Advocaat-generaal Diederik Aben

In de Deventer Moordzaak komt zijn naam de laatste jaren herhaaldelijk voor. Hij geeft sinds 2013 leiding aan het herzieningsonderzoek in deze zaak. Hier een kennismaking aan de hand van een recent interview met NRGD.

Hoewel in het interview met het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen de Deventer Moordzaak niet ter sprake komt, bevat het ook voor deze zaak interessante uitspraken.

Het gehele interview is te lezen op de website van het NRGD. In dit artikel beperken we ons tot een aantal belangwekkende passages.

Herzieningsonderzoek

In 2013/2014 kreeg mr. Aben de leiding over het herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak. De advocaat van Louwes had hierom verzocht en de Adviescommissie afgesloten strafzaken (ACAS) had hiertoe geadviseerd.

Dit onderzoek duurt inmiddels negen jaar, wat buitensporig lang is.

In het interview lezen we hoe Aben tegen herzieningen en herzieningsonderzoeken aankijkt.

Blunders

Hoewel Aben in 2019 in een interview met De Stentor ondubbelzinnig vaststelt dat tijdens het onderzoek in de Deventer Moordzaak blunders zijn begaan, wil hij bepaalde personen daarvan nu niet de schuld te geven. Dat valt te billijken.

Anderzijds hebben die blunders er mogelijk wel voor gezorgd dat iemand ten onrechte een lange celstraf heeft moeten uitzitten, zoals Louwes is overkomen.

Maar die fouten moeten wel kunnen worden hersteld, vindt Aben, bijvoorbeeld omdat nieuwe informatie beschikbaar komt.

In de Deventer Moordzaak was hier zeker sprake van. Zo werd aanvankelijk door deskundigen betoogd dat een bepaald telefoongesprek onmogelijk vanaf de A28 gevoerd had kunnen worden. Inmiddels weten we beter. Aben schat de kans dat dit toch mogelijk zou zijn conservatief in, 5%, maar zeer waarschijnlijk is die kans een stuk groter.

Deskundigen niet altijd nodig

En zo komen we op een passage waarover onder andere op deze website vaak is gewezen. Rechters weten niet alles, daarom verschijnen deskundigen op het toneel. Maar er zijn ook vragen waar je geen deskundigen voor nodig hebt. Die kun je rechtstreeks aan het OM stellen. Zo zouden de raadsheren hebben kunnen vragen waarom er er geen schouwrapport is, waarom er geen reconstructie is gedaan?

Die vragen hebben de raadsheren niet gesteld en dus weten we tot op de dag van vandaag niet het tijdstip van overlijden met grote gevolgen voor alibi’s. Evenmin is de toedracht officieel duidelijk geworden.

Nieuwe onderzoeksresultaten, geen acties

Zijn er nieuwe redenen om te denken dat die veroordeling onjuist is, etc.? En hier verschijnt de advocaat-generaal. Hij kan zo nodig onderzoek laten doen, ook door deskundigen.

Al in 2014 heeft hij een dergelijk onderzoek in gang gezet. Zo heeft een team met forensische experts het tijdstip van overlijden onderzocht en had grote twijfel aan het tot dan veronderstelde tijdstip van overlijden. Maar waarom laat Aben dat onderzoek eigenlijk uitvoeren als met het resulterende proces verbaal niets wordt gedaan?

Zo heeft een deskundige van KPN die tijdens de behandeling voor het hof Den Bosch nog beweerde dat een telefoontje absoluut onmogelijk was, bij nader inzien zijn verklaring herroepen. Wat heeft Aben hiermee gedaan?

Het is dus wel lovenswaardig dat Aben nieuw onderzoek doet, maar als hij daarmee vervolgens niets doet, zijn we geen steek opgeschoten.

Kwaliteit rechercheurs

Later in het interview komen valse bekentenissen aan bod en Aben noemt een aantal bekende voorbeelden. Gelukkig lijken die nu volgens hem minder vaak voor te komen. Onder andere omdat de kwaliteit van de rechercheurs aanmerkelijk is verbeterd.

