bent dat Louwes voldoende tijd had om de moord en alle bijkomende handelingen uit te voeren: de moord, doorzoeken en grondig reinigen van het huis, verplaatsen van een zwaar stoffelijk overschot, van en naar de auto wandelen, etc.? Heeft u een plausibel scenario?

Mevrouw de advocaat-generaal.
Het slachtoffer heeft donderdagmiddag boodschappen gedaan. Ze heeft onder meer vlees, vleeswaren en broodjes gekocht. Een belangrijk deel hiervan is niet meer aangetroffen, niet in het huis en evenmin door de sectiearts. Deze zouden dus door Louwes moeten zijn meegenomen. Hebt u er een logische verklaring voor waarom hij dat zou hebben gedaan. Graag een andere dan ‘het creëren van een dwaalspoor’?

* Update: 22 mei 2023

Datum van overlijden

Posted on by

Wanneer werd mevrouw Wittenberg vermoord? Lang werd aangenomen donderdag 23 september 1999. Veel later werd hieraan steeds meer getwijfeld.

De twijfel kon ontstaan doordat de politie de schouwarts niet toestond een temperatuurmeting te doen (wanneer je dit leest, kun je je ogen niet geloven).

Zo’n meting is immers noodzakelijk om een preciezer tijdstip van overlijden te kunnen vaststellen. Dat dit niet is gebeurd heeft Louwes jarenlang ernstig parten gespeeld.

In 2014 werd door een team van forensische deskundigen in een proces verbaal vastgesteld dat het tijdstip van overlijden minimaal 24 uur later moet zijn geweest, dus op vrijdagavond of -nacht.

Los van deze ontwikkelingen is er iets opmerkelijks.

Op de grafsteen van mevrouw Wittenberg lezen we twee opvallende dingen.

In de eerste plaats dat haar voornaam wordt geschreven zonder ‘c’, dus Jaqueline in plaats van Jacqueline (de laatste komen we het vaakst tegen), maar dat is een onbeduidend detail.

Maar ook de datum van overlijden valt op: 25 september 1999. Niet 23 september zoals tot 2014 steeds is volgehouden.

We moeten niet gaan complotdenken. Het zal wel een vergissing zijn geweest door de maker van de grafsteen.

Maar opvallend is het wel.

Plotseling staken van onderzoek

Posted on by

We hebben de afgelopen jaren nogal wat bijzondere moordzaken meegemaakt. Bijzonder omdat de gedoodverfde dader na vele jaren werd vrijgesproken.

We herinneren ons nog de geruchtmakende zaken van Lucia de Berk, Ina Post en de Schiedammer Parkmoord.

Wie even op internet zoekt, kan zonder moeite nog vijf of meer van dergelijke zaken vinden.

Zaken die het vertrouwen in politie en justitie ernstig hebben geschokt. Jarenlang heeft iemand vastgezeten en dan blijkt die niet de dader te zijn!

Ook de Deventer Moordzaak is zo’n bijzondere zaak.

Al vanaf het eerste begin werd de argeloze krantenlezer getroffen door de vele missers en onbegrijpelijke keuzes van politie en Openbaar Ministerie.

We denken aan Het Mes, de twee briefjes, het gedoe over wel of niet een ochtendbezoek, of het openen van een rekening nu wel of niet verdacht was, het Telefoontje, het zoekraken van bewijsmateriaal, toch weer niet Het Mes, dan plotseling een Vlekje, enzovoort. Dat maakt de burger argwanend. Zijn politie en OM wel berekend op hun taak?

Er is ook nog een andere opvallende gebeurtenis die tot op de dag van vandaag vragen oproept.

Voordat Louwes als verdachte in beeld kwam en vervolgens in november 1999 werd gearresteerd, waren er ook nog twee andere personen voor wie de politie bijzondere belangstelling had en een van hen werd zelfs op enig moment als verdachte aangemerkt.

Van de ene op de andere dag werd het onderzoek naar beide personen gestaakt en daarna is er niets meer van die onderzoeken vernomen.

Dat zou logisch zijn ingeval een ander de moord heeft bekend.

Of wanneer het bewijsmateriaal tegen een ander overweldigend en zeer overtuigend is.

Maar van beide mogelijkheden was in deze zaak geen sprake. Dat blijkt wel uit de vrijspraak door de rechtbank Zwolle.

Dus blijft de vraag nog steeds zeuren: waarom is dat onderzoek plotseling gestaakt?

Toeslagenaffaire en Deventer Moordzaak

Posted on by

Elke vergelijking gaat mank. Dat zal ook wel het geval zijn met de toeslagenaffaire en de Deventer Moordzaak. Toch zijn er ook opvallende overeenkomsten.

De vergelijking gaat mank wanneer je kijkt naar het aantal benadeelden. In de toeslagenaffaire zijn het er waarschijnlijk tienduizenden en in de Deventer Moordzaak is ogenschijnlijk slechts een persoon met zijn gezin de dupe.

Maar in een aantal opzichten zijn beide affaires heel goed vergelijkbaar.

We noemen er een paar.

1. Overheid is grote boosdoener
In de eerste plaats is in beide gevallen de overheid de boosdoener.
Bij de toeslagenaffaire de belastingdienst en enkele ministeries. Vrijwel ondoordringbare bolwerken die het straffeloos met de regels niet zo nauw nemen.
In de Deventer Moordzaak is het justitiële systeem de tegenstander die regelmatig buiten de lijntjes kleurt.

2. Financieel zwaar getroffen
Veel benadeelden in de toeslagenaffaire zijn financieel (bijna) aan de grond geraakt. Grote schulden met als gevolg huisuitzettingen en scheidingen.

De veroordeelde in de Deventer Moordzaak heeft hetzelfde lot ondergaan. Meer dan tien jaar lang geen inkomen terwijl in zijn gezin de kosten gewoon doorlopen. Geen pensioen kunnen opbouwen En ook na het uitzitten van zijn straf wordt hij tegengewerkt zodat hij moeilijk een passende baan kan vinden.

3. Eindeloos traineren van gang van zaken
De toeslagenaffaire betreft een periode van misschien wel meer dan tien jaar. Klachten werden al die tijd opzettelijk niet of onjuist beantwoord of zo maar terzijde gelegd. Gedupeerden gingen jarenlang gebukt onder de onzekerheid over wat zou gebeuren. De strijd tussen grote en belangrijke instituties aan de ene kant en de individu aan de andere kant, dus.

In de Deventer Moordzaak liggen de zaken wat genuanceerder. Het recht heeft keurig zijn loop gehad: rechtbanken, gerechtshoven en zelfs de Hoge Raad hebben in alle openbaarheid hun werk gedaan.

Maar bij het herzieningsonderzoek door mr. Aben gaat het heel erg mis. Zijn onderzoek betreft slechts drie onderwerpen: mobiel telefoneren, de interpretatie van post mortem kenmerken en de betekenis van DNA-sporen. Dit duurt nu al bijna zeven (!) jaar. Over traineren gesproken.

4. Breder belang
Ín de toeslagenaffaire is het aantal gedupeerden groot en in de Deventer Moordzaak betreft het maar een slachtoffer.

Maar het aantal potentiële gedupeerden is veel groter. Iedereen lijkt op deze manier slachtoffer te kunnen worden van een almachtige overheid die als ze wil, de burger kan vermorzelen.

In de toeslagenaffaire worden gedupeerden jarenlang aan het lijntje gehouden en schendt de overheid de wettelijke regels, zoals het straffeloos overschrijden van wettelijke termijnen. Dat laatste is eerder regel dan uitzondering. Teken maar eens beroep aan tegen een WOZ-beslissing.
In de Deventer Moordzaak worden meinedige(!) geurproeven slechts met een taakstraf afgehandeld en kan het OM kennelijk opzettelijk en straffeloos foutieve uitspraken doen.

Laten we hopen dat de Deventer Moordzaak toch nog een happy end krijgt, net zoals bij de toeslagenaffaire zal gebeuren (al moet je daar wel veel geduld voor hebben).

‘Maar toch wil ik’

Posted on by

Onmiddellijk nadat mevrouw Wittenberg dood werd aangetroffen werd in haar tuin een briefje gevonden met veel taalfouten. Later ontving de politie een tweede briefje.

Over beide briefjes is lange tijd veel te doen geweest.

Het eerste briefje: onbeholpen geschreven met gekunstelde fouten
Het tweede briefje: keurig geschreven, maar ook met Maar toch wil ik u

Het eerste briefje werd op 25 september 1999 op de oprit gevonden. Het wekte de suggestie te zijn geschreven door een laaggeletterde persoon.

Vraag aan iemand iets te schrijven met veel opzettelijke taalfouten, dan zou het er zo uit kunnen zien. Knullig handschrift en gekunstelde fouten.

Het tweede briefje werd op 21 oktober 1999 anoniem bij het politiebureau bezorgd. Het zag er verzorgd uit en was in keurig Nederlands geschreven.

We willen het hier niet hebben over de inhoud van beide briefjes, maar over de vraag of ze door dezelfde persoon zijn geschreven.

Er werd grafologisch onderzoek gedaan en de antwoorden op deze vraag liepen zoals valt te verwachten flink uiteen.

Maar er was ook iets anders aan de hand met beide briefjes. In beide kwam dezelfde zinsnede voor: Maar toch wil ik u.

Omdat velen van mening waren dat deze zinsnede niet vaak voorkomt, werd al snel gedacht dat beide briefjes door een en dezelfde persoon waren geschreven.

Want dat twee verschillende personen deze niet veel voorkomende zinsnede los van elkaar in verschillende briefjes zouden gebruiken, dat zou wel heel toevallig zijn.

Begin 2000 was het niet gemakkelijk na te gaan hoe vaak de zinsnede Maar toch wil ik voorkomt en hoe groot de kans is dat die zou voorkomen in twee onafhankelijke briefjes.

Nu, in 2021, kunnen we veel beter schatten hoe groot die kans is. En dus ook hoe groot de kans is dat deze zinsnede in twee onafhankelijke teksten voorkomt.

Want we hebben Google.

Zoeken we met deze zoekmachine naar Maar toch wil ik u dan krijgen we 40.800 resultaten. Is dat veel of weinig?

Om hiervan een idee te krijgen zouden we moeten weten in hoeveel documenten Google heeft gezocht. Daarom zoeken we ook naar hoeveel hits een ander willekeurig, maar gangbaar woord oplevert. Het woord mogelijk bijvoorbeeld geeft : 184.000.000 resultaten, het woord nieuw geeft 225.000.000 resultaten.

Laten we even uitgaan van 225.000.000 resultaten en een ruwe berekening maken.

Van de ongeveer 225.000.000 resultaten zouden er 40.800 de zinsnede Maar toch wil ik u bevatten, dat is dus een kans van ongeveer 0.00018. De kans dat twee onafhankelijke documenten allebei deze zinsnede zouden bevatten, is dus 0.018%.

Een heel kleine kans dus.

Ongetwijfeld zal bovenstaande berekening kunnen worden verfijnd/verbeterd. Bijvoorbeeld is er nog geen rekening mee gehouden dat de woorden ‘nieuw’ of ‘mogelijk’ vaker in een document voorkomen. Maar de kans dat beide briefjes door verschillende personen zijn geschreven, blijft wel heel erg klein.

Saaie Piet

Posted on by

Wanneer je de Deventer Moordzaak rustig doorleest, dan vraag je je af hoe de politie en het OM ooit Ernest Louwes als dader hebben kunnen zien.

Het lijkt allemaal te zijn begonnen met het mobiele telefoongesprekje dat Louwes naar eigen zeggen vanaf de A28, ergens tussen Harderwijk en ‘t Harde, waarschijnlijk in de buurt van Nunspeet heeft gevoerd.

Dat kon helemaal niet, vond een deskundige de KPN. Zijn mobieltje kan Deventer vanaf die plaats nooit bereiken.

Dus Louwes liegt. Dat is dus zeer verdacht. En dus zal hij wel de dader zijn. Vonden politie en OM.

En dus werd het onderzoek naar andere verdachten plotseling stopgezet, terwijl die de politie nog wel wat hadden uit te leggen.

Zeker hebben dat telefoontje en de gebrekkige kennis van de deskundige van de KPN en twee hoogleraren Louwes helemaal in het begin parten gespeeld.

Maar toch.

Al snel zou het OM toch tot de ontdekking moeten zijn gekomen dat ze met Louwes helemaal op het verkeerde spoor zaten.

Want er waren nogal wat goede redenen, om hem niet langer als verdachte te zien.

In willekeurige volgorde.

  1. De omstandigheden van de moord wijzen erop dat er hevige emoties in het spel waren (gesleep met slachtoffer, onder schilderij leggen, nauwkeurig geplaatste messteken).
  2. Louwes werd juist gekenmerkt (niet in de laatste plaats door hemzelf) als een saaie piet, wars van emoties.
  3. Hij had geen financieel motief, zoals later door het Hof Den Bosch werd vastgesteld.
  4. Evenmin werd een ander motief vastgesteld (dat is vaak een probleem, een moord zonder motief!).
  5. Hij was geen goede bekende of huisvriend van het slachtoffer.
  6. Hoewel de dader met het bloedige mes het huis heeft verlaten, werden op Louwes noch in zijn auto bloedsporen aangetroffen.
  7. Politie en OM hadden al meteen afstand moeten nemen van het gevonden mes als moordwapen. Daarmee zou hen tevens een gênante vertoning bespaard zijn gebleven.
  8. De zeven weken dat hij als executeur-testamentair heeft geopereerd, heeft hij dat correct gedaan, zeker als in aanmerking wordt genomen dat hij deze taken naast zijn overige werkzaamheden moest uitvoeren.
  9. Zelfs wanneer de moord op donderdagavond zou zijn gepleegd (de deskundigen denken daar in meerderheid anders over, getuige een proces verbaal), dan zou hem de tijd hebben ontbroken.

Niet alle individuele punten pleiten Louwes voor de volle 100% vrij want er is altijd ruimte voor twijfel. Maar gezamenlijk maken zij zijn daderschap praktisch onmogelijk.

De enige reden dat mr. Aben zo lang over het herzieningsonderzoek doet, kan alleen maar zijn: het zoeken naar een uitweg uit deze negen punten.

Het tweede mes

Posted on by

Twee dagen na de moord werd op een onwaarschijnlijke plaats een vleesmes gevonden. Dit zou wel eens het moordwapen kunnen zijn, dacht de politie.

Ondanks de bijzondere vindplaats (1 km vanaf de Zwolseweg 157, onderaan een trap naar een fietskelder) raakten politie en OM ervan overtuigd dat Het Mes het moordwapen zou zijn.

Voor de geuridentificatie werd de geur veiliggesteld en Het Mes werd door het NFI onderzocht, zonder DNA-resultaat.

Geen DNA maar toch bleven politie en OM Het Mes als het moordwapen zien.

Totdat …

Ja, totdat op 10 januari 2000 een bewoonster aan de Arnold Moonenstraat in Deventer meldde dat in haar openstaande garage een scherp mes was aangetroffen. Zij bracht dit zelf in een mogelijk verband met de moord op de Zwolseweg.

Gezien het voorgaande zou de politie haar moeten hebben meedelen dat ze al waren voorzien: er was al een moordwapen gevonden. Bedankt voor uw oplettendheid.

In plaats daarvan meldt het Tactisch Journaal dat Het Tweede Mes werd veiliggesteld en, om geen sporen te vernietigen, voor onderzoek naar het NFI te Rijswijk werd gestuurd.

Tegelijk werd na overleg met de Officier van Justitie een aanvraag machtiging DNA onderzoek aangevraagd om eventueel aan te treffen DNA-materiaal te vergelijken met het profiel van het slachtoffer Wittenberg.

Zo overtuigd was het OM er dus niet van dat Het Eerste Mes het moordwapen zou zijn. Het liet voor de zekerheid ook Het Tweede Mes onderzoeken.

Niet geschoten is altijd mis, moeten deze professionals hebben gedacht.

Toch was Het Eerste Mes voor de veroordeling door het Hof Den Bosch een belangrijk bewijsmiddel!

Klungeliger kan het toch niet?

Minister Ferd Grapperhaus

Posted on by

Attje Kuiken stelt op 27 maart 2019 over de Deventer Moordzaak Kamervragen aan de minister: schiet het nog een beetje op? De minister antwoordt op 14 mei 2019*.

Mevrouw Kuiken stelde deze vragen niet zo maar.

Mr. Aben doet al sinds juli 2014 herzieningsonderzoek en dan wil je na (toen) zes jaar toch wel eens weten hoe het ervoor staat. Veel burgers van Nederland vinden dat het veel en veel te langzaam gaat.

Na een lange inleiding meldt de minister dat onderzoek is gedaan naar 1. het tijdstip van overlijden, 2. de telefoonverbinding tussen de A28 en 3. DNA-sporen op de blouse van het slachtoffer.

De brief vervolgt dat 1. en 2. enkele jaren geleden zijn afgesloten en dat 3. nog de nodige tijd vergt:

Op dit moment wordt in overleg met de verdediging nog nagegaan of en zo ja welk onderzoek nodig is voor een betere duiding van de resultaten van het onder (3) genoemde DNA-onderzoek.

Vervolgens geeft de minister nog antwoord op een paar vragen over nieuw ontlastend onderzoek waarover de Volkskrant berichtte.

Ondertussen zijn we al weer bijna twee jaar verder en nog steeds is het herzieningsonderzoek niet afgerond.

Weet de minister dat wel en baart dat hem geen zorgen? Vindt hij niet dat het erop lijkt dat het onderzoek opzettelijk wordt getraineerd?

Ook de (nieuwe) president mr. Dineke de Groot van de Hoge Raad zou zich toch ongerust moeten voelen over dit langste herzieningsonderzoek (zie het jaarverslag 2018 van de Hoge Raad)?

* Ondertussen zijn we al weer meer dan twee jaar verder en heeft ook Kamerlid Gidi Markuszower over hetzelfde onderwerp vragen gesteld. Resultaat: nee het schiet helemaal niet op. Zelfs na 8 jaar niet!

De huishoudster

Posted on by

Mevrouw Wittenberg had een huishoudelijke hulp die in de Deventer Moordzaak een belangrijke rol speelde. Ze kwam al vroeg in het Tactisch Journaal (TJ) voor.

De vrouw was 67 jaar en al meer dan tien jaar bij de Wittenbergs werkzaam. Elke donderdagmorgen van 9-12 uur kwam ze werken. Zoals met meer huishoudelijke hulpen het geval is, raakte ze bekend met de gang van zaken van de familie.

Ze kende volgens het TJ de inrichting van de woning goed en wist hoe alles lag en stond.

Zo wist ze te melden dat mevrouw Wittenberg altijd haar woning verliet via de achterdeur, die ze afsloot met een sleutel. Als ze naar boven ging deed ze achterdeur op slot met een knip. Nee, ze zou ‘s avonds de deur nooit opendoen. Geld haalde ze altijd van boven, waarschijnlijk uit een door ouderdom grijs geworden tas die op de ouderslaapkamer stond. Nee, de hulp wist niet of er een kluis in huis was.

De hulp was een belangrijke informatiebron. Daarom liep de politie op de maandag na de moord met haar het huis door.

Ze merkte verscheidene zaken op. Zo ontbrak volgens haar de kruimelzuiger uit de wandhouder. Dat vond ze raar want mevrouw Wittenberg hing hem na gebruik altijd meteen weer op.

Het viel haar op dat er geen afwas op het aanrecht stond en dat het rood-witte schort niet op het witte haakje hing.

Na een blik in de koel-vrieskast concludeerde ze dat mevrouw Wittenberg niet op vrijdagmorgen, zoals gebruikelijk, bij Albert Heijn was geweest.

En zo ging het maar door, volgens diverse mutaties in het Tactisch Journaal.

De huishoudelijke hulp kon zich eerst niet herinneren dat Louwes donderdagmorgen op bezoek was geweest en dat heeft voor veel verwarring gezorgd en de loop van de processen beïnvloed.

Later heeft zij dit diverse keren gecorrigeerd met duidelijke getuigenissen maar die kwamen de advocaat-generaal in Den Bosch niet goed uit en werden door haar als niet geloofwaardig terzijde geschoven.

Wanneer het tot een herziening zou komen, dan zal die – gezien de snelheid van de justitiële molens – niet eerder dan over twee jaar zijn.

Zou de huishoudelijke hulp die dan 91 jaar is, nog nieuwe bruikbare informatie kunnen geven?

Als ze dan nog leeft?

Sleutels

Posted on by

Naast het lichaam van mevrouw Wittenberg lag een sleutel-etui dat daar moet zijn neergelegd. Met welk doel? Er zijn diverse verklaringen voor gegeven.

Maar die sleutels blijven een raadsel.

Het Tactisch Journaal maakt ook gewag van de sleutels. In mutatie 15 wordt gemeld:

Onder/naast het slo. lag slkeutelbos, netjes in etui getrokken.Hieraan o.m. sleutel voordeur.

