In dit artikel gaan we er even vanuit dat Louwes de moord op mevrouw Wittenberg heeft gepleegd. Maar kan hij wel de moordenaar zijn?

Volgens het OM en advocaat-generaal Aben zou Louwes om 20:36 uur vanuit Deventer via basisstation 14501 met mevrouw Wittenberg hebben gebeld.

Louwes pas later dan 20:50 in Deventer

Prof. Derksen heeft echter aan de hand van precieze berekeningen, zowel in zijn boek De Deventer karaktermoord als in zijn reactie op de conclusie van Aben, aangetoond dat dit onmogelijk is. Louwes kon pas na 20:50 uur in Deventer zijn.
Een gedetailleerde Monte Carlo simulatie bevestigt zijn resultaat voor de volle 100% (zie verder).

Louwes belde vanaf de A26 en kon dus de dader niet zijn

Het is een feit dat Louwes om 20:36 uur met mevrouw Wittenberg belde. Als dat niet vanuit Deventer kon zijn gebeurd, vanwaar dan wel? Een plaats waar hij dat heeft kunnen doen was op de A28, zoals Louwes van meet af aan heeft verklaard.
Alleen al om deze reden was het voor Louwes onmogelijk de moord te plegen.

Er is nog een reden waarom hij de dader niet kan zijn

Hoewel dus overbodig, besteden we toch aandacht aan nog een andere reden waarom Louwes niet de dader kan zijn. Dit doen we omdat Aben volgens zijn niet-correcte berekening in zijn conclusie er vanuit gaat dat Louwes wel om 20:32 uur op de Zwolseweg (binnen het domein van basisstation 14501) kan zijn aangekomen. Hij had dan, nog steeds volgens Aben, mevrouw Wittenberg wel in Deventer om 20:36 uur kunnen bellen, vervolgens bij haar op bezoek gaan en de moord plegen.

Zelfs als Aben gelijk heeft, heeft hij toch geen gelijk

Zelfs, ja zelfs als Aben hiermee gelijk zou hebben, dus als Louwes om 20:32 uur wel in Deventer via basisstation 14501 met mevrouw Wittenberg mobiel zou hebben gesproken (dat kon dus niet, maar stel!) en later die avond de moord zou hebben gepleegd, is het interessant na te gaan hoe laat hij dan zou zijn thuisgekomen. Het OM ging ervan uit dat dit tussen 22:30 en 23:00 uur zou zijn geweest. Maar kan dat wel na het verrichten van al die activiteiten (wurgen, messteken, slepen met het lichaam, doorzoeken huis, schoonmaken, de reis naar huis, etc.)?

Louwes had niet genoeg tijd om te moorden

Om dit uit te zoeken wordt opnieuw gebruik gemaakt van Monte Carlo simulatie. Deze techniek toont nu aan dat Louwes pas ver na 23 uur thuisgekomen zou zijn en dit is in strijd met de aanname van het OM.
Hoe tonen we dit aan?

Stel dat Louwes toch om 20:36 uur in Deventer was

We volgen nu de aanname van Aben en gaan ervan uit dat Louwes zich toch om 20:36 uur in het domein van basisstation 14501 zou hebben bevonden, op enige afstand van het huis van mevrouw Wittenberg, en haar van daar zou hebben gebeld. Zekerheid over de parkeerplek heeft het OM nooit gegeven.

Louwes heeft dan een boel te doen

Na het telefoontje voert Louwes die avond een aantal activiteiten uit. Zo moet hij zijn auto parkeren, naar het huis van mevrouw Wittenberg lopen, aanbellen en wachten tot wordt opengedaan. Maar ook wurgt hij haar, sleept hij haar naar de open haard en steekt hij haar vijf tot zeven keer kalm en met grote precisie in de borst. Verder zoekt hij naar de braadslee, vindt deze op zolder en inspecteert deze in een kamer op de 1ste verdieping, zoekt en vindt de kruimelzuiger, en maakt het huis schoon om zo goed mogelijk sporen uit te wissen. Tenslotte verlaat hij het huis, loopt terug naar zijn auto en rijdt naar zijn huis in Lelystad.

Tijdsduur activiteiten wordt geschat

Al deze activiteiten kosten tijd maar we weten niet hoeveel. Wel kunnen we redelijke schattingen maken. De tijdsduur van een activiteit schatten we tussen een realistische minimum- en maximumwaarde met een meest voorkomende waarde ergens ertussenin. (Voor de liefhebbers, er is als zo vaak in zulke onduidelijke omstandigheden, gekozen voor een statistische driehoeksverdeling).

Zo schatten we dat het parkeren van de auto minimaal 0.5 minuut duurt, maximaal 2.5 minuut en meestal 1 minuut, dus [0.5, 1.0, 2.5] minuten. Voor het lopen van de parkeerplaats naar het huis hebben we de waarden: [5, 8, 16] minuten geschat en voor het zoeken en vinden van de kruimelzuiger [1.5, 2, 5] minuten.

Monte Carlo simulatie en scenario’s

We construeren nu een scenario. In een scenario veronderstellen we dat Louwes achtereenvolgens al deze activiteiten uitvoert en voor elke activiteit kiezen we random een waarde tussen de minimum- en maximumwaarde. Voor de bovengenoemde activiteiten werden in een scenario random de tijdsduren 0.9, 12.6 en 3.5 minuten gekozen.
Vervolgens berekenen we in dit scenario de totale tijdsduur van al deze activiteiten. Dat is dan de totale tijdsduur van dit scenario.

We herhalen deze procedure en krijgen zodoende scenario 2 met een tweede totale tijdsduur.

Resultaten

Dit herhalen we 10000 keer en krijgen derhalve 10000 totale tijdsduren met als resultaat het onderstaande histogram. We kunnen nu de vraag beantwoorden in hoeveel scenario’s de totale tijdsduur kleiner is dan 153.9 minuten. Met andere woorden, in hoeveel scenario’s zou Louwes eerder dan 23:10 uur zijn thuisgekomen. De Monte Carlo simulatie heeft berekend dat dit maar in 4 van de 10000 keer voorkomt, een te verwaarlozen kans van 0.04% dus. Zelfs de kans dat hij eerder thuis zou komen dan 23:16 uur (159.9 minuten) is zeer klein, 3.82%. Hij zou dus praktisch zeker later dan 23:16 uur thuisgekomen moeten zijn, maar dat is in strijd met de feiten.

Aben heeft twee keer ongelijk

Derksen toonde aan dat Louwes niet om 20:36 uur vanuit Deventer naar mevrouw Wittenberg heeft kunnen bellen, iets wat Aben wel voor mogelijk hield.

Maar zelfs als Aben hiermee wel gelijk zou hebben gehad, krijgt hij weer ongelijk. Louwes zou in dat geval nooit tussen 22:30 en 23:00 uur thuisgekomen kunnen zijn.

De Hoge Raad kan ook rekenen en doet niet aan ‘drie keer is scheepsrecht’. En moet alleen al om deze reden tot een herziening besluiten.