Elke vergelijking gaat mank. Dat zal ook wel het geval zijn met de toeslagenaffaire en de Deventer Moordzaak. Toch zijn er ook opvallende overeenkomsten.
De vergelijking gaat mank wanneer je kijkt naar het aantal benadeelden. In de toeslagenaffaire zijn het er waarschijnlijk tienduizenden en in de Deventer Moordzaak is ogenschijnlijk slechts een persoon met zijn gezin de dupe.
Maar in een aantal opzichten zijn beide affaires heel goed vergelijkbaar.
We noemen er een paar.
1. Overheid is grote boosdoener
In de eerste plaats is in beide gevallen de overheid de boosdoener.
Bij de toeslagenaffaire de belastingdienst en enkele ministeries. Vrijwel ondoordringbare bolwerken die het straffeloos met de regels niet zo nauw nemen.
In de Deventer Moordzaak is het justitiële systeem de tegenstander die regelmatig buiten de lijntjes kleurt.
2. Financieel zwaar getroffen
Veel benadeelden in de toeslagenaffaire zijn financieel (bijna) aan de grond geraakt. Grote schulden met als gevolg huisuitzettingen en scheidingen.
De veroordeelde in de Deventer Moordzaak heeft hetzelfde lot ondergaan. Meer dan tien jaar lang geen inkomen terwijl in zijn gezin de kosten gewoon doorlopen. Geen pensioen kunnen opbouwen En ook na het uitzitten van zijn straf wordt hij tegengewerkt zodat hij moeilijk een passende baan kan vinden.
3. Eindeloos traineren van gang van zaken
De toeslagenaffaire betreft een periode van misschien wel meer dan tien jaar. Klachten werden al die tijd opzettelijk niet of onjuist beantwoord of zo maar terzijde gelegd. Gedupeerden gingen jarenlang gebukt onder de onzekerheid over wat zou gebeuren. De strijd tussen grote en belangrijke instituties aan de ene kant en de individu aan de andere kant, dus.
In de Deventer Moordzaak liggen de zaken wat genuanceerder. Het recht heeft keurig zijn loop gehad: rechtbanken, gerechtshoven en zelfs de Hoge Raad hebben in alle openbaarheid hun werk gedaan.
Maar bij het herzieningsonderzoek door mr. Aben gaat het heel erg mis. Zijn onderzoek betreft slechts drie onderwerpen: mobiel telefoneren, de interpretatie van post mortem kenmerken en de betekenis van DNA-sporen. Dit duurt nu al bijna zeven (!) jaar. Over traineren gesproken.
4. Breder belang
Ín de toeslagenaffaire is het aantal gedupeerden groot en in de Deventer Moordzaak betreft het maar een slachtoffer.
Maar het aantal potentiële gedupeerden is veel groter. Iedereen lijkt op deze manier slachtoffer te kunnen worden van een almachtige overheid die als ze wil, de burger kan vermorzelen.
In de toeslagenaffaire worden gedupeerden jarenlang aan het lijntje gehouden en schendt de overheid de wettelijke regels, zoals het straffeloos overschrijden van wettelijke termijnen. Dat laatste is eerder regel dan uitzondering. Teken maar eens beroep aan tegen een WOZ-beslissing.
In de Deventer Moordzaak worden meinedige(!) geurproeven slechts met een taakstraf afgehandeld en kan het OM kennelijk opzettelijk en straffeloos foutieve uitspraken doen.
Laten we hopen dat de Deventer Moordzaak toch nog een happy end krijgt, net zoals bij de toeslagenaffaire zal gebeuren (al moet je daar wel veel geduld voor hebben).