We gaan er maar vanuit dat het sleutel-etui toebehoorde aan het slachtoffer. Vreemd is het dat de sleutels op die plek lagen, want het is inmiddels vrijwel zeker dat mevrouw Wittenberg ongeveer 6-24 uur na haar overlijden is versleept. Het is dus uitgesloten dat ze op de plaats waar ze werd gevonden, de sleutels uit haar hand heeft laten vallen.

Natuurlijk besteedt ook deemzet.nl aandacht aan deze bijzondere vondst en somt tegelijk verwante bijzondere observaties op.

Wie heeft belang bij heropening Deventer Moordzaak?

Posted on by

Er zijn veel mensen in Nederland die er steeds meer van overtuigd zijn dat de Deventer Moordzaak de grootste rechterlijke dwaling tot dusver is. Zij kunnen niet wachten op de heropening en hopelijk de uiteindelijke vrijspraak.

Maar niet iedereen denkt er zo over.

Er zijn ook mensen die – ondanks alle nieuwe bewijsmateriaal van het tegendeel – ervan overtuigd blijven dat Louwes de dader is. Dat is hun goed recht.

Ze zijn niet echt tegen een herziening, maar van hen hoeft die niet zo nodig.

Er is ook een groep personen die om de een andere reden tegen een herziening zijn. Zij hebben helemaal geen belang bij een herziening.

Integendeel, wanneer de Hoge Raad de zaak doorverwijst naar een gerechtshof is de kans groot dat alle zaken weer worden opgerakeld: PV’s, onderzoeksrapporten, getuigenverklaringen en zo meer. Zeker na het rapport van het coldcaseteam.

Welke personen en/of categorieën zitten echt niet op een herziening te wachten?

1. De echte dader (of daders)
In de allereerste plaats natuurlijk de echte dader. Die heeft de afgelopen jaren 24 jaar met genoegen gezien hoe Louwes in het verdachtenbankje werd geplaatst en definitief werd veroordeeld. De dader moest steeds glimlachen bij alle trucjes die het OM uit de hoge hoed toverde om Louwes achter de tralies te krijgen of houden.
Deze dader heeft dus geen enkele behoeft aan een nieuw proces. Dat kan alleen maar in zijn nadeel uitpakken.
De kans om te worden ontmaskerd acht de echte dader na zovele jaren weliswaar niet groot, maar je weet nooit.

2. De politie
Jaap Visscher is er nog steeds van overtuigd dat het onderzoek dat onder zijn leiding heeft plaats gevonden, goed is geweest. Ook nog na het verslag van het coldcaseteam?
Er zijn veel fouten gemaakt, dat erkent hij ook. En zelfs blunders, zo vindt zelfs mr. Aben, de advocaat-generaal die momenteel het herzieningsverzoek beoordeelt.
Inderdaad, fouten en blunders.
Wat te denken van de politiemensen die de schouwarts nader onderzoek verboden, van het kwijtraken van een vest en broek van het slachtoffer, van het bestempelen van Het Mes als moordwapen.
Allemaal fouten en blunders van de politie, maar dat maakte voor het resultaat verrassend genoeg geen verschil. Volgens Visscher.
Maar wie weet wat tijdens een nieuw proces nog meer wordt onthuld. Daar zit Jaap Visscher niet op te wachten.
Nee, geen nieuw proces!

3. Het OM
Dit is de derde, niet onbelangrijke, partij die niet enthousiast is over een nieuw proces. Dan zullen alle fouten en blunders – en nog erger, leugens – weer breed worden uitgemeten: het ochtendbezoek, alle gekonkel om maar aan te tonen dat Louwes niet op de A28 kon hebben gebeld. Ach, alle ellende is uitgebreid te lezen op de website deemzet.nl.
Nee, allemaal zaken waar het OM met afschuw op terugkijkt.
Dit alles nog een keer in gewreven krijgen op een nieuw proces? Nee dank je wel, heel veel liever niet.

4. Het NFI
Dit instituut wil al helemaal geen nieuw proces. In de jaren 1999-2004 heeft het NFI veel ondeskundigheid ten toon gespreid, die zelfs werd aangetoond door de Raad van Accreditatie (RVA). Aan die periode wil het NFI liever niet worden herinnerd, want het is behoorlijk schadelijk voor de reputatie als deskundig onderzoeksinstituut. Weliswaar is hoofdpersoon ing. Richard Eikelenboom snel na deze zaak bij het NFI vertrokken, maar dan nog. Overigens, die was volgens de minister van Justitie en Veiligheid niet bevoegd DNA-onderzoek te doen.
Nee, liever geen nieuw proces. En over tot de orde van de dag.

