Zowel de podcast De Deventer Mediazaak als de film De Veroordeling lopen over van de empathie die de makers hebben voor de ‘klusjesman’ in de Deventer moordzaak. Die werd door Maurice de Hond onrechtmatig aangewezen als de dader van de moord op mevrouw Wittenberg en zou hierdoor samen met zijn vriendin jarenlang door een hel zijn gegaan.
En inderdaad, ergens onschuldig aan zijn en toch als dader worden gezien, is vreselijk. Daarover is iedereen het eens.
Helemaal uit de lucht vallen deed de beschuldiging overigens niet. Bas Haan mocht de klusjesman in zijn optreden in DWDD van 9 januari 2019 dan wel kenschetsen als “… iemand die geen bal met de zaak te maken heeft maar die om aandacht te genereren de hoofdrol is gaan spelen …”, maar zo simpel ligt het niet. De klusjesman werd in deze zaak vier keer intensief verhoord en zelfs een keer als verdachte aangemerkt. Hoezo, geen bal met de zaak te maken …?
Maar er is nog iemand die mogelijk onschuldig is aan de moord en dat is Ernest Louwes. Zeker, hij is weliswaar tot in hoogste instantie veroordeeld en dat is een groot verschil met de klusjesman.
Daartegenover staat dat hij altijd consistent heeft verklaard en tot op de dag van vandaag heeft volgehouden onschuldig te zijn aan de moord. Het recente rapport van het coldcaseteam doet ernstig vermoeden dat hij daarin gelijk heeft.
Hij kan weliswaar niet bewijzen dat hij onschuldig is maar dat kan de klusjesman evenmin.
Het kost niet veel moeite je te verplaatsen in de positie van Louwes. Stel dat hij inderdaad onschuldig is zoals hij al 23 jaar volhoudt, dan is hij niet alleen jarenlang ten onrechte aangezien als de dader, zoals dat ook met de klusjesman is gebeurd, nee, hij zou dan bovendien ten onrechte zijn veroordeeld tot een celstraf van 12 jaar waarvan hij 9 jaar heeft uitgezeten.
En dat is een enorm verschil met het lot dat de klusjesman en diens vriendin heeft getroffen.
Toch kun je vrijwel nergens een spoor van empathie voor Louwes aantreffen.
Zeker niet in de reacties op de podcast en de film. Iedereen buitelt dan over elkaar heen om toch maar niet te ontbreken in de rij van mensen die empathie te betuigen voor het lot van de klusjesman.
Maar niemand heeft oog voor de mogelijkheid die zich na het rapport van het coldcaseteam steeds nadrukkelijker aandient. Dat Louwes niet alleen onschuldig is, niet alleen 9 jaar van zijn leven in een cel moest slijten maar ook weet dat zijn leven door de gang van zaken is verwoest.
Zou Louwes daarom niet een beetje empathie verdienen?
Helemaal mee eens.
Dat De Jong onwaarheid heeft verteld over zijn verblijfplaats op het veronderstelde tijdstip van de moord is voor Haan een onbelangrijk dingetje. Maar waaróm switchte de klusjesman van de ene verklaring naar de andere en is zijn alibi eigenlijk altijd in de lucht blijven hangen?
De reden daarvoor is waarschijnlijk dat hij op de avond van 23 september 1999 een bezoek heeft gebracht aan de weduwe. Niet om haar te vermoorden, maar op uitnodiging van mevr. Wittenberg , waarschijnlijk om hem te vertellen dat zij wilde stoppen met haar periodieke financiële bijdragen die hem als haar “pleegzoon” ten deel vielen.
Maar toen De Jong de volgende week aan een politieverhoor werd onderworpen en de vraag kreeg voorgelegd waar hij op de bewuste donderdagavond was, koos hij er voor niet de waarheid te vertellen. Want antwoorden dat hij toen een bezoek bracht aan de weduwe maakte hem natuurlijk zeer verdacht. Zijn gedraai valt dus best te begrijpen.
In dat scenario kun je ook stellen dat De Jong wéét dat Louwes onschuldig is. Immers: later ging de politie er vast vanuit dat Louwes s’avonds om plm. halfnegen aanbelde. De boekhouder en de klusjesman zouden elkaar dan aan de Zwolseweg hebben moeten treffen…..etc…..