Uitgerekend deze journalist die in de Deventer moordzaak al zo lang en zo duidelijk partij had gekozen – en dat mag hij – was de auteur van het artikel van 27 juni 2022 in NRC – waarin hij de afronding van het herzieningsonderzoek besprak. En dat is opmerkelijk. Het had NRC gesierd wanneer ze een andere redacteur hiermee hadden belast.

Sinds zijn boek over de Deventer moordzaak in 2009 verscheen, verkondigt Bas Haan op luide toon dat hij weet hoe in deze zaak de vork in de steel zit. Wie herinnert zich niet het interview in DWDD (2019) waarin hij tegenover Mathijs van Nieuwkerk bijna emotioneel tekeer ging tegen ‘opiniemaker’ Maurice de Hond en de onschuld benadrukte van iemand die volgens hem ‘met de zaak geen bal te maken had’.

Daar bleef het niet bij. Even later verscheen de podcast De Deventer mediazaak van documentairemaakster Annegriet Wietsma die al snel liet weten dat ze voor het fundament van de podcast was uitgegaan van het boek van Bas Haan en daarmee een terugtrekkende beweging maakte. In deze podcast wist hij het opnieuw zeker: volgens hem was Louwes de dader en de ‘klusjesman’ had met de zaak niets te maken.

Deze podcast stond niet op zichzelf want was feitelijk een trailer van de film De Veroordeling. Die zou snel daarna in de bioscoop komen maar dat werd vertraagd door de corona-pandemie. Ook in de film kwamen Louwes en met name De Hond er niet best van af. De ‘klusjesman’ werd opnieuw ten tonele gevoerd als slachtoffer. Dat laatste zou wel eens waar kunnen zijn maar hoe weet Haan dat zo zeker?

Was het artikel van Haan partijdig? Zo op het eerste gezicht niet. Maar de fijnproever merkt dat de argeloze lezer die niet zo is ingevoerd in deze ingewikkelde zaak toch diverse keren op het verkeerde been wordt gezet.

De geïnteresseerde lezer kan na lezing van Haans artikel zijn eigen mening vormen. Toch moet bij een paar zinnen een opmerking worden gemaakt.

‘De advocaat-generaal van de Hoge Raad ziet geen reden de zaak te herzien.’
Deze opmerking suggereert dat er dus niets aan de hand is. Maar dat is niet het hele verhaal. Aben merkte op dat het de gebruikelijke procedure is dat het rapport naar de advocaat gaat en dat die moet beslissen wat hij ermee zal doen, wel of geen cassatie vragen. En dat Aben geen aanleiding zag van deze procedure af te wijken.

‘Dat onderzoek werd vorige maand afgerond, volgens de advocaat-generaal dus zonder consequenties.’
Opnieuw wekt Haan hiermee de indruk dat het ook deze keer loos alarm is.

‘Overigens kan iedere veroordeelde in elke strafzaak op elk gewenst moment een herzieningsverzoek indienen, zonder dat dit de formele ‘onherroepelijke’ status van een strafzaak verandert. Dit gebeurt pas als de Hoge Raad zo’n herzieningsverzoek toewijst, wat een zeldzaamheid is.’
Goed dat Haan de lezer waarschuwt dat deze vooral niet moet denken dat het rapport van het cold case team wel eens succes zou kunnen hebben. Iedereen kan wel een verzoek indienen. Nou, dan weet je het wel. Kans op succes nul.

‘De Hoge Raad zal moeten beoordelen hoe nieuw dit is, omdat in het allereerste strafdossier uit 1999 al een verklaring zit van telecombedrijf KPN dat „de theoretisch maximale haalbare afstand” zo groot is, dat Louwes’ eigen verklaring over het telefoongesprek zou kunnen kloppen.’
Deze opmerking is op zich juist, maar Haan laat na te vermelden dat het in deze zaak niet ‘theoretisch maximaal’ is, dat het hier geen grote uitzondering betreft. De politie noteerde de dagen na de moord al een paar keer veel grotere afstanden (tot ver boven de 100 km), zelfs zonder bijzondere atmosferische omstandigheden.
Bovendien ‘vergeet’ Haan de NRC-lezers te melden dat het betreffende verslag met die veel grotere afstanden uit het procesdossier is gelaten en dus niet aan het hof bekend was. Dat zou een gerenommeerde onderzoeksjournalist toch niet mogen vergeten.

Bas Haan had de lezers ook even kunnen melden dat het cold case team bij diverse bewijsmiddelen en met name bij de blouse spreekt van ‘weinig criminalistische waarde’. Ook zou hij hebben kunnen aangeven dat het cold case team de betrouwbaarheid van een aantal processen-verbaal betwijfelt en ook het sporenonderzoek ter discussie stelt. Zou hij dat ook per ongeluk hebben vergeten?

Nee, een andere objectieve verslaggever zou toch echt wel een betere keus zijn geweest.