5. De deskundigen
Deze hebben een belangrijke rol gespeeld. De gerechtshoven moeten kunnen vertrouwen op hun expertise. Hoewel wat meer alertheid van hun kant ook geen kwaad had gekund (winterse buien in september).
De raadsheren moesten voor waar aannemen dat van de A28 niet een zendmast in Deventer kon worden aangestraald omdat deskundigen dat hadden verklaard.
De raadsheren moesten ook voor waar aannemen wat door het NFI werd gezegd over DNA-monsters (heel stellig en toch met veel onzin). Er zat voor de raadsheren niets anders op want ze zijn verre van deskundig op dit terrein. Dus ing. Richard Eikelenboom kon hier dus op zijn gemak orakelen over DNA-sporen, wat hij dus eigenlijk niet mocht. Er bestond tussen de deskundigen ook nog veel verschil van mening, wat de raadsheren niet zo maar hadden mogen laten passeren.
Tijdens een nieuw proces zouden de deskundigen (voor zover nog in leven) alles nog eens goed ingewreven krijgen.
Nee, als het aan hen ligt, liever geen nieuw proces. Het was al erg genoeg. de eerdere keren.

6. De rechterlijke macht
De rechtbank Zwolle kan niets worden verweten. Die heeft Louwes vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.
De gerechtshoven zouden wel wat alerter de zaken hebben kunnen leiden.
Hoezo, er is geen tijdstip van overlijden?
Hoezo, een winterse bui in september?
Waarom werden getuigen die zeiden mevrouw Wittenberg nog op vrijdag te hebben gezien niet serieus genomen, een behandeling die ook de huishoudster ten deel viel?
Waarom is er niet doorgevraagd of er wel voldoende tijd was voor Louwes om de moord te plegen en weer op tijd thuis te zijn?
Raadsheren hebben na deze processen hun carrière succesvol voortgezet en willen niet hun bedenkelijke rol van ongeveer 20 jaar geleden nog eens ingewreven krijgen.
Nee, hun carrière wordt door een nieuw proces niet meer geschaad want ze zijn met pensioen. Maar hun reputatie loopt wel een stevige buts op.
Dus, als het even kan, niet doen.

7. Goede bekenden of intimi van het slachtoffer
Last but not least.
Niets is zeker in deze wereld, maar algemeen wordt aangenomen dat mevrouw Wittenberg door een goede bekende van het leven is beroofd.
Wie je tot de goede bekenden rekent, blijft een open vraag want een betrekkelijke buitenstaander als Louwes werd ook als zodanig gezien.
Als Louwes wordt vrijgesproken, komen andere goede bekenden weer in beeld. Of dit na zovele jaren nog wat zal kunnen opleveren, blijft de vraag.
Maar het blijft wel een feit.

De moord met het plastic lepeltje

Posted on by

Deze Weblog beschrijft allerlei ellende in de Deventer Moordzaak: leugens, fouten, blunders en ga zo maar door. Misschien nu even tijd voor wat lichtere kost: het novum.

Ook in het boek De Deventer moordzaak van Stan de Jong komt het begrip novum voor. Een moeilijk begrip dat kennelijk alleen door juristen wordt begrepen. En ook zij komen er niet helemaal uit.

Om het toch een beetje te begrijpen, heeft De Jong een voorbeeld geconstrueerd en vrienden en kennissen ermee lastig gevallen.

Hieronder het voorbeeld De moord met het plastic lepeltje, dat De Jong in zijn boek heeft opgevoerd. Een hilarisch verhaal, maar het boek bevat overigens voor het merendeel zeer lezenswaardige en intrigerende analyses over de Deventer Moordzaak.

Daar gaat-ie dan. Lachen inhouden.

In een woning wordt een vrouw gevonden. Haar hersens zijn ingeslagen. Naast het lijk ligt een plastic lepeltje. De politie denkt dat dit lepeltje wel eens het moordwapen kan zijn. Na enige tijd wordt een man gearresteerd.

Hij blijkt het lepeltje in handen te hebben gehad. De verdachte ontkent dat hij de moord heeft gepleegd, maar de politie gelooft hem niet. De vrouw heeft kort ervoor hun relatie verbroken. De man heeft dus een motief voor de moord. Bovendien is hij de