De vraag is wel wat een veroordeelde uit de jaren 2000 hieraan heeft. Weliswaar vindt de onderzoeksleider van toen dat niet alles vlekkeloos is verlopen, maar dat dit geen gevolgen heeft gehad voor het resultaat. Maar misschien behoorde hij wel tot de rechercheurs met mindere kwaliteit.

en

De Deventer Moordzaak heeft gelukkig geen last gehad van valse bekentenissen. Louwes heeft vanaf de eerste minuut stelselmatig ontkend dat hij de moord had gepleegd en heeft daartoe veel argumenten aangevoerd: het ochtendbezoek, de rit over de A28 met de voor outsiders onbekende file, die zijn alibi ondersteunen, het tijdstip van zijn thuiskomst in Lelystad en nog vele andere argumenten.

Geen valse bekentenissen, wel veranderende getuigenissen

Wel heeft de zaak te maken gehad met verklaringen van getuigen die bij herhaling hun getuigenis veranderden of verdraaiden. Zelfs jaren later was dat nog het geval. Dus weliswaar geen valse bekentenissen maar steeds wisselende verklaringen. Wat is erger?

Hier heeft de Deventer Moordzaak wel hinder van ondervonden. De politie zou deze verklaringen veel indringender hebben moeten onderzoeken maar heeft dat helaas nagelaten.

Zijn deskundigen wel altijd deskundig?

Ook komen de deskundigen aan bod, uiteindelijk werd het interview gegeven aan het Nederlands Register Gerechtelijke Deskundigen. Hier pleit hij voor registratie van forensische wetenschapsgebieden.

Ook in de Deventer Moordzaak komt statistiek om de hoek kijken. Wat is bijvoorbeeld de kans dat Louwes alle handelingen in de veronderstelde tijd heeft kunnen afronden? Wat is de kans dat het telefoongesprek vanaf de A28 is gevoerd? Wat is de kans dat in twee onafhankelijk veronderstelde briefjes dezelfde bijzondere passage voorkomt?

Of daarmee alle problemen zijn verholpen is zeer de vraag. Wanneer een getuige gespecialiseerd is in gebied A en ter zitting uitspraken mag doen over een aanpalend gebied B waarin hij geen expertise heeft, en dit wordt niet gecorrigeerd, dan zijn we met de registratie niets opgeschoten. Dit heeft zich in de Deventer Moordzaak voorgedaan bij het DNA-onderzoek en het belast de zaak nog steeds.

En zo leren we via een interview de man kennen die aan het herzieningsonderzoek in de Deventer Moordzaak leiding geeft en dat al meer dan 8 jaar doet.

One thought on “Advocaat-generaal Diederik Aben

  1. Een vraag ( gaat niet over Aben).
    Ik ben aan het lezen over de fouten in het boek van Bas Haan;
    BH schrijft dit: Blz.158:
    “Een heel verhaal over het broekzakvlekje, dat in 1999 onderzocht is en waarvan het DNA geen match met de weduwe opleverde, om uit te leggen dat het NFI nog niet beschikte over het profiel van Louwes, maar toch dat broekzakprofiel er bij pakte om met de blouseresultaten te vergelijken.”

    Het wordt gepareerd met:
    “Bas Haan vergeet kennelijk dat dit ten stelligste is ontkend door het NFI/Eikelenboom in 2006 daar zij niet wisten of het broekzakprofiel wel van Louwes was.
    Daarnaast blijkt dat men alleen handmatig pieken heeft gelabeld die passen binnen het profiel van Louwes. Andere pieken negeert men. Overduidelijk is dat men op de hoogte was van het profiel van Louwes. Deze ‘voorwetenschap’ echter, druist tegen alle wetenschappelijk DNA onderzoek principes in. ”

    Dat handmatig pieken labelen is gebeurd bij het onderzoek op de blouse in 2003/2004? dat staat vast?
    Als dat idd betekent dat men op de hoogte was van het profiel van Louwes, dan mag dat wel tegen de dna principes indruisen, maar betekent toch tevens dat Louwes niet nog s DNA hoefde te leveren?
    ( Tenzij het handig is dat er altijd vers dna – met het gewenste profiel – voorhanden is)

Laat een antwoord achter aan Janna